Qalmoqqir konida tog' jinslarini yuklashni tashkil qilish, yuklash transportlarini tanlash - Geologiya - Slaydlar

Qalmoqqir konida tog' jinslarini yuklashni tashkil qilish, yuklash transportlarini tanlash

Yuklangan vaqt:

09.10.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1077.318359375 KB

Ko'chirib olish

Bitiruv malakaviy ishi Ish mavzusi: “Qalmoqqir konida tog’ jinslarini yuklashni tashkil qilish,yuklash transportlarini tanlash”. O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim,fan va inovatsiyalar vazirligi Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti Geologiya-qidiruv va kon-metallurgiya fakulteti «Konchilik ishi» kafedrasi Bakalavriat yo‘nalishi: 5311600 “Konchilik ishi”

Tog‘ jinslarini qazib olishga tayyorlash. Tog’ jinsini qazib olishga tayyorlash 3 xil usulda amalga oshiriladi mexanik, gidravlik va burg’ilash portlatish usuli orqali. Qalmoqqir karyerida hozirgi kunda asosan burg’ilash portlatish usuli orqali qazib olishga tayyorlash ishlari olib boriladi. Ma’lumki, Qalmoqqir karyerida pog‘onalar balandligi yuqori gorizontlarda 22,5 m va quyi gorizontlarda 15 m ni tashkil etadi, ya’ni karyerda ish olib borilayotgan jami pog‘onalar 60% ining balandligi 15 m va qolgan 40% pog‘onalar balandligi 22,5 m dir. balandligi 15 va 22,5 m bo‘lgan pog‘onalarda 1 haftada portlatiladigan kon jinsi hajmini quyidagicha aniqlash mumkin: 22,5 m li pog‘onalarda: V t.j. = 601326,9∙0,4=15033 17,3 m 3 15 m li pog‘onalarda: V t.j. = 601326,9∙0,6=10022 11,5 m 3 Qalmoqqir karyerida bir haftada o‘rtacha 643 ta skvajina portlatiladi. bir haftada jami 15∙17618+6∙28 225+151∙109=2 12079 kg portlovchi modda sarflanadi. Bir yilda bu ko‘rsatgich 11028.1 ming tonnani tashkil qiladi.

Portlatish skvajinlarini burg‘ulash uchun skvajin koviga buzuvchi kuchlanish ta’siri bo‘yicha 3 ta guruhdagi stanoklardan foydalaniladi. 1–guruxga, skvajina koviga mexanik ta’sir qiluvchi burg‘ulash stanoklari kiradi. Ushbu guruhga quyidagi burg‘ulash stanoklari turlari kiradi: СБР ( qirquvchi karonka bilan aylanib burg‘ulovchi stanok); СБШ ( sharoshkali dolota bilan aylanib burg‘ulovchi stanok); СБУ ( zarb - arqonli burg‘ulash stanogi); 2–guruhga, skvajina koviga termik, gidravlik yoki portlatish orqali ta’sir qiluvchi burg‘ulash stanoklari kiradi. Ushbu guruhdan karyerlarda faqatgina olovli burg‘ulash stanoklari (СБО) qo‘llaniladi. 3–guruhiga, esa skvajin koviga mexanik va termik tasir qilishni birgalikda olib boruvchi burg‘ulash stanoklari keng qo‘llaniladi. So‘nggi yillarda ochiq kon ishlarida SBSH burg‘ulash stanoklarini qo‘llash ommaviylashmoqda. Biz Qalmoqqir karyeri sharoitida СБШ -250MN 32 burg‘ulash stanogi karyer bo‘yicha yillik unumdorlikni taminlash uchun zarur bo‘ladigan sonini aniqlaymiz. qoplavchi tog‘ jinslari bo‘yicha stanoklar soni Ruda bo‘yicha stanoklar soni: Umumiy burg‘ilash stanoklari soni 21 ta СБШ 250 MN 32.9 63* 19176 10000000 . .. .    мк йб мк q П  1 24 9*19 1 7611 20 00 0 0....мкйбмкqП 12 49* 19176 11200000 . .. .    мк йб мк q П 

