Muruntau kareri sharoitida burg’ilash - portlatish ishlarining marksheyderlik ta’minoti - Geologiya - Slaydlar

Muruntau kareri sharoitida burg’ilash - portlatish ishlarining marksheyderlik ta’minoti

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2126.5 KB

Ko'chirib olish

Muruntau kareri sharoitida burg’ilash - portlatish ishlarining marksheyderlik ta’minoti www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Burg’ilash – portlatish ishlarining marksheyderlik ta’minoti Muruntau karerida burg’ilash – portlatish ishlarining marksheyderlik ta’minoti quyidagilardan iborat: -portlatish ishlari loyihasini tuzish uchun zarur bo’ladigan ma’lumotlarni aniqlash; -burg’uquduqlarning o’rnini loyihadan joyga ko’chirish; -burg’uquduqlar qazib bo’lingandan keyin ularning amaliy joylashishini aniqlash va ularning o’lchamlarini nazorat qilish; -portlatiladigan kon massasining hajmini hisoblash; -ekskavator ishlari tugagandan keyin qazib olingan bo’shliqni tasvirga tushirish. Portlatish ishlari loyihasi 1:1000 yoki 1:500 masshtablarda amalga oshiriladi. Buning uchun marksheyderlik tasvirga olish ishlari bajariladi va uning natijasida quyidagilar aniqlanadi: pog’ona ust chekkasining holati, to’liq ekskavatsiya qilinib, tozalangan yonbag’rlarning chegarasi, portlatilgan kon massasi va olib chiqib ketilmagan yumshatilgan tog’ jinslarining chegarasi, pog’ona osti va ustki maydonchalaridagi harakterli nuqtalarning balandliklari (har 20 metr oraliqda), elektr tarmog’i tayanch inshoatlari, temir yo’l, portlanish va burg’ulanishi bo’yicha belgilangan kon massivi chegaralari, tektonik uzilmalar va tog’ jinslari darzliklari, havfli zonalar chegaralari (portlatish ishlari havfsizligini belgilovchi) va shu zona yaqinidagi bino va inshoatlar. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Loyiha asosida burg’uquduqlarning bo’g’izlari joyga ko’chiriladi va uning o’rni burg’uquduq nomeri yozilgan qoziqcha bilan belgilanadi. Unda shuningdek burg’ulash stanogining nomeri, loyihaviy chuqurlik va tag sirt bo’yicha tog’ jinsining qarshiligi belgilanadi. Burg’uquduq bo’g’zini o’rnini belgilaganda marksheyder birdaniga portlatiladigan blokning chegarasini teodolit vositasida pog’onaning ust chekkasi belgilab chiqiladi. Pog’ona yonbag’ri tozalanmagan holda portlatiladigan blokning chegarasini belgilash uchun oldingi portlatilgan burg’uquduqlar sitvor chizig’i joyda belgilanishi shart. Blokni ichidagi burg’uquduqlar bo’g’zining joyini portlatuvchi – usta belgilaydi. Burg’uquduqlarning o’rni instrumentlar vositasida joyda belgilanadi, qachonki portlatiladigan uchastkalar karerning loyihaviy chegarasi yaqinida joylashgan bo’lsa, va kapital siezd qazib o’tilayotgan bo’sa. Portlatiladigan burg’uquduqlarning o’rnini joyda belgilashning asosiy usullari bu – qutbiy usul va perpendikulyarlar usuli. Bunda tasvir tayanch punktlaridan foydalaniladi. Burchaklar dan katta bo’lmagan xatolik bilan o’lchanadi. 50 metrdan katta bo’lmagan masofalar ipli dalnomerlar vositasida o’lchanadi. Perpendikulyarlar usulidan foydalanilganda masofalar detsimetr aniqlikda o’lchanadi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Pog’onalari baland bo’lgan joylarda agarda ularning shakli planda murakkab chegara hosil qilsa, ular instrument vositasida tasvirga olinadi. Konchilik ishlarini bexatar olib borish qoidasiga binoan bunday pog’onalar marksheyderlar tomonidan pog’ona chegarasiga reyka o’rnatmasdan tasvirga olish usullaridan foydalaniladi (masalan, elektron taxeometrlar, ruletkali teleskopik shtangalar, BRT – 006 optik dalnomer). Portlatiladigan burg’uquduqlar bo’g’zining otmetkasi geometrik nivelirlash orqali