Ўзбекистонда ҳуқуқий демократик давлат қуриш ва фуқаролик жамиятини барпо этишнинг Конституциявий асослари - Huquqshunoslik - Slaydlar

Ўзбекистонда ҳуқуқий демократик давлат қуриш ва фуқаролик жамиятини барпо этишнинг Конституциявий асослари

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1644.9560546875 KB

Ko'chirib olish

Ўзбекистонда ҳуқуқий демократик давлат қуриш ва фуқаролик жамиятини барпо этишнинг Конституциявий асослари www.arxiv.uz

Бугун, вақт ўтиши билан, ҳаётнинг ўзи, мамлакатимиз эришаётган юксак марралар Конституциямизда мустаҳкамлаб қўйилган, халқимизнинг орзу-умидлари, бугунги ва келажак манфаатларига жавоб берадиган қоида ва принципларнинг нақадар тўғри эканини исботламоқда И.А.Каримов www.arxiv.uz

«Конституция» тушунчаси лотинча «Constitytio» сўзидан келиб чиққан бўлиб, ўрнатиш жорий этиш маъносини билдиради. 3Дунёдаги илк Конституция - 1787 йилдаги АҚШнинг Конституцияси бўлиб, у шу кунгача амал қилиб келмоқда. www.arxiv.uz

«Бу Конституция ўзининг туб моҳияти, фалсафаси, ғоясига кўра янги ҳужжатдир – деб таъкидлайди у. – Унда коммунистик мафкура, синфийлик, партиявийликдан асар ҳам йўқ, жамики дунёвий неъматлар орасида энг улуғи – инсон деган фикрни илгари сурдик ва шу асосда фуқаро- жамият- давлат ўртасидаги ўзаро муносабатнинг оқилона ҳуқуқий ечимини топишга интилдик. 41992 йил 8 декабр Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг қабул қилиниши ўзбек давлатчилиги тарихида муҳим янгиланишлар даври бошланганлигидан дарак берди. www.arxiv.uz

5ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ЯРАТИЛИШИ ТАРИХИ 1-БОСҚИЧ ЎЗБЕКИСТОННИНГ ЯНГИ КОНСТИТУЦИЯСИНИ ЯРАТИШ ҒОЯСИ 1990 ЙИЛ 20 ИЮНДА МУСТАҚИЛЛИК ДЕКЛАРАЦИЯСИНИНГ ҚАБУЛ ҚИЛИНИШИ БИЛАН БЕВОСИТА БОҒЛИҚ . МАЗКУР ДЕКЛАРАЦИЯНИ ҚАБУЛ ҚИЛГАН ОЛИЙ КЕНГАШНИНГ ИККИНЧИ СЕССИЯСИ БУ ҲУЖЖАТДАГИ ЗАМИНДОР ПРИНЦИПЛАР АСОСИДА ДАВЛАТНИНГ ЯНГИ КОНСТИТУЦИЯСИ ИШЛАБ ЧИҚИЛИШИ ЛОЗИМ ДЕГАН ХУЛОСАГА КЕЛДИ. СЕССИЯ ПРЕЗИДЕНТ И.А.КАРИМОВ РАИСЛИГИДА 64 КИШИДАН ИБОРАТ КОНСТИТУЦИЯВИЙ КОМИССИЯСИНИ ТУЗИШ ТЎҒРИСИДА ҚАРОР ҚАБУЛ ҚИЛДИ 2-БОСҚИЧ КОНСТИТУЦИЯ ЛОЙИҲАСИ УСТИДА БЕВОСИТА ИШЛАШНИ ФАОЛЛАШТИРИШГА ВАЗИЯТ ЕТИЛГАЧ , КОНСТИТУЦИЯВИЙ КОМИССИЯ 1991 ЙИЛ 12 АПРЕЛДА И.А.КАРИМОВ РАИСЛИГИДА ЎЗИНИНГ БИРИНЧИ МАЖЛИСИГА ТЎПЛАНДИ . КОНСТИТУЦИЯ ЛОЙИҲАСИНИ ЯРАТИШ БИЛАН БОҒЛИҚ БАРЧА ТАШКИЛИЙ ВА ИЖОДИЙ ЖАРАЁННИ МУВОФИҚЛАШТИРИБ БОРИШ УЧУН КОНСТИТУЦИЯВИЙ КОМИССИЯ АЪЗОЛАРИ ҲАМДА ЕТАКЧИ МУТАХАССИСЛАР ВА ОЛИМЛАРДАН ИБОРАТ 32 КИШИЛИК ИШЧИ ГУРУҲИ ТАШКИЛ ЭТИЛДИ. УНИНГ ТАРКИБИГА ҚОНУН ЧИҚАРУВЧИ ИДОРА БИР НЕЧА ҚЎМИТАЛАРИНИНГ РАИСЛАРИ, ВАЗИРЛИКЛАР, СУД, ПРОКУРАТУРА ИДОРАЛАРИНИНГ РАҲБАРЛАРИ, РЕСПУБЛИКА ПРЕЗИДЕНТИ ДЕВОНИ ВА ОЛИЙ КЕНГАШ ИДОРАСИНИНГ МАСЪУЛ ХОДИМЛАРИ КИРДИ. ШУНИНГДЕК, КОНСТИТУЦИЯ ЛОЙИҲАСИНИ МЎЛЖАЛЛАНАЁТГАН БЎЛИМЛАРИНИ ТАЙЁРЛАШ УЧУН 6 ТА КИЧИК ГУРУҲЛАР ТАШКИЛ ЭТИЛДИ. КИЧИК ГУРУҲЛАР ТАРКИБИГА 50 НАФАР ИЛМИЙ ХОДИМ ВА МУТАХАССИС ЖАЛБ ҚИЛИНДИ . www.arxiv.uz

