Mexanika - Fizika - Slaydlar

Mexanika

Yuklangan vaqt:

26.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1879.0693359375 KB

Ko'chirib olish

Mexanika

Foydalaniladigan adabiyotlar roʻyxati 1. Asosiy adabiyotlar 1. Q.P.Abduraxmanov, V.S.Xamidov, N.A.Axmedova. “FIZIKA” Darslik. Toshkent. 2018-y. 2. К.П.Абдурахманов, Ў.Эгамов “Физика” дарслиги, Тошкент, 2013 й. 3. Q.P.Abduraxmanov, Oʻ.Egamov. “FIZIKA” Darslik. Toshkent. 2015-y. 4. И.И.Савельев. Курс общей физики. Том 1,2,3. Москва 2018 г. 5. К.П.Абдурахманов, О.Э.Тигай, В.С.Хамидов. Комплекс мультимедийных лекций, ўзбек ва рус тилларида.

2. Qoʻshimcha adabiyotlar 1. Douglas C.Giancoli. Physics. Principles with Aplications. January 17, 2004 USA ISBN-13^978-0-321-62592-2. 2. Абдурахманов К.П., Тигай О.Э., Хамидов В.С.Курс лекции по физике. Приложение мультимедийным лекциям. Учебное пособие. Ташкент, 2013г. 3. Д.В.Сивухин. Общий курс физики. В 5 томах. Учебное пособие. Москва, 2014 г. 4. Ashirbaeva A.K., Karimov X.N. Fizika fanidan amaliy mashg„ulotlar uchun maslalar toʻplami va uslubiy koʻrsatmalar. I qism. Mexanika. 2017-y. 5. Abduraxmanov Q.P., Ismoilov Sh.X., Tohirov U.X. Fizika fanidan laboratoriya ishlari va uslubiy ko„rsatmalar. I-qism. Mexanika. Elektrostatika. Elektromagnetizm.2017-y. 6. А.А. Абдужаббаров, Х.Н. Каримов. Сборник задач и методические указания к практическим занятиям по физике. Часть I. Mеханика. 7. Abduqodirov M.A., Tohirov U.X. Fizika fanidan amaliy mashgʻulotlar uchun maslalar toʻplami va uslubiy koʻrsatmalar. Molekulyar fizika. Termodinamika. 2017-у. 8. Xalilov S.S., Ashirbaeva A.K. Fizika fanidan amaliy mashgʻulotlar uchun maslalar toʻplami va uslubiy koʻrsatmalar. II qism. Elektromagnetizm 2017-y 9. H.M.Xolmedov, U.X.Tohirov, K.B.Xaydarov. Fizika fanidan laboratoriya ishlari va uslubiy koʻrsatmalar. III qism. Tebranishlar. Toʻlqinlar. Optika.

10. A.S.Ganiyev, I.O.Jumaniyozov. Fizika fanidan amaliy mashgʻulotlar uchun masalalar toʻplami va uslubiy koʻrsatmalar III qism. Tebranma harakat. Toʻlqinlar va optika. Atom fizikasi. 11. A.S.Ganiyev, А.К. Ashirbayeva. Fizika fanidan laboratoriya ishlari va uslubiy koʻrsatmalar. III qism. Termodinamika va molekulyar fizika. Qattiq jismlar. Atom va yadro fizikasi. 12. Х.М.Холмедов, Л.М.Мухамедаминова. Методические указания по выполнению лабораторных работ по курсу физики. III часть. «Молекулярная физика, термодинамика, физика твердых тел и атомного ядра». 13. К.П.Абдурахмонов, У.Х.Тохиров, К.Б.Хайдаров. Сборник задач и методические указания к практическим занятиям по физике. Часть III. Колебания. Волны. Оптика. 14. Ismoilov Sh., Ochilova O.O. Fizika fanidan laboratoriya ishlari va uslubiy ko„rsatmalar. II qism. 15. I.О.Jumaniyozov, К.B.Хаydarov. Fizika fanidan virtual laboratoriya ishlari va uslubiy ko`rsatmalar.