aniqlanadi. Portlatiladigan pog’onada burg’uquduqlarning tayanch qatorini joyda aniqlash va natijani baholash maqsadida tezkor GPS usulidan foydalanish maqsadga muvofiq. GPS ni qo’llashga keyinroq alohida to’xtalamiz. Blokni portlatishga tayyorlash munosabati bilan bajarilgan siyomkalar natijasida marksheyder 1:500, 1:1000 yoki 1:2000 li masshtablarda burg’uquduq o’qlari orqali ko’ndalang qirqimlar tuzadi va ularni portlatish ishlarining loyihasiga aniqlik kiritish maqsadida taqdim etadi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Aniqlik kiritilgan portlatish loyihasida quyidagilar tasvirlangan bo’lishi shart: pog’ona yonbag’rining profili, portlatiladigan burg’uquduqlar, pog’ona tag siritining mavjud va loyihaviy gorizontlari, foydali qazilma va tog’ jinslarining kontaktlari, tog’ jinslarining burg’ulanish va portlatish toifalari bo’yicha chegaralari, portlatiladigan blokning 1:500, 1:1000 yoki 1:2000 masshtabdagi plani, portlatiladigan blokning chegarasi, pog’onaning tag va ust chekka chiziqlari, pog’ona maydonchalaridagi situatsiya va boshqalar tasvirlangan bo’ladi. Portlatish ishlari amalga oshirilgandan keyin portlatilgan kon massasini tasvirga olish uchun siyomka bajariladi. Natijada hosil bo’lgan ag’darma chegarasi, tog’ jinslarining ajralish chizig’i portlatilgan kon masssasi sirtidagi profil chiziqlari bo’ylab bir necha harakterli nuqtalar aniqlanishi kerak. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Tajriba shuni ko’rsatadiki, tog’ jinsini yumshatilganlik koeffitsientini topish aniqligi yetarlicha bo’lmaganligi uchun, portlatilgan kon massasining hajmi massivdagi hajmiga nisbatan 2 – 3 marotaba katta xatolik bilan hisoblanadi. Shuning uchun portlatilgan kon massasini yuklab jo’natilgandan keyin pog’ona qayta marksheyderlik siyomka qilinadi va qazib olingan kon massasi hajmi aniqlanadi. Burg’ulash – portlatish ishlarini marksheyderlik ta’minotiga kiradigan masalalarning ko’pchiligi Muruntau kareri sharoitida amalga oshiriladi. Faqat tog’ jinslarini portlatilishi va burg’ulanishi bo’yicha hududlarga ajratish karer marksheyderlik xizmati tomonidan bajarilmagan. Shuning uchun ham ushbu muhim kamchilikni to’lg’azish maqsadida ushbu masalaning tahlilini ko’rib chiqamiz. Karer maydonini tog’ jinslarining fizikaviy – texnologik parametrlari ko’rsatkichlari bo’yicha hududlarga bo’lish (ya’ni rayonlashtirish) keng qamrovli masala. Biz mazkur ishda uning ayrim jihatlarini ko’ramiz. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Karer maydonini ba’zi bir sharoitlari bo’yicha rayonlashtirish quyidagi unsurlardan iborat: -Rudani qazib olish sharoitini miqdoran baholovchi rayonlashtiruvchi ko’rsatkichini (P) tanlash; -A1, A2, ... , An – informativ parametrlarini (P funksiyasining argumentlarini) tanlash; -Informativ parametrlarni o’lchashni optimallashtirish (sonini belgilab olish); -Informatsiyani yig’ish va matematik ishlab chiqish; -Rayonlashtirish sharoitini sxematizatsiyalash; -Rayonlashtirish indeksini hisoblash va uning baholash xatoligini topish; -Rayonlashtirish kriteriyasini (omilini) tanlash; -Rayonlashtiruvchi ko’rsatkich bo’yicha tasniflash yoki turlarga bo’lish; -Prognozli xaritani tuzish; Amalda rayonlashtirish quyidagi tartibda bajariladi: Eng avval P ko’rsatkichini tanlanadi – shunday bir integral ko’rsatkich (bizni qiziqtirgan rayonlashtiriladigan ob’ektning xossasini ifodalaydigan). P – analitik ifodaga ega bo’lishi kerak. P(A i ) o’zaro funksional yoki statistik bog’liqlikga ega bo’lishi mumkin. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Informativ parametr to’g’risida informatsiya yig’ishdan oldin, ishning zarur bo’lgan hajmi aniqlanadi. P funksiyasining argumentlarini baholash uchun zarur bo’lgan o’lchashlar soni teng:               k i i i n Ai A P A c K n 1 2  ;                         k i i i i i i i Ai A P Ц A P Ц c K n 1 2   ; qayerda c - ) ,..., , ( 2 1 kA A A P funksiyasi uchun yo’l qo’yilganlik qiymati; K - zahira koeffitsienti (2 ga teng qilib olinadi); iA P   - P funksiyasining i- argument bo’yicha xususiy hosilasi; i - standart yok i i – argumenti standartining bahosi i Ц - P funksiyasi i – argumentini bir marotaba o’lchanganlik bah osi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Rayonlashtirish indeksi Ai faktori bo’yicha injener – geologik informatsiyani yig’ib va ishlab chiqqandan keyin hisoblanadi. Geomexanik sharoitlarni rayonlashtirishning hususiyati shundaki foydali qazilma koni bo’yicha har bir tog’ jinsiga tegishli informatsiya jamlanadi, lekin koordinatlashtirilmaydi, chunki geologik hujjatlarda keltirilgan tog’ jinslarining petrografik turiga bog’langan holda informatsiya yig’iladi. Ba’zida hisoblash sxemasini osonlashtirish uchun rayonlashtiriladigan sharoitlar qo’shimcha soddalashtiriladi. Rayonlashtirish kriteriyasini tanlash ham muhim ahamiyat kasb etadi. Rayonlashtirishning so’ngi bosqichi bu prognozlash xaritasini tuzish. Bu hujjat konchilik korxonasining oldida turgan marksheyderlik, kon – texnologik, injener – geologik va boshqa masalalarni yechish uchun asos bo’ladi. Xaritada konchilik korxonasining har xil ko’rsatkichli uchastkali alohida shartli belgilarda ko’rsatiladi. Muruntau kareri sharoitida tog’ jinslari va rudaning burg’ulanish va portlashlik hususiyatlari bo’yicha rayonlashtirish imkoniyatlarini ko’rib chiqamiz. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Tog’ jinslarini burg’ulash sharoitlari bo’yicha rayonlashtirish usuli Muruntau koni tog’ jinslari burg’ulanishi sharoiti bo’yicha 19 ta toifaga bo’linadi. Rayonlashtitrish ham ana shu sharoitlarni inobatga olgan holda amalga oshiriladi. Tog’ jinslarini bu ko’rsatkich bo’yicha tasniflash burg’ulash tezligiga ( vsh ) asoslanib tuzilgan. vsh – bir daqiqa sof vaqtda burg’ulangan quduq uzunligi (standart sharoitda). Ana shu ko’rsatkich asosida burg’ulanish tasnifi ishlab chiqilgan va rasmiy hujjatlarda qayt etilga n. Ikkinchi ko’rsatkich bu nisbiy energosarf (e) sharoshkali burg’ulash uchun (e) va vsh ko’rsatkichlar o’zaro bir –biriga bog’liq. e L / 285  , qayerda L –sharoshkali dolotoning narxi. Bu formuladan topilgan L – karerdagi ko’rsatkichlarga yaqi n keladi. vsh va e ko’rsatkichlar kamchilikdan holi emas: ularning qiymatini toppish uchun maxsus qurilma va sharoitlar zarur. L – korrelyatsion ifodadan faqatgina qaysi karer sharoitida aniqlangan bo’lsa o’sha sharoit uchun foydalanish mumkin. Akademik V.V. Pjevskiy burg’ulashning nisbiy ko’rsatkichlaridan foydalanishni tavsiya etgan. ) ( 07,0        сдв сж Б ; qayerda сдв - sdvig holatidagi tog’ jinsining mustahkamligi, MPa;  - tog’ jinsining hajmiy zichligi, t/m 3. 0,07 formuladagi argumentlarning o’lchov birligini inobatga oluvchi koefitsient. Burg’ulash qiyinligini ifodalovchi ko’rsatgich ( П Б) faqatgina tog’ jinslarining fizikaviy – mexanikaviy xossalariga bog’liq bo’lib, ular har bir kon uchun injener – geologik qidiruv davrida to’liq o’rganiladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Burg’ulanish sinfi Burg’ulanish darajasi Burg’ulashning qiyinchilik ko’rsatkichi 1 2 3 4 5 Oson burg’ulanadigan O’rtacha qiyinchilikda burg’ulanadigan Qiyin burg’ulanadigan O’ta qiyin burg’ulanadigan Haddan tashqari qiyin burg’ulanadigan 1 – 5 6 – 10 11 – 15 16 – 20 21 – 25 2 0 2 A Б B m d n P      , m/min; www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

