Тасаввуф таълимотида инсон маънавияти масаласи - Falsafa - Slaydlar

Тасаввуф таълимотида инсон маънавияти масаласи

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

233.5 KB

Ko'chirib olish

Тасаввуф таълимотида инсон Тасаввуф таълимотида инсон маънавиятимаънавияти масаласи масаласи Reja:Reja:  ТасаввуфТасаввуф талимоти тарихи.талимоти тарихи.  Тасаввуф таълимотида инсон Тасаввуф таълимотида инсон тарбияси масаласи.тарбияси масаласи.  Тасаввуф алломмалари наздида Тасаввуф алломмалари наздида комил инсон ғояси.комил инсон ғояси.  Хулоса.Хулоса.

Тасаввуф таълимоти асрлар Тасаввуф таълимоти асрлар давомида халқимизнинг давомида халқимизнинг маънавиятини бойитишга хизмат маънавиятини бойитишга хизмат қилиб келган. Инсоннинг руҳий қилиб келган. Инсоннинг руҳий –– ахлоқий покланиши, илоҳий ахлоқий покланиши, илоҳий муҳаббат билан юксалиб бориш бу муҳаббат билан юксалиб бориш бу таълимотнинг асосий ғояларидир.таълимотнинг асосий ғояларидир. Шу боис тасаввуф чуқур Шу боис тасаввуф чуқур инсонпарварлик ғоялари билан инсонпарварлик ғоялари билан омухта бўлиб, ҳақиқат талабида омухта бўлиб, ҳақиқат талабида юрган одамлар қалбига йўл юрган одамлар қалбига йўл топди, одамларнинг поклик, топди, одамларнинг поклик, абадий ҳаёт, кўнгил ҳурияти абадий ҳаёт, кўнгил ҳурияти ҳақидаги орзуларини ифодалаб ҳақидаги орзуларини ифодалаб келди. Тасаввуф шайхлари келди. Тасаввуф шайхлари халқнинг маънавий раҳбарлари, халқнинг маънавий раҳбарлари, руҳоний мураббий сифатида руҳоний мураббий сифатида майдонга чиқиб, пайғамбар майдонга чиқиб, пайғамбар фаолияти, ҳолатларини давом фаолияти, ҳолатларини давом эттиришга жазм этганлар.эттиришга жазм этганлар. И.А. Каримов.И.А. Каримов.

ТасаввуфТасаввуф талимоти тарихи.талимоти тарихи.  Шарқ халқлари тафаккурини Шарқ халқлари тафаккурини асрлар давомида нурафшон этиб, асрлар давомида нурафшон этиб, маьнавиятимиз, маьрифатимизга маьнавиятимиз, маьрифатимизга чуқур таьсир ўтказган тасаввуф чуқур таьсир ўтказган тасаввуф таьлимоти 8 аср ўрталарида пайдо таьлимоти 8 аср ўрталарида пайдо бўлган. Дастлаб зоҳидлик бўлган. Дастлаб зоҳидлик ҳаракати кўринишида бўлиб ҳаракати кўринишида бўлиб Боғдод, Басра, Куфа, Дамашқ Боғдод, Басра, Куфа, Дамашқ шаҳарларида кенг йойилган. шаҳарларида кенг йойилган.

Асли тасаввуф сўзи “Сўфий” сўзидан, Асли тасаввуф сўзи “Сўфий” сўзидан, “Сўфий” сўзи эса арабча “сўф” сўзидан “Сўфий” сўзи эса арабча “сўф” сўзидан олинган. Сўф деб араблар жундан бўлган олинган. Сўф деб араблар жундан бўлган матони айтишган. Дастлабки даврларда матони айтишган. Дастлабки даврларда сўфийлик йўлини тутган кишилар, бошқа сўфийлик йўлини тутган кишилар, бошқа оддий кишилардан ажралиб туриши учун оддий кишилардан ажралиб туриши учун жундан тикилган чакмон (у ҳирқа деб ҳам жундан тикилган чакмон (у ҳирқа деб ҳам айтилган) ёки пўстин кийиб юришни одат айтилган) ёки пўстин кийиб юришни одат қилганлар. Шунинг учун уларни жун қилганлар. Шунинг учун уларни жун чакмон кийиб юрувчилар, яьни сўфийлар чакмон кийиб юрувчилар, яьни сўфийлар деб атаганлар. Сўфий бошқа одамлардан деб атаганлар. Сўфий бошқа одамлардан ўзини пок ва ғарибона турмуш кечириши, ўзини пок ва ғарибона турмуш кечириши, доимий тоат –ибодатда бўлиши ва фақат доимий тоат –ибодатда бўлиши ва фақат илоҳий руҳга қўшилишни мақсад қилиб илоҳий руҳга қўшилишни мақсад қилиб қўйиши билан тубдан фарқ қилади. Сўфий қўйиши билан тубдан фарқ қилади. Сўфий учун на дунёдан, на охиратдан таьма учун на дунёдан, на охиратдан таьма бўлмаслиги керак.бўлмаслиги керак.

