Ер тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганлик учун жавобгарлик масалалари билан танишув - Huquqshunoslik - Slaydlar

Ер тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганлик учун жавобгарлик масалалари билан танишув

Yuklangan vaqt:

27.06.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

173.2421875 KB

Ko'chirib olish

Ер тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганлик учун жавобгарлик масалалари билан танишув Режа: 1. Ер қонунчилигини бузганлик учун жавобгарликка тортиш тартибини белгиловчи манбалар 2. Ер тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганлик учун жавобгарлик 3. Интизомий жавобгарлик тушунчаси

Ер тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганлик учун жавобгарлик чоралари кучайтирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисидаги Қонун (2019 йил 4 март, ЎРҚ–526) Президент томонидан имзоланди. Қонун билан Жиноят кодекси бир қатор янги нормалар билан тўлдирилди. Хусусан, суғориладиган ерларни ўзбошимчалик билан эгаллаб олишга йўл қўймаслик бўйича чоралар кўрмаслик, шу қилмиш учун маъмурий жазо қўлланилганидан кейин содир этилса энг кам ойлик иш ҳақининг 100 бараваридан (20 млн 273 минг) 150 бараваригача (30 млн 409 минг 500 сўм) жарима ёки 360 соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари ёхуд бир йилдан уч йилгача озодликни чеклаш ёки уч йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.

Моддий мерос объектларини муҳофаза қилиш ва улардан фойдаланиш қоидаларини бузиш, —фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз бараваридан эллик бараваригача, мансабдор шахсларга эса — эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади. Ерлардан хўжасизларча фойдаланиш, объектлар қуриш пайтида унумдор қатламни олмаслик, ер майдонларидан бошқа мақсадларда фойдаланиш, ерларни фойдаланишдан чиқаришга, ҳосилдорлик пасайишига, тупроқнинг бузилиши ёки йўқ бўлиб кетишига олиб келадиган бошқа ҳаракатларни содир этиш, шунингдек таназзулга юз тутган қишлоқ хўжалиги ерларини консервациялашнинг белгиланган тартибини бузиш —фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг етти бараваридан ўн бараваригача, мансабдор шахсларга эса — ўн беш бараваридан йигирма бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

ЕР ТЎҒРИСИДАГИ ҚОНУН ҲУЖЖАТЛАРИНИ БУЗГАНЛИК УЧУН ЖАВОБГАРЛИк Кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқни давлат рўйхатидан ўтказиш учун ўз вақтида мурожаат этмаслик Кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказишни амалга оширувчи органга ер участкасига, бино ва иншоотга бўлган ҳуқуқни давлат рўйхатидан ўтказиш учун ўз вақтида мурожаат этмаслик, —фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўн баравари, мансабдор шахсларга эса — ўн беш баравари миқдорида жарима солишга сабаб бўлади. Фойдали қазилмаларни рухсатномасиз қазиб олиш, худди шунингдек олтин изловчилар усулида рухсатномасиз қазиб олиш, бундан ер ости сувлари ҳамда дарёлар ўзанларида жойлашган фойдали қазилмалар мустасно, —фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз бараваридан эллик бараваригача, мансабдор шахсларга эса — эллик бараваридан юз бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

ИНТИЗОМИЙ ЖАВОБГАРЛИК ТУШУНЧАСИ Ер ҳуқуқбузарлиги бўйича интизомий жавобгарлик бу меҳнат қонунчилиги, ўқув, хизмат,харбий интизом ва ички тартиб қоидаларидаги ер билан боғлиқ нормаларни бузганлиги учун ҳуқуқбузарга нисбатан ҳуқуқ нормаларида кўзда тутилган санкциялар асосида ташкилот, корхона ёки муассса маъмурияти томонидан мажбурлов чораларини қўллашдир.

ЕР ҲУҚУҚБУЗАРЛИК ЛАРИ УЧУН БЕЛГИЛАНАДИГАН ИНТИЗОМИЙ ЖАВОБГАРЛИК ХУСУСИЯТЛАРИ Юридик жавобгарликнинг бошқа турларидан фарқли ўлароқ, интизомий жавобгарлик фақат ишчи ёки хизматчининг иш вақтида содир этган ҳуқуқбузарликлар учунгина қўлланилиши мумкин Интизомий жавобгарлик маъмурий ва фуқаровий жавобгарликлари билан бир вақтда қўлланилиши мумкинИнтизомий жавобгарликни қўллаш ҳуқуқига корхона, ташкилот, муассаса, яъни хўжалик юритувчи субъектнинг маъмуриятигина эга

