Bolmıs filosofiyasi - Falsafa - Slaydlar

Bolmıs filosofiyasi

Yuklangan vaqt:

28.02.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1735.365234375 KB

Ko'chirib olish

Bolmıs filosofiyasi 02/28/2024 11. Filosofiyada bolmıs kategoriyası. 2. Bolmıstıń túrleri hám formaları. 3. Házirgi ilim materiallıq dúnyanıń qurılısı hám evolyuciyası tuwralı.

Ayyemgi dawir filosofiyas ı Kosmos Ayyemgi shigis filosofiyas Ayyemgi grek filosofiyasi Ayyemgi Qita y Ayyemgi Hindistan Kosmos orayli Milet Eley Geraklid Pifagor Demokrit Daosizm Kofutsizm Veda Upaishada Vedanta Mimansa Sanxiya Yoga Sharvak Klassikaliq Suqrot Aflatun Arastu Ellenzm Epikur Stoiklar Orta asirler filosofiyas ı Quday Orta asir Batis Xristian Orta asir Shigis Islam Apologetika Al Farobiy Ibn Sino Beruniy Al Hindi Ibn RushidPatristika Avgustin Sxolastika Foma Akvinskiy Nominalizm Realizm oyan ı w dawiri filosofiyasi Adam Piko de Mirandola Lorentso de Valla Dj Bruno L. da Vinchi Jana dawir filosofiyasi Ilim F. Bekon R.Dekart T.Gobbs B. Spinoza Leybnits Dj. Lokk Frantsuz Agartiwshilari Nemets Klassikaliq filosofiyasi I.Kant Gegel En jana dawir filosofiyasi Filosofiya Pozitivizm Postpozitivizm Marksizm F.Nitshe Fenomenologiya Ekzistensializm PostmodernizmFilosofiyal ı q oyd ı n rawajlan ı w basq ı shlar ı

02/28/2024 3Filosofiyanıń bolmıstı izertleytuǵın tarawaı - ontologiya. Ontologiya sózi grekshe onthos (haqıyqat, naǵız, bar) + logos (táliymat) - barlıq, bolmıs tuwralı táliymat degendi ańlatadı. Onnan soń X.VOLF (1679 -1754)dıń filosofiya sabaqlıqlarında qollana baslaǵan.

ONTOLOGIYA - Filosofiyada bolmis problemasin úyrenetuǵin pán bólimlerinen biri. Bolmis probleması bolsa filosofoyanıń baslı mashqalalarınan biri. Filsofiyanıń payda bolıwı bolmıs problemasın úyrenıwden baslanası. Sonıń ushın Áyyemgi Hindstan, Qitay, Antik filosofiya birinshi náwbette ontologiyanı túsindiriwge qiziqqan. Áhmiyetin úyreniwge háreket etken. BOLMIS- Bul real bar nárse, ol óz ishine hamme zatlardi, uliwmaliq, ǵárezsiz sheksiz substanciya. SUBSTANCIYA- latinsha negiz, tiykar d m b. Substanciya bar nárse ǵárezsiz esh kimge boysınbaytuǵın ǵárezsiz bolmıs. Substanciya degende filosofiyanıń dáslepki waqıtlarda bolmıs, tábiyat, jámiyet, insan hám dúnyadaǵı barlıq nárse hám hádiyselerdıń tiykarina kiriwshi materiallıq hám ruwxiy negizin ańlatadi AKSIDENSIYA- latınsha ótkinshi d m b. Bul substanciyaǵa qarama qarsı bolıp dúnyadaǵı barlıq nárse hám hádiyseler ótkinshi dáreje ekenin sıpatlaydı.

