Auditorlik tanlash - Iqtisodiyot - Slaydlar

Auditorlik tanlash

Yuklangan vaqt:

18.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1574.1240234375 KB

Ko'chirib olish

Auditorlik tanlash

REJA:  1.Auditorlik tanlash haqida tushuncha va uning mohiyati  2.Auditorlik tanlash usullari, tanlash uslubini shakllantirish, tanlash risklari va natijalarini baholash  3. Auditorlik tanlashning maqsadi va tanlash bilan bog’liq risklar  4.Tanlashning statistik va nostatistik turlari

1. Auditorlik tanlash haqida tushuncha va uning mohiyati

Korxonadagi buxgalteriya hisobi va ichki nazorat ahvolining auditor tomonidan to’g’ri baholanishi uning barcha keyingi ishlari muvaffaqiyatining garovidir. Chunki, auditorda mijoz hisobotini o’rganish va xodimlar bilan suhbat o’tkazish natijasida, hisobot to’g’ri va ishonchli birlamchi ma’lumotlar asosida tuzilganligiga mutlaqo ishonch hosil bo’lsa, u dastlabki hujjatlar va hisob registrlarini tanlab tekshiruvdan o’tkazishi mumkin.

Auditorlik tanlash – bu alohida hujjatlar, yozuvlar va hokazolar ko’rinishidagi tekshiriladigan to’plamni shakllantirish uchun ma’lum qoidalar asosida tanlab olingan elementlardir. Auditning xalqaro amaliyotida auditorlik tanlash №530-«Auditorlik tanlash» nomli standartga muvofiq amalga oshiriladi Standartning maqsadi- auditorlik tashkiloti uchun tekshiriladigan to’plamdan ma’lumotlarni tanlab olish va shu tarzda olingan axborotlarning natijalarini baholash qoidalarini o’rnatishdan iborat.

Tanlab tekshirish ikki turli bo’lishi mumkin Muvofiq (mos) kelishni tanlab tekshirish Tekshiriladigan hisobot davri ichida ichki nazorat me’yorlarining tez-tez buzilib turishini aniqlashdan iborat korxonaga sotib olinayotgan tovar-moddiy zahiralarni nomlari, miqdori va sifati bo’yicha ularning tegishli hujjatlari bilan solishtirishi misol bo’ladi Mohiyatan tanlab tekshirish ichki nazoratning buzilishini qiymat ifodasida o’lchashdan iborat. Mohiyatan tanlab tekshirish miqdoriy tanlab tekshirish deb ham ataladi. buxgalteriya hisobi schyotlarining qoldiqlari-ni, dastlabki hujjatlardagi yozuvlarni tasdiqlash, uchinchi shaxslardan tasdiqlar olish, xo’jalik faoliyati ko’rsatkichlarini tahlil qilish misol bo’ladi

Har qanday tanlab tekshirish quyidagilarni o’z ichiga oladi: tanlash ko’lami kuzatish birligiTanlash hajmitanlash uslublari tanlash birligi Repreze ntativ tanlash tanlangan ma’lumotlarni tekshiriladiga n to’plamga tadbiq qilish

Tekshiruv maqsadlariga erishish uchun tegishli tekshiriladigan to’plamni aniqlash zarur Tekshiriladigan to’plam – bu ma’lum elementlar yig’indisidir. Auditda buxgalteriya yozuvlari, moddalar, yozuvlar to’plam elementlari sifatida tanlab olinib, ushbu tanlash ular haqida ma’lumot berishi lozim Tekshiriladigan to’plamni shakllantirish uchun mijoz- korxonaning barcha hujjatlari turli belgilar – hujjatlar turi, moddiy javobgar shaxslar, vaqtinchalik izchilligi va boshqalar bo’yicha ma’lumotlar o’xshash bo’laklarga bo’lib chiqiladi.

2. Auditorlik tanlash usullari, tanlash uslubini shakllantirish, tanlash risklari va natijalarini baholash

Auditorlik tanlash uslubini shakllantirish uchun auditorlik tashkiloti moliyaviy hisobotning muayyan bo’limini, tekshiriladigan to’plamni tekshirish tartibini aniqlashi lozim. Tekshiriladigan element ushbu to’plamdan tanlab olinadi. Tanlov o’tkazishda auditorlik tashkiloti o’rganiladigan butun to’plamni alohida guruhlarga bo’lishi mumkin. Ushbu amal stratifikatsiya deb nomlanib, ma’lumotlarning tarqoqligini pasaytiradi Auditorlik tanlashga qo’yiladigan muhim talablardan biri- reprezentativlik, ya’ni tekshiriladigan to’plamning barcha elementlaridan teng miqdorda tanlanish ehtimolining ta’minlanishidir.

reprezentativlik, ya’ni tekshiriladigan to’plamning barcha elementlaridan teng miqdorda tanlanish ehtimolining ta’minlanishidirAuditorlik tanlashga qo’yiladigan muhim talablardan biri-

