Замонавий қирғин воситалари ва улардан муҳофазаланишни ташкил этиш. Шахсий химоя воситалари - Xayot faoliyati xavfsizligi - Referatlar

Замонавий қирғин воситалари ва улардан муҳофазаланишни ташкил этиш. Шахсий химоя воситалари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

374.5 KB

Ko'chirib olish

Замонавий қирғин воситалари ва улардан муҳофазаланишни ташкил этиш. Шахсий химоя воситалари Режа: 1. Нафас олиш органларини химояловчи воситалар. 2. Терини химояловчи воситалар. 3. Шахсий тиббий ва зарарсизлантириш воситалари.

Шахсий химоя воситалари нафас аъзоларини, кўз ва тери қаватларини радиоактив моддалар(РМ), заҳарли моддалар (ЗМ), бактериологик воситалар (БВ), ва кучли таъсир этувчи заҳарли моддалар (КТЗМ) таъсиридан сақлайди. Улар ўзининг ҳимоя хусусиятига кўра фильтрловчи ва айирувчи (изоляцияловчи) турларга бўлинади. Фильтрловчи воситаларнинг ҳимоялаш хусусияти ҳавони фильтрловчи материаллар орқали ўтказишга асосланган бўлиб, унда ҳаво РМ, ЗМ, БВ ва КТЗМдан тозаланади. Изоляцияловчи воситаларнинг ҳимоялаш хусусияти одам организмини ташқи муҳитдан тўлиқ ажратишга қаратилган бўлади. Шахсий ҳимоя воситалари фойдаланилишига кўра умумҳарбий, махсус, фуқаролар учун мўлжалланган ва саноатда қўлланиладиган ҳимоя воситаларига бўлинади. Шахсий ҳимоя воситалари вазифасига кўра нафас олиш органларини ҳимояловчи, терини ҳимояловчи, шахсий тиббий ва зарарсизлантириш воситаларига бўлинади. Нафас олиш органларини ҳимояловчи шахсий ҳимоя воситаларига противогазлар, респираторлар, матоли ва пахта-докали ниқоблар киради. Противогазлар нафас олиш органларини, юз ва кўзни РМ, ЗМ, БВ ва КТЗМдан сақлашга мўлжаланган. Противогазлар фильтрловчи ва изоляцияловчи турларга бўлинади. Фильтрловчи воситаларга ГП-4, ГП-5, ГП-5М, ГП-7, ГП-7В противогазлари; болалар учун мўлжалланган ДП-6, ДП-6М, ПДФ-7, ПДФ-Д, ПДФ-Ш противогазлари ; КЗД-4, КЗД-6 чақалоқлар учун ҳимоя камералари ва Р-2, Р - 2Д, РУ-60М ва бошқа респираторлар киради . Изоляцияловчи воситаларга ИП-4, ИП-6, ИП-46, КИП-5, КИП-7, КИП-8 ва бошқа противогазлар киради. Саноатда тайёрланган воситалардан ташқари нафас олиш органларини ҳимоялаш учун оддий воситалардан ҳам фойдаланиш мумкин. Уларга чангга қарши ПТМ -I матоли ниқоби ва пахта-докали ниқоблар киради.

ГП-5 противогази комплекти юз қисми, фильтрловчи-ютувчи қутича ва сумкадан иборат. Противогаз комплектига қўшимча сифатида ойнанинг ички томонига қўйиладиган, терлатмайдиган плёнкали металл қутича киради. Противогаз юз қисмида шлем маска ойнаси билан, нафас олиш ва нафас чиқариш клапанлари мавжуд. Фильтрловчи-ютувчи қутича металлдан ишланган бўлиб, унинг ичи икки бўлинмадан иборат. Қутичанинг пастки томонида чанг ва тутунга қарши фильтр, юқори қисмида махсус кимёвий моддалар билан ишлов берилган активлаштирилган кўмир қатлами ўрнатилган. Фильтр ҳавони аэрозоллардан тозалаш учун хизмат қилади, активлаштирилган кўмир кимёвий нейтраллаш усули билан заҳарли моддаларни ютиш учун мўлжалланган. Противогазлар шлем-маскаси 5 хил размерда ишлаб чиқарилади. Керакли размерни аниқлаш учун сантиметр лентаси билан бош ўлчанади: айланасига энгак орқали ўтиб, бошнинг тепа қисмида яна энгакка қайтилади. Шу ўлчов натижасида шлем - масканинг размери аниқланади: Ўлчаш натижаси (см) Шлем-масканинг керакли размери 63гача 63,5-65,6 66-68 68,5-70,5 71 дан юқори 0 1 2 3 4 Противогаз сумкада шароитга кўра 3 ҳолатда олиб юрилиши мумкин : "сафар", "тайёргарлик", "жанговар". Изоляцияловчи противогазлардан кимёвий заҳарли моддалар концентрацияси юқори бўлган ва тутун босган жойларда қутқариш ишлари олиб борилганда фойдаланилади. ИП-46 (ёки ИП-46М) изоляцияловчи противогазлари қуйидаги асосий қисмлардан иборат: - юз қисми;