Grek alımı Fallestıń pikirinshe bolmistıń tiykari bul suw deydiPifagor hámme nárse san (sifir) degen juwmaqqa keledı. Ol jerdiń shar formada ekenin birinshi bolıp boljag`an.Grek alımı Anaksimenniń pikirinshe hámme bolmıtı hawa basqaradı deydi Ksenefon hámme nárse jer hám suwdan payda boladı dep esaplaydı. Platon pikirinshe tekqana materiallıq bolmıs bar bolmay ideyalıq bolmısta bar ekenligi aytıp ótken birinshi filosoflardan biri Parmenid birinshi bolıp bolmıstı kategoriya sıpatında súwretleydi hám arnawlı filosofiyalıq predmetke aylantıradıGrek alımlarınıń bolmıs haqqında pikirleri

02/28/2024 Bolmıs konkret, zatlıq, materiallıq bolmıs penen sheklense, ekinshilerinde tek ideallıq bolmıs penen teńlestiriledi. Basqasha aytqanda, tábiyat, adam, onıń oyları, ideyaları, jámiyet bulardıń hámmesi usı túsiniktiń ishine kiredi. Nege degende bular óziniń ómir súriw, jasawınıń formalarınıń hár qıylılıǵına qaramastan ómir súrip, jasap turǵanlıqtan tutas, pútin bolmıstı, barlıqtı quraydı

Shıǵıs alımlarınıń bolmıs tuwralı kóz-qaraslar Abu Nasir Farabiy Ámeldi bar zat-barlıq bar nárse yaki payda bolıwı múmkin bolǵan zatlardıń birinshi sebebi itibarǵa alǵan Ámeldi bolıwı múmkin bolǵan zat- hár dayım ózgeriwsheń bunda hámme nárseler ápiwayıdan quramalıǵa qarap háreket qılıwı. Ibn Sino Hámme nárseniń bolmıstıń tiykarı quday dep espalaǵan

Bolmıstıń háreket formaları Mexanik Fizik Ximiyaliq Biologik Sociallıq

KEŃISLIK HÁM WAQIT FILOSOFIYASI TARIYXINDA Substancional baǵdar Relyacion baǵdar Keńislik hám waqıt bul materiya hám sanaǵa baylanıslı bolmaǵan ǵárezsiz áhmiyetli bolıp kelgen Keńislik hám waqıt ǵárezsiz kórnisinde emes bálki real dún’ya ob’ektleri hám processleri ortasındaǵı ayrıqsha qatnasıqlar sıpatında túsiniw menen baylsadı

1561- 1626 Ontologik baǵdar boyınsha F. Bekon substansiya bolmıstıń eń túpkilikli tiykarında jatadı dep esaplaǵan hám substansiyani arnawlı bir zatlardıń forması menen aylantırǵan

1596-1650 R.Dekart Ontologik baǵdar boyınsha Bolmıstıń tiykarında eki qıylı ǵárezsiz substansiya: materiallıq hám ruwxıy substansiya jatadı deydi. Materiallıq substansiya bolmıstıń kólemi menen, ruwxıy substansiya bolsa oylaw menen belgilenedi.

B.e.sh 8-7 ásirlerde áyyemgi Hindstanda Lokayata materialistlik qóz-qaras payda boldı. Lokayata pikirinshe Bul-dúnyadan basqa dún’ya, bolmıs jok deydi. Olar ol dúnyanı biykarlaydı. Tiykarın salıwshı Brixaspati- adamnıń janı hesh waqıtta ólmeydi degen kóz-qarasqa qarsı shıǵıp, Jáne olar kastashılıqtı qaralab, barlıq adamlar teń degen idyanı alǵa qoyadı. Adam denesi óliwi menen sanası, ruwxıda óledi, adam janı bir márte jasaydı. Adam janı ólgennen soń xesh qanday basqa janǵa aylanbaydı deydi. Adam bul ómirde ráxátlenip jasaw kerek deydi. Sonıń ushında miynet etiw, ilim menen sheǵıllanıw kerek deydi. Olardan keyingi kórnis Sharvak-bolmıstı ot, suw, haw, jer, tiykarında tirishlik payda bolaǵan deydi. Olar materialistlik dún’ya mángi jasaydı deydi. Xindistanda birinshi jazba derek bul Vedalar bolıp esaplanadı.