3. Internet saytlari 1. www.ziyonet.uz 2. www.my.estudy.uz 3. www.fizika.uz 4. www.learning.zn.uz 5. http://elearn.ilas.nagoya-u.ac.jp/CoffeeBreak/ap_phys_b.html 6. http://www.learnaphysics.com/aphysicsc/index.html 7. https://edx.org 8. https://coursera.org 9. https://www.khanacademy.org 10. https://phet.colorado.edu 11. https://archive.org/details/ap_physics_c&tabqabout

Ma’ruza rejasi • Fizikaning predmeti. • Fizikaning amaliy ahamiyati. • Fizika kursining strukturasi va vazifalari. • Mexanik harakat. • Fizik modellar: moddiy nuqta, absolyut qattiq jism. Fazo va vaqt • Moddiy nuqta kinematikasi. • Aylana bo ʻ ylab harakat. • Egri chiziqli harakatda tezlik va tezlanish. • Normal va tangentsial tezlanish. • Aylanma harakat kinematikasi. • Burchak tezlik va burchak tezlanish. • Harakatning chiziqli va burchak xarakteristikalari orasidagi bog ʻ lanish. 01

Fizika – borliq harakatining oddiy shakllari va ularga mos keluvchi tabiatning umumiy qonunlari haqidagi fan.

Fizikaning amaliy ahamiyati ФИЗИКАЭЛЕКТРО- ТЕХНИКА РАДИО- ЭЛЕКТРОНИКА ТЕОРИЯ МАШИН И МЕХАНИЗМОВ МИКРО- ЭЛЕКТРОНИКА ТЕЛЕКОММУНИКАЦИЯ И РАДИСВЯЗЬЭНЕРГЕТИКАНАНОТЕХНОЛОГИИ ELEKTROTEXNIKA RADIO- ELEKTRONIKA MASHINA VA MEXANIZMLAR NAZARIYASINANO- TEXNOLOGIYALAR ENERGETIKA TELEKOMMUNIKATSIYA VA RADIOALOQA MIKRO- ELEKTRONIKAFIZIKA080620 01 06 09 0A 06 09 11 02 12 12 06 09 0211 06 02

OTMlarda fizika kursining asosiy vazifalari Kelgusida muhandislik masalalarini yechishga yordam berishi mumkin bo ʻ lgan fizikaning turli sohalariga tegishli aniq masalalar yechimining usul va ko ʻ nikmalarini ishlab chiqish. Ilmiy fikrlashni, xususan, turli fizik tushuncha va qonunlarning qo ʻ llash chegarasini to ʻ g ʻ ri tushunishni shakllantirish. Bo ʻ lajak muhandislarga texnik axborotlar oqimida ishlay olishiga imkon beruvchi va mutaxassislik sohalarida fizik printsilarni qo’llash imkonini ta’minlovchi fizika sohasidagi nazariy tayorgarlik asoslarini yaratish. 2B29 1C 070F 47 20 0E1A 0A021B 47 0506 1D 23 47 0C 47 0D 47 11 61 47 20 15 6D0F7E20 0E2506 10040A0911

Mexanika - jismlarning mexanik harakatlari va oʻzaro ta’sirlashuv qonunlarini oʻrganuvchi fizika boʻlimi. 01 0E 28 230B 6D0F

• Kinematika – jismlar harakati qonuniyatlarini, harakatning kelib chiqish sabablarini e’tiborga olmay, oʻrganadi. • Dinamika – jismlar harakati qonuniyatlarini, uning kelib chiqish sabablarini bilgan holda, oʻrganadi . • Statika – jismlar tizimi, toʻlamining muvozanat holati qonunlarini oʻrganadi. Mexanik harakat - vaqt oʻtishi bilan jismning fazodagi vaziyatining boshqa jismlarga nisbatan oʻzgarishi.02 28 03 23 0F 02 2E 03 21 02 3010 03 6D 0E0E 0102 03 100B

