logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Adabiyot
  4. Эссе ва иншонинг фарқли томонлари

Эссе ва иншонинг фарқли томонлари

Yuklangan vaqt:

03.08.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

281.4111328125 KB
Ko'chirib olish
ЭССЕ ВА ИНШО ЭССЕ ВА ИНШОНИНГ ФАРҚЛИ ТОМОНЛАРИЭССЕ ВА ИНШОНИНГ ФАРҚЛИ ТОМОНЛАРИ ЭССЕ ИНШО Эссе – француз тилида "essai" – «тажриба», инглиз тилида "essay", "assay" – интилиш, ижодий синов, очерк; лотинча "exagium" – "ўйлаш" деган маънони билдиради Иншо – араб тилидан олинган сўз бўлиб, "бино қилиш", "қуриш" деган маънони билдиради.01 07 ЭССЕ ВА ИНШОНИНГ ФАРҚЛИ ТОМОНЛАРИ ЭССЕ – ўқувчининг аниқ мавзу юзасидан шахсий фикр-мулоҳазалари асосида ёзиладиган ихчам ижодий иш ҳисобланади. Унинг ўзгачалиги мавзуда кўтарилаётган муаммога факт ва далилларни ўринли келтириш орқали ўз муносабатини билдириш. ИНШО – ўқувчининг ўзбек адабиёти фанидан олган назарий билимларини ўз фикри ва дунёқараши билан боғлаб ёзадиган ижодий меҳнати. Бунда ўқувчидан ўқилган бадиий асарни чуқур ўйлаши, таҳлил қилиши, сўнг бадиий тил билан таъсирли ифодалаши талаб этилади. ЭССЕ ВА ИНШОНИНГ ФАРҚЛИ ТОМОНЛАРИ Эссе - эркин композиция асосига қуриладиган, тузилиш жиҳатдан ихчам насрий асар бўлиб, бадиий- публицистик жанрнинг бир тури. Эссе муайян бир режа асосида ёзилмайди. Иншо – тузилиши жиҳатдан ҳажми кенг, фан бўйича эгалланган назарий билимлар асосида ёзиладиган ижодий иш. Иншо учун режа тузилади ва эпиграф ёзилади. ЭССЕ ВА ИНШОНИНГ ФАРҚЛИ ТОМОНЛАРИ Эссенинг турлари бир неча хил бўлиб, у ёзилиш мақсадига кўра қай турга мансублиги аниқланади . Иншо шартли равишда уч гуруҳга бўлинади: адабий, адабий- ижодий ва эркин мавзудаги иншолар . ЭССЕ ВА ИНШОНИНГ ФАРҚЛИ ТОМОНЛАРИ Эссенинг мақсади – ўқувчини фаол фикрлашга ўргатиш, ўз мулоҳазаларини далиллашга йўналтириш, тил унсурларидан ўринли фойдаланиш орқали фикрни тўғри етказиб бериш кўникмаларини шакллантириш Иншодан кўзда тутилган мақсад ўқувчининг ёзма нутқини ривожлантириш ЭССЕ ЁЗИШ ТАЛАБЛАРИ   • шахсий муносабатнинг билдирилиши; • тезис – калит сўзни тўғри аниқлаш; • фактли далиллар (аргументлар); • назарияга асосланиш; • атамаларни ўз ўрнида қўллаш; • цитаталар келтириш; • турли хил кўз қарашларни мисолга келтириш; • мантиқий қонуниятнинг сақланиши; • таққослаш ва хулосалаш усулларидан фойдаланиш; • саводлилик (услубий, имло, тиниш белгилари); • юмор, ўткир ҳажв; • фойдаланилган илмий манбаларга ҳаволалар. ЭССЕ ЁЗИШ ЖАРАЁНИДА ҚУЙИДАГИЛАРГА ЭЪТИБОР БЕРИШ КЕРАК:   1. Эссе ёзишда ҳис-ҳаяжонли/таъсирчан ва бадиий бўёқдор сўзлардан фойдаланилади. 2. Эсседа биргина мавзу атрофида фикр юритилади. Унда биргина фикр ўртага ташланади ва ривожлантирилади. Унинг бир неча мавзу ва бир қанча ғояси бўлиши мақсадга мувофиқ эмас. 3. Эссе эркин композиция асосида ёзилади. Яхши эссени мавзуни яхши тушунган, уни ҳар томонлама идрок эта олган, ўз ғоялари билан ўқувчини ўйланишга мажбур эта оладиган одамгина ёза олади. 4. Эссе ёзишда бир қолипдаги сўзлардан фойдаланиш, сўзларни қисқартириш, юзаки хулоса чиқаришдан холи бўлиш керак. Эссе тили салмоқлиликни талаб қилади. Бунда эссе мавзусини ойдинлаштириш, ҳажмини ва мақсадни аниқ белгилаб олиш муҳимдир. 5. Эсседа бадиий тўқима ва фантазия бўлмайди. Унда адабий тил услубларидан тўғри ва ўринли фойдаланилади. 6 . Эссе ихчам ҳажмли бўлгани боис, фикр-мулоҳаза билдиришда батафсил ҳикоялашдан чекланиш, келтирилган маълумотни ипидан игнасигача баён этишдан сақланиш, бир айтилган фикрни яна қайта такрорлашга йўл қўймаслик керак. Узундан узоқ, аралаш турдаги қўшма гаплар ўрнига қисқа ва ихчам ифода усулини қўллаган маъқул. 7. Эссе хатбошиларга тўғри ажратилиши керак. Эссени ёзиб бўлгач, уни қайта-қайта ўқиб чиқиш тавсия этилади.

O'xshashlar

О.Шарафиддиновнинг адабий - танқидий қарашлари
Шукур Холмирзаев
Анвар Обиджон шеъриятида жанр стилизацияси
Жалолиддин Румий ва Алишер Навоий
Абай Қўнонбоев ҳаёти ва ижоди