Шахсий ҳимоя воситалари ишлаб чиқариш хоналари - Xayot faoliyati xavfsizligi - Referatlar

Шахсий ҳимоя воситалари ишлаб чиқариш хоналари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

297 KB

Ko'chirib olish

Шахсий ҳимоя воситалари ишлаб чиқариш хоналари ва иш жойларига санитар-гигиеник талаблар Режа: 1.Қурилишда махсус кийимла р ва шахсий ҳимоя воситалари. 2.Қурилиш майдонида санитар-маиший хизмат кўрсатиш.

Таянч иборалар: Махсус кийим, шахсий ҳимоя воситаси, сақлагич белбоғи, газниқоб, респиратор, ҳимоя боғичи, ҳимоя кўзойнаги, қулоқчин, маиший хоналар, соғломлаштириш пункти. 1.Қурилишда махсус кийимлар ва шахсий ҳимоя воситалари. Ишчиларни иш жойларини хавфсиз ва соғлом ташкил этиш, кўп жиҳатдан уларни махсус кийимлар, оёқ кийимлар ва шахсий ҳимоя в ос ит алари билан таъминланишига боғлиқ бўлади. Шахсий ҳимоя воситалари ишчининг баданини, кўзини, эшитиш органларини, нафас олиш органларини ташқи муҳитнинг ноқулай таъсирларидан ва ишлаб чиқаришнинг зарарли омилларидан сақлайди. Шахсий ҳимоя воситалари ни қўлланилиши - ишлаб чиқаришдаги зарарлар, касбий касалланишлар ва заҳарланишларга ҳамда, жароҳатланишларга қарши муваффақиятли кураш олиб бориш учун энг яхши чоралардан ҳисобланади. Ҳимоялаш хусусиятларига қараб, махсус кийимларни бир нечта асосий гуруҳларга ажратиш мумкин: умумий мақсадларга мўлжалланган, қурилиш монтаж ишларини ва станоклар ҳамда механизмларда ишлар бажарилганда одамларни ифлосликлардан ва жароҳат олишларидан ҳимоялаш учун; чангдан ҳимояловчи; намликдан ҳимояловчи; иссиқдан ҳимояловчи; кислотадан ҳимояловчи; ишқордан ҳимояловчи ва момиқли махсус кийимлар. Ишчиларни чангдан ҳимоялаш учун пахтали газмолдан тайёрланган комбенизон қўлланилади, унга каллапўш тикилган ёки олинадиган қилиб мўлжалланган бўлади; кислоталардан ҳимоялаш учун - жунли ва поливинилхлорли матоли комбенизон; ишқорлардан ҳимоялаш учун - зиғир толали, пахтали ёки резина матоли; намликдан ҳимоялаш учун - брезентли ёки хлорвинилли, ҳамда резина қўшилган пахтали ёки махсусус (полимеризациялашган) ёғ шимдирилган пахтали комбензонлар қўлланилади.

Махсус оёқ кийими ҳам, махсус кийим каби, ҳимоя мақсадларига хизмат қилади; унинг кўриниши ва андазаси иш турларига ва ишлаб чиқариш зарарларига боғлиқ бўлади. Унинг асосий мақсади - киши оёғини олов учқунлари, алангадан, кислота ва ишқорларнинг сачрашидан сақлайди. Шахсий ҳимоя воситалари махсус кийим, махсус оёқ кийими, кўриш органини, нафас олишни, эшитишни, терини ҳимояловчи мосламалар, ҳамда кишини баландликдан тушиб кетишидан ҳимояловчи мосламалардан иборат бўлади. Махсус кийимлар инсоннинг танасини, бошини, қўлини ва оёғини ҳимоялашга мўлжалланган. Махсус кийимлар ишчининг эркин ҳаракатларини сиқиб қўймаслиги, кийганда қулай ва гигиеник жиҳатдан тоза бўлиши керак. Ишчиларнинг бошини ташқи таъсирлардан ҳимоялаш учун, яъни бошга кичик предметларни тушиб кетишидан, ёз пайтида очиқ ҳавода қуёш нурларининг таъсиридан ҳимоялашда – дубулға (каска) лардан фойдаланилади (39-расм). Алоҳида ишларни бажариш учун сақлагич белбоғлар, кўзойнаклар, қалқончалар, фартуклар, респираторлар (40-расм), ва ҳ.к.лар ҳимоя воситалари бўлиб хизмат қилади.

