logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Falsafa
  4. Дин фалсафаси

Дин фалсафаси

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

573.5 KB
Ko'chirib olish
Дин фалсафаси • «Диншунослик асослари назарияси ва амалиёти» фанининг мақсад ва мазмуни бу фаннинг ижтимоий-фалсафий ва дунёқарашлик ҳарактерида эканлиги бўлиб, уни ўқиган талабалар динларнинг илмий- мафкуравий хусусиятларини, диннинг умуминсоний қадриятлардан бири эканлигини яхшироқ тушуниб оладилар, ҳар бир динга ишонган кишининг иймон- эътиқоди мазмунини яққолроқ англаб оладилар. Улар динлар тарихи, виждон эркинлиги ва унинг қонуний-ҳуқуқий асослари тўғрисида ушбу қўлланма билан танишиш асносида билиб оладилар. «Ҳозирги пайтда рўй бераётган айрим салбий, ножўя хатти- ҳаракатлар, ёвуз ишлар, аввало, мафкуравий бўшлик туфайли содир бўлмоқда. Нега деганда, ҳали ҳаёт тажрибасига эга бўлмаган, оқ- қорани таниб улгурмаган ёшлар ҳар турли таъсирларга берилувчи бўлади. Мисол учун, баъзи ёшларни йўлдан чалғитаётган диний экстремизм хавфини олайлик. Бу хатарли оқим ўзига хос тарихга эга. Хусусан, 80-йилларнинг охирида мамлакатимизга ўзини «дўст», «диндош», «миллатдош» қилиб кўрсатиб, гўё ислом динининг софлиги учун курашга «даъват» этувчи айрим кимсалар кириб келди. Улар муқаддас динимизнинг асл моҳиятини билмайдиган оддий одамларни, ғўр ёшларни ўз тузоғига илинтириб, бизга ёт, бегона бўлган диний ақидаларни ёйишга уринди. Аммо ўша пайтларда коммунистик тузум зулмидан эндигина озод бўлиб, эркин нафас ола бошлаганимизда бу масалани, яъни сунний- ханифия мазҳабимиз талабларини чуқур тушунадиган, Қур ъони Карим оятларини изоҳлаб, одамларга тўғри йўл кўрсатишга қурби етадиган уламолар, афсуски, жуда оз эди. Шундай бир вазиятда ақидапарастлар жуда «чиройли даъватлар» билан чиқиб, айрим ёшларни ўзига маҳлиё қилишга эришди ҳам.» «Уларнинг ота-оналари, умуман, жамоатчилигимиз бу ҳаракатнинг ортида қандай мудҳиш мақсад ётганини, таассуфки, дастлаб англаб етмади. Наманган ва Тошкентда содир этилган, Янгиобод, Сурхондарё вилоятида рўй берган қонли ҳуружлардан кейингина бу кучларнинг нияти ҳокимият учун кураш бўлиб, улар дин ниқоби остида ҳаракат қилаётган халқаро террорчилик ҳаракатининг тагига етгунга қадар қора кучлар ҳали дунёқараши шаклланмаган айрим ёшларни жаҳолат ва жиноят ботқоғига тортиб улгурди» «Ўзбекистон - келажаги буюк давлат. Бу мустақил, демократик, хуқуқий давлатдир. Бу- инсонпарварлик қоидаларига асосланган, миллати, дини, ижтимоий аҳволи, сиёсий эътиқодларидан қатъий назар фуқароларнинг хуқуқлари ва эркинликларини таъминлаб берадиган давлатдир. Мамлакатимизда ҳурфикрлик, виждон ва дин эркинлиги қоидалари қарор топтирилмоқда. Бир дунёқарашнинг якка ҳокимлиги янгиланган жамиятга ётдир. Ҳар бир инсон ўз эътиқоди ва динга амал қилиш, ўзининг диний маросимларини бажо келтириш хуқуқига эга. Ислом ота- боболаримизнинг дини, мусулмонларнинг онги, туриш-турмушининг моҳияти, ҳаётининг ўзидир. Давлат ҳар бир мусулмон учун муқаддас бўлган Маккага ҳаж қилишда ёрдам беради».(Қаранг: И.Каримов. «Ўзбекистон буюк келажак сари.» «Умумбашарий қадриятларга интилиш билан бир қаторда, ҳаётимизда шарқ фалсафаси муносиб ўрин эгалламоқда. Биз мусулмончиликнинг улуғ маданий қадриятлари хуқуқини қайта тикладик. Ота-боболаримиз эътиқод қилиб келган Ислом динининг инсон ва унинг оиласи ҳаётидаги, одоб- аҳлоқ ва хайр-саҳоват ишидаги аҳамиятини юқори кўтариш давлатимизнинг дунёвий йўлдан ривожланиши ҳамда виждон эркинлиги билан уйғун тарзда қўшилиб кетмоқда.» ДИНЛАР ҲАҚИДА МАЪЛУМОТ ҲОЗИРГИ ДАВРДА ЖАҲОН ДИНЛАРИ Динлар номи Нечта мамлакатда тарқалган Динга амал қилувчи аҳоли сони Христиан 254 2 млрд. Ислом 172 1.3 млрд. Буддавийлик 86 700 млн. «Барчангиз яхши биласизки, - деди И.А.Каримов «Барка-мол авлод Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори» номли нутқида (Олий Мажлиснинг IX-сессиясидаги), келажак ав-лод ҳақида қайғуриш, соғлом, баркамол наслни тарбиялаб етиштиришга интилиш бизнинг миллий хусусиятимиздир» «Яқин Шарқда кўпгина экстремистик диний ташкилотлар пайдо бўлди. Улар орасида: Ливанда «Хизбулла» ва «Амал», Фаластинда «Ҳамас» ва «Фатх», Жазоирда «Қуролланган ислом гуруҳи» ва бошқалар мавжуд» «Диншунослик»ни ўқиган талабалар мафкурамиз мазмунини чуқурроқ тушуниб етадилар, мамлакатимизнинг актив ривожлантирувчилари, онгли фуқаролари бўлиб етишадилар » ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР 1. Ислом Каримов. Ўзбекистон буюк келажак сари. Тошкент, «Ўзбекистон» нашриёти, 1998 й. 2. И.А.Каримов. Халқимизнинг оташқалб фарзанди. Тошкент, «Ўзбекистон» нашриёти, 1992 й. 3. И.А.Каримов. Янги уйни қурмай туриб, эскисини бузманг. Тошкент, «Ўзбекистон» нашриёти, 1993 й. 4. Баркамол авлод орзуси. «Шарқ» нашриёти матбаа концерни бош таҳририяти. Тошкент, 1999 йил 5. Абдуқаҳҳор Иброҳимов, Хайриддин Султонов. Ватан туйғуси. Нарзулла Жўраев . Тошкент. «Ўзбекистон» - 1996 й. 6. Қуръони Карим. Алоуддин Мансур таржимаси ва изоҳлари. Тошкент, «Чўлпон» нашриёти. 7. Муқаддас китоб. Инжил. Туркия муқаддас китоб жамияти. 1995 й. 8. Музаффар Хайруллаев. Даврон Шораҳмедов. Маданият ва мерос. Т., 1973 йил. 9. Ҳамиджон Ҳомидов. Зардўшт яратган дин ва маданият. Ёш куч. 7-8 сонлари. Т. , 1992 йил. 10. Искандар Жадид. Биз қандай ибодат қиламиз? Германия. 11. Абу Абдуллоҳ Муҳаммад ибн Исмоил Бухорий. Ҳадис 2. Алб жомиъ Ас- Саҳиҳ (Ишонарли тўплам). Қомуслар бош таҳририяти. Тошкент-1996 й 12. Имом Бухорий таърифи. Тошкент. «Чўлпон» нашриёти, 1996 й 13. Аҳмаджон Луқмонов. Халифалик нима? «Наманган» нашриёти. 1999й 14. Азим Ҳожа Эшон. Ҳикмат. Тошкент. «Ўзбекистон» нашриёти. 1993 й 15. Бадойиъу-р-ривоят. Тошкент. «Ёзувчи» нашриёти, 1995 й. 16. Муҳтасар. Шариат қонунларига қисқача шарҳ. Тошкент. «Чўлпон» нашриёти - 1994 й. 17. Муҳаммад Ҳузурий. (Миср) Нур-ул-яқин. Тошкент. «Чўлпон- камалак».1993 й 18. Муталлиб Усмонов. Қуръони карим ва жаноби Расулуллоҳ-нинг амаллари. Тошкент. «Нур» нашриёти. 1992 й. 19. М.М.Хайруллаев. Уйғониш даври ва шарқ мутафаккирлари. Тошкент. «Фан» нашриёти 1979 й. 20. Ўрта Осиёда илк уйғониш даври маданияти. Тошкент. «Фан» нашриёти. 1994 йил. 21. Ўрта Осиёда IX-XII асрларда маданий тараққиёт. Тошкент. «Фан» нашриёти. 1994 йил. 22. Ўзбекистонда ижтимоий-фалсафий фикрлар тарихидан лавҳалар. Тошкент. «Ўзбекистон» 1995 йил. 23. Темур тузуклари. Тошкент. Ғофур Ғулом номидаги нашриёт- матбаа бирлашмаси 1991 йил. 24. Шарқ тафаккури ҳазинасидан. Тошкент. Ғафур Ғулом номидаги Адабиё ва санъат нашриёти 1986 йил. 25. А. Ҳасанов. Макка ва Мадина тарихи. Тошкент. «Меҳнат», 1992 йил. 26. Ислом: Бағрикенглик ва мутаассиблик. Тошкент. 1998 йил. 27. Юсуф Карзавий. Исломда ҳалол ва ҳаром. Тошкент, 1998 йил. 28. И.Каримов. Имон ва инсон. Тошкент. «Фан» нашриёти, 1991 йил. 29. Насафий. Ҳазрат Баҳоуддин Нақшбанд. Тошкент, «Фан» нашриёти,1993 йил. 30. Тасаввуф фалсафаси. Тошкент, 1995 йил. 31. Г. Ҳайдаров, М.Иномов. Тожикистон халқ фожиаси ва дард- алами. Тошкент, «Ўзбекистон» нашриёти, 1993 йил, 32. А. Азимов. Ислом ва ҳозирги замон. Тошкент, «Ўзбекистон» нашриёти. 1991 йил. 33. Диншунослик асослари. Тошкент, «Ўзбекистон» нашриёти,1995 йил. 34. Дунёвий давлат ва дин, кўнгилдаги бузилиш. ТошДТУ босмахонаси.Тошкент,1998 й 35. Мўъминнинг меърожи. «Чуст» 1992 йил. 36. Абдулқаҳҳор Шоший. Закотнома (Имоми Аъзам мазҳаб- ларида). Тошкент, «Илм», 1991 йил. 37. 303 саволга 303 жавоб: Марғилон Масжидул Фурқон. 38. Аҳмад Ҳодий Мақсудий. Ибодати исломия. Тошкент, «Меҳнат», 1992 йил. 39. Поклик имондандир. Тошкент, «Ўзбекистон», 1991 йил. 40. Ўзбекистон республикасининг конституцияси. Тошкент. «Ўзбекистон», 1991 йил 41. «Фидокор» газетаси, 2000 йил, 8 июнь. 42. «Наманган ҳақиқати» газетаси, 1998 йил, 16 май. Ўзбекистон мустақиллигини мустаҳкамлашга ва аҳоли ўртасида бирлик ва ҳамжиҳатликни янада юксалишига ҳисса қўшади. Мазкур қонунни барча талабалар, таълим тизимининг муассасалари, фуқаролар яхши ўрганиб, амалда унга риоя қилиши лозим бўлади.

O'xshashlar

Француз фалсафаси
Қадриятлар фалсафаси
Табиат фалсафаси
Жамият фалсафаси
Билиш фалсафаси