ЕР ҲУҚУҚБУЗАРЛИК ЛАРИ УЧУН БЕЛГИЛАНАДИГАН ИНТИЗОМИЙ ЖАВОБГАРЛИК ХУСУСИЯТЛАРИ Мазкур жавобгарликнинг субъекти бўлиб, фақат вақтинчалик ёки доимий асосда ишлайдиган ходим бўлиши мумкин (ишчи ёки хизматчи); Ер қонунчилигини бузганлик учун интизомий жавобгарлик фақат ер ҳуқуқий нормаларига риоя қилиш меҳнат вазифасига кирадиган ҳодимларга нисбатангина белгиланиши мумкин Меҳнат қонунчилигида интизомий характердаги ножўя ишларнинг таркиби маъмурий-ҳуқуқий ҳуқуқбузарликлар ва жиноятлардаги каби қатъий белгиланмаган. Бунда ҳуқуқбузарликнинг объекти бўлиб, хўжалик юритувчи субъектнинг ички- тартиб қоидалари ёки ерлардан фойдаланиш қоидалари бўлиши мумкин

Ер қонунчилигини бузганлик учун белгиланадиган жиноий жавобгарликда жавобгарликнинг бошқа турларига нисбатан ХУСУСИЯТЛАРИ Биринчидан , Ер ҳуқуқбузарликлари учун белгиланадиган жиноий-ҳуқуқий жавобгарлик жавобгарликнинг бошқа турларидан (интизомий, маъмурий, фуқаровий) ўзининг оғирлиги ва қатъийлиги билан фарқ қилади Иккинчидан , Бу жавобгарлик фақат суд томонидан ва жиноят кодексида қатъий кўрсатилган ижтимоий хавфлилик даражаси юқори бўлган қилмишларга нисбатангина қўлланилади. т ўртинчидан , Ўзбекистон Республикаси “Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида” қонуннинг 47-моддасида, Ер кодексининг 90-моддасида ва Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 16-моддасида белгиланган асослар да кўрсатилган таркиблар мавжуд бўлган тақдирда айбдор шахслар жиноий жавобгарликка тортиладилар Учинчидан ; ер ҳуқуқбузарликларининг умумий ҳажмида мамлакатимизда ўрнатилган экологик- ҳуқуқий тартиботга қарши қаратилган бу ижтимоий хавфли қилмиш алоҳида ажралиб туради

Ер қонунчилигини бузганлик учун белгиланадиган жиноий жавобгарликда жавобгарликнинг бошқа турларига нисбатан ХУСУСИЯТЛАРИ бешинчидан , жавобгарликнинг юзага келиши учун асосларнинг чекланганлиги олтинчидан , жавобгарликни ўрнатишнинг махсус тартибининг мавжудлиги (шахсга нисбатан жиноий жавобгарлик фақат Жиноят процессуал кодексида кўрсатилган талабларга қатъий риоя қилган ҳолда суд томонидан чиқарилган айблов ҳукми асосидагина ўрнатилиши мумкин); саккизинчидан , ҳуқуқбузарлик қачонки жиноят кодексида бу ҳуқуқбузарлик учун юридик жавобгарлик белгилаб қўйилган бўлсагина жиноят ҳисобланади еттинчидан ; жиноий жавобгарлик шахсий характерга эга.

Ердан фойдаланиш хукукини бузганлик учун маъмурий, интизомий, фукаролик, жиноий жавобгарлик чоралари кулланади Ер хукукида маъмурий жавобгарлик - маъмурий ва ер конун хужжатларида белгиланган, айбли (касддан ёки эхтиётсизлик туфайли) харакат ёки харакатсизликларнинг хамма белгиларини узида акс эттирган гайриконуний килмиш. Маъмурий жавобгарлик тугрисидаги кодексда инобатга олинган ер муносабатлари нормалари ва талабларини бузганлик учун 4 тусдаги жавобгарлик назарда тутилган. Улар: 1)иктисодий тусдаги айб (65-моддалар); 2)экологик тусдаги айб (70, 95-моддалар); 3)ташкилий тусдаги айб (66, 89, 91, 96- моддалар); 4)ер тусдаги айб (65, 77-моддалар) дан иборат.

Ер хукукида фукаровий жавобгарлик - фукаролик ва ер конун хужжатларида белгиланган айбдор шахсларнинг гайриконуний харакатлари туфайли етказилган зарар. Бошка юридик жавобгарликлардан фаркли уларок фукаровий хукукий жавобгарлик ер конунчилиги нормаларидаги мулкий ва номулкий зарарни тулик холда коплашни назарда тутади . .