- натрий пероксид тўлдирилган регенератив патрон; - регенератив патронниш у неонга ўрнатилган брикет ва кислотали ампуладан иборат ишга солувчи мослама; - кислород учун резина халта; - дюралюминийдан ишланган коркас (ғилоф); - сумка. Натрий пероксиди кимёвий боғланган кислородни ажратиб, ажралиб чиқараётган ҳаводаги карбонат ангидридни ва сув буғларини ютади. Атмосферада буғувчи газлар (масалан, ис гази) бўлса, гопкалипт патронидан фойдаланиш керак. Унда ис гази карбонат ангидридга айланади. Респираторлар нафас аъзоларини радиоактив ва тупроқ чангларидан ва бактериал аэрозоллардан ҳимоя қилади. Ҳозирги вақтда респираторлардан Р-2 ва Ш-1 "лепесток" кенг қўлланилмоқда. Р-2 респиратори нафас олиш, нафас чиқариш клапанлари, бурун қисқичи ва тасмалари бўлган ярим ниқоб юзга кийилади, энгак ва бурун унинг ичида қолиши керак, тасмалар бошга тортилади. Ш-1 респиратори "лепесток" - синтетик фильтрловчи материалдан тайёрланган бўлиб, бир марта фойдаланиш учун мўлжаланган. Уни кийиш учун респиратор пакетдан олиниб, резина шнури керак бўлган узунликда чўзиб боғланади, энгакдан бошлаб юзга кийилади, алюминий пластинка қисилади ва тасмалар энсага боғланади. Чангга қарши матоли ниқоб ПТМ-1 ойнали корпусдан ва боғичдан иборат. Ниқоб қалин матодан тайёрланади ёки оддий матодан 4-5 қават қилиб тикилади, кўриш учун мўлжалланган тешикларга ўлчови 5,5x4,5 см ли ойна қўйилади, боғич 35x70 см қилиб тикилади. Ниқобнинг чети пешанага, чаккага, ёноққа ва энгакка зич ёнишиб туриши керак. Бунинг учун унинг чокларига резина қўйилиб тикилади. Пахта-докали боғлагич. Бунинг учун 100x50 см ли дока олиниб, ўртасига эни ва бўйи 20x30 см ва қалинлиги 1-2 см қилиб пахта солинади, сўнг у дока билан ўралади. Доканинг учларини 35 см дан кесиб боғич