Ilgarilanma harakat – bu shunday harakatki, unda harakat qilayotgan jism bilan mustahkam bogʻlangan istalgan toʻgʻri chiziq boshlangʻich holatiga nisbatan parallelligini saqlab qoladi.01 0102 01

Tebranma harakat030303 29

Aylanma harakat 01 0D0E 01

Nyuton mexanikasi yoki klassik mexanika , yorug ʻ likning vakuumdagi c (с~3·10 8 m/s) tezligidan yetarlicha kichik v tezliklarda harakat qiluvchi makroskopik jismlar (inson masshtabiga yaqin jismlar) uchun o ʻ rinli bo ʻ ladi: v << сIsaak Nyuton2D 07 11 03 290F0A0949 47 2015210E15 803E81 27 030D 2917 01 032417 230B 72151F0D20 290B 47 0A150E20 070F 47 20 03 10038484033E

Relyativistik mexanika c tezlikka yaqin v~с tezlikda harakatlanayotgan istalgan jism uchun o ʻ rinli. Bu mexanika 1905-1914- yillarda A.Eynshteyn tomonidan yaratilgan nisbiylik nazariyasiga asoslsnadi. Relyativistik mexanika klassik mexanikani xususiy hol sifatida o ʻ z ichiga oladi.Albert Eynshteyn2A 03 02 03 2417 01 2417 23 72 47 0A150E2015 0D 291520 24 0E 0B 2A02 1A02 03 21 0D 1F 47 6A

Kvant mexanikasi mikroskopik jismlarning (molekula, aloxida atomlar, elementar zarralar) harakatini, atom va molekulalar tuzilishi va xususiyatlarini tavsiflaydi. Maks Plank28 0E 0D15 0E 80 0B 6A 10 0C

KLASSIK FIZIKANING NISBIY JOYLASHUVI Tezlik Relyativistik kvant fizikasi Relyativistik mexanika (MNN) Kvant mexanikasi Klassik mexanika Masofa0B0C

SI ( SI , Système International d’Unités ) — xalqaro birliklar tizimi. SI ning asosiy birliklari: Metr (m) – yorugʻlikning vakuumda 1/299792458 s ichida bosib oʻtadigan yoʻli. Kilogramm (kg)- kilogrammning xalqaro prototipi massasiga teng boʻlgan massa (platina-iridiydan yasalgan silindr).0E0F 0102 01 03 01 01 04 01050106

Sekund (s) – seziy-133 atomi asosiy holatining ikkita oʻta yupqa sathlari orasidagi oʻtishga mos keluvchi, nurlanishning 9192631770 davriga mos keluvchi vaqt. Amper (А) – oʻzgarmas tok kuchi boʻlib, u vakuumda bir-biridan 1 m masofada joylashgan ikkita parallel, kesim yuzasi juda kichik, cheksiz uzun oʻtkazgichlarning har bir metrida oʻzaro ta’sir qiluvchi 2·10 -7 N ga teng kuch hosil qiladi.

Kelvin (К) - suvning uchlik nuqtasidagi termodinamik temperaturaning 1/273,16 qismi. Mol (mol) – modda miqdori boʻlib, oʻzida 12 g uglerod-12 izotopi atomlari soniga teng struktura elementlarini saqlaydi. Kandella (kd) – berilgan yoʻnalishda 540 ·10 12 Gts chastota bilan monoxromatik nurlanish chiqarayotgan manbaning yorugʻlik kuchi.