37-расм. Сақлагич белбоғи. а -монтажчилар учун; б - баландликда ишловчи ишчилар учун.1- карабин; 2-занжир; 3-белбоғли тасма; 4-халқа; 5-накладка; 6- яримхалқа; 7-люверси; 8-тушовлаш халқаси. 38-расм.Электр пайвандчининг ҳимоя қалқони. а -қўлаки; б -бошқариладиган.

39-расм. Монтажчиларнинг ҳимоя дублғаси. 40-расм.Чангдан ҳимояловчи респираторлар. а-“ Қизил юлдуз” , б- РН-16 , в- Ф-46; г- Ф-45; д- РПБ-1; е- РН-21; ж- тахланадиган қоғоз фильтр. Сақлагич белбоғини (37-расм) монтаж ишларида, том устида ва бошқа баландликда бажариладиган ишларда қўллайдилар. Сақлагич белбоғи брезентли ёки пахтали матодан тайёрланган, эни 75мм, қалинлиги 4мм бўлган тасма бўлиб, иншоотга, ишончли турғун конструкцияга ёки тортилган арқонга маҳкакмланадиган, учида карабини бор бўлган металл занжир уланган. Сақлагич белбоғига нишон қадалган бўлиши керак. Унда мустаҳкамликка синалганлиги ҳақида ва синов санаси кўрсатилган белгиси бўлиши керак. Кўриш органлари - ҳимоя кўзойнаги ва бошни ҳимоялаш - бошга кийиладиган дубилға (каска) билан муҳофазаланади. Тўрли кўзойнакни тошларни майдалаш ишларида тақиб ишлайдилар. Чангга қарши кўзойнакдан ишчи кўзини чанг, кислота, ишқор, зарарли буғлар ва газларнинг сачрашидан ҳимоялайди.

Тангачали қопламаларидан иборат қора шишали кўзойнак электрпайванд ва газпайвандларнинг ультрабинафша нурларидан ҳимоялашда ишлатилади. Ҳимоя қалқончалари ёки тўқ қизил рангли ойна ўрнатилан шлемлардан металл конструкцияларни ва алоҳида каркасларининг стерженларини электрпайвадлаш ишларида фойдаланадилар (38-расм). Нафас органларини зарарли газлар ва чанглардан ҳимоялаш учун филтрловчи ва изоляцияловчи асбоблардан, яъни газниқоблар ва респираторлардан (40 -расм) фойдаланилади. Уларнинг ишлаш принципи, нафас олиш йўлларини ўраб турган муҳитдан ажратиб қўйиб, нафас олиш учун тоза ҳавони таъминлашдан иборат. Газниқоблар филтрловчи асбобга киради, унда ҳаво олдин турли зарарли чанглар ва аралашмалардан тозаланади; респиратор нафас йўллари ва ўпкани ташқи атмосферадан чегаралайди ва чангдан ҳимоялайди. Саноат газниқоблари резина ниқоб ёки яримниқобдан, гофрли қувур ва филтрли қутидан ташкил топган. Агар ҳаводаги заҳарли моддаларнинг миқдори 2% дан ошса ёки кислород миқдори 16% дан кам бўлган тақдирда, шлангли газниқоблар ва кислородли изоляцияловчи газниқобларидан фойдаланилади. Шлангли газниқоблар узунлиги 10 ёки 20 м шланг, ниқоб ва чангдан ҳимояловчи (фильтрловчи) қутидан ташкил топади. Улар дан одатда канализация қудуқлари ичида олиб бориладиган ишлар учун фойдаланадилар. Газниқоблар фақат айрим моддалар (аммиак, углерод оксиди ва б.) ни сўришга мўлжалланганлигидан, улар турли хил русумланади, хатога йўл қўйилмаслиги учун газ н и қоб қутисини ҳар хил р ангга бўялади, масалан углерод оксидидан ҳимояловчи газ ниқоб қутиси оқ рангга, бензин буғидан ҳимояловчи эса, малла рангга бўялади. Шу билан бирга бир қатор “универсал” газниқоблар мавжудки, улар кўплаб газ ва буғларни ютади, масалан қизил рангли М русумли газниқоб газ ва буғлар билан бирга углерод оксидини ҳам ютади, яна бошқаси, яъни В ва