qayerda P 0 – dolotodagi o’q bosimi, Tc; n B – doloto aylanish tezligi, ay/min; d A – doloto diamteri, sm. Burg’ulash samaradorligi shuningdek, tog’ jinsi teksturasi va kon massivi strukturasiga ham bog’liq. Bu ikkala xossalar majmuini o’rganish va inobatga o lishlik murakkab va bir xil yondashuv yo’qligi tufayli burg’ulashning qiyinchiligi nisbiy ko’rsatkich bilan ifodalash maqsadga muvofiq bo’ladi, Б = П Б ; П Б – yordamida tog’ jinslarining hodisaga oid toifalarini aniqlash osonroq bo’ladi. Buning uchun П Б ning qiymatini kon tog’ jinslari uchun hisoblab, natijalarni ularning qabul qilingan toifalari bilan taqqoslab chiqish yetarli bo’ladi. сж сдв   1,0  (taxminan qabul qilsa bo’ladi). Muruntau kareri sharoitida tog’ jinslarining hajmiy zichligi ko’rsatkichi o’zaro 0,5 t/m 3 dan ortiq farq farq qilmaydi. Shuning uchun ham 8,2   t/m 3 o’rtacha qabul qilsak, unda )6,2(077,0  сжБ  ; Har bir konchilik korxonasi uchun П Б – ko’rsatkichlarning qiymatini hisoblab chiqish mumkin. Xuddi shunday hisoblar Muruntau kareri sharoiti uchun ham hisoblab chiqilgan (20 xil tog’ jinsi uchun). Masalan: gabro [ 130 сж  MPa; П Б =10,2 MPa; burg’ulanish toifasi - III]. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Tog’ jinslarining xarakteristikalarini aniqlash soni quyidagi ifodadan topiladi. Agarda  va сж uchun bir xil namunadan foydalanadigan bo’lsak:                          2 2 2 2 ) ( ) ( cж сж P S S Z n n ; qayerda  - burg’ulani sh ko’rsatkichini aniqlash xatoligi; сж S S  , - hajmiy zichlik va chekli mustahkamlik ko’rsatkichlari standartlari. Tog’ jinslarining xarakteristikalarini minimal sonini aniqlashda  tasniflash intervalining yarmiga te ng qilib olish mumkin (belgilangan burg’ulanish toifasiga binoan). Masalan: karbonatlar uchun (VIII – toifa)  =0,25, peridotit uchun (XV - toifa)  =0,9. Hususiy hosilalarni topish uchun standart formulasini yozam iz:                          2 2 2 2 2 ) 07,0( ) 07,0( 07,0 сдв сж сж сж Б S S S S S S Б        сдв S ni topishda matematik statistikada ma’lum bo’lgan ifodadan foydalanilgan 2 2 1 1 r r aS r S Si       ; qayerda r - korelyatsiya koeffitsienti; a – empirik formuladagi koefitsient. Bo’laja k hisoblar uchun 7,0r , 90,1PZ (xatolik ehtimoli 0,05) 1,0a qabul qilamiz. ; 07,0    Б . 07,0 ) 1( 1 07,0 2 2 2       r r a сж  Unda karbonat tog’ jinslari uchun ( 25,0 Б , 05,0S t/m 3, 3,6 сж S MPa). www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Burg’ulash portlatish ishlarini marksheyderlik ta’minlashda GPS dan foydalanish Sputnikli navigatsion sistemalarning ishi qabul indikatorlarining texnikaviy xususiyatlari bilan belgilanadi. GPS ning bir chastotali qabul indikatorining ish prinsipi ko’ram iz. GPS ni karerlarda qo’llash yer yuzasidagi nuqta koordinatalarini aniqlashning differentsial usuli imkoniyatlaridan foydalanishga bog’liq. Usul mohiyati ikki punktda (biri statsionar, koordinatalari berilgan punkt) sinxron ravishda qisqa vaqt ichida (10 -15 min) informatsiyani magnit lentasida yoki diskda yozib qoldirish sharti bilan, kuzatishlardan iborat. O’lchashlarni keyinchalik ishlab chiqish natijada ikkita punktni birlashtiruvchi vektor aniqlanadi. Bu holat uchun xordali vektor muhitning (ionosfer a, trotosfera) ta’siri xotoligidan holi bo’ladi. Chunki 50 -60 km masofa uchun sputni k signallarini parallel chiziqlar bo’ylab o’tgan deb hisoblash mumkin. GPS ish prinsipi ”Fazoviy kestirma” usuliga xos ravishda tuzilgan ya’ni, qabul indikatorlarining o’r ni sputniklarning ma’lum bo’lgan koordinatalari va ularning har birini pryomnik antennasidan uzoqlashgan masofasi (soxta uzoqlik -S) orqali aniqlanadi. Uch o’lchamli koordinatalarni aniqlash uchun uchta sputnik yetarli bo’ladi. Joy o’rnini topish masalasi uchta berilgan koordinata va masofa orqali matematik usulda topiladi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Asosiy muammo har bir sputnikgacha bo’lgan soxta uzoqlik S ni topish bilan bog’liq. Bir chastotali pryomnikda sputnikgacha bo’lgan uzoqlikni o’lchashning fazoviy chastotali usuli qo’llanilgan. Agarda yer yassi doiraviy disk deb qabul qilinsa va sputnik kon sentri k orbita bo’ylab disk tekisligida aylangan (4 -chizma) qayd qilinadi. Q 1 : r 1 >16 –qabul indikatori pozitsiyasi (chastota pasayishidagi Dopler effekti); Q 1 : r 1 =r 0 – eng katta dopler siljishi; Q 1 : r 1 <r 0 – chastotani o’sishining dopler effekti. Q n i shunday tanlash kerakki kompyuterda hisoblangan chastotaning dopler siljishi va kuztilgan chastota teng bo’lsin. Masala disk pryomnikda qabul indikatorining tengligini Q aniqlash bilan bog’liq bo’ladi. Dopler siljishining qiymati kompyuterda Q ning ixtiy oriy qiymati uchun hisoblanadi. Joy o’rni dopler siljishining qiymatini o’lchash va hisoblangan dopler siljishi bilan o’lchangan mos kelgan qiymati topiladi. Dopler siljishini o’lchash o’rniga fazoviy funksiya   Qt1  ma’lum  1 0 t t  ichida ro’yxatga olinadi, ) (0Qt  =0. Fazoli funksiyaning qiyaligi:   Qt dt d Qt fd ; ) ;(   ; ) ;( Qt fd va ) ;( Qt  - bir xil informatsiya olib keladi. Xuddi shnday fazoli funksiya ham ixtiyoriy qiymat uc hun hisoblanishi mumkin. Joyning o’rni qabul qilingan fazoviy funksiyani ro’yhatga olish keyin Q ning qiymatini topish bilan bog’liq. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Fazoviy funksiya Q ning joylashishi bilan bog’liq bo’lib, qabul indikatorining o’rnini fazoviy funksiyaga bog’liqlik qonuniyati hosil bo’ladi (4 -rasm). Q ni shunday tanlash kerakki, kuzatilagan ) ;( Qt  qiymati kompyuterda hisoblangan qiyma tag yaqin bo’lsin. Sputnikli navigatsion sistemalarning imkoniyati belgilangan nuqtalarning koordinatalarini aniqlik talablariga mos keladi va u litosfera resurslari elementlarining fazoviy o’rnini topib beradi. Demak sputnikli navigatsion sistemasi usull arini yer qa’ridan foydalanishni marksheyderlik ta’minoti maqsadlarida qo’llash mumkin. Marksheyderlik ishlarini sputnikli asboblar bilan bajarish asoslari Marksheyderlik ishlarni GPS dan foydalanib bajarish texnologiyasi ikki bosqichdan iborat. 1. Ob’ekt geometrik parametrlarini belgilovchi nuqta koordinatalarini aniqlash; 2. Shu asosda grafikaviy hujjatlarni tuzish. Apparaturalar komplekti navigatsiya va differensial rejimlarda foydalaniladi. Rejimlar o’zaro usul va aniqligi bilan farqlanadi. Navigats iya rejimi asboblardan avtonom foydalanishni ko’zda tutadi. Bunda aniqlik 15 mm ni tashkil etadi. Kuzatish natijalarini dastur vositalari bilan ishlab chiqilsa navigatsion o’lchashlar aniqligi 1 mm gacha oshishi mumkin. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Marksheyderlik tasvirga olish yo’li bilan tog’ jinslarining hajmini hisoblash Portlatilgan tog’ jinslarining hajmini aniqlash uchun avtomatlashtirilgan usullardan ham foydalanish mumkin, agarda uning natijalari tegishli aniqlikni ta’minlasa. Portlatilgan t og’ jinslarining hajmi o’rta arfmetik miqdor va gorizontal qirqimlar usullaridan foydalanganda quyidagicha aniqlanadi: rousosh S S V ' 2   ; bu yerda V – qatlam yoki blokning hajmi, m 3 ; S os va S us ostki va ustki asoslar bo’yicha tuzilgan qirqimlar yuzasi , m 2 ; h o’r – zaxodkaning o’rtacha balandligi. O’rta arfmetik miqdor qo’llanilganda h o’r – quyidagicha aniqlanadi: os os us us ro n Z n Z h   ' ; bu yerda Z us va Z os pog’onaning ust va ost qirralari bo’yicha otmetkalar yig’indisi; n us va n os ushbu qirralar bo’yi cha olingan sanoqlar soni. Agarda qirralardan tashqari ishchi yuzada qo’shimcha nuqtalar tasvirga olingan bo’lsa o’rta arfmetik miqdor usuli hajm topish uchun qo’llanilmaydi. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Vertikal qirqimlar usuli bilan portlatilgan tog’ jinsining hajmi quyidagicha aniqlanadi: 1 1 2 3 2 1 2 1 2 ... 2 2          n n n a S S a S S a S S V ; bu yerda S 1, Sn – zaxodka chegaralaridagi qirqimlarning yuzasi , m 2; S 2, S3, … S n-1 – oraliq qirqimlarning yuzasi, m 2; a1, a 2, … a n-1 – qirqimlar orasidagi masofa, m. Agarda qirqimlar orasidagi masofa bir xil bo’lsa: ) 2 ( 1 2 1      n n S S S a V ; bu yerda n – qirqimlar soni. Qo’shni noparallel qirqimlar orasidagi hajm ten g bo’ladi:  ) 2( ) 2( 6 1 2 2 2 1 1 S S h S S L V       ; bu yerda S 1, S 2 – qirqimlarning yuzasi, m 2; L 1, L 2 – qirqimlarning og’irlik markazlaridan ular kesishadigan nuqtagacha bo’lgan masofa, m;  - qirqimlar orasidagi burchak (plandan olinadi)   3, 57  , radiandagi graduslar soni. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Hajmiy paletka usuli qazib olingan uchastka o’lchami o’rtacha qalinlikdan ancha farq qilganda qo’llaniladi. ) 2 1 (1 1    n i m j ii h h S V ; bu yerda S – paletkaning yuzasi, m 2 ;  n i ih 1 - qazib olingan qatlamning paletka ichiga va konturiga tushgan nuqtalarning balandlik yig’indisi;  m j i h 1 - qazib olingan kontur yoki undan paletka to’rtburchagi tomonining yarmidan katta bo’lmagan masofadagi paletka nuqtalari balandliklari yig’indisi; n – hisoblangan kontur hududidagi paletka nuqtala ri soni; h i – paletka to’rtburchagi markaziy nuqtasigacha mos keladigan qazib olingan qatlam (portlatilgan qatlam) nuqtasining balandligi, m. Paletka to’rtburchagi 5 5 mm yoki 10 10  mm li, to’rtburchaklar soni 15. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