Fizikaviy fazo: • uch o ʻ lchamli – jismning holati uchta son – koordinatalar bilan toʻliq aniqlanadi • izotrop – ajratilgan yoʻnalishlar boʻyicha barcha xossalar bir xil va oʻzgarmaydi • bir jinsli – barcha nuqtalarida fazoning xususiyatlari bir hil. Vaqt: • bir oʻl chamli - vaqt oʻqini yoʻnalishni koʻrsatuvchi strelka bilan ta’minlash mumkin. • bir jinsli - vaqt yoʻnalishi oʻqidagi barcha nuqtalarda vaqtning xususiyatlari bir xil. 080620 32

Fazoviy sanoq tizimi jismlarning fazodagi vaziyatini aniqlashga imkon beradigan, soat bilan ta’minlangan, qo ʻ zg ʻ almas absolyut qattiq jism bilan bog ʻ langan koordinatalar tizimi (to ʻ g ʻ ri burchakli, silindrik, sferik va h.k.) . 010203 01 01 030405 0406 130E 1F 0D0B 1F 08 160E 1F 07080A 1F 0B 1F 09 161A 1201

Dekart koordinatalar tizimi Tanlab olingan fazoviy sanoq tizimidagi har bir nuqtaning o ʻ rnini uchta x, y , z koordinatalar orqali ifodalash mumkin. Moddiy nuqtaning bu sanoq tizimiga nisbatan holatini ikki usulda berish mumkin : 1) koordinatalar 2) radius vektorr  z x y M Z X Y z y x , , r 301C 01 1F 12 0E 1F 09 0E0F 01 07 18 03 01 150E 06 20 12 1A 19 01 22 01 24

moddiy nuqtaning koordinatalari radius-vektor bilan aniqlanadi х, y , z – vektorning o ʻ zaro perpendikulyar o ʻ qlarga proyektsiyasi yoki boshqacha aytganda nuqtaning koordinatalari, i, j, k esa – ortlar ya’ni x , y , z o ʻ qlarga mos birlik vektorlar r zk  xi  yj  M Z X Y xi yj    k z j y i x r        2222 zyxr  2 2 2 z y x r r      1    k j i 01 11 0A 09 01 3C0301 03 0301 1509 1D 1F 10 2E1B 1F 090807 2E0A 07 0E 05 01 0B 16 0301 03 0301 15 1F 17 0C0D0A 09

Modellashtirish – modellarni hayolan qurish. • Amalda o ʻ rganilayotgan tizim uni model bilan almashtirish hisobiga atayin soddalashtiriladi, bunda aniq masalani hal etishda muhim bo ʻ lgan xususiytlarnigina inobatga olinadi. • Masalan: absolyut qattiq jism, moddiy nuqta, ideal gaz va h.k. Absolyut qattiq jism – moddiy nuqtalar yig ʻ indisidan tashkil topgan tizim bo ʻ lib, ular orasidagi masofa masala shartiga ko ʻ ra o ʻ zgarmay qoladi.1A 011D01 02 3211 1F 0A 07 07 1F 08 06 02 1A0717 16 0D 01 01 11 1F 0D1521 0F100D 1F 080D0C 0E 1F 0A 1F 10

Moddiy nuqta – ma’lum massaga ega boʻlgan, oʻlchami oʻrganiladigan masofalarga nisbatan juda kichik boʻlgan jism. Yer atrofida harakat qilayotgan Oy moddiy nuqta deb hisoblanishi mimkin. 6E 03 0F 7209 3E 090D08 11 2B 11

Yoki Quyosh atrofida aylanayotgan Yer – moddiy nuqta3E

Agar tezlik moduli vaqt o ʻ tishi bilan o ʻ zgarmay qolsa, bunday harakat tekis harakat deb ataladi. tezlik Koʻchishconst v    t v t v dt v vdt s 2         1 2 1 2 1 t t t t t 0101 32 1F 0F 1F 10 0C 1C 21 01