уланади, боғлам энгак, оғиз ва бурун беркиладиган қилиб тикилади. Боғич учлари бошнинг тепа суяги ва энса устидан боғланади. Нафас аъзоларини ҳимоялаш учун юқорида кўрсатилган воситалардан бирортаси топилмаганда дастрўмол, шарф, сочиқ ва шунга ўхшаш воситалар билан оғиз ва бурунни беркитиш керак. Терини ҳимояловчи воситалар Терини ҳимояловчи шахсий воситалар ҳимоялаш хусусиятига қараб фильтрловчи ва айирувчи (изоляцияловчи) турларга бўлинади. Терини изоляцияловчи ҳимоя воситалари ҳаво ўтказмайдиган материаллардан тайёрланади. Улар зич ёпиладиган (герметик) ва зич ёпилмайдиган (ногерметик) бўлиши мумкин. Зич ёпиладиган воситалар киши танасини тўлиқ беркитади ва заҳарловчи моддаларнинг буғи ва томчиларидан ҳимоя қилади. Зич ёпилмайдиган воситалар эса фақат томчи ҳолидаги заҳарловчи моддалардан ҳимоя қилади. Бундан ташқари, бу воситалар киши терисини бевосита радиоактив на бактериал воситалар таъсиридан ҳам ҳимоя қилади. Терини ҳимояловчи фильтрловчи воситалар ип - газламадан тайёрланган бўлиб, унга махсус кимёвий модда шимдирилади. Бунда матонинг ҳаво ўтказувчанлиги сақланиб қолади, захарловчи моддалар иплар орасидан ўтаётган вақтда ютилади ва нейтралланади. Шахсий терини ҳимояловчи воситаларга умумқўшин ҳимоя тўплами (ОЗК) ва Л-1 енгил ҳимоя костюми киради. ОЗК ва Л-1 костюми ҳимоя таъсири қоидасига кўра терини, кийим кечакларни ва оёқ кийимларини заҳарловчи моддалар, радиоактив моддалар ва бактериал воситалар таъсиридан ажратишга асосланган бўлади. Умумқўшин ҳимоя тўплами ҳимоя плаши, ҳимоя пайпоғи ҳамда ҳимоя қўлқопларидан иборат бўлади. Ҳимоя плаши резинали материалдан тайёрланиб, ишлашга қулай бўлиши ҳамда қўлга зич ёпишиб туриши учун енгининг учига резина тасма тикилган бўлади. Қалпоқчани катта кичик қилиш учун чўзиладиган тасма ўрнатилади.

Плашлар бўйи 166 см гача бўлган кишилар учун - биринчи, 166 см дан 172 см гача - иккинчи, 172 см дан 178 см гача - учинчи, 178 см дан 184 см гача ва ундан юқориси - тўртинчи ўлчамда бўлади. Ҳимоя пайпоқлари ҳам резина қўшилган матодан тайёрланади, асоси қалин резинадан иборат. Улар оёқ кийими устидан кийилади ва оёққа махсус тикилган тасма ёрдамида маҳкамланади. Белга тақиладиган камарга эса тасмалар ёрдамида бирлаштирилади. Ҳимоя пайпоқларининг 40-пойафзал учун биринчи, 41-42 пойафзал учун иккинчи, 43 ва ундан катта пойафзал кийувчилар учун учинчи ўлчам тўғри келади. Ҳимоя қўлкоплари икки хилда тайёрланган бўлиб, қишда кийиш учун икки панжали ва ёзда беш панжали бўлади. Қишки қўлқоплар ичига иссиқ сақлаш учун астар кийгизилади ва тугма қадалади. Л-1 енгил ҳимоя костюми тери қаватларини ва кийимларни кимёвий, радиоктив моддалар ҳамда бактериал воситалардан зарарланишдан ҳимоя қилишга мўлжалланган. У резина матодан тайёрланган бўлиб, капюшонли куртка, пайпоқли шим, подшлемник ва икки бармоқли ҳимоя қўлкопларидан иборат. Пайпоқли шимнинг юқори қисмига иккита елка тасмаси ва пайпоқни оёққа зич қилиб боғлаш учун боғичлар тикилган. Капюшонли куртканинг орқа қисмига чок орқасидан ўтадиган белбоғ тикилган бўлиб, куртканинг олди томонидаги тугмага ўтказилади. Л-1 енгил ҳимоя костюми 3 ўлчовда, бўйи 165 см гача бўлган учун биринчи, 165 см дан 172 гача бўлганларга иккинчи, 172 см дан юқори бўлганларга учинчи ўлчовда тайёрланган бўлади. Л-1 енгил ҳимоя костюми иш қобилиятини яхшироқ сақлаш учун 10°С дай юқори ҳароратда ишчи кийим устидан, 0°С дан - 10°С гача ҳароратда ёзги кийим устидан, 0°С дан паст ҳароратда эса қишки кийим устидан кийилади. Шунингдек, терини ҳимоя қилишда ҳар қандай воситалардан кенг фойдаланиш мумкин. Бунда сув ўтмайдиган газмолдан тикилган накидка,

