logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Fizika
  4. Moddiy nuqtaning aylanma harakati. Burchakli tezlik va burchakli tezlanish. Aylanma harakatdagi tangensial, normal va to’liq tezlanish

Moddiy nuqtaning aylanma harakati. Burchakli tezlik va burchakli tezlanish. Aylanma harakatdagi tangensial, normal va to’liq tezlanish

Yuklangan vaqt:

26.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

190.2587890625 KB
Ko'chirib olish
MODDIY NUQTANING AYLANMA HARAKATI. BURCHAKLI TEZLIK VA BURCHAKLI TEZLANISH. AYLANMA HARAKATDAGI TANGENSIAL, NORMAL VA TO’LIQ TEZLANISH. HARAKATNING BURCHAKLI VA CHIZIQLI TASIFLARI ORASIDAGI BOG’LANISH MODDIY NUQTANING AYLANMA HAR AKATI Моддий нуқтанинг айлана бўйла б ҳаракати расмда келтирилган. М моддий нуқтанинг ҳолати ўзг армас OХ ўқи билан ОМ радиус - вектор орасидаги ϕ бурчак бил ан белгиланади. Ўзгармас 0Х ўқи билан 0М радиус - вектор орасидаги бурчакдан вақт бўйича олинган биринчи тартибли ҳосила бурчак тезлик деб аталади. Агар бурчак тезлик ω ўзгармас бўлса, айлана бўйлаб ҳаракат текис айланма ҳаракат деб аталади . Моддий нуқта бир марта тўлиқ айланишда ϕ = 2π бурчакка бурилади. 2π бурчакка бурилишга кетган вақт Т айланиш даври деб аталади. Бирлик вақт ичида айлана бўйлаб қилинган тўлиқ айланишлар сони айланиш частотаси деб ата лади Бурчак тезликдан вақт бўйича олинган биринчи тартибли ҳосила ёки ϕ - бурчакдан вақт бўйича оли нган иккинчи тартибли ҳосила бурчак тезланиш деб аталади: ХМ айлана ёйи узунлигини S деб ҳисобласак, чизиқли тезлик ва чизиқли тезланишни қуйидаги кўр инишда ифодалаш мумкин: Айлана радиусини r деб белгиласак, S айлана ёйи қуйидагига тенг бўлади. У ҳолда бурчак тезлик ва тезланишларни радиус - вектор орқали ифодалашимиз мумкин: Эгри чизиқли ҳаракат Эгри чизиқли траектория бўйлаб ҳаракатланаётган модд ий нуқтанинг чизиқли тезланиш ва тезлигини кўриб чиқ амиз АВ эгри чизиқли траекторияда ҳаракатланаётган моддий нуқта ҳолатлари r радиус - векторнинг кўчиши билан бе лгиланади. t вақт моментида моддий нуқта r = r(t) радиу с - векторли М ҳолатда бўлади, ∆t вақт ўтгандан сўнг моддий нуқта r 1 =r(t+∆t) р адиус векторли М 1 нуқтага кўчади. Расмдан кўриниб турибдики, моддий нуқта АВ эгри чизиқ бўйлаб ҳаракатланганда r(t) радиус- вектор катталиги ва йўналиши ўзгаради. Ўртача тезлик қуйидагича ифодаланади: Бу тезлик вектор катталикдир, унинг йўналиши ММ 1 хорда ёки ∆r кесма йўналиши билан мос тушади. Ўртача тезликнинг ∆t вақтни нолга интилишида олган чегаравий қиймати радиус - вектор r да н вақт бўйича олинган ҳосилага тенг бўлади: Бу ерда υ моддий нуқтанинг эгри чизиқли ҳаракатидаги оний тезлигидир. Оний тезлик йўнали ши ҳаракатланаётган моддий нуқта траекториясига уринма йўналишда бўлади. Оний тезлик бе лгиланган t вақтга тегишли М нуқтада эгри чизиққа уринма бўлади. Тезланиш эса, тезлик век тори υ дан вақт бўйича олинган ҳосилага тенг AYLANMA HARAKATDAGI TANGENSIA L, NORMAL VA TO’LIQ TEZLANISH Тезланиш вектори a, τ ва n бирлик векторлар текислигида ётар экан. Шундай қилиб, умумий ҳолда a - тезланиш тангенциал ва нормал тезланишларнинг геометрик йиғи ндисидан иборат бўлади

O'xshashlar

Normal urinma (tangensial) va to’la tezlanish. Aylanma va ilgarilanma harakatning kinematik xarakteristikalari orasidagi bog’lanish
Mexanika. Kinematika va dinamika asoslari. Kuch, impul\\'s. Ish, energiya va quvvat
Aylanma harakat dinamikasi
Kinematika
Mexanika