Notekis harakatda t 1 dan t 2 gacha oraliqda moddiy nuqtaning bosib oʻtgan yoʻl uzunligi S integral bilan topiladiBir hil vaqt oraligʻida har xil koʻchish amalga oshgan harakat notekis harakat deyiladi. Agar vaqt oʻtishi bilan tezlik moduli oshib borsa – tezlanuvchi harakat, kamayib borsa – sekinlanuvchi harakat deyiladi.v(t)dt s   2 1 t t

Tekis tezlanuvchan harakat vaqtida jism tezligi teng vaqt oraliqlari davomida bir xil o ʻ zgaradi. tezlanishning o ʻ lchov birligi: 1 m/s 2 – bu shunday harakat tezlanishiki, unda 1 sekund davomida jism tezligi 1 m/s ga o ʻ zgaradi.t t a       v v v     0

Harakatning kinematik tenglamasi moddiy nuqtaning harakat qonunini yoki koordinatalarning, radius vektorning vaqtga funktsional bogʻliqligini koʻrsatadi. yoki) ( ) ( ) ( ) ( t r r или t z z t y y t x x       71 0D0F 0E 03 21 6B090E 03

Harakat trayektoriyasi – harakatlanayotgan jismning tanlangan sanoq tizimiga nisbatan tasvirlanadigan chiziqdir. 0r  A Z X Y r  r   S  B4207

Ko ʻ chish vektori - harakatlanayotgan nuqtaning boshlang ʻ ich holatidan ayni vaqt momentidagi holatigacha (oxirgi holatigacha) o ʻ tkazilgan vektor, ya’ni radius vektorning ko ʻ rilayotgan vaqt oralig ʻ idagi o ʻ sishir       kzjyixtrtrrrr     0 0 2C 1F 2A2B0D17 01 01

Moddiy nuqtaning tezligi - - vektor kattalik boʻlib, nuqta harakati trayektoriyasiga oʻtkazilgan urinma boʻylab yoʻnalgan va modul boʻyicha yoʻlning vaqt boʻyicha hosilasiga teng. U harakat tezligini hamda ayni vaqtdagi yoʻnalishini belgilaydi. 1 t 2 t O   1 t  v   2 t  v ср  v 1 r  2 r  r  1A0B21210D 01 01 28 0F47 290F 03030303 6003230B0A0B 0717204915

Harakatning o ʻ rtacha tezligi ko ʻ chish vektorining  t vaqt oralig ʻ iga nisbati bilan aniqlanadi va radius vektorning vaqt o ʻ tishi bilan o ʻ zgarish tezligini xarakterlaydi .t r      v10 04 1F 11 01 150E 1F 1C140405 06 0C 01 1F 040B 0A04 10 1F 120405140401 1F 0D 21 12

Oniy tezlik - - Δt nolga intilganda Δr/Δt ga intiladigan kattalik, ya’ni ayni vaqtdagi yoki trayektoriyaning ayni nuqtasidagi nuqtaning tezligi. - moddiy nuqta radius vektorining t vaqt boʻyicha birinchi hosilasi. Agar harakat bir yoʻnajish boʻylab amalga oshayotgan boʻlsa, tezlik moduli bosib oʻtilgan yoʻldan vaqt boʻyicha birinchi hosilasiga teng bundan r dt r d t r t             lim 0 v dt r d  dt ds  v dt v ds  46 03 2803 100B 24 03030303030303030303 0303030303030303 28 0303030303030303030303 230F1F 03 06 24 230F1F 030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303 07090E080B 030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303030303

Oniy tezlik vektori trayektoriyaning ushbu nuqtasida urinma boʻylab jism harakati tomonga yoʻnalgan. O ʻ rtacha tezlik vektori ham Δr koʻchish vektori kabi yoʻnalgan (A va B nuqtalarni birlashtiruvchi toʻgʻri chiziq boʻylab).1 t 2 t O   1 t  v   2 t  v ср  v 1 r  2 r  r  0E0E0E 46 09 0E0E0E 46 47 0A 031017 29 5B2315

