Автосервис хизматига қўйиладиган талаблар ва уларни белгиловчи хужжатлар - Transport - Referatlar

Автосервис хизматига қўйиладиган талаблар ва уларни белгиловчи хужжатлар

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

62 KB

Ko'chirib olish

Автосервис хизматига қўйиладиган талаблар ва уларни белгиловчи хужжатлар Режа: 1. Автомобил сервис хизмати. 2. Автосервис хизматини хуқуқий ва меёрий таъминловчи хужжатлар тизими.

Маълумки, бозор иқтисодиёти шароитида рақобатга чидаш ва унда мувоффақиятли кураш олиб биришнинг асосий шартларидан бири бозорга қўйилган товарни (молни) ёки хизматни юқори сифатли бўлиши ва бунга бериладиган кафолатлардир. Автосервис хизмати ҳам бу қоидадан мустасно эмас, чунки мижозлар автомобилларига кўрсатилаётган хизматларнинг сифати, хизмат кўрсатувчиларни бозордаги, тадбиркорликдаги мувоффақиятлари гаровидир. Хизмат кўрсатиш сохасида, жумладан автосервис хизматида хам, сифат икки қисмдан, яъни автомобилда бажарилган ишларнинг сифати ва автомобиллар эгалари мижозларга қилинадиган муомила маданияти ва қулайликлардан иборатдир. Масалан, “ЎзДЭУАвтоКо” корпорацияси автосервисни қуйидагича таърифлайди: “Сервис - бу сифат бўлиб, мижозлар талабларини тўла қондиришга йўналтирилган мумкин бўлган турли қулайликлардир” ёки “... энг муҳим вазифа мижоз автомобили энг яхши хусусиятларга эга бўлиш учун нималар қилмоқни аниқлашдир”. Бу сатрлар автомобилларда бажариладиган ишларнинг сифати қатори, уларнинг эгаларига кўрсатиладиган турли қулайликлар ва хизматларни мухимлигини сервис нуқтаи назаридан таъкидлайди. Шу нарсани айтиш лозимки, яқин ўтмишимизда, бизнинг сервисимиз автомобилларга хизмат кўрсатишда маълум бир даражадаги сифатни таъминлаб келган бўлса-да, уларнинг эгалари яъни мижозлар эхтиёжлари бутунлай тан олинмаган, улар учун хатто оддий қулайликлар яратилмаган, керакли маълумотлар берилмаган. Хозирги пайтда бу сохадаги ахвол аста тузатилиб келиняпти, аммо у талаблар даражасидан хали йироқ, ўтмишнинг ярамас иллатлари бархам топгани йўқ. Автомобилларда техник хизмат ёки уларни таъмирлаш миқёсида бажариладиган ишлар фақат шундай холатларда сифатли деб тан олинади-ки, қачонки ўша ишлар техник хужжатларда кўрсатилган технологик тартибда, техник талаблар ва шартларга риоя қилган ҳолдагина бажарилса. Масалан, автомобил мотори блоки каллагини қотиришни алюминий қотишмасидан бўлган блокларда совуқ холдалигида бажарилса, чўян қотишмасидан

таёрланган блокларда иссиқ холатларида қотирилади (бу техник шарт), қотиришни ўртадаги шпилькадан бошлаб шахмат усулида бажарилади(бу технологик талаб), қотириш моментли ГАЗ-53 мотори учун 67-72 Нм, Зил- 130 мотори учун 70-90 Нм ва ГАЗ-24 моторлари учун 73-78 Нм бўлиши (бу техник талаб). Хўш, ТХК ва таъмирлаш ишларини бажараётган ишчини бу талаблардан хабари борми?, шу талаблар даражасида иш бажара оладими?, бунга шароит борми?, Ниҳоят, буни ким назорат қилади?, ким, унга кафолат беради? Шунга ўхшаш саволлар жуда кўп, яна маълум даражадаги мехнат унумдорлигини таъмирлаш талаб этилади. Шунинг учун хам юқорида келтирилган талабларга риоя қилиш ва бир вақтнинг ўзида бажарилаётган ишларнинг юқори унумдорлигини таъминлаш жуда мураккаб масала булиб кўпдан-кўп омилларга боғлик бўлганлиги сабабли сифат муаммосини ечиш осон бўлмайди. Хар бир соҳадаги каби сервис хизмат кўрсатишда хам сифат муаммосини ечишда тизимли ёндошиш (системньй подход) талаб этилади, яъни бир неча ўзаро боғлиқ бўлган масалаларни кетма-кет ёки параллел равишда ҳал этиш зарурияти пайдо бўлади. ТХК ва таъмирлаш ишлари сифатини шакллантирувчи омилларни санаб ўтамиз, улар қуйидагилар: 1. Ишлаб чиқаришни технологик тайёрлаш; 2. Моддий-техника таъминоти; 3. Кадрларни тайёрлаш ва доимо ўқитиш; 4. Метереологик таъминот; 5. Хизмат сифатига бўлган талабларни меъёрлаштириш ва хизмат сифати даражасини барқарорлаштириш; 6. Хизматни баҳолашдан ўтказиш (сертификация); 7. Хизмат сифатини яхшилашни рағбатлантириш; 8. Хизмат сифатини бошқаришни хуқуқий таъминлаш;