3-БОСҚИЧ ЛОЙИҲАНИНГ ДАСТЛАБКИ ВАРИАНТИ 1991 ЙИЛНИНГ НОЯБРИГАЧА ТАЙЁРЛАБ БЎЛИНДИ. У МУҚАДДИМА, ОЛТИ БЎЛИМГА ТАҚСИМ ҚИЛИНГАН 158 МОДДАДАН ИБОРАТ ЭДИ. 64-БОСҚИЧ 1992 ЙИЛ БАҲОРИДА ЛОЙИҲАНИНГ 149 МОДДАДАН ИБОРАТ ИККИНЧИ ВАРИАНТИ ИШЛАБ ЧИҚИЛДИ. РЕСПУБЛИКА ПРЕЗИДЕНТИ, КОНСТИТУЦИЯВИЙ КОМИССИЯ РАИСИ МАТННИ ЯНА СИНЧИКЛАБ КЎРИБ ЧИҚДИ. ҲАР САФАР УНИНГ НИГОҲИДАН ЎТГАЧ, ЛОЙИҲА МУКАММАЛЛАШИБ, АНИҚ, ЛЎНДА ВА ИФОДАЛИ БЎЛА БОРДИ . УЧИНЧИ ВАРИАНТ 137 МОДДАНИ ТАШКИЛ ЭТДИ. ЛОЙИҲАНИ КЕНГ ХАЛҚ ОММАСИ МУҲОКАМАСИ УЧУН МАТБУОТДА ЭЪЛОН ҚИЛИШДАН ОЛДИН КОНСТИТУЦИЯВИЙ КОМИССИЯ ВА УНИНГ РАИСИ ЯНА БИР БОР ЎРГАНИБ ЧИҚДИ. ЛОЙИҲА ЭНДИ 127 МОДДАГА КЕЛТИРИЛДИ . 5-БОСҚИЧ 1992 ЙИЛ 5 СЕНТЯБРДА КОНСТИТУЦИЯВИЙ КОМИССИЯНИНГ НАВБАТДАГИ МАЖЛИСИ БЎЛИБ ЎТДИ . МАЖЛИСДА КОНСТИТУЦИЯ ЛОЙИҲАСИ УСТИДА ОЛИБ БОРИЛГАН ИШЛАР ТЎҒРИСИДАГИ АХБОРОТ ТИНГЛАНДИ . ТАЪКИДЛАНИШИЧА, ИШЧИ ГУРУҲ ЎЗБЕКИСТОН ХАЛҚ ДЕПУТАТЛАРИ, МЕҲНАТ ЖАМОАЛАРИ РАҲБАРЛАРИ, ОЛИМЛАР ВА МУТАХАССИСЛАР БИЛАН ҲАМКОРЛИКДА ЛОЙИҲАНИНГ БЕШИНЧИ КЎРИНИШИ ТАЙЁРЛАНДИ. УНДА ЎЗБЕК ХАЛҚИНИНГ ТАРИХИЙ, МИЛЛИЙ ВА МАЪНАВИЙ ХУСУСИЯТЛАРНИ ИМКОН ҚАДАР АКС ЭТТИРИШГА ҲАРАКАТ ҚИЛИНДИ. ҚАБУЛ ҚИЛИНГАН ҚАРОРДА ҚУЙИДАГИЛАР БЕЛГИЛАНДИ: «КОНСТИТУЦИЯ ЛОЙИҲАСИНИ УЗИЛ-КЕСИЛ ИШЛАБ ЧИҚИШ УЧУН ИШЧИ ГУРУҲ (КОМИССИЯ) ТУЗИЛСИН (УНИНГ ТАРКИБИГА 25 КИШИ КИРДИ). www.arxiv.uz