БКФ русумлилари эса - нордон газлар, буғлар, чанглар, тутун ва туманни ҳам ютади. Заҳарли бўлмаган чанглардан инсоннинг нафас йўлларини ҳимоялаш учун, чангга қарши респираторлар ва оддий дока боғичлари қўлланилади. Иш минтақасининг ҳаво муҳитида катта концентрацияли заҳарли моддалар ёки ҳаводаги кислород миқдори 16% дан кам бўлганда изоляцияловчи газ ниқоблари қўлланилади. КИП – 5 намунали изоляцияловчи асбобининг иш даври 1 соатни, РКР-2-2 намуналиси эса 2 соатни ташкил этади. Лозим бўлса ишчини ташқи муҳитдан тўлсинча ажратиб қўйилади, масалан катта миқдордаги чанг ажралиб чиқаётган ёки жуда кучли заҳарли модалар билан ишлаётганда ЛГ–1 ва ЛГ–2 скафандрларидан фойдаланилади, булар қаттиқ шлем ва комбинезондан иборат бўлади. Эшитиш органларини ортиқча товушдан ҳимоялаш учун (масалан, электр-монтаж пистолетидан фойдаланиб иш бажарилаётганда) қулоқ тиқинлари қўлланилади. Улар ёрдамида шовқинни 30-40 Дб миқдорига камайтирилади. Энг яхши тиқин, бу момиқли стерлизацияланган шарчадир. Шунингдек товушдан ҳимояловчи қулоқчинлардан ҳам фойдаланилади. Баданимиз терисини қичиштирувчи моддалар таъсиридан ҳимоялашда пасталар ёки ёғлар қўлланилади. Бундай ҳимоя воситалрини қўллашдан олдин, ишлаб чиқариш шароитида ишчи тиббий кўрикдан ўтказилиб, ундан кейин тегишлилари танланади. 2.Қурилиш майдонида санитар - маиший хизмат кўрсатиш. Қурилиш майдонида шахсий ҳимоя воситаларини қўллашдан ташқари, ишчиларга санитар-гигиеник қурилмалар ва маиший хоналар қуриш ҳам соғломлаштириш тадбирларига киради. Бундай маиший хоналар қуйидагилар киради: уй кийимлари ва махсус кийимларни сақлаш хонаси, атмосфера ёғинларидан ва совуқдан паналаш ва исиниш хонаси, кийимларни қуритиш, чангдан тозалаш, махсус кийимларни