Hajmiy paletka usuli qazib olingan uchastka o’lchami o’rtacha qalinlikdan ancha farq qilganda qo’llaniladi. ) 2 1 ( 1 1       n i m j i i h h S V ; bu yerda S – paletkaning yuzasi, m 2;   n i ih 1 - qazib olingan qatl amning paletka ichiga va konturiga tushgan nuqtalarning balandlik yig’indisi;   m j ih 1 - qazib olingan kontur yoki undan paletka to’rtburchagi tomonining yarmidan katta bo’lmagan masofadagi paletka nuqtalari balandliklari yig’indisi; n – his oblangan kontur hududidagi paletka nuqtalari soni; h i – paletka to’rtburchagi markaziy nuqtasigacha mos keladigan qazib olingan qatlam (portlatilgan qatlam) nuqtasining balandligi, m. Paletka to’rtburchagi 5 5 mm yoki 10 10  mm li, to’rtburchaklar soni 15. www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

E’tiboringiz uchun rahmat www.arxiv.uzwww.arxiv.uz

O'xshashlar

Qalmoqqir konida tog' jinslarini yuklashni tashkil qilish, yuklash transportlarini tanlash

Neftni atmosfera sharoitida haydash orqali olinadigan mahsulotlar

Uyumlardagi qoldiq neftni qazib olish usullari tahlili

Geologik qidiruv ishlarida yuklarni ortish va tushurish transportida foydalanish

Quduq uskunalari karotaj kabellari yordamchi uskunalar