9. Давлат томонидан давлат стандартларини жорий этилиши ва унга риоя этилишини ва техник шартлар, техник ўлчов воситалар ҳолатини назорат қилиш; 10. Хизмат сифатини муассасалар томонидан назорат қилиш; 11. Тизимни маълумот (ахборот) билан таъминлаш. Шу кўрсатилган барча йўналишлар бўйича корхонада ишлаб чиқаришни стандартлари тузилади ва уларда ўз йўналишлари бўйича бажариладиган тадбирлар, бажарувчи бўлимлар ва ижрочилар аниқ кўрсатилади. Ҳар қандай кўрсатиладиган хизматни сифатига мижозлар қўядиган талаблар давлат қонунларида акс эттирилади ва шу ҳолатдагина уларни бажарилишига хуқуқий асос яратилади. Ўзбекистонда ва Россияда бундай қонунлар хозирча иккита: «Истеъмолчиларни хуқуқини ҳимия қилиш тўғрисидаги қонуни 1996 йил май ойида қабул қилинган (Ўзбекистонда) ва «Товарлар ва хизматчиларни сертификация қилиш тўғрисидаги қонун». Бу қонунларда товар (мол) ишлаб чиқарувчи ёки савдо қилувчилар билан истеъмолчилар, мижозларни ўзаро хақ-хуқуқлари, вазифалари, жавобгарликлари умумий тарзда келтирилган. Иккинчи қонунда эса товарни ёки хизматни сертификация қилиш, яъни уларни барча талаблар, стандартлар асосида тайёрланганлиги ёки бажарилганлиги давлат томонидан тасдиқлаш ва шунга хужжат ёки белги олиш. Бу қонунлардан ташқари давлатни яна бир қанча стандартлари (ГОСТлари) мавжуд бўлиб улар хавфсизликни таъминлаш ва табиатни асраш, экологик талабларидан келиб чиқади. Шунингдек, автомобиллар ишлаб чиқарувчи фирмаларнинг ўз маҳсулотларига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлашда қўлланиладиган турли қоидалар, низомлар, техник талаблар, шартлар, технологик интизом ва ҳакозолар ҳам мавжуддир. Юқорида келтирилган давлат қонунлари, стандартлари, соха ва муассасаларнинг талаблари асосида сервис хизмати кўрсатувчи корхоналар хизмат сифатини таъминлаш ва уни талаб даражасида барқарор ушлаб туриш

мақсадида айтиб ўтилган йўналишлар бўйича ўз стандартларини ишлаб чиқаради ва амалга оширадилар. Товарлар ва хизматлар сифатига қўйиладиган барча хуқуқий ва меъёрий хужжатлар тизими 3.2-расмда кўрсатилган. Давлат қонунлари ва стандартлари Тармоқ, муассасалар стандартлари, қоидалари ва талаблари (ГОСТлар, низомлар, қўлланмалар ва хакозолар). Хизмат кўрсатувчи корхоналари, стандартлари. Сифатни таъминловчи стандартлар Мижозлар учун хизмат сифатини Кафолатловчи кўрсатмалар Ташкилий, техник, технологик, ва хакозо тадбирлар мажмуиси Бузилмай, ишлаш ресурслари ва юрган йўллари, кунлари ва хокозо 7.2-расм. Автосервис хизматини хуқуқий ва меёрий таъминловчи хужжатлар тизими. Ўзбекистонда 2 бўғинда (Ўзавтосаноат корпарацияси) автомобилларга («ЎзДЭУавтоКо» автомобилларига) техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш тўғрисида низоми ва аҳоли автомобилларига хизмат кўрсатиш қоидалари ишлаб чиқилган. Низомда автомобилларни техник хизмати ва таъмири асос- лари ва меъёрлари ва шунингдек уларни автотеххизмат корхоналарида ташкил этиш бўйича тавсияномалар келтирилади. Низомни асоси қилиб автомобил - ларни техник ҳолатини таъминловчи маълум бир стратегия танлаб олинади.

Қоидада эса мижоз билан ижрочи орасидаги алоқаларни, таркибларни хуқуқий меъёрлари келтирилади. Шунингдек, қоидадан хусусан шуларни келтириш мумкин: а) буюртмани бажариш муддати: -ТХК ва давлат техник қаровига тайёрлаш - 2 кун; -жорий таъмирлаш - 15 кунга қадар; -кузовни тўла бўяш (эскисини олиб ташлаб) - 15 кунга қадар; -кузовни тўла тиклаш ва бўяш - 45 кунга қадар; б) сифатни кафолати: -ТХК - камида 10 кун; -автомобилни, агрегатни, узелни жорий ремонти - 30 кун; -кузовни бўяшга - 6 ой -агрегатни қайта тиклаш - 6 ой, юрган йўли 15 минг км. га қадар; Хуқуқий - меёрий хужжатлар кўп бўлгани билан амалда хали сифат масаласида кўп муаммолар хал бўлмаяпти.

А Д А Б И Ё Т Л А Р 1. .Крамеринко Г.В, Барашков И.В. Автомобилларга техникавий