Bosib o ʻ tilgan S yo ʻ lning t vaqtga bog ʻ liqlik grafigi Tezlik vektori v ( t ) t vaqt momentida S ( t ) egri chiziqqa urinma boʻylab yoʻnalgan. Urinmaning t oʻqiga ogʻish burchagi quyidagiga teng  tg dt dS t dS  S dt61 47 241520 47 200E150E49 47 20156D2015 490A 01 22 01 80 11 830324 0D 16 80 11 83 090A 03030303 60 07090A5B

Yoʻlning geometrik ma’nosi Nuqtaning bosib oʻtgan yoʻli t vaqt oraligʻida oʻtilgan trayektoriya uchastkalarining barcha uzunliklari yigʻindisi bilan topiladi. Bosib oʻtilgan yoʻl uzunligi vaqtning skalyar funktsiyasi. Integral ta’rifiga koʻra bosib oʻtilgan yoʻl t 1 dan t 2 gacha oraliqda v = v ( t ) egri chiziq bilan chegaralangan yuzaga teng.v(t)dt s   2 1 t t t 1t v 2t86 0101 16 070F1F 24 24 070B 0715 0303030303 610F1F 100B 03030303 1A 0F47 11 1D 05 080B 11 1E 03490B 0F0A 01 87 01 80 11 83 0715 24

Agar harakat bir necha yoʻnalish boʻylab oʻtayotgan boʻlsa, tezlik vektorini dekart koordinatalar tizimining oʻqlari boʻyicha tashkil etuvchilarga ajratish mumkin Tezlikning yoʻnalishlar boʻyicha tashkil etuvchilari mos koordinatalarning birinchi hosilalari kabi aniqlanadi Toʻliq tezlik moduli Pifagor teoremasi yordamida topiladik v j v i v v z y x        dt dz v , dt dy v , dt dx v z y x    2 z 2 y 2 x v v v v   0303030303 06 24 070F4729 03030303 22 210F0F0A 030303 030303 22

Tezlanish – tezlikning vaqt boʻyicha oʻzgarishini xarakterlovchi kattalik. O ʻ rtacha tezlanish – Δv oniy tezlikning Δt vaqt oraligʻida oʻzgarisi. Oniy tezlanish yoki ayni vaqt momentidagi tezlanish – oʻrtacha tezlanishning chegaraviy qiymati boʻlib, tezlikning vaqt boʻyicha birinchi hosilasi.t a    v   r dt r d dt d t a t               2 2 0 Δ Δ lim v v v

Tezlanish vektorini koordinatalar tizimi oʻqlari boʻyicha tashkil etuvchilarga ajratish mumkin Tezlanishning yoʻnalishlar boʻyicha tashkil etuvchilari mos koordinatalardan vaqt boʻyicha olingan ikkinchi hosilaga yoki mos tezliklardan olingan birinchi hosilaga teng Toʻliq tezlanish moduli k dt z d j dt y d i dt x d k k a j a i a a z y x                                                        2 2 2 2 2 2 dt dv j dt dv i dt dv z y x dt dv dt dv dt dv z y x    z y x a a a , , 2 2 2 2 2 2 , , dt z d a dt y d a dt x d a z y x    2 z 2 y 2 x a a a a   03 22 17 03030303 03030303 22 210F0F0A 24 03030303 030303 22

Tezlanishni ikkita tashkil etuvchining geometrik yigʻndisi sifatida tasvirlash mumkin: - - tangentsial tashkil etuvchisi – trayektoriyaga urinma boʻlab yoʻnalgan, tezlik yoʻnalishi bilan mos keladi va tezlikning modul boʻyicha oʻzgarish tezligini aniqlaydi. - normal tashkil etuvchisi – trayektoriya egriligining markaziga yoʻnalgan, markazga intiluvchi tezlanish hisoblanadi va tezlikning yo ʻ nalish boʻyicha oʻzgarishini xarakterlaydi.  a  n a  n a a a       2 2  a a a n  

