Elektromagnit tebranishlar. Tebranish konturi. Elektromagnit tebranish generatori - Fizika - Slaydlar

Elektromagnit tebranishlar. Tebranish konturi. Elektromagnit tebranish generatori

Yuklangan vaqt:

31.01.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

590.18359375 KB

Ko'chirib olish

Elektromagnit tebranishlar. Tebranish konturi. Elektromagnit tebranish generatori

REJA:  1.Elektromagnit tebranishlar haqida malumot.  2.Erkin elektromagnit tebranishlar.  3.Elekromagnit tebranishlar tenglamasi.  4. Elektromagnit tebranishlarning  xaraktrestikalari.  5.Tebranishlar ko’nturidagi kuchlanish va tok.

 Tebranma harakat tabiatdagi barcha hodisalarga xos bo’lgan xususiyatdir. Olamdagi barcha makro jismlar: yulduz,quyosh,sayyorolar va hokazo; tabiat:fasllar,oylar,kecha va kunduz vahokazo;jonli organizm:qon aylanishi, yurak urishi vahokazolar doimiy tebranma xarakatda bo’ladi.Shuning uchun tebranma harakat juda diqqat bilan o’rganishga muollik jarayondir.Biz mexanik tebranishlar bilan tanishganmiz. Endi esa hozirgi zamon tehnikasining mag’zini tashkil qiladigan elektromagnit tebranishlar jarayoni bilan tanishamiz.

 Bugungi kunda kommunikatsiya va hisoblash texnikalarini elektromagnit tebranish konturlarisiz ta’savur qilib bo’lmaydi. Ideal LC elektromagnit tebranish konturida energiya yo’qotilishi, so’nish bo’lmaydi. Ammo bu hol faqat nazariy jihatdan mumkin. Amalda esa tebranish konturlarida elektro- magnit tebranishlar kam bo’lsada so’nadi. Misol qilib so’nuvchi garmonik ossilyatorni keltirish mumkin.  Tebranish konturi bir biriga ulangan kondensator va induktiv g’altakdan iborat bo’ladi. So’nuvchi tebranish konturida L va C zanjirga ketma-ket ravishda aktiv qarshilik ham mavjud bo’ladi.  Kirxgofning ikkinchi qonuni bo’yicha:  =0  Bu tenglama zanjirdagi barcha kuchlanishlar yig’indisi nolga teng ekenligini bildiradi. 

 ► Elektromagnit tebranishlar tenglamasi.  ► Induktivlik L va sig’im C lardan tashkil topgan yopiq tebranish konturi berilgan bo’lsin. (1-rasm) konturda tebranish uyg’otish uchun kandensatorga zaryad bermoq kerak. Buninng uchun kalit 1- holatga keltiriladi. Kalit 2-holatga o’tkazilganda kondensator razryadlana boshlaydi va induktiv g’altakdan o’tgan tok unda o’z induksiya EYUKni vujudga keltiradi.  =-L*

 Tebranishlar — muayyan vaqt oraliklarida takrorlanib turadigan harakatlar. Masalan, soat mayatnigining tebranishi, cholgʻu asboblari torlarining yoki kamerton oyoqchalarining tebranishi, radiopriyomnik konturidagi kondensator qoplamalari orasidagi kuchlanishning tebranishi va boshqa shunday takrorlanuvchanlik xossasiga egadir. Takrorlanayotgan jarayonning fizik tabiatiga qarab mexanik, elektromagnit, elektromexanik va boshqa tebranishlarga ajraladi.  Tebranishlar tabiatda va texnikada keng tarqalgan. Koʻpchilik hollarda ular salbiy taʼsir qiladi. Relslarning qoʻshilish joyidan utayotganda poyezdning gʻildiraklari beradigan turtkilar koʻprikning tebranishiga, suzish vintining aylanishi kema tanasining tebranishiga, samolyot qanotlarining tebranishi halokatga olib kelishi mumkin. Bunday hollarda tebranishlarni xavfli chegaragacha kutarilishiga yoʻl qoʻymaslik uchun tegishli choratadbir koʻriladi. Shunga qaramasdan tebranishlar texnikaning turli sohalarida muhim ahamiyatga ega. Mac, radiotexnika tebranma jarayonlarga asoslangan.

Qurilma tarkibi Yuqori induktivli chulg’am Kondensator, 40 μF Asos taglik, bir juft Bridging plugs DC ta’minlash manbai 0…±15 V Multimeter LD analogli 20 2 Ulash simlari, 19 A, 100 sm, qizil/ko’k, juftli

Elektromagnit tebranishlar haqida malumot. Erkin elektromagnit tebranishlar.  Elektromagnit tebranishlar deb zaryadlarning, toklarning, elektr va magnit maydon kuchlanganliklarining davriy va bir-biriga bog’liq ravishda o’zgarishiga aytiladi. Erkin elektromagnit tebranishlar deb dastlab to’plangan energiya hisobiga tashqi ta’sirsiz ro’y beradigan tebranishlarga aytiladi.

 Elektromagnit tebranishlarning haraktrestikalari. Elektromagnit tebranishlar tenglamasi erkin garmon tebranishlarning differentsial tenglamasiga o’xshaganligi sababli uning yechimi. q=sin(ωt+)  ko`rinishga ega bo`ladi. Bu erda – kondensator qoplamalaridagi maksimal zaryad, ω –kontur xususiy tebranishlarining siklik chastotasi. Nafaqat kondensator qoplamalaridagi zaryad, balki ko’nturdagi kuchlanish va tior kuchi ham garmonik qonunlarga muvofiq o’zgaradi 

 Adabiyot: Multimedia fizikasi kursi “Ochiq fizika” 2.6 versiyasi, MIPT professori S.M. Echki. Vazifalar kitobi 10-11 sinf.  A.P. Rymkevich, Moskva "Ma'rifat", 2012. Fizika. 11-sinf ta'lim muassasalari uchun darslik.  G.Ya.Myakishev, B.B. Buxovtsev, V.M. Charugin.  Hamda hemis tizimidagi fan resurslaridan ham foydalandi

ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!

O'xshashlar

Elektromagnit tebranishlar

Erkin elektromagnit tebranishlar

KXK larda “Elektromagnit tebranishlar”bobida axborot texnalogiyasi asosida dars tashkil qilish

Elektromagnit toʻlqinlar

“Akademik litseylarda fizika fanidagi “elektrostatika” bobidan laboratoriya mashg’ulotlarini o’tkazishda axborot texnologiyalaridan foydalanish”