Kon jinslarini qazish-yuklash ishlari Cho’mich sig’imi, m 3 Turgan joyidagiqa zish radiusi, m Maksimal bo’shatish (to’kish) radiusi, m Maksimal qazish radiusi, m Maksimal qazish balandligi, m 10 11,2÷11,7 16÷19 18÷22 13÷13,5 Maksimal to’kish (bo’shatis h) radiusi, m Mumkin bo’lgan ko’tarilish qiyaligi, gradus Ekskavat or massasi, t Divigateln ing belgilanga n quvvati, kW Sikl davomiyli gi (burilish burchagi 90˚ bo’lganda )sek 10 12 400 610 30 Qazish tog‘ jinslari burg‘ulash - portlatish ishlari yordamida qazib olishga tayyorlanganda qazish – yuklash ishlarini bajarish uchun bir cho‘michli ekskavatorlardan foydalaniladi. Ular asosan zich tog jinslarini yumshatmasdan, qoyali va yarim qoyali tog jinslarini oldindan yumshatib qazib olishga muljallangan. Cho‘mich, strela va rukoyat – mexanik kurakli ekskavatorning ishchi organlari hisoblanadi.Bu ekskavatorlar bilan zich tog jinslarini ekskavatsiyalash jarayonida chumichning keskir tishlari bilan tog jinsi qatlami qirqiladi. Tuldirilgan chumich bilan ekskavator bushatish joyiga buriladi va kovshni (chumichni) bushatib, ishchi organ yana qazish joyiga qaytadi. Portlatib yumshatilgan uyumlarni yuklashda esa, chumich uyumga botiriladi.Rukoyatni siljitish prinsipiga qarab mexanik kurakli ekskavatorlar kanatli va gidravlik siljituvchi ekskavatorlarga bo‘linadi. Ishlatilish sferasiga qarab mexanik kurakli ekskavatorlar ikki turga bulinadi: Karyerlarda ishlovchi ekskavatorlar; Ochish ishlari uchun mo‘ljallangan ekskavatorlar. – tog‘ jinslarini qazib olish va ularni transport vositalariga yuklashga mo‘ljallangan. 30 mln tog’ jinsini qazib olish uchun kerak bo’ladigan ЭКГ-10 ekskavatori qoplama jins bo‘yicha: Ruda bo’yicha ta ПV гэ мг 89,7 138240011000000 .. ta П V гэ мг 14 9, 13 1382400 19269000 . .   

Kon jinslarini tashish ishlarini xisoblash Avtomobil transportini hisoblash Qazib olingan kon massasini tashish uchun yuk ko‘tarish qobiliyati 130 t bo‘lgan BelAZ-75131 markali avtoag‘dargichlarni foydalaniladi. Avtoag‘dargichlar kon massassini 3 km masofaga qayta yuklash punktigacha tashish uchun xizmat qiladi.Bundan tashqari Ochuvchi karyerida nisbotan yumshoq bo‘lgan qoplovchi tog‘ jinslarini yuk ko‘tarish qobiliyati 220 t bo‘lgan avtosamasvallar yordamida tashish masofasi 2 km bo‘lgan 3- sonli ag’darmaga tashish ishlari xam amalga oshiriladi. Quyida yuk ko‘tarish qobiliyati 130 t bo‘lgan avtoag‘dargichlarni sonini qayta yuklash puntigacha kon massasini tashishdagi jarayon bo‘yicha aniqlaymiz. Buning uchun avvalo, bitta ekskavator kompleksida ishlaydigan avtoag‘dargichlar sonini aniqlashimiz kerak bo‘ladi. Ushbu ko‘rsatgich quyidagicha aniqlanadi: avtoag‘dargichning bitta reys davomiyligi 17,9min bo’lganda kerak bo’ladigan soni bitta ekskavator kompleksida ishlaydigan avtoag‘dargichning bitta reys davomiyligi 27,5 min bo’lganda kerak bo’ladigan soni bitta ekskavator kompleksida ishlaydigan ta N ар 3 2.6 9. 17 .   taN ар 5 2.6 5.27 . 

Temir yo‘l transportini hisoblash. Qalmoqqir karyerida qazib olingan kon massasi qabul qilish punktlarigacha tashish uchun temir yo‘l tarnsportidan foydalaniladi.Temir yo‘l transportining qo‘llanishining asosiy sababi ishlab chiqarish unumdorligining yuqoriligi va tashish masofasi uzoqligi xisoblanadi.Olmaliqoy ag’darmaigacha tashish masofasi 10 km ni tashkil etadi. Temiryo‘l va xarakatlanuvchi sostavlar temiryo‘l transporti vositalari xisoblanadi.Karyer temiryo‘llar ekspluatatsiya qilinish sharoitlariga ko‘ra statsionar va vaqtinchalik yo‘llarga bo‘linadi.Karyerlarda,asosan ,kaleyasi 1520 mm bo‘lgan standart temiryo‘llar qo‘llaniladi.Barcha standart temiryo‘llarda burilish radiusi 200m dan kam bo‘lmasligi kerak. Menga berilgan topshiriq asosida kon massasini temir yo‘l transporti bilan tashishda EI -1 elektrovozi va 2VS-105 dumpkari yordamida kon massasini tashish ishlari parametrlarini hisoblaymiz. Tashish masofasi umumiy 8 km bo’lgan , sutkalik ish vaqti 22 soatni tashkil qiluvchi EI-1 rusumli elektrovoz soni Ruda uchun: Qoplama jins uchunта N 7 22 105 11 9,1 25.1 78651       та N 5 22 56 11 9,1 25.1 28089      

HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI VA EKOLOGIYA. Ochiq konchilik ishlarining xavfsizligi ishlar bajarilgan joylardagi bortlar, pog‘onalar, uyumlar va karyerga chegaradosh hududlardagi o‘z-o‘zidan paydo bo‘ladigan ko‘chki va qulashlar hamda boshqarib bo‘lmaydigan suv oqimlarining oldini olish, shuningdek keltirilgan omillarning karyer, kon-transporti jihozlari va xodimlar xavfsizligiga ta’sirini kamaytiruvchi tadbirlarni ishlab chiqish va joriy etish bilan amalga oshiriladi. O‘z-o‘zidan paydo bo‘ladigan deformatsiyalarni oldini olish yoki ularni karyer ishiga zararli ta’sirini kamaytirishga yo‘naltirilgan tadbirlarni ishlab chiqish: a) karyer va uyumlardagi qiyaliklar holatini ko‘z bilan ko‘rikdan o‘tkazish; b) jinslar qatlamining yotishi sharoitlarini, uyumlar tagidagi kon massasi va jinslar tuzilmalarini geologik va gidrogeologik o‘rganish; v) bortlar, pog‘onalar va uyumlardagi deformatsiyalarni asbob bilan kuzatish; g) bortlar, pog‘onalar va uyumlarni qulatishi mumkin bo‘lgan deformatsiyalar namoyon bo‘ladigan hudud va uchastkalarni aniqlash, ularning miqyosini va karyer ishiga mumkin bo‘lgan ta’sirini baholash hamda ulardan xavfi kattasining asbob bilan kuzatilishini tashkil etish; d) bo‘lib o‘tgan deformatsiyalar o‘rganish, ularning tavsifi, xavfi darajasini, paydo bo‘lish sabablari aniqlash va ularni hujjatlashtirish; ye) sun’iy mustahkamlash yoki bo‘shashgan hudud va uchastkalarni bartaraf etish loyihalarini ishlab chiqish; j) deformatsiyalar rivojining oldini oluvchi tadbirlarni bajarish; z) deformatsiyalarga qarshi inshootlar holati yuzasidan tizimiy nazorat; i) karyer bortlari, pog‘onalari va uyumlarining loyihaviy ko‘rsatkichlariga roiya etish yuzasidan nazorat; k) bortlar, pog‘onalar va uyumlarning loyihaviy ko‘rsatkichlarini to‘g‘irlash; l) asoslanish va texnik-iqtisodiy hisob kitoblar asosida amalga oshirilishi kerak.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI Sh.M.Mirziyoyev. “Erkin va faravon, demokratik O’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz”.Toshkent,2016 y. " Ochiq kon ishlari asooslari" fanidan ma`ruza matnlari. Ржевский В.В."Открытые горные работы. Производственные процессы." М. Недра.1985. Ржевский В.В."Открытые горные работы.Техналогия и комплексная механизация." М. Недра.1985. Томоков П.И. Наумов И.К. " Техналогия,механизация и организация открытых горных работ."М. Недра.1986. Трофимов А.В. Связь термокинетических параметров и прочностных свойств горных пород // М.Г. Менжулин, А.В. Трофимов / Записки Горного института, т. 173, с.48-51, СПб. 2007г. Трофимов А.В. Двухстадийное разрушения негабаритов накладными и кумулятивными зарядами ВВ, размещенными в защитном устройстве // М.Г. Менжулин, А.В. Трофимов, М.В. Захарян / Взрывное дело №102/59, с.129-138 М. 2009г. Трофимов А.В. Оценка степени воздействия сейсмовзрывных волн на здания и сооружения на основании расчетов очагов разрушения // М.Г. Менжулин, М.В. Захарян, А.В. Трофимов, П.И. Афанасьев / Взрывное дело №102/59, с.211- 220 М. 2009г. Трофимов А.В. Влияние детонационных параметров ВВ на энергетическую эффективность взрывного разрушения горных пород // М.Г. Менжулин, П.И. Афанасьев, А.В. Трофимов / Записки Горного института, т. 186 с.64-67, СПб. 2010г. Трофимов А.В. Особенности физических процессов при дроблении негабаритов горных пород накладными зарядами взрывчатых веществ различных типов // М.Г. Менжулин, А.В. Трофимов, М.В. Захарян, П.И. Афанасьев / Взрывное дело №103/60, с.66-74 М. 2010г. Трофимов А.В.Положительное решение по заявке №2008128008 «Устройство для разрушения негабаритов горных пород» // Ксенофонтов А.В., Веденин О.Л., Менжулин М.Г. Незаметдинов А.Б., Трофимов А.В., Марьяненко М.П. Руденок А.С. Haitov O.G’.”Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olish jarayonlari”[Text]: darslik/O.G’.Haitov:O’zROO’MTV. N.H.Sagatov “ Ochiq kon ishlari texnologiyasi va kompleks mexanizatsiyalash” Toshkent :”KAMALAK PRES”,2015-296b. Internetdagi html: www.mine.ru www.google.ru www.agmk.uz www.ziyonet.uz

O'xshashlar

Tog’ va tog’ oldi tuproqlari

Tog‘ jinslari

Tog’ jinslarining g’ovakligini hisoblash

Metamorfizm va metamorfik tog jinslari

Muruntau kareri sharoitida burg’ilash - portlatish ishlarining marksheyderlik ta’minoti