Tezlanishning tangentsial va normal tashkil etuvchilarini inobatga olgan holda harakat turlari To ʻ g ʻ ri chiziqli tekis harakat To ʻ g ʻ ri chiziqli tekis o ʻ zgaruvchan harakat To ʻ g ʻ ri chiziqli tezlanuvchi harakat Aylana bo ʻ ylab tekis harakat Egri chiziqli tekis o ʻ zgaruvchan harakat Egri chiziqli tekis harakat Egri chiziqli tezlanuvchan harakat0 , 0   n a a  0 ,    n a const a a  0 ), (   n a t f a  const a a n   , 0  ) ( , 0 t f a a n    0 ,   n a const a  0 ), (   n a t f a 01 02 0C

Aylanma harakat kinematikasi Aylanma harakatni tavsiflashda R va  qutb koordinatalaridan foydalanish qulay. R – radius – qutbdan (aylanish markazidan) moddiy nuqtagacha masofa;  — qutb burchagi (burilish burchagi). d  yoki  elementar burilishlarni psevdovektor deb o ʻ rganish mumkinS   R  0D 32 1C 15 01 35 24 01 34 46 31 01 0207 11 11 15 05 35 33 01 0C1E0A 01 32 15 01 06 01 3B 01 1F 0A

Burilish burchagi Burchak ko ʻ chishi- aylanayotgan nuqta oʻtgan yoy uzunligining R radiusga nisbatidan aniqlanadigan fizik kattalik. — vektor kattalik boʻlib, uning moduli burilish burchagiga teng, yoʻnalishi esa oʻng parmaning ilgarilanma harakati bilan mos tushadi. d    R S Δ Δ       рад  3A1F 3A1F11 47 1B19061619 28 0E15 8903 10 07 1520490B

Burchak tezlik - vektor kattalik boʻlib, burchakdan vaqt boʻyicha olingan birinchi tartibli hosilaga teng Burchak tezlanishi - vektor kattalik boʻlib, burchak tezlikdan vaqt boʻyicha olingan birinchi tartibli hosilaga teng2 2 d d dt dt                                2 рад с           , , град рад c с c          d dt         14 2605 10 0F 14 09 1909 10 070F

 vektori aylanish oʻqi boʻylab  burchak tezligi vektori tomonga yoʻnalgan: Tezlanuvchi aylanishda  vektor yoʻnalishi  vektor yoʻnalishiga mos keladi, Sekinlanuvchi aylanishda —  vektorga qarama-qarshi yoʻnaladi. Burchak tezlanishi03 19 03 10 16 03 24 22 19 03 16 03 29 13 16 03 29 143431

Chiziqli tezlik Nuqtaning chiziqli tezligi burchak tezlik va trayektoriya radius vektori bilan quyidagicha bog ʻ langan Chiziqli tezlik uchun vektor ko ʻ rinishidagi ifodani vektor ko ʻ paytma ko ʻ rinishida yozish mumkin : 0 0 0 lim lim lim t t t s R R R t t t                     v , R                       v3C 38 0A 1F 0807 48 1F 0A 0E 1F 2E 1F 0A

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: • Abduraxmanov Q.P., Egamov O’. Fizika • Савельев И.В. Основы теоретической физики, 1 том, 1991г. • Трофимова Т.И. Курс физики,1990 г. • А.Н.Огурцов. Лекции по физике . • Яворский Б.М., Детлаф А.А., Лебедев А.К. Справочник по физике.10 01 0D30

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

O'xshashlar

Nazariy mexanika

Relyativistik mexanika

Mexanika. Kinematika va dinamika asoslari. Kuch, impul\\'s. Ish, energiya va quvvat

O`zbekistonda fizik tadqiqotlar fizika ta`limining rivoji va shakllanishi

Statika. Statikaning tushunchalari. Kuchlar sistemasi