Tanlash ning statistik usullariTasodifiy tanlash . Tasodifiy sonlar jadvali bo’yi-cha o’tkazilishi mumkin. Sistematik tanlash. Bunda elementlar tasodifan tanlangan ma’lum bir sondan boshlab, har bir doimiy –intervaldan tanlab olinadiUyg’unlashgan tanlash . Tasodifiy va sistematik tanlash usullaridan tarkib topgan uyg’unlik ko’rinishida bo’ladi

H a r q a n d a y ta n la s h u c h u n a u d ito rlik ta s h k ilo ti q u y id a g ila rn i b a ja ris h i lo z imtanlashga tushgan har bir xatoni tahlil qilish tanlash jarayonida olingan natijalarni barcha tekshiriladigan to’plamga tarqatish (ekstrapolyatsiya) tanlash risklarini baholash

Tanlash riskining mazmuni shundan iboratki, tanlab olingan ma’lumotlar asosida tuzilgan, ma’lum masalaga doir auditorning fikri xuddi shu masalaning o’zi bo’yicha butun to’plamni o’rganish asosida tuzilgan fikrdan farq qiladi Tanlash riski nazorat vositalarini test sinovidan o’tkazishdagi kabi, schyotlar bo’yicha qoldiq va oborotlarni buxgalteriya hisobida aks ettirishning to’g’riligini batafsil tekshirishda ham mavjud. Auditorlik amaliyotida nazorat vositalarini test sinovidan o’tkazish va schyotlar bo’yicha qoldiq hamda oborotlarning to’g’riligini tekshirish uchun tanlash risklari birinchi darajali va ikkinchi darajali toifalarga bo’linadi

Nazorat vositalarini test sinovidan o’tkazishda tanlash risklarining quyidagi turlari mavjud birinchi toifa risklar -tanlash natijalari nazorat tizimining ishonchsizligidan dalolat berib, ayni paytda haqiqatan bu tizim ishonchli bo’lganida to’g’ri gipotezani chiqarib tashlash riski Schyotlar bo’yicha qoldiq va oborotlarni buxgalteriya hisobida aks ettirishnig to’g’riligini batafsil tekshirishda quyidagi tanlash xatarlari mavjud birinchi toifa risklar -tanlash natijalari tekshiriladigan to’plamda jiddiy xatolar mavjudligidan dalolat berib, ayni paytda ushbu to’plamda bunday xatolar yo’q bo’lganida to’g’ri gipotezani chiqarib tashlash riski ikkinchi toifa risklar -tanlash natijalari nazorat tizimining ishonchliligidan dalolat berib, ayni payida ushbu tizim ishonchsiz bo’lganida noto’g’ri gipotezani qabul qilish ehtimoli ikkinchi toifa risklar -tanlash natijalari tekshiriladigan to’plamda jiddiy xatolar yo’qligidan dalolat berib, ayni paytda ushbu to’plamda jiddiy xatolar mavjud bo’lganida noto’g’ri gipotezani qabul qilish riski

Auditorlik tashkiloti: auditorlik tanlashning barcha bosqichlarini va uning natijalari tahlilini auditorning ishchi hujjatlarida aks ettirishi shart

Банкротга учрамайдиган бизнес: шакар ишлаб чиқаришда қандай қилиб пул ишлаш мумкин? Шакар бизнеси янги бошланувчиларни ҳам, тажрибали ишбилармонларни ҳам жалб қилади. Ва бу ерда мураккаб нарса йўқ, чунки шакар деярли ҳар бир киши столида бўлган маҳсулотлардан биридир ва ҳар бир ўзбек учун ушбу маҳсулотни истеъмол қилишнинг статистик нормаси йилига 20 кг ни ташкил қилади. Бундай маҳсулотнинг мавсумийлиги йўқ ва унга бўлган талаб ҳар йили фақат ошиб боради. Бизнесни бошлаш учун керак бўлган миқдор кўп жиҳатдан заводингиз жойлашган жойга, ишлаб чиқариш кўламига ва ускуналар нархига боғлиқ. Компанияни очиш ва уни тайёр ишчи ҳолатга келтириш учун 50млнгача маблағ керак бўлади. Агар сизда бундай маблағ бўлмаса, сиз инвесторни жалб қилишингиз мумкин. Qiziqarli biznes

3. Auditorlik tanlashning maqsadi va tanlash bilan bog’liq risklar

Ichki nazoratni testlashda tanlashdan foydalanishdan maqsad ichki nazorat tizmi samarali ishlash yoki ishlamasligini aniqlash xisoblanadi. Agar ular samarali ishlamasa, auditor mustaqil protseduralarni konstruktsiyalayotganda boshqaruvning ichki vositalari muxokamasi haqida qaror qabul qilishda ko’rib chiqishi lozim. Schetlar saldosini testlashda tanlashning maqsadi bu schetlar saldosini buzib yozishlar sonini baholashdir.