Тасаввуф таълимотида инсон Тасаввуф таълимотида инсон тарбияси масаласи.тарбияси масаласи. Тасаввуф таълимотида инсон Тасаввуф таълимотида инсон табиий ва ижтимоий сифатларининг табиий ва ижтимоий сифатларининг мажмуи ҳақида, ижтимоий мажмуи ҳақида, ижтимоий тараққиёт маҳсули эканлиги тараққиёт маҳсули эканлиги ҳақида, индивиднинг фаол ҳақида, индивиднинг фаол муносабатлар ҳамда фаолияти муносабатлар ҳамда фаолияти натижасида шаклланадиган натижасида шаклланадиган ижтимоий муносабатлар тизими ижтимоий муносабатлар тизими эканлиги уқтириб ўтилган.эканлиги уқтириб ўтилган.

Тасаввуф алломмалари наздида Тасаввуф алломмалари наздида комил инсон ғояси.комил инсон ғояси. Нақшбандия маьнавий –ахлоқий Нақшбандия маьнавий –ахлоқий таьлимотида ҳар фикрликка кенг таьлимотида ҳар фикрликка кенг ўрин берилган. Бу сулукдагилар ўрин берилган. Бу сулукдагилар меҳнат қилиш, илм олиш, ўз меҳнат қилиш, илм олиш, ўз меҳнат эвазига ҳалол яшаш, ноз –меҳнат эвазига ҳалол яшаш, ноз – неьматларни кўпчилик билан неьматларни кўпчилик билан баҳам кўриш, фақирона ҳаёт баҳам кўриш, фақирона ҳаёт кечириш, ҳаммага яхшиликни раво кечириш, ҳаммага яхшиликни раво кўришни афзалкўришни афзал

Баҳоуддин Нақшбанд –айбсиз одам Баҳоуддин Нақшбанд –айбсиз одам йўқ, шунинг учун агар айбсиз дўст йўқ, шунинг учун агар айбсиз дўст ахтарсак дўстсиз қоламиз, -дер ахтарсак дўстсиз қоламиз, -дер эдилар. Одамларга яхшилик қилиш энг эдилар. Одамларга яхшилик қилиш энг юксак инсоний бурч эканлигини юксак инсоний бурч эканлигини таькидлаб, шам каби бўлгин ва таькидлаб, шам каби бўлгин ва одамларга ёруғлик бер ўзинг эса одамларга ёруғлик бер ўзинг эса қоронғуда бўл, деган эканлар. Хожа қоронғуда бўл, деган эканлар. Хожа Баҳоуддиннинг “Кўнгил Оллоҳда Баҳоуддиннинг “Кўнгил Оллоҳда бўлсину, қўлинг эса ишда” бўлсину, қўлинг эса ишда” ҳикматларининг инсон маьнавий дуёси ҳикматларининг инсон маьнавий дуёси такомилидаги аҳамияти беқиёсдир.такомилидаги аҳамияти беқиёсдир.

Хулоса ўрнида шуни айтишимиз мумкинки Маънавий баркамол инсон тарбияси билан шуғулланувчи ҳар бир шахс аввало ўзида комиллик сифатларини сингдириши лозим. Шундагина комил комил инсонни тарбиялашимиз мумкин деб ўйлайман. Хулоса.

O'xshashlar

Тасаввуф фалсафаси

Тасаввуфнинг ахлок фалсафаси сафатида намоён бўлиши

Инсон борлиғи

Инсон борлиғи

Жамият ва инсон фалсафаси