Bosh sahifa
Referatlar
Xayot faoliyati xavfsizligi
Chiziqli sistemalarning rostlash sifatini baholash usullari
Chiziqli sistemalarning rostlash sifatini baholash usullari
Yuklangan vaqt:
20.09.2019
Ko'chirishlar soni:
0
Hajmi:
381 KB
Ko'chirib olish
O'xshashlar
Chiziqli avtomatik boshqarish sistemalarning turg’unligi
Kimyoviy va radiatsion xavfli holatlarni baholash
Avtomatik rostlagichlar haqida tushuncha va ularning turlari
O’zbekistonda ishlab chiqarilgan paxta mahsulotlarining sifatini aniqlovchi yangi o’lchov asboblari
Texnologik mashinalarni kompyuterli boshqarish haqida umumiy ma'’lumotlar
![[X K (t)] , bu yerda X CH (t), X K (t) - mos ravishda element yoki tizimning chiqish va kirish qiymatlari. Tizimning statik tenglamasini olish uchun, shu tizimni tashkil etgan harbir elementning alohida statik tenglamasi tuziladi, s о ‗ngra bu tenglamalar, oraliqdagi barcha о ‗zgaruvchan kattaliklarni mustasno qilgan holda, birgalikda yechiladi. Elementlar va ART tavsiflari t о ‗g‗ri chiziqli va egri chiziqli b о ‗lishi mumkin. T о ‗g‗ri chiziqli elementlarda (tizimlarda) kirish qiymati о ‗zgarganda chiqish qiymati t о ‗g‗ri chiziq b о ‗yicha о ‗zgaradi. Ulardagi jarayonlar t о ‗g‗ri chiziqli algebraik va differensial tenglamalar bilan ifodalanadi. 13.3.-Rasm. Elementlar va avtomatik rostlash tizimlarining statik tavsiflari. T о ‗g‗ri chiziqli elementlarga misol qilib termojuftni olish mumkin, uning statik tavsifi 1.3a -rasm da keltirilgan. Termojuft uchun nazorat qilinayotgan harorat kirish qiymati, uning chiqishida xosil b о ‗lgan termo elektr yurituvchi kuch (TEYUK) chiqish qiymati b о ‗lib xizmat qiladi. Har bir statik tavsifdan chiqish qiymatining kirish qiymatiga nisbati bilan aniqlanadigan uzatish koeffitsenti K topiladi, ya‘ni X Ч (t) K . X К (t) T о ‗g‗ri chiziqli elementlar uchun uzatish koeffitsenti K- о ‗zgarmas qiymatdir. Egri chiziqli element va tizimlarda kirish qiymati о ‗zgarganda chiqish qiymati egri chiziq b о ‗yicha о ‗zgaradi. Shuning uchun ular yechimi qiyin va murakkab b о ‗lgan differensial tenglamalar bilan ifodalanadi. 1.3 b- rasm da egri chiziqli elementning statik tavsifi keltirilgan. Bunday tavsifga masalan, RC yoki RL qarshiliklardan tashkil topgan elektr zanjiri yoki quvur bilan ulangan rezervuar va](/data/documents/cb8236dc-b052-4b6f-bfec-2c881fca50b5/page-8.png)
![Tenglama (1.1) operator (simvolik) k о ‗rinishda q о ‗yidagicha yoziladi anpn ХЧ (p) an 1pn 1 ХЧ (p) a1p ХЧ (p) a0 ХЧ (p) bmpmX К (p) bm 1pm 1X К (p) b1pX К (p) b0X К (p) , yoki ( an pn an 1 pn 1 a 1 p a 0) X Ч ( p ) m bm 1 pm 1 b 1 p b 0) X К ( p ) . (13.2) ( bm p Bu yerda р d differensiallash simvoli (operatori). dt Q о ‗yidagi belgilarni qabul qilamiz: M(p) a n p n a n 1 p n 1 a 1 p a 0 ; (13.3) Q(p) b m p m b m 1 p m 1 b 1 p b 0 . (13.4) (1.3) va (1.4) - simvolik ifodalar mos ravishda tizimning yoki elementning chiqish va kirish operatorlari deb ataladi. Endi (13.2) - tenglamani q о ‗yidagi k о ‗rinishda yozish mumkin M(p) X CH (r) = Q(p) X K (r) . Uzatish funksiyasi. Avtomatik rostlash tizimi yoki elementlarning dinamik xossalarini baholashda differensial tenglamalar bilan bir qatorda, asosida Laplas almashtirishi yotgan uzatish funksiyalari ham keng q о ‗llaniladi. Laplas almashtirishi deb, vaqt funksiyasi X(t) ni kompleks о ‗zgaruvchan funksiyasi X(r) ga integral X( р ) X(t) e pt dt 0 yordamida almashtirilishiga aytiladi. X(r) funksiyasini vaqt funksiyasi X(t) ning tasviri, X(t) funksiyasini esa X(p) funksiyasining asli deb ataladi. Funksiyaning aslidan uning tasviriga о ‗tishni t о ‗g‗ridan-t о ‗g‗ri Laplas almashtirishi deb ataladi va qisqacha q о ‗yidagi k о ‗rinishda yoziladi: L[X(t)]=X(r) va aksincha, tasvir X(r) dan asliga о ‗tish, teskari Laplas almashtirishi deb ataladi va q о ‗yidagi k о ‗rinishda yoziladi: L -1 [X(r)]=X(t) .](/data/documents/cb8236dc-b052-4b6f-bfec-2c881fca50b5/page-10.png)
![yana, k о ‗rilayotgan element yoki tizim orqali о ‗tuvchi garmonik tebranishlarning amplituda va fazasini aniqlovchi chastotaviy tavsiflar usuli ham keng q о ‗llaniladi. Chiziqli element yoki tizim kirishiga amplitudasi A K va burchak chastotasi b о ‗lgan garmonik ta‘sir, ya‘ni X K (t)=A K sin t (13.6) berilgan deylik. Bunda о ‗tish jarayoni tugallangandan s о ‗ng, element (tizim) chiqishida kirish signaliga nisbatan chastotasi bir hil b о ‗lgan, lekin amplitudasi boshqacha va faza b о ‗yicha burchakka siljigan garmonik harakat shakllanadi (13. 5-rasm ), ya‘ni X Ч (t) A Ч sin[ (t) ]. (13.7) 13.5. Rasm- Garmonik harakat 13.6. va (13.7) -larni simvolik shaklda qо‗yidagi kо‗rinishda yozish mumkin XК (t) AКej t , XЧ (t) AЧej( t ) . Chastotaviy tavsiflarni qurish uchun, element (tizim) uzatish funksiyasidagi kompleks о‗zgaruvchan p ni chastota j bilan almashtirilsa kifoya (bu yerda j= 1). XЧ(t) - nisbatni chastotaviy kompleks uzatish X К (t) funksiyasi W(j ) bilan belgilab, q о ‗yidagini yozamiz W(j ) A Ч e j( j t t ) A Ч e j jt e tj A( )e j ( ) P( ) jQ( ) , (13.8) A К e A К e](/data/documents/cb8236dc-b052-4b6f-bfec-2c881fca50b5/page-13.png)