Auditor tanlashdan foydalanishda to’rtta kritik savolga javob berishi kerak Tanlash birliklariT a n la sh h a jm i 4 . T a n la b o lish g a q a ra b u m u m iy to ’p la m x a q id a q a n d a y x u lo sa la r q ilish m u m k in 3 .T a n la b o lish g a q a n d a y e le m e n tla r k iritilish i lo z im 2 .A u d ito rlik te stla sh u c h u n q a n c h a e le m e n t ta n la b o lin ish i k e ra k 1 .Q an d ay u m u m iy to’p lam v a tan lash birlig i teksh irilm og ’i zaru r v a qan d ay xu su siy atlari tek sh irilish i lo zim

Auditor tomonidan nazorat riskining bahosi To’liq umumiy to’plamga nisbatan ichki nazorat tizimining hozirgi holati Samarali Samarasiz Past To’g’ri xulosa Ichki nazorat ishonchliligini noto’g’ri qabul qilinganlik riski Umumiy to’plamda nazoratning pasayishi tanlashda ko’rsatilganligaga nisbatan yuqori(shuningdek, nazorat riskinin baholash riski deb nomlanuvchi o’ta past yoki o’ta yuqorilik riski). Auditni samarasizlikka olib keladi Yuqori Umumiy to’plamda nazoratning pasayishi tanlashda ko’rsatilganligaga nisbatan past(shuningdek, nazorat riskinin baholash riski deb nomlanuvchi o’ta yuqori yoki o’ta past riski). Auditni samarasizlikga olib keladi. To’g’ri xulosaNazorat protseduralarini testlash bilan bog’liq tanlash risklar

5.Tanlashning statistik va nostatistik turlari

• auditorga tanlab olishning mos keluvchi hajmini aniqlash va tanlab olishlar natijalarini baholashda yordam berish uchun mulohazalari va tajribalari bilan bir qatorda ehtimollar nazariyasini va statistik tanlab olishni ham qo’llashni o’z ichiga oladi.Statistik tanlash • tanlab olishning mos keluvchi hajmini aniqlash va tanlab olishlar natijalarini baholashda yordam berish uchun auditorning mulohazalari va tanlab olishni qo’llashdagi tajribasida qo’llanilishi ko’zda tutadinostatistik tanlash

Nostatistik tanlash Statistik tanlash 1 2 3 Tanlab olish hajmi Tanlab olish hajmi auditorning mulohazasi bilan aniqlanadi. Auditor mulohazalari miqdoriy jihatdan aniqlanadi va tanlab olish hajmi ehtimollar nazariyasi bilan aniqlanadi. Tanlab olishni saralash Tanlab olish jamlanganlikka reprezentativligiga yig’ilgan hamma usulllarni o’z ichiga oladi. Tanlab olishning muhokamasi ham jamlanganlikning bir qismiga, masalan yilning o’tgan besh kuni davomidagi hamma operatsiyalarga yo’naltirilgan bo’lishi mumkin. Tanlab olish jamlanganlikning har bir birligiga tanlab olishga tushishga teng imkoniyat berish uchun tartibsiz saralangan bo’lishi mumkin. Jamlanganlik bilan qiziquvchilarga yo’nalish berish mumkin masalan, yilning o’tgan 10 kunidagi operatsiyalar statistik jihatdan saralangan bo’lishi mumkin. Baholash Baholash auditorning mulohazalariga asoslangan, bashoratlar esa tanlab olishlar natijalariga asoslangan. Baholash auditorlik mulohazalariga yordam berishi uchun foydalaniladigan statistik xulosalarga asoslangan Xarajatlar Saralash uchun Xarajatlar past chunki auditorlik mulohazalari faqat tanlab olishning mos keluvchi hajmini aniqlash va natijalarni baholashda talab qilinadi. Tanlab olishning bu turi, tanlab olish risikini nazorat qilish va o’lchashning ob’ektiv usullarini ta’minlamaydi O’quv Xarajatlari yuqori, chunki tanlab olishning statistik yo’llarini bilish va/yoki tanlashning maxsus kompyuter dasturiy ta’minoti talab qilinadi. Tanlab olishning bu turi auditor maqbul riskni avvalroq aniqlashini tanlab qiladi. Ustuvorlik Bu usul auditorning schetlardagi xatolar haqida avvalgi kutganlariga asoslangan bo’lishi mumkin. Bu usul tanlab olishni rejalashtirishi, saralashi va baholashga kam vaqt sarflashi mumkin. Bu usul auditorga tanlab olish riskining obektiv choralarini ta’minlay borib, samarali tanlab olishni to’zish, dalillar etarliligini, xisoblash va natijalarni baholashga yordam beradi. Bu usul auditorga kompyuterlashtirilgan tanlov va statistik baholash orqali tanlab olish xulosalarini himoyalashda foydali maslahatlar olishga ko’maklashadi, chunki ular statistika nazariyasiga asoslanganNostatistik va statistik tanlab olishlarni taqqoslash

E’tiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Auditorlik dalillar

Auditorlik tekshiruvini rejalashtirish

Auditorlik xulosalarining turlari

Auditorlik riski tushunchasi, auditorlik risklarining maqbul to’plami, uning elementlari

Auditorlik kasbiga axloqiy talablar