6-БОСҚИЧ КОНСТИТУЦИЯ ЛОЙИҲАСИНИ ТАЙЁРЛАБ, 1992 ЙИЛ 26 СЕНТЯБРДА УМУМХАЛҚ МУҲОКАМАСИ УЧУН МАТБУОТДА ЭЪЛОН ҚИЛДИ . ЛОЙИҲА ИККИ ЯРИМ ОЙ МОБАЙНИДА МАТБУОТДА, БОШҚА ОММАВИЙ АХБОРОТ ВОСИТАЛАРИДА, ШУНИНГДЕК, ҚОРАҚАЛПОҒИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ, ВИЛОЯТЛАР, ШАҲАРЛАР, ТУМАНЛАР ФАОЛЛАРИНИНГ ЙИҒИЛИШЛАРИДА, МИНГЛАБ МЕҲНАТ ЖАМОАЛАРИДА ЧУҚУР ВА АТРОФЛИЧА МУХОКАМА ҚИЛИНДИ. КОНСТИТУЦИЯ КОМИССИЯСИНИНГ ЎЗИГА 6000 ДАН ОРТИҚ ТАКЛИФ ВА МУЛОҲАЗА ТУШДИ . ТУШГАН ТАКЛИФ ВА МУЛОҲАЗАЛАР ЎРГАНИЛИБ 60 ДАН ОРТИҚ МОДДАГА АНИҚЛИК ВА ТУЗАТИШЛАР КИРИТИЛДИ . ЛОЙИҲАНИНГ ЯНГИЛАНГАН ВАРИАНТИ 1992 ЙИЛ 21 НОЯБРДА ЯНА БИР БОР МАТБУОТДА ЭЪЛОН ҚИЛИНДИ . КОНСТИТУЦИЯГА ҲАММАСИ БЎЛИБ, 80ГА ЯҚИН ЎЗГАРТИРИШ ҚЎШИМЧА ВА ТАКЛИФЛАР КИРИТИЛДИ . 1992 ЙИЛ 8 ДЕКАБРДА ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ БИРИНЧИ КОНСТИТУЦИЯСИ ҚАБУЛ ҚИЛИНДИ. 7www.arxiv.uz

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ И.А.КАРИМОВ – КОНСТИТУЦИЯМИЗ ТАШАББУСКОРИ - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИ ПРЕЗИДЕНТ И.А.КАРИМОВ ТОМОНИДАН 7 МАРОТАБА ТАҲРИР ҚИЛИНГАН; - КОНСТИТУЦИЯНИНГ ТУЗИЛИШИ БЎЙИЧА ШАХСАН ПРЕЗИДЕНТНИНГ ТАКЛИФЛАРИ: 1) КОНСТИТУЦИЯНИНГ 1-МОДДАСИ ЎЗБЕКИСТОН - СУВЕРЕН ДЕМОКРАТИК РЕСПУБЛИКА. ДАВЛАТНИНГ "ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ" ВА "ЎЗБЕКИСТОН" ДЕГАН НОМЛАРИ БИР МАЪНОНИ АНГЛАТАДИ . 2) 4-МОДДА. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ ДАВЛАТ ТИЛИ ЎЗБЕК ТИЛИДИР. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ЎЗ ҲУДУДИДА ИСТИҚОМАТ ҚИЛУВЧИ БАРЧА МИЛЛАТ ВА ЭЛАТЛАРНИНГ ТИЛЛАРИ, УРФ- ОДАТЛАРИ ВА АНЪАНАЛАРИ ҲУРМАТ ҚИЛИНИШИНИ ТАЪМИНЛАЙДИ, УЛАРНИНГ РИВОЖЛАНИШИ УЧУН ШАРОИТ ЯРАТАДИ. 3) 46-модда. ХОТИН-ҚИЗЛАР ВА ЭРКАКЛАР ТЕНГ ҲУҚУҚЛИДИРЛАР. 4) 49-МОДДА. ФУҚАРОЛАР ЎЗБЕКИСТОН ХАЛҚИНИНГ ТАРИХИЙ, МАЪНАВИЙ ВА МАДАНИЙ МЕРОСИНИ АВАЙЛАБ АСРАШГА МАЖБУРДИРЛАР. МАДАНИЯТ ЁДГОРЛИКЛАРИ ДАВЛАТ МУҲОФАЗАСИДАДИР. 5) XIV БОБ. ОИЛА 8www.arxiv.uz

9ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ТУЗИЛИШИ www.arxiv.uz

10www.arxiv.uz

КОНСТИТУЦИЯ БОБЛАРИ 11I БОБ. ДАВЛАТ СУВЕРЕНИТЕТИ (1-6-моддалар) II БОБ. ХАЛҚ ҲОКИМИЯТЧИЛИГИ (7-14-моддалар) III БОБ. КОНСТИТУЦИЯ ВА ҚОНУННИНГ УСТУНЛИГИ (15-16-моддалар) IV БОБ. ТАШҚИ СИЁСАТ (17-модда) V БОБ. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР (18-20-моддалар) VI БОБ. ФУҚАРОЛИК (21-23-моддалар) VII БОБ. ШАХСИЙ ҲУҚУҚ ВА ЭРКИНЛИКЛАР (24-31-моддалар) VIII БОБ. СИЁСИЙ ҲУҚУҚЛАР (32-35-моддалар) IX БОБ. ИҚТИСОДИЙ ВА ИЖТИМОИЙ ҲУҚУҚЛАР (36-42-моддалар) X БОБ. ИНСОН ҲУҚУҚЛАРИ ВА ЭРКИНЛИКЛАРИНИНГ КАФОЛАТЛАРИ (43-46-моддалар) XI БОБ. ФУҚАРОЛАРНИНГ БУРЧЛАРИ (47-52-моддалар) XII БОБ. ЖАМИЯТНИНГ ИҚТИСОДИЙ НЕГИЗЛАРИ (53-55-моддалар) XIII БОБ. ЖАМОАТ БИРЛАШМАЛАРИ (56-62-моддалар) XIV БОБ. ОИЛА (63-66-моддалар) XV БОБ. ОММАВИЙ АХБОРОТ ВОСИТАЛАРИ (67-модда) XVI БОБ. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ МАЪМУРИЙ-ҲУДУДИЙ ТУЗИЛИШИ (68-69-моддалар) XVII БОБ. ҚОРАҚАЛПОҒИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ (70-75-моддалар) ХVIII БОБ. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ МАЖЛИСИ (76-88-моддалар) ХIХ БОБ. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ (89-97-моддалар) ХХ БОБ. ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИ (98-модда) ХХI БОБ. МАҲАЛЛИЙ ДАВЛАТ ҲОКИМИЯТИ АСОСЛАРИ (99-105-моддалар) ХХII БОБ. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ СУД ҲОКИМИЯТИ (106-116-моддалар) ХХIII БОБ. САЙЛОВ ТИЗИМИ (117-модда) ХХIV БОБ. ПРОКУРАТУРА (118-121-моддалар) ХХV БОБ. МОЛИЯ ВА КРЕДИТ (122-124-моддалар) ХХVI БОБ. МУДОФАА ВА ХАВФСИЗЛИК (125-128-моддалар) www.arxiv.uz02

1 ● УНИНГ ДЕМОКРАТИК КОНСТИТУЦИЯ ЭКАНЛИГИ 2 ● ЭНГ РИВОЖЛАНГАН, ТАРАҚҚИЙ ТОПГАН ДАВЛАТЛАРНИНГ ТАРИХИЙ ТАЖРИБАСИГА ТАЯНГАН ҲОЛДА ЯРАТИЛГАНЛИГИ. 3 ● ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИГА КЎРА, «ДАВЛАТ ОРГАНЛАРИ ВА МАНСАБДОР ШАХСЛАР ЖАМИЯТ ҲАМДА ФУҚАРОЛАР ОЛДИДА МАСЪУЛДИРЛАР. 4 ● ЎЗБЕКИСТОН КОНСТИТУЦИЯСИ ФУҚАРОЛАРНИНГ ҲУҚУҚ ВА ЭРКИНЛИКЛАРИ БОРАСИДА ИНСОН ҲУҚУҚЛАРИ УМУМЖАҲОН ДЕКЛАРАЦИЯ-СИНИНГ БАРЧА АСОСИЙ ҒОЯ ВА ҚОИДАЛАРИНИ ЎЗИДА СИНГДИРГАН. 5 ● УНДА ҲУҚУҚИЙ ДАВЛАТНИНГ АСОСИЙ БЕЛГИСИ БЎЛМИШ КОНСТИТУЦИЯ ВА ҚОНУННИНГ УСТУНЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ ТАМОЙИЛИ МУСТАҲКАМЛАНГАН. 12ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ www.arxiv.uz012F1F 012F273A