Ер қонунчилигини бузганлик учун белгиланадиган фуқаровий (мулкий) жавобгарликни қўллашнинг барча ҳолатларида қуйидаги бўлиши лозим бўлган шартлар Қопланиши лозим бўлган зарарнинг мавжудлиги Мулкий жавобгарлик фақатгина айбдор шахснинг ҳуқуққа хилоф хатти-ҳаракати натижасида юзага келган зарар учунгина белгиланиши мумкин Мулкий жавобгарликни белгилаш учун айбдор томондан содир этилган ҳуқуққа хилоф хатти- ҳаракат билан келиб чиққан мулкий оқибат ва етказилган зарар ўртасида сабабий боғланиш бўлиши лозим Мулкий жавобгарликка фақат айбдор шахсларгина тортиладилар Махсус норматив- ҳуқуқий актлар асосида мулкий жавобгарликни ўрнатиш ҳам ўзига хос хусусиятларга эга 1) бунда етказилган ҳақиқий зараргина ундирилади; 2) хўжалик юритиш жараёнида қилинган асосли таваккалчилик натижасида етказилган зарар ундирилмаслиги мумкин; 3) меҳнат қонунчилигида кўзда тутилган моддий жавобгарликни белгилаш учун қисқа муддатлар

Ер қонунчилигини бузганлик учун жиноий жавобгарликка тортишнинг ҳуқуқий асослари ЖК моддалари Баъзи бир жиноятлар таркибида ер ҳақида қонунчиликни бузиш учун жавобгарлик тўғридан-тўғри кўрсатилган, масалан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 193-моддасида ердан фойдаланиш шартларини бузиш учун, 197-моддасида ер ва ер ости бойликларидан фойдаланиш учун, 229-моддасида эса ўзбошимчалик билан ерларни эгаллаш учун жавобгарлик назарда тутилган. Бир қатор жиноятлар содир этилишида, масалан экология хавфсизлигига оид нормалар ва талабларни бузишда (193-модда.), атроф табиий муҳитнинг ифлосланганлиги тўғрисидаги маълумотларни қасддан яшириш ёки бузиб кўрсатишда (194-модда.), атроф табиий муҳитни ифлосланиши оқибатларини бартараф қилиш чораларини кўрмасликда (195-модда.), зарарли кимёвий моддалар билан муомалада бўлиш қоидаларини бузишда (201-модда.), алоҳида муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларнинг тартибини бузишда (204-модда.), бошқа ижтимоий хавфли оқибатлар билан биргаликда ер ва ер ости бойликларининг бузилиши содир этилиши мумкин.

Ер хукукида жиноий жавобгарлик — Жиноят кодекси (14-модда), Ер кодекси (90-модда) ва умум эътироф этилган халкаро хукук нормаларида курсатилган жиноятнинг хамма белгиларини узида акс эттирган жазога сазовор килмиш. Ушбу килмиш бир пайтнинг узида хам жиноий, хам ер хукукий нормаларини бузган хисобланади. Жиноят кодексида ерга оид хукукий муносабат талабларини бузганлик учун 5 тусдаги; 1)экологик тусдаги (193-196 моддалар); 2)ташкилий тусдаги (205-208 моддалар); 3)Ер хукукий тусдаги (197, 229-моддалар); 4)билвосита тусдаги (198-204 моддалар); 5)иктисодий ва ижтимоий тусдаги (175,179,180,184,270-моддалар) жавобгарлик назарда тутилган.

Ер қонунчилигини бузганлик учун жавобгарликка тортиш тартибини белгиловчи манбалар Қонунлар Қонун ости ҳужжатлари Ўзбекистон Республикаси Конституцияси Ер кодекси11-боб 14-боб 90-модда 91- модда79-модда 82- модда Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонлари Судларнинг қарорлари Жиноят кодекси МЖТКЎзбекистон Республикаси ВМ қарорлари 193- модд а 197- модда 8- модда 21- модда 65- модда 66- модда

Etiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Қийнаш учун жавобгарлик

Ўзбекистонда киберхавфсизлик тўғрисидаги қонун ҳужжатларига кириш

Аҳоли соғлиғини сақлаш соҳасидаги ҳуқуқбузарликлар учун маъмурий жавобгарлик

Ер ости бойликларини муҳофаза қилиш ва улардан фойдаланишнинг ҳуқуқий тартиби, Атмосфера ҳавосини ҳуқуқий муҳофаза қилиш

Ердан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш устидан давлат назорати