Mikroorganizmlardan antibiotik olish - Biotexnologiya - Slaydlar

Mikroorganizmlardan antibiotik olish

Yuklangan vaqt:

05.06.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

249.20703125 KB

Ko'chirib olish

Mikroorganizmlardan antibiotik olish

Sanoat sharoitida antibiotiklar olish texnologiyasi Antibiotiklar sintezlo vchi mikroorganizmla r• Mikroorganizmlardan antibiotiklar olis h Reja:

Mikroorganizmlardan antibiotiklar olish jarayoni ilm-fan va tibbiyotda katta ahamiyatga ega. Antibiotiklar bakterial infektsiyalarni davolashda muhim dori vositalaridir va ularning asosiy qismi mikroorganizmlardan olinadi. Antibiotiklarni ishlab chiqarishning bu usuli bakteriya va zamburug‘lar kabi mikroorganizmlarning tabiiy metabolitlariga asoslangan. Quyida mikroorganizmlardan antibiotiklar olish jarayoni haqida batafsil ma’lumot beriladi. Mikroorganizmlardan antibiotik- lar olish

Antibiotiklar ishlab chiqaruvchi mikroorganizmlar Antibiotiklar odatda bakteriyalar (masalan, Streptomyces va Bacillus turlari) va zamburug‘lar (masalan, Penicillium va Cephalosporium turlari) kabi mikroorganizmlardan olinadi Streptomyces bakteriyasi eng ko‘p antibiotik ishlab chiqaruvchi mikroorganizmlardan biridir va u streptomitsin, tetratsiklin va boshqa ko‘plab antibiotiklar manbai hisoblanadi. Penicillium zamburugi esa birinchi antibiotik – penitsillin manbai hisoblanadi . 1B 0F07 01 0D 0B0C 0D 17 22 10 0D 12 0D 03 05 01 0D 19 1E 0A 0F02 0A 02 0D 03 0A 10 0D 19 05 0D 11 18

Antibiotiklar ishlab chiqarish bir necha asosiy bosqichlardan iborat bo‘lib, har bir bosqichda mikroorganizmlarning antibiotik ishlab chiqarish qobiliyati maksimal darajada ishlatiladi. Ushbu bosqichlar quyidagilardan iborat: a) Mikroorganizmlar tanlash va izolyatsiya qilish Birinchi navbatda, yuqori darajada antibiotik ishlab chiqaruvchi mikroorganizmlar tanlab olinadi. Bu mikroorganizmlar tabiiy muhitdan, masalan, tuproq, suv yoki o‘simliklardan ajratib olinadi. Tanlab olingan mikroorganizmlar laboratoriyada o‘rganilib, antibiotik sintez qobiliyati tekshiriladi. b) Fermentatsiya (ko‘paytirish ) Antibiotik ishlab chiqaruvchi mikroorganizmlar maxsus fermentatsiya reaktorlarida ko‘paytiriladi. Bu jarayonda mikroorganizmlar uchun kerakli sharoitlar, masalan, ozuqa moddalar, pH darajasi, harorat va kislorod miqdori nazorat qilinadi. 2. Antibiotik ishlab chiqarish bosqichlari

Mikroorganizmlar ozuqa moddalaridan foydalanib, antibiotik moddasini sintez qiladi va o‘z metabolizmi natijasida ajratib chiqaradi. c) Antibiotiklarni ajratib olish Fermentatsiya jarayonida hosil bo‘lgan antibiotik suyuqlikdan ajratib olinadi. Bu jarayon filtratsiya, ekstraksiya yoki xromatografiya kabi usullar yordamida amalga oshiriladi. Antibiotik modda tozalanib, farmatsevtik foydalanish uchun yaroqli shaklga keltiriladi. d) Tozalash va sifat nazorati Antibiotikni ajratib olishdan keyin uni tozalash va konsentratsiya qilish jarayonlari amalga oshiriladi. Tozalash jarayonlari antibiotikni yuqori samaradorlikka ega bo‘lishini ta’minlaydi. Har bir antibiotik dori shaklida chiqarilishidan oldin sifat nazorati o‘tkaziladi. Bu antibiotikning ta’sirchanligi, barqarorligi va xavfsizligini ta’minlash uchun muhimdir.

Har bir antibiotik o‘ziga xos biosintez yo‘liga ega. Masalan, penitsillin zamburug‘ tomonidan sintez qilinadi va uning kimyoviy tarkibi beta-laktam guruhi hisoblanadi, bu esa unga bakteriyalar hujayra devorini yo‘q qilish imkoniyatini beradi. Streptomitsin kabi antibiotiklar esa Streptomyces bakteriyasi tomonidan sintez qilinadi. Biosintez jarayoni va antibiotiklarning xilma-xilligi

 Bioreaktorlar va fermentatsiya obyektlari : Mikroorganizmlarning o‘sishi va antibiotik ishlab chiqarishi uchun maxsus uskunalar.  Filtratsiya va ekstraktsiya uskunalari : Antibiotik moddalarni fermentatsiya suyuqligidan ajratish uchun.  Xromatografik uskunalar : Antibiotiklarni tozalash va sof shaklga keltirish uchun.  Qadoqlash uskunalari : Tayyor antibiotiklarni qadoqlash va steril sharoitda saqlash uchun. Sanoat sharoitida antibiotiklar olish texnologiyasi va uskunalar