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ 6 ● КОНСТИТУЦИЯДА МУЛКЧИЛИКНИНГ ХИЛМА-ХИЛ ШАКЛЛАРИ ЯЪНИ ТАДБИРКОРЛИК ЭРКИН МЕҲНАТ ҚИЛИШ ҲУҚУҚИГА АСОСЛАНГАН БОЗОР МУНОСАБАТЛАРИГА ЎТИШ ТАМОЙИЛЛАРИ ЎЗ АКСИНИ ТОПГАН, ХУСУСИЙ МУЛКНИНГ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН ҲИМОЯ ҚИЛИНИШИ ТАЪКИДЛАНГАН. 7 ● КОНСТИТУЦИЯДА ҲУРФИКРЛИК, ВИЖДОН ВА ДИНИЙ ЭЪТИҚОД ЭРКИНЛИГИ МАСАЛАЛАРИГА ҲАМ КАТТА ЭЪТИБОР БЕРИЛГАН. 8 ● КОНСТИТУЦИЯНИНГ ЭНГ МУҲИМ ЯНГИЛИКЛАРИДАН БИРИ ШУНДАКИ ДАВЛАТ ҲОКИМИЯТИНИНГ ТУЗИЛИШИ ВА ФАОЛИЯТ ТАРТИБИ ВАКОЛАТЛАРНИ ТАҚСИМЛАШ ТАМОЙИЛИ АСОСИДА АМАЛГА ОШИРИЛАДИ. 9 ● КОНСТИТУЦИЯДА ЖОЙЛАРДАГИ ДАВЛАТ ҲОКИМИЯТИ ОРГАНЛАРИГА АЛОҲИДА ЭЪТИБОР БЕРИЛГАН. 10 ● КОНСТИТУЦИЯ ЎЗБЕКИСТОН ТАРКИБИДАГИ ҚОРАҚАЛПОҒИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ МАҚОМИГА АЛОҲИДА БОБ АЖРАТГАН. www.arxiv.uz012F1F 1D

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ 11 ● ЯНГИ КОНСТИТУЦИЯ АВВАЛГИ КОНСТИТУЦИЯЛАРДАН ЎЗИНИНГ КОММУНИСТИК, СИНФИЙ ҚАРАШЛАРДАН ЯККАПАРТИЯВИЙЛИК ТАМОЙИЛЛАРИДАН ХОЛИ ЭКАНЛИГИ БИЛАН АЖРАЛИБ ТУРАДИ. 12 ● КОНСТИТУЦИЯ ЎЗБЕКИСТОННИНГ ИЖТИМОИЙ ҲАЁТИДА СИЁСИЙ ҚАРАШЛАР ВА МАФКУРАЛАР ХИЛМА-ХИЛЛИГИНИ РИВОЖЛАНТИРИШГА ЙЎЛ ОЧИБ БЕРАДИ; 13 ● КОНСТИТУЦИЯ ИНСОННИНГ ТАБИИЙ ВА АЖРАЛМАС ҲУҚУҚИ ҲИСОБЛАНГАН ЯШАШ ҲУҚУҚИНИ МУСТАҲКАМЛАЙДИ; 14 ● ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ КОНСТИТУЦИЯСИДА ДАВЛАТИМИЗ ХАЛҚАРО ҲУҚУҚ СУБЪЕКТИ ЭКАНЛИГИ, УНИНГ ХАЛҚАРО ҲАМЖАМИЯТ ТОМОНИДАН ЭЪТИРОФ ЭТИЛГАН ТАМОЙИЛЛАРНИ ТАН ОЛИШИ ВА ЎЗ ТАШҚИ СИЁСАТИНИ УЛАР АСОСИДА ОЛИБ БОРИШИ МУСТАҲКАМЛАБ ҚЎЙИЛГАН; www.arxiv.uz012F1F301D 1D 3C2D31

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг такомиллашуви 151) 76-МОДДАГА ҚЎШИМЧА КИРИТИЛИБ Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси икки палатадан - Қонунчилик палатаси (қуйи палата) ва Сенатдан (юқори палата) иборатлиги тўғрисидаги қоида киритилди. 2)Шунингдек 77-, 78-, 79-, 80-, 81-, 82-, 83-, 84- , 85-, 86- , 87-, 88-моддаларидаги Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ва Сенатининг конституциявий ҳуқуқий мақомига оид ўзгартиришлар киритилди. 2003 ЙИЛ 24 АПРЕЛДАГИ “ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИГА ҚЎШИМЧА ВА ЎЗГАРТИРИШЛАР КИРИТИШ ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНГА АСОСАН 2003 ЙИЛ 24 АПРЕЛДАГИ КОНСТИТУЦИЯВИЙ ИСЛОҲОТЛАР НАТЬИЖАСИДА ЎЗБЕКИСТОНДА ИЛК БОР ПРОФЕССИОНАЛ ФАОЛИЯТ ОЛИБ БОРАДИГАН ИККИ ПАЛАТАЛИ ПАРЛАМЕНТ ФАОЛИЯТ КЎРСАТА БОШЛАДИ . ОЛИЙ МАЖЛИС ҚОНУНЧИЛИК ПАЛАТАСИ 120 НАФАР ДЕПУТАТДАН ИБОРАТ ЭДИ (ҳозирда 150) ОЛИЙ МАЖЛИС СЕНАТИ 100 НАФАР СЕНАТ АЪЗОСИДАН ИБОРАТ www.arxiv.uz3D 01 1A 44 010B01 53 0B01 535425 470C 21 01 01 01 444242500D 1D 320140 444242 36 28