зарарли моддалардан тозалаш ва таъмирлаш хоналари, душхона ва ювиниш хоналари, ҳожатхоналар (иш жойидан 100 м дан кам масофада жойлашади), хотин-қизларнинг шахсий гигиена хоналари, ошхоналар ёки буфет (овқатланиш) хоналари. Буларнинг барчалари вақтинчалик бино (хона)лар жумласига киради. Вақтинчалик хоналарнинг ҳар бир ишчига тўғри келувчи ҳажми 13 м 3 ни, майдон ҳисобида эса 4 м 2 ни ташкил этиши лозим, бунда хонанинг ўртача баландлиги 3,2 м бўлиши керак. Агар қиш пайтида очиқ ҳавода ёки иситилмайдиган хоналарда ишлар бажарилса, ишчиларнинг исиниши ва атмосфера ёғинларидан паналашлари учун хоналар иш жойидан 75 м дан ошмайдиган қилиб жойлаштирилади. Хоналарнинг майдонини ҳар бир ишчи ҳисобига 0,1 м 2 тўғри келадиган қилиб, аммо битта хонанинг майдонини 8 м 2 кам бўлмайдиган қилиб лойиҳалаштирилади. Қурилиш кўлами катта бўлиб, умумий ишчилар сони 300 дан 800 гача бўлса фельдшерлик соғломлаштириш пункти кўзда тутилади, ишчилар сони 800 – 2000 киши бўлса - битта врачлик пункти лойиҳалаштирилади. Иш жойидан соғломлаштириш пунктигача масофа 600 – 800 м бўлиши керак. Бундан ташқари, ҳар бир қурилиш объекти ўз дори-дармон қутисига эга бўлиши, унда боғловчи материаллар ва даволаш воситалари мавжуд бўлиб, ишчилар жароҳатланганларида, суяклари чиққанида ва куйиш содир бўлганида бекаму-кўст биринчи тиббий ёрдамни олишлари даркор. Барча маиший хоналар (ошхоналар, овқат қабул қилиш хоналари, соғломлаштириш пунктлари ва ҳ.к.) керакли жиҳозлар, мебеллар, ёритгичлар, канализация, иссиқ сув, совуқ сув ва ҳ.к. лар билан таъминланиши шарт. Қиш даврида иситиш тизими билан ҳам таъминланмоғи лозим. Ҳар бир қурилиш майдони тоза сув билан таъминланган ҳолда, бунинг учун иш жойидан 75 м масофада фавворачалар жойлаштирилади.

Юқорида келтирилиб ўтилган тадбирларнинг барчаси Қурилиш ишлаб чиқариш лойиҳасида ўз ечимларини топади.

Адабиётлар рўйхати. 1.Пчелинцев В. А. и др. Охрана труда в строительстве: Учеб. для строит. Вузов и фак. – М.: Высш. Шк., 1991. – 272 с.: ил. 2.Охрана труда в строительства. Инженерные решения: Справочник/В. И. Русин, Г. Г. Орлов, Н. М. Неделько и др. – К.: Будивельник, 1990. –208с. 3.Охрана труда в строительства. Учебник для техникумов. Изд. 2-е, перераб. и доп. М., Стройиздат, 1975, 263с. 4.Йўлдошев О.Р., Рахимов О.Р., Хўжақулов Р.Т., Ҳасанова О.Т., “Меҳнатни муҳофаза қилиш”, Тошкент-2005. 5.Х.Раҳимова, А.Аъзамов, Т.Турсунов. Меҳнатни муҳофаза қилиш.Т. – “Ўзбекистон” -2003. 6.G ΄ .Yo.Yormatov, O.R.Yuldoshev, A.L.Xamrayeva. Hayot faoliyati xavfsizligi (Darslik), Toshkent, «Adolat», 2009. 7.Ў.Йулдошев, У.Усмонов, О.Қудратов. Меҳнатни муҳофаза қилиш (Ўқув қўлланма), Т. “Меҳнат”, 2001. 8. Л.Г.Дикман . «Организация, планирования и управление с троительным производством» Москва, Высшая школа, 1998 г. 480 стр . 9. Т.М.Махматкулов, Г.Ш.Шомирзаев, А.Райимкулов. «Ҳаётий фаолият хавфсизлиги» фанидан маърузалар матни. ТАТУ Самарқанд филиали. Самарқанд-2007.

O'xshashlar

Ишлаб чиқаришда шамоллатиш, иситиш ва ёритиш. Шахсий ҳимоя воситалари

Ишлаб чиқариш хоналари ва иш ўринларидаги микроиқлим кўрсаткичлари

Ишлаб чиқариш санитарияси ва меҳнат гигиенаси қурилишда ишлаб чиқариш

Ишлаб чиқариш санитария асослари

Ишлаб чиқариш санитарияси асослари