Umumta’lim maktablarida Biologiya fanlar tizimini o’qitishda ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallar tayyorlash - Biologiya - Slaydlar

Umumta’lim maktablarida Biologiya fanlar tizimini o’qitishda ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallar tayyorlash

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2356 KB

Ko'chirib olish

OO ’’ zbekiston Respublikasi Xalq Tazbekiston Respublikasi Xalq Ta ’’ limi Vazirligilimi Vazirligi Muqimiy nomidagi Qo’qon Davlat Pedagogika InstitutiMuqimiy nomidagi Qo’qon Davlat Pedagogika Instituti Tabiiyot va geografiya fakulteti Biologiya va inson hayot faoliyati Tabiiyot va geografiya fakulteti Biologiya va inson hayot faoliyati muhofazasi ta’lim yo’nalishi IV «muhofazasi ta’lim yo’nalishi IV « AA » guruh » guruh talabatalaba si Mo’minova si Mo’minova (Eshqo’ziyeva) Iroda Komiljon qizining «Umumta’lim maktablarida (Eshqo’ziyeva) Iroda Komiljon qizining «Umumta’lim maktablarida Biologiya fanlar tizimini o’qitishda ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik Biologiya fanlar tizimini o’qitishda ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallar tayyorlash» mavzusida materiallar tayyorlash» mavzusida Ilmiy rahbar: Umumiy biologiya kafedrasi o’qituvchisi M. Halilova Qo’qon– 2013 www.arxiv.uz

REJA: • Kirish. • I.1. Umumta’lim maktablarida biologik ta’limning roli. • II.1. O’qitish vositalarining ta’lim-tarbiyaviy ahamiyati. • II.2. Botanika darslarida ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallar tayyorlash. • II.3. Zoologiya darslarida ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallar tayyorlashning o’ziga xosligi. • II.4. Odam anatomiyasi darslarida ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallami tayyorlash usullari. www.arxiv.uz

Mavzuning dolzarbligi • 1. Ta’lim jarayonida bo’layotgan o’zgarishlar bugungi kunda o’quv fanlarining turli axborot texnologiyasi va zamonaviy ko’rgazmali va ko’rsatmali vositalarini tadbiq etgan holda o’rganishni taqozo etmoqda. Ta’lim tizimidagi o’qitish jarayonini takomillashtirish o’quvchilarga bilim berish darajasini yuksaltirish uchun axborot texnologiyalari ko’rgazmali va ko’rsatmali vositalarining zamonaviy fanlar bo’yicha mavzularga standart talablarga javob bera oladigan tizimlarini tayyorlash bo’yicha tavsiyalar berish. www.arxiv.uz

• 2. Ta’lim-tarbiya jarayonining samaradorligini oshirishda ta’limning ko’rgazmalari, ko’rsatmali va didaktik vositalarning afzalliklarini yoritib berish. www.arxiv.uz

Mavzuning maqsadi. • Umumiy o’rta ta’lim maktablarida ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallarni tayyorlash usullarini yoritib berish, ularning afzalliklari, o’qituvchining pedagogic faoliyatini tashkil etish yo’llarini ko’rsatib berish. www.arxiv.uz

Mavzuning vazifasi • O’quvchilarning bilimi va dunyoqaraashini, tafakkurini kengaytirishda ta’lim jarayonida qo’llaniladigan slaydlar, ko’rgazmali, ko’rsatmali vosita turlarining ahamiyatini ko’rsatib o’tish. www.arxiv.uz

Bitiruv malakaviy ishning rejalar bilan bog’liqligi • Bitiruv malakaviy ishning rejalari asosida quyidagi adabiyotlardan foydalanib yozildi: 1. I. A. Karimov. “Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch” T:. Madaniyat 2011 2. I. A. Karimov. “Milliy istiqlol mafkurasi – xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir” T:. O’zbekiston. 2000 3. Mahmudov Yu. F., Xudoyqulov X. J. “Pedagogika va psixologiya. T:. 2011 4. Tolipova J. O., G’ofurov A. T. “Biologiya o’qitish metodikasi” T:. O’zbekiston 2012 5. Tolipova J. O. “Biologiyani o’qitishda pedagogik texnologiyalar” Pedagogika oliy o’quv yurti talabalari uchun darslik. Cho’lpon T:. 2011 www.arxiv.uz

Tadqiqot ob’ekti. • Men tadqiqot ob’ekti sifatida Beshariq tumaniga qarashli 9-umumta’lim maktabini odim. Bu maktabda men amaliyot o’tash bilan bir qatorda 6-7 hamda s- sinflarda dars o’tish mobaynida shu narsaga amin bo’ldimki, dastlab an’anaviy usulda o’tilgan darslardan ko’ra malakaviy pedagogik amaliyot davrida ko’rgazmali, ko’rsatmali, didaktik materiallardan va ayniqsa, axborot texnologiyasi bilan o’tilgan darslarning samaradorligi, yuqoriligi ko’rildi. www.arxiv.uz

• Bitiruv malakaviy ishida himoyaga olib chiqiladigan asosiy holatlar: 1. Umumiy o’rta ta’lim maktablarida biologik ta’limning roli 2. O’qitish vositalarining ta’lim sohasidagi ta’lim-tarbiyaviy ahamiyati 3. Ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallarni ta’limga tadbiq etish 4. Ta’lim-tarbiya jarayonining samaradorligini oshirishda qo’llaniladigan ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallar va ularning afzalliklari. 5. Botanika, Zoologiya va Odam anatomiyasi darslarida ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallarni tayyorlash usullari www.arxiv.uz

Tartibi va hajmi • Kirish, ikkita bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati va ilova bor. www.arxiv.uz

• I.1. Biologik ta’limning roli insoniyat hayotida katta ahamiyatga ega. Biologiya o’qituvchi biologik bilimlarning har bir inson hayoti va mehnatidagi rolini chuqur anglashi bunga ishonch hosil qilishi lozim. Bu shunday ishonchni o’quvchilarda tarbiyalash uchun zarurdir. Maktabda o’qituvchining muvaffaqiyatli ish olib borishining birinchi shart ana shudir. Chunki, tarbiyalovchi ta’lim jarayoni ishonchga asoslanadi. www.arxiv.uz

• II.1. O’qitish vositalari ta’lim-tarbiya jarayonining maqsadi va vazifalari, o’rganiladigan mavzu mazmuniga muvofiq o’qituvchi tomonidan mazkur jarayonning samaradorligini orttirish maqsadida qo’llaniladigan vositalar sanaladi. • O’qituvchi darsda o’rganiladigan mavzu mazmunini to’la yoritadigan o’qitish vositalarini unga muvofiq esa o’qitish metodlarini tanlaydi. Shu asosida darsda o’quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etadi va boshqaradi. O’rganiladigan mavzu mazmunini bevosita idrok qilish mumkin bo’lgan narsalar asosida olib boriladigan ta’lim – ko’rgazmali ta’lim deb ataladi. O’qitish vositalarining yangi avlod guruhiga kompyuter texnologiyasining ta’lim beruvchi modellashtirilgan va nazorat dasturlari, slaydlar, multimediyalarni kiritish mumkin. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• II.4. Anatomiyaga doir katta hajmli qilib ishlangan tasviriy qo’llanmalar, mulyajlar va modellardir. Mulyaj tabiiy ob’ekt nusxasidir. Bu so’zning o’zi ham “qolip” yoki “quyma” degan ma’noni bildiradi. Ko;rgazmalari qurollar tariqasidagi modellar hamisha ham asliga raso muvofiq kelavermaydi. Lekin organlar, ayrim funksional xossalari yoki anatomik xususiyatlarini namoyish qilib ko’rsatish uchun xizmat qilishi mumkin. www.arxiv.uz

• O’qitishda yangi texnika vositalarini qo’llanishi ba’zi lingofon (ovozli), ko’rgazmali qo’llanmalarni to’plab borishga imkon beradi. Sog’lom va kasal yurak urib turganda chiqadigan tovushlar, quloq payqay oaldigan tovush chegaralari, tovush boylamlarining uzunligi, taranglashish kuchi, tovush tirqishining torayish darajasiga qarab chiqadigan har xil ovozlar yozib olingan diktofon yozuvlari juda qimmatlidir. www.arxiv.uz

Xulosa. • Biologik ta’limning inson hayotidagi tutgan o’rni va ahamiyati, biologiya fanida bo’layotgan o’zgarishlar, erishilayotgan yutuqlar to’g’risida ma’lumot berildi. Biologiyani o’rganish mehnatga muhabbat va hurmatni, mehnatni insoniyatning barcha moddiy va ma’naviy boyliklarining manbai sifatida e’tirof etishni tarbiyalash uchun keng imkoniyatlar beradi. To’g’ri yo’lga qo’yilgan biologik ta’lim ilmiy dunyoqarashni tarbiyalashga imkon berishi, uning inson qalbi va ongiga ijobiy ta’siri haqida ma’lumotlar berildi. www.arxiv.uz

• O’qitish vositalari o’qituvchi tomonidan ta’lim-tarbiya jarayonining samaradorligini orttirish maqsadida qo’llaniladigan vositalar sanalishi, ko’rgazmali ta’limning mohiyati, uning ahamiyati va afzalliklari, o’qitish vositalarining ta’lim-tarbiya jarayonidagi ahamiyat ochib berildi. www.arxiv.uz

• Botanika darslarida ko’proq o’quvchilarni qiziqtiradigan, ularni dunyoqarashini kengaytiradigan ko’rgazmali, ko’rsatmali va didaktik materiallaridan foydalanish maqsadga muvofiqdir. www.arxiv.uz

• Zoologiya darslarida o’quvchilarni izlanishga, bosh qotirishga undaydigan didaktik materiallardan foydalanib, dars o’tishning samarasi yoritib berildi. • Yuqori sinflarda biologiya darslarini o’tishda jadvallar axborot texnologiyalardan foydalanib, dars o’tishning afzalliklari yoritib berildi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

3 -rasm. Kemiruvchi sutemizuvchilar: 1 - uy sichqoni; 2 - ko’k sug’ur; 3 - sariq yumronqoziq; 4 - tolay tovushqoni; 5 - kulrang kalamush; 6 - ondatra. www.arxiv.uz

Skeletning umumiy ko'rinishi. Bosh suyagi. 1- peshona suyagi; 2- tepa suyagi; 3¬ensa suyagi; 4- chakka suyagi; 5- pastki jag' suyagi; 6- yuqori jag' suyag'i: 7¬yonoq suyagi; 8- ko'z yosh suyagi: 9¬burnn suyagi. www.arxiv.uz

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI 1. I. A. Karimov. “Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch” T:. Madaniyat 2011 2. I. A. Karimov. “Milliy istiqlol mafkurasi – xalq e’tiqodi va buyuk kelajakka ishonchdir” T:. O’zbekiston. 2000 y 3. I. A. Karimov “O’zbekistonning 16 yillik mustaqil taraqqiyot yo’li” T:. O’zbekiston 2007 y 4. I. A. Karimov “Bizning yo’limiz – demokratik islohotlarni chuqurlashtirish va modernizatsiya jarayonlarini izchil davom ettirish yo’lidir” T:. O’zbekiston 2012 y 5. Azimov I. va boshqalar. “Biologiya metodik qo’llanma” T:. 2002 y 6. Mahmudov Yu. F., Xudoyqulov X. J. “Pedagogika va psixologiya. T:. 2011 y 7. Tolipova J. O., G’ofurov A. T. “Biologiya o’qitish metodikasi” T:. O’zbekiston 2012 y 8. Tolipova J. O. “Biologiyani o’qitishda pedagogik texnologiyalar” Pedagogika oliy o’quv yurti talabalari uchun darslik. Cho’lpon T:. 2011 y 9. Tolipova J. O., G’ofurov A. T. “Biologiya ta’limi texnologiyalari” Metoidik qo’llanma T:. O’qituvchi 20 0 2 y 10. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari biologiya o’qituvchilari uchun o’quv metodik qo’llanma. T:. Bilim 2004 y 11. Tolipova J. O., G’ofurov A. T. “Biologiya ni o’ qitish metodikasi” (10-sinf) T:. Sharq 2004 y 12. G’ofurov A. T. va boshqalar “Biologiya o’qitishning umumiy metodikasi” (O’quv-metodik qo’llanma) TDPU T:. 2005 y www.arxiv.uz

O'xshashlar

Laboratoriya ishi biologiya

Biologiya fanining rivojlanish tarixi

Biologiya – hayot haqidagi fan 2

Biologiyani o'qitishda o'qituvchi kitobining mazmuni va undan amaliyotda foydalanish

Sitologiya fanining qisqacha tarixi va boshqa fanlar bilan aloqasi