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг такомиллашуви 2003 ЙИЛ 24 АПРЕЛДАГИ “ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИГА ҚЎШИМЧА ВА ЎЗГАРТИРИШЛАР КИРИТИШ ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНГА АСОСАН 3 ) 89 - МОДДА даги Президентнинг ҳуқуқий мақомига оид тегишли ўзгартириш киритилиб, Президентнинг Вазирлар Маҳкамасининг раиси сифатидаги мақоми олиб ташланди . 4) 90-МОДДА ги ўзгартириш киритилиб, Президент ваколат муддати беш йилдан етти йилга узайтирилди . ( 2011 йил декабрда Конституцияга киритилган ўзгартириш ва қўшимчаларга асосан ваколат муддати яна беш йил деб белгиланди. 5)Президентнинг айрим ваколатлари Сенатга ўтказилди (Конституциянинг 80-м) Хусусан Амнистия тўғрисидаги ҳужжатларни қабул қилиш; Ўзбекистон Республикасининг чет давлатлардаги дипломатик ва бошқа вакилларини тайинлаш ҳамда уларни лавозимидан озод этиш; 6) 95 - МОДДА . Қонунчилик палатаси ёки Сенат таркибида уларнинг нормал фаолиятига таҳдид солувчи ҳал қилиб бўлмайдиган ихтилофлар юз берганда ёхуд улар бир неча марта Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига зид қарорлар қабул қилган тақдирда, шунингдек Қонунчилик палатаси билан Сенат ўртасида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг нормал фаолиятига таҳдид солувчи ҳал қилиб бўлмайдиган ихтилофлар юз берганда Ўзбекистон Республикаси Президентининг Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди билан бамаслаҳат қабул қилган қарори асосида Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси, Сенати тарқатиб юбориши тўғрисидаги норма киритилди 7) 97-МОДДА. Ваколати тугаши муносабати билан истеъфога чиққан Президент умрбод Сенат аъзоси лавозимини эгаллаши тўғрисидаги норма киритилди . 8) 117-МОДДА га ўзгартириш киритилиб Президенти сайлови, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатасига ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесига, вилоятлар, туманлар, шаҳарлар давлат ҳокимияти вакиллик органларига сайлов тегишинча уларнинг конституциявий ваколат муддати тугайдиган йилда - декабрь ойи учинчи ўн кунлигининг биринчи якшанбасида ўтказилиши тўғрисидаги норма киритилди www.arxiv.uz444242500D 1D 320140

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг такомиллашуви 171 ) 89-МОДДА cига тегишли ўзгартириш киритилиб, Президентнинг ижро этувчи ҳокимият раҳбари сифатидаги мақоми олиб ташланди ва Ўзбекистон Республикасининг Президенти давлат бошлиғидир ва давлат ҳокимияти органларининг келишилган ҳолда фаолият юритишини ҳамда ҳамкорлигини таъминлаши тўғрисидаги норма киритилди. 2) 93-МОДДА нинг 15-банди қуйидаги таҳрирда баён этилди: « вилоятлар ҳокимларини ҳамда Тошкент шаҳар ҳокимини қонунга мувофиқ тайинлайди ҳамда лавозимидан озод этади. Конституцияни, қонунларни бузган ёки ўз шаъни ва қадр-қимматига доғ туширадиган хатти-ҳаракат содир этган туман ва шаҳар ҳокимларини Президент ўз қарори билан лавозимидан озод этишга ҳақли»; 2) 102-МОДДА га ўзгартириш киритилиб Вилоят ва Тошкент шаҳар ҳокими Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан қонунга мувофиқ тайинланади ҳамда лавозимидан озод этилиши белгиланди. Олдинги таҳрирда Президент бу ваколатни фақат маҳаллий кенгашлар розилиги билан амалга оширар эди2007 йил 24 апрелдаги “Ўзбекистон Республикаси Конституциясига қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисида”ги қонунга асосан www.arxiv.uz3D 570D5341254733 61 36130402 1B08 14 01 0102 35 09 08 0D 44 4150254733 0A 2A 08 22 08 1B08 44 3D4244254733 1C 0102 08 36 09 44 21