плаш, пахтали куртка ва шим, спорт костюмлари, иш камбинзонлари, чармдан тикилган куртка ва плашлар, қаттиқ газмолдан тикилган капюшонкалардан фойдаланиш мумкин. Оёққа резина чарм этик, калиш кийиш керак. Қўлга чарм ёки резина қўлқоп кийилади. Бўйин ва бошни ҳимоя қилиш учун қалин газмолдан капюшон тикиб олинади. Спорт кастюмига, комбинизонга ёки бошқа костюмларга совун ёғ эмульсиясини ёки ювувчи моддалар эритмасини шимдириш мумкин. Якка тартибдаги тиббиёт воситаларидан фойдаланиш. Ионлантирувчи нурлардан, заҳарловчи моддалардан, бактериал воситалардан ҳамда куйишдан сақлашда шахсий ( ШД -2) дориқутилардан фойдаланилади. Бу восита 130 гр бўлиб, сақланиш муддати - 3 йил. Дориқутига дори моддалар ва қирғин қуроллари таъсирига қарши курашадиган протекторлар жойлаштирилган: - шахсий тиббиёт дориқутисига о ғ риқ қолдирадиган шпри ц -т ю бик нинаси билан жойлаштирилган; - фосфор органик заҳарли моддалар билан заҳарланганда ишлатиладиган тарен-6 таблетка дориси бор. Бу дори кимёвий огоҳлантиришда 1 та таблет кадан ичилади; - бактереологик воситаларга қарши ишлатиладиган дори - «№ 1» (оқ шишада - тетра ц иклин гидрохлорид) жойлашган. Бу дорини дан бактереологик қурол ишлатилганда, жароҳатлар олганда ва куйганда фойдаланилади. Бунда бир йў ла 5 та таблетка ичилади ва 6 соатдан кейин яна 5 таси ичилади (вабо, ўлат, Сибир яраси). биологик таъсирларга қарши ишлатилувчи сулфодометоксин (5 таблетка) дориси қўйилган. Бу дорини ошқозон-ичак касали бошланганда бир йў ла 7 та таблеткаси ва кейинги кунларда 4 тадан ичилади; радиосақловчи восита № 1 (систарнин) жойлашган б ўл иб, у нурланиш юз берганда биз йў ла 6 та таблетка ичилади.

Шахсий боғлов пакети (ШБП). Оммавий шикастланишларда дала шароитида бирламчи боғлам сифатида шахсий боғлов пакети кенг қўлланиладп. Пакет иккита 17-32 см ли стерил пахта-докали ёстиқчалардан иборат бўлиб, эни 10 см, узунлиги 7 метр бўлган бинтга боғланган. Ёстиқчаларнинг бири қаттиқ маҳкамланган, иккинчиси эса кўзғалувчан бўлиб, уни керак бўлган жойга қўйиш мумкин. Ёстиқчанинг бир тарафи рангли ип билан тикилган, боғлов қўядиган вақтда шу тарафидан ушланса бўлади. Боғлов материали оқ қоғозга ўраб қўйилган ва устидан резинали материалдан тайёрланган қобиқ билан герметик қилиб беркитилган. Оқ қоғоз ичига бинт охирини маҳкамлаш учун туғноғич солиб қўйилган. Пакет стерил ҳолатда ишлаб чиқарилади. Шахсий боғлов пакетидан фойдаланиш вақтида резиналанган қобиқ йиртиб очилади. Зарарсизлантириш воситалари (ИПП-8, ИПП-9). Терининг очиқ жойларига тушган заҳарлончи моддаларни ва терининг очиқ жойига тегиб турадиган (бўйни, юз, қўллар) кийим-кечак енгини, ёқасини ҳамда противогазнинг юз қисмини зарарсизлантириш учун мўлжалланган. Бундан ташқари, ушбу пакетлардан жанговар ҳолатларда зарур бўлиб қолган вақтда шахсий қурол ва ҳарбий техниканинг айрим қисмлари, кишилар тегадиган жойларни зарарсизлантириш учун ишлатилади. ИПП-8 шахсий пакет полиэтилен халтадан иборат бўлиб, унинг ичига дегазация қилувчи суюқлик солинган шиша флакон ва тўртта пахта-докали тампон солинган.

