Audit oraliq tekshiruvlarning turlari va shakllari - Iqtisodiyot - Slaydlar

Audit oraliq tekshiruvlarning turlari va shakllari

Yuklangan vaqt:

04.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

988.7236328125 KB

Ko'chirib olish

Audit oraliq tekshruvlarning turlari va shakillari

REJA: Auditning turlari va shakillari. Ichki audit. Tashqi audit.2 1 3 01

Auditning turlari va shakllari .  Auditorlik tekshiruvi xarajatlarini hamda audit o’tkazish davrini kamaytirish maqsadida auditni quyidagi turlarga bo’linadi:  Tasdiqlovchi audit;  Tizimli-orientirlangan audit;  Tavakkalchilikka asoslangan audit.

 Tasdiqlovchi audit tekshirish davomida auditor har bir xo’jalik muomalasini tekshirgan va tasdiqlagan hamda parallel ravishda hisob registrlarini tuzgan. Hozirda esa bu hisob ishlarini qayta tiklash deyiladi.

 Tizimli-orientirlangan audit mijozning ichki nazorat tizimining qay darajada ishlayotganligini tekshirishga asoslanadi. Agarda ichki nazorat tizimi oqilona tashkil qilingan hamda yaxshi ishlayotgan bo’lsa, tashqi auditorlar o’z ishlarini tanlab tekshirish hamda alohida ob’ektlarni nazoratdan o’tkazish bilan cheklanadi. Bu esa, albatta, auditorning ish vaqtini hamda audit jarayoniga qilinadigan xarajatlarni kamaytiradi. Ammo, auditor bunday tekshiruv o’tkazishda mijozning xo’jalik faoliyati tizimi samaradorligini har jihatdan baholashi hamda korxonada yuz beradigan o’g’irlik, firibgarlik holatlarini ham inobatga olishi lozim.

 Tavakkalchilikka asoslangan audit tavakkalchilik baland bo’lgan joyda tekshirish vaqtini ko’proq ajratish hamda past tavakkalchilik bo’lgan joyda tekshirishga kam vaqt ajratishga asoslanadi. Bu tekshirish xarajatlarini kamaytirish yuzasidan kelib chiqadi.

Auditorlik tekshirivi iqtisodiy nuqtai nazardan ikki turga bo’linadi: I chki audit; Tashqi audit. 0 1 0 2

Ichki audit  Ichki audit – bu xo’jalik ichida uning faoliyatining samaradorligini tekshirish va aniqlashda mustaqil baho berishdir. Ichki audit uchun korxonaning o’zi yoki uning bir bo’limi – korxona ichidagi nazorat bo’limi javob beradi.  Ichki auditning maqsadi : korxona xizmatchilariga o’zlarining majburiyatlarini a’lo darajada bajarishga yordam berishdir. Ichki audit korxonaga tekshirilayotgan ob’ektlar haqida aniq tahlil, baholash, tavsiya maslahat va ma’lumotlarni beradi.

Ichki auditning vazifalari quyidagilardan iborat:  korxonaning ishiga moliyaviy nazorat;  iqtisodiy ko’rsatkichlar bo’yicha ichki nazorat tizimi ixtisoslashganligini tekshirish ;  boshqaruv xodimlarining ishlab chiqarish va sotish bo’yicha tahlil ishlari;  korxonalarning likvidligi, rentabelligi va ish faoliyatini baholash.  korxona ishini yaxshilash bo’yicha tavsiyalar ishlab chiqish.

Tashqi audit  Tashqi audit - xo’jalik yurituvchi sub’ektning buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotining haqiqiyligini ob’ektiv baholash maqsadida shartnoma asosida auditorlik kompaniyalari yoki yakka auditorlar tomonidan o’tkaziladi. Tashqi auditning asosiy xususiyatlaridan biri – bu mijoz korxonaga nisbatan hech qanday manfaati bo’lmagan, ya’ni uning mulkdori, ta’sischisi, boshlig’i yoki boshqa lavozimida ishlamaydigan, mustaqil , xolis auditor tomonidan o’tkazilishidadir. Agarda auditor tekshirayotgan korxonaning mulkdori, ta’sischisi, boshlig’i yoki boshqa lavozimida ishlaydigan shaxsi bo’lsa, u holda auditorlik faoliyati uchun berilgan litsenziya bekor qilinishi ham mumkin.

 Tashqi audit korxonaning moliya-xo’jalik faoliyatini baholash hamda uning moliyaviy hisobotini tasdiqlash uchun o’tkaziladi. Bundan tashqari tashqi audit xo’jalik yurituvchi sub’ektning xarajatlarini minimallashtirish va foydani maksimallashtirish maqsadida ularning faoliyatini yaxshilash, hisob ishlarini tashkil qilish va qayta tashkil qilish , hisob ishlarini yuritish, soliqqa tortish bo’yicha takliflar beradi.

 Tashqi audit natijalari korxonaning buxgalteriya hisobi holati, ichki nazorat tizimi ahvoli, yillik moliyaviy hisoboti ishonchliligini tasdiqlovchi xulosada bayon qilinadi. Bundan tashqari , tashqi audit natijalari loyihalar, sxemalar, biznes- rejalar, ma’lumotnomalar ko’rinishida taqdim etilishi mumkin.

Auditorlik tekshiruvi o’tkazilishining majburiy yoki majburiy emasligiga ko’ra 2 ga bo’linadi: Tashabbuskorlik auditi. Majburiy audit;

Auditorlik tekshiruvi o’tkazilishining davriyligiga ko’ra ikkiga bo’linadi:  Dastlabki audit; Dastlabki audit auditor yoki auditorlik tashkiloti tomonidan ushbu korxonani birinchi marta tekshirishni anglatadi.  Davriy audit. Davriy audit takroriy shartnomalar orqali bir korxona bitta auditor yoki auditorlik firmasi tomonidan amalga oshiriladi. Bu esa, albatta, mijozning malakali auditor bilan uzoq muddatli hamkorlik qilishga bo’lgan qiziqishidan kelib chiqadi. Davriy audit dastlabki auditga nisbatan ancha ustundir.

 Xorijiy olimlar auditning dastavval G’arbda ham faqat buxgalteriya hujjatlari va hisobotlarini tekshirish va tasdiqlash dan iborat faoliyat sifatida shakllanganligini tan oladilar. Auditorlar asosan dastlabki hujjatlarni, buxgalteriya hisobi registrlarini hamda ular asosida tuzilgan moliyaviy hisobotlarni tekshirgan va tasdiqlagan (yoki tasdiqlamagan). Masalan, Roy Dodj fikricha , auditorlik faoliyati so’nggi 25 yilda uch evolyutsion bosqichni bosib o’tgan: birinchi – tasdiqlovchi audit; ikkinchi – sistemali yo’naltirilgan audit; va nihoyat, so’nggisi, uchinchisi – riskka asoslangan audit.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ :  1.Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. 8 декабр 1992 йил (ўзгартириш ва қўшимчалар билан).  2.Ўзбекистон Республикаси “Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида” ги Қонуни. 30 август 1996 йил (ўзгартириш ва қўшимчалар билан).  3.Ўзбекистон Республикаси “Аудиторлик фаолияти тўғрисида” ги Қонуни 26 май 2000 йил йил (ўзгартириш ва қўшимчалар билан).  4. Солиқ Кодекси. Тошкент, “Норма”, 2012 йил.

ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

O'xshashlar

Auditorlik tekshiruvlarining turlari va shakllari

Audit standardlari

Ichki audit amallari va usullari

Audit xizmatining faoliyati

Audit tekshiruvining umumiy maqsadi