 Yuqori miqdorda ishlab chiqarish : Sanoat sharoitida antibiotiklar katta miqdorda olinib, ommaviy iste’mol uchun yetkazib beriladi.  Barqaror sifat nazorati : Jarayonning barcha bosqichlarida sifat nazorati amalga oshirilib, antibiotiklarning samaradorligi va xavfsizligi ta’minlanadi.  Tezkor va keng qamrovli ta’minot : Bunday ishlab chiqarish texnologiyasi global miqyosda tez va uzluksiz antibiotik yetkazib berishni ta’minlaydi. Sanoat miqyosida antibiotik ishlab chiqarishning afzalliklari

Antibiotiklar sintezlovchi mikroorganizmlar turli xil bakteriya va zamburug‘lardan iborat bo‘lib, ular o‘zlarini boshqa mikroorganizmlardan himoya qilish yoki raqobatchi bakteriyalar o‘sishini to‘xtatish uchun tabiiy antibiotik moddalar ishlab chiqaradi. Ushbu mikroorganizmlar farmatsevtika sanoatida antibiotik ishlab chiqarishda foydalaniladi. Quyida antibiotiklar sintezlovchi asosiy mikroorganizmlar va ularning ishlab chiqaradigan antibiotiklari keltirilgan:Antibiotiklar sintezlovchi mikroorganizmlar

Antibiotiklar sintezlovchi mikroorganizmlar Penicilliu m zamburug ‘i Streptomyc es bakteriyasi Bacillus bakteriyasi Cephalosporiu m zamburug’i Mikromon ospora bakteriya si Actinomys is bakteriyas i Nocardia bakteriyas i Amycoloto psis bakteriyasi Lentzia bakteriyas i 1F10030A170A0F0F0A1B 18 1502 20 010509 10 0D 1C 0D 22 18 190A 0407 0D 070A 1417 0A0706 0D02 0A 24 0D02 0A 14 21 0D 25 0D02 0A

1. Penicillium zamburug‘i Antibiotik turi : Penisillin Tavsif : Penicillium turiga kiruvchi zamburug‘lar, xususan, Penicillium notatum va Penicillium chrysogenum turlari penisillin antibiotikini ishlab chiqaradi. Penisillin birinchi kashf etilgan antibiotik bo‘lib, bakterial infeksiyalarga qarshi samarali vosita sifatida keng qo‘llaniladi. 2. Streptomyces bakteriyasi Antibiotik turlari : Streptomitsin, Tetratsiklin, Eritromitsin, Kloramfenikol va boshqa ko‘plab antibiotiklar Tavsif : Streptomyces bakteriyalari antibiotiklar ishlab chiqarish uchun eng boy manbalardan biri hisoblanadi. Ular tuproq bakteriyalari bo‘lib, ko‘plab antibiotiklar, jumladan, streptomitsin (sil kasalligiga qarshi), tetratsiklin (keng spektrli antibiotik) va eritromitsin ishlab chiqaradi.

3. Bacillus bakteriyasi Antibiotik turlari : Batsitratsin, Polimiksin Tavsif : Bacillus subtilis va Bacillus licheniformis kabi turdagi bakteriyalar batsitratsin va polimiksin kabi antibiotiklarni sintezlaydi. Batsitratsin ko‘pincha yaralarni antiseptik davolashda qo‘llanadi, polimiksin esa ayrim turdagi infeksiyalarga qarshi ishlatiladi. 4. Cephalosporium zamburug‘i Antibiotik turi : Tsefalosporinlar Tavsif : Cephalosporium acremonium zamburug‘i tsefalosporinlar guruhiga mansub antibiotiklarni sintezlaydi. Tsefalosporinlar keng spektrli antibiotiklar hisoblanib, bakteriyalarga qarshi keng qo‘llaniladi va ular turli infeksiyalarni davolashda muhim ahamiyatga ega.

 5. Micromonospora bakteriyasi Antibiotik turi : Gentamitsin Tavsif : Micromonospora purpurea bakteriyasi gentamitsin antibiotikini ishlab chiqaradi. Gentamitsin aminoglikozid guruhiga mansub bo‘lib, ko‘plab bakterial infeksiyalar, ayniqsa og‘ir infektsiyalar va jarohatlarning oldini olish uchun ishlatiladi.  6. Actinomyces bakteriyasi Antibiotik turi : Aktinomytsin Tavsif : Actinomyces turiga kiruvchi bakteriyalar aktinomytsin sintezlaydi. Aktinomytsin ko‘pincha saraton kasalligiga qarshi terapiyada qo‘llaniladi, lekin u bakterial infeksiyalarni davolashda ham foydalaniladi.  7. Nocardia bakteriyasi Antibiotik turi : Nistatin Tavsif : Nocardia bakteriyasi nistatin ishlab chiqaradi, bu antibiotik qo‘ziqorin infektsiyalariga qarshi ishlatiladi. Nistatin asosan zamburug‘ infektsiyalarini davolashda samaralidir.

E’tiboringiz uchun rahmat

O'xshashlar

Mikroorganizmlardan ferment preparatlarini ajratib olish usullari. Tozalanmagan, kompleks ferment preparatlarining olinishi

Mikroorganizmlardan ferment preparatlarini ajratib olish usullari. Tozalanmagan, kompleks ferment preparatlarining olinishi

Rekombinat DNK olish usullari

Mikroorganizimlardan ferment ajratib olish

Toza fermentlar ajratib olish usullari