2008 йил 25 декабрдаги қонунга асосан Ўзбекистонда янги парламент сайловларида иштирок этадиган субъект Экологик ҳаракат нинг пайдо бўлганлиги Конституциянинг 77-моддасидаги Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Қонунчилик палатаси қонунга мувофиқ сайланадиган бир юз йигирма нафар депутатдан иборатлиги тўғрисидаги қоидага ўзгартириш киритиб, бир юз эллик нафар депутатдан иборатлигини белгилаб қўйди. Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг такомиллашуви УМУМИЙ ДЕПУТАТЛАР СОНИ 150 135 нафари сиёсий партиялардан сайланадиган депутатлар 15 нафари Ўзбекистон Экологик ҳаракатидан уларнинг умумий конференциясида сайланади www.arxiv.uz3D50520D 07 3D520D 0E0C130C05 05

№ 1 ● Давлат ҳ окимияти ва бош қ арувини демократлаштириш. № 2 ● Суд- ҳ у қ у қ тизимини исло ҳ қ илиш. № 3 ● Ахборот со ҳ асини исло ҳ қ илиш, ахборот ва сўз эркинлигини таъминлаш. № 4 ● Ўзбекистон сайлов ху қ у қ и эркинлигини таъминлаш ва сайлов қ онунчилигини ривожлантириш. № 5 ● Фу қ аролик жамияти институтларини шакллантириш ва ривожлантириш. № 6 ● Демократик бозор исло ҳ отларини ва и қ тисодиётини либераллаштиришни янада чу қ урлаштириш.ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ И.А.КАРИМОВНИНГ “МАМЛАКАТИМИЗДА ДЕМОКРАТИК ИСЛОҲОТЛАРНИ ЧУҚУРЛАШТИРИШ ВА ФУҚАРОЛИК ЖАМИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ КОНЦЕПЦИЯСИ КОНСТИТУЦИЯВИЙ ТАРАҚҚИЁТНИНГ МУҲИМ ЙЎНАЛИШИ Концепциянинг устувор йўналишлари www.arxiv.uz01 0F 14 15 1C 101D1E 20 01 05 14 1E 1C 1E 1C 01 14 01 1C 1712171B 01 0D 14 1025 14 01 1C 171217 1026 13 01 2C24 1C 1E 1C 1701 29 1C 15 01 30 1C 101D15 171F 1D 01 0F 14 15 1110 1C 13 12171A 2E 1C 1E1D 02

1- УСТУВОР ЙЎНАЛИШ. ДАВЛАТ ҲОКИМИЯТИ ВА БОШҚАРУВИНИ ДЕМОКРАТЛАШТИРИШ (АМАЛГА ОШИРИЛГАН ИСЛОҲОТЛАР) 1. ● Давлатнинг и қ тисодиётни бош қ аришдаги ролини камайтириш. 2. ● Фу қ ароларнинг ўз-ўзини бош қ ариш органларини ривожлантириш. 3. ● Миллий парламентни ривожлантириш. 4. ● Ижро ҳ окимияти бошлиғи сифатида Президент ролини қ айта кўриб чи қ иш. www.arxiv.uz08 0209 08 0309 08 0409 0509

1. ● Бош вазир лавозимига номзодларни таклиф қилиш ва тасдиқлаш тартибига ўзгартиришлар киритиш ( Конституциясининг 98, 93-моддаларига ўзгаришлар ) 2. ● Олий Мажлисга Бош вазирга нисбатан ишончсизлик вотуми ҳуқуқини тақдим этиш ( Конституциясининг 98, 93-моддаларига ўзгаришлар ) 3. ● Вазирлар маҳкамасини ваколатига киритилган масалалар юзасидан қарорлар қабул қилиш ҳуқуқини президент ваколатларидан чиқариш. ( Конституциясининг 98, 93-моддаларига ўзгаришлар ) 4. ● Мамлакатнинг амалдаги Президенти ўз вазифасини бажара олмайдиган ҳ олатларда унинг вазифа ва ваколатлари ва қ тинча Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Сенат раисининг зиммасига юклатилиши ва уч ой ичида мамлакат Президенти сайлови ўтказилиши тартибини ўрнатиш. ( Конституциясининг 9 6-моддаласига ўзгаришлар )1-УСТУВОР ЙЎНАЛИШ. ДАВЛАТ ҲОКИМИЯТИ ВА БОШҚАРУВИНИ ДЕМОКРАТЛАШТИРИШ (таклифлар) www.arxiv.uz0209 0309 0409 0509 3D252D31 48 5608

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ТАКОМИЛЛАШУВИ 2011 ЙИЛ 18 АПРЕЛДАГИ “ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИГА ҚЎШИМЧА ВА ЎЗГАРТИРИШЛАР КИРИТИШ ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНГА АСОСАН 1 ● 78-модданинг 15 бандига қуйидаги мазмундаги ўзгартириш киритилди «Ўзбекистон Республикаси Президентининг тақдимига биноан Ўзбекистон Республикаси Бош вазири номзодини кўриб чиқиш ва тасдиқлаш шунингдек мамлакат ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг долзарб масалалари юзасидан Бош вазирнинг ҳисоботларини эшитиш ва муҳокама қилиш » 2 ● 93-моддаси 8-бандидаги ижро этувчи ҳокимият девонини тузади ва унга раҳбарлик қилади деган жумла олиб ташланди 3 ● 93-модда 12-бандидаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори ва ўнинг ўринбосарлари, Ҳисоб палатаси раисини тайинлаш ҳамда уларни лавозимидан озод этиш тўғрисидаги фармонларини тасдиқлаш борасидаги норма ўзгартирилиб , унинг ўринбосарлари деган жумла чиқариб ташланди; 4 ● 93-модда 15-бандидаги вилоятлар ҳокимларини ҳамда Тошкент шаҳар ҳокимини қонунга мувофиқ тайинлайди ҳамда лавозимидан озод этади. Конституцияни, қонунларни бузган ёки ўз шаъни ва қадр-қимматига доғ туширадиган хатти-ҳаракат содир этган туман ва шаҳар ҳокимларини Ўзбекистон Республикаси Бош вазирининг тақдимига биноан Президент ўз қарори билан лавозимидан озод этишга ҳақлилиги борасидаги қўшимча киритилди www.arxiv.uz 44423D 3E 29

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИНИНГ ТАКОМИЛЛАШУВИ 2011 ЙИЛ 18 АПРЕЛДАГИ “ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ КОНСТИТУЦИЯСИГА ҚЎШИМЧА ВА ЎЗГАРТИРИШЛАР КИРИТИШ ТЎҒРИСИДА”ГИ ҚОНУНГА АСОСАН 5 ● 93-МОДДА 16-бандига Ўзбекистон Республикаси Президентининг Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси мажлисларида раислик қилишга ҳақлилиги тўғрисидаги норма киритилди; 6 ● 96-моддага ўзгартириш киритилиб, Ўзбекистон Республикасининг амалдаги Президенти ўз вазифаларини бажара олмайдиган ҳолатларда унинг вазифа ва ваколатлари вақтинча Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Раисининг зиммасига юклатилиши тўғрисидаги қоида киритилди. (аввалги таҳрирда бу вазифани сенаторлар орасидан сайланган шахс бажариши тўғрисидаги қоида мавжуд эди) 7 ● Шунингдек 98-моддадаги Бош Вазирни тайинлаш, унга нисбатан ишончсизлик вотумини билдириш, Вазирлар Маҳкамасининг Бош вазир бошчилигида истеъфога чиқиши, Олий Мажлис томонидан Бош вазир лавозимига номзод икки марта рад этилган тақдирда тарқатиб юбориб асосларига оид қоидаларга тегишли қўшимча ва ўзгартиришлар киритилди www.arxiv.uz44423D 1D 320140

Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг такомиллашуви 24Ўзбекистон Республикасининг Президенти Ўзбекистон Республикасининг фуқаролари томонидан умумий, тенг ва тўғридан-тўғри сайлов ҳуқуқи асосида яширин овоз бериш йўли билан беш йил муддатга сайланади. Президентни сайлаш тартиби Ўзбекистон Республикасининг қонуни билан белгиланади. (ЎзР 12.12.2011 й. ЎРҚ-305-сон Қонуни таҳриридаги қисм) 2011 йил 12 декабрдаги “Ўзбекистон Республикаси Конституциясига қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисида”ги қонунга асосан www.arxiv.uz44423D 1D 08

Эътиборингиз учун рахмат! 25www.arxiv.uz

O'xshashlar

Ўзбекистон Республикасида фуқаролик жамиятини шакллантиришда сайлов тизими ва сайлов жараёнининг ҳуқуқий асослари

Ўзбекистон Республикасида сайловнинг конституциявий-ҳуқуқий асослари

Давлат бошқаруви органларининг ҳуқуқий асослари

Конституцияни чуқур билиш – ҳуқуқий онг ва маданиятни оширишнинг муҳим шартидир

Давлат бошқарув аппарати ва уни демократлаштириш жараёнлари