Qitay filosofiyasinda bolmiis tuwrali tusinikler b.e.sh 7-6 a’sirkerde ju’zege keldi. Qitay filosofiyasinda Bolmisti In ha’m yan dep tu’singen. Yag’niy jer ha’m aspan arasinag’I materialar dep tu’sindirgen. Olar Soraw bar jerde hár dayım bul dúnayada juwap boladı. Hátte juwaplar siziń ishińizde jasırınǵan boladı. Álem bolsa onı sizge kórsete aladı. Tek tuwrı soraw beriwdi hám juwaplardı tuwrı qabıl qılıw kerek boladı Qadimgi Qitay filosofiyasi

Barliq- filosofiya kategoriyasi Mazmunı 1.Barliq túsiniginıń analizi. Filosofiya tariyxinda barliq mashqalası 2. Barlıq formalarınıń spatlaması: tábiyat barlıǵı hám ruwxiy barlıq, sociyalliq barliq hám insan barlıǵı. VIrtual barlıq túsinigi 3. Substanciya hám substrat, monizm,dualizm, hám plyuralizm túsinikleriniń ózine tán ózgeshelikleri 4. háreket- materyanın jasaw shartı. Filosofiya tariyxında mákan hám waqıtqa substancional hám relyacion jandasıwlar

Barlıqqa múnásebettiń hár túrliligi Mifologiyanıń bas maqseti Filosofiyanıń bas maqseti “ Barlıqtı kim jaratqanın ” haqqında aytıp beriw “ Barlıqtın ne ekenligi ol qayerden payda bolǵanlıǵı hám qay jerge joǵalıwın” ádil túsindiriw

Evropadaǵı alımlEvropadaǵı alımlar ar David Yum hám Jorj Berkli barliqtı sezgilerimiz komleksi dep suwretlegenDavid Yum hám Jorj BDavid Yum hám Jorj Berkli barliqtı sezgilerimiz komleksi dep suwretlegen erkli barliqtı sezgilerimiz komleksi dep suwretlegen

Nemes klassik filosofi Gegel barliqti belgisizlik toliq ruwxtin payda boliwi dep tariypleydi. Joqlıq Barliq JoqlıqNemes klassik filosofi

18substanciya ontologiyalıq gnoseologiya Bolmis Biliw

02/28/2024 19Belgili orıs filosof - alımı A. G. Spirkinniń bolmıstıń tiykarǵı sferaların tábiyat jámiye tsana

Virtual barlıq Virtual (latınsha “Virtualis” múmkin bolǵan ) degen mánini bildiredi. Virtual barlıq ataması 1970- jillardıń aqirinda Massachuset texnologiya institutinda JERON LENER tárepinen oylap tabılǵan. Ol 1984-jılda dúnyada 1- virtual barlıq formasina tiykar saldı. Virtual barlıq ataması aylanısqa amerikalıq kinomatogrflar tarepinen kirgizilgen. Olar belgili sebeblerge kóre tábiyiy jol menen ámelge asırıp bolmaytuǵın qiyaliy imkaniyatlardı belgili grafik kórinisinde jasalma ámelge asırıw múmkinligi haqqindaǵı kinolentalardı usinday at penen ataǵan. Virtual barliq- insan real barlıqta háreket qilip atırǵan illyuziyasın kompyuterde jaratıw imkanin beriwshi interaktiv texnalogiya.

O'xshashlar

Filosofiyanıń ilim hám dúnyaǵa kóz-qarasqa tiyisli mazmunı

Философия Авиценны

Qadimgi sharq va antik dunyo falsafasi

Tasavvuf ta`limoti rivojining o`ziga xos xususiyatlari

Mantiq fanining predmeti va rivojlanishining asosiy bosqichlari