Заҳарловчи моддалар терига тушган вақтда тезлик билан шахсий пакетлар чап қўлга олинади; ИПП-8 пакетининг шиша идиши қопқоғи очилади; теридаги суюқ-томчи ҳолидаги зазарловчи моддалар аста-секинлик билан қуруқ пахта-докали тампонга шимдириб олинади; пахта-докали томпоннинг иккинчиси олинган ва дегазация қилувчи суюкликка хўлланиб заҳарловчи модда тушган жойлар ва противогазнинг юз қисми синчиклаб артиб чиқилади (одамнинг юз қисми артилаётган вақтда кўзга суюқлик тушмаслигига ҳаракат қилиш керак) ишлов ўтказиб бўлингандан сўнг шиша флакон қопқоғи маҳкам қилиб ёпилади ва противогаз сумкасига солинади. Болаларни ҳимоялашни ташкил этиш. Фавқулодда вазиятларда болаларни ҳимоя қилиш катталарнинг бурчидир. Болаларни ҳимоя қилиш вазифаси биринчи навбатда ота-оналар, мактабгача тарбия муассасалари ва мактаб ходимлари зиммасига тушади. ФВларнинг бошланганлиги ёки бошланиши ҳақида сигнал олинганда болалар катталарнинг узлуксиз назоратида бўлишлари керак. Болалар ҳимоясини ишончли равишда ташкил этиш учун катта ёшдаги аҳоли қуйидаги тадбирларни бажаришни билишлари керак: -нафас олиш аъзоларининг ҳимоя қилиш воситалар тузилишини қўллаш қоидасини, ПТМ- I ва пахта- дока боғлашини тайёрлаш қоидаларини билиш; -нафас олиш аъзолари ва терини ҳимоя қилиш воситаларини болаларга кийдира билиш; -КЗД- 4 га болаларни етказилишини билиш; -болаларни бошпаналар ва тана жойларда жойлаштириш қоидаларни билиш ва уларнинг хулқни назорат қилиш; -болалар дам олишини, овқатланишини, тиббий кўрикдан ўтишини ташкил этиш; -ёш болалари бўлган аёлларни жойлаштириш учун алоҳида жойлар ажратиш;

-кўчириш ҳакидаги буйруқ олингандан кейин болалар ҳужжатлар, кийим, озиқ- овқатлар билан таъминланган бўлишлари керак; -болалар чўнтагига исми шарифи, турар жойи, туғилган йили ва кўчиришнинг якунловчи пункти ёзилган қоғоз солиб қўйиш керак; Болаларнинг транспорт воситаларига ўтказлиши биринчи навбатда ташкил этилиши шарт. Болалар ҳимояси катта ёшли аҳоли олдида турган энг долзарб масаладир. Бу маъсулиятни бажариш учун бутун катта ёшли аҳоли ФВ ларда ўтказиладиган чора тадбирларни яхши билишлари керак. Булардан таш қ ари саноатда ва хизмат кўрсатиш соҳаларида қуйидаги ш ахсий муҳофаза воситалари қўлланилади : - чегараловчи костюмлар (пневмокостюмлар, нам ўтказмайдиган кастюмлар, скафандрлар); - коржомалар (комбинезон, кўртка, шим, халат, плаш, фартук, нимчалар); - махсус пойабзал (этик, ботинка, қўнжли ботинка, туфли, калиш); - қўлларни муҳофаза қилиш воситалари (турли қўлқоплар); - юзни муҳофаза қилиш воситалари (ниқоблар); - кўзни муҳофаза қилиш воситалари (муҳофаза кўзойнаклари); - эшитиш органларини муҳофаза қилиш воситалари; - эҳтиёт мосламалари (хавфсизлик белбоғлари, қўл чангаклари, асбоб ускуналар); - муҳофазаловчи дерматологик воситалар (паста, крем, мойлар).

O'xshashlar

Замонавий қирғин воситалари ва улардан муҳофазаланишни ташкил этиш. Оммавий химоя иншоатлари. Радиацион ва кимёвий назорат асбоблари

Шахсий ҳимоя воситалари ишлаб чиқариш хоналари

Замонавий қирғин қуроллари ва улардан мухофазаланиш. Терроризм ва фуқаро мухофазаси

Ишлаб чиқаришда шамоллатиш, иситиш ва ёритиш. Шахсий ҳимоя воситалари

Одамларни, худудларни ва хайвонларни чет давлатларнинг замонавий оммавий қирғин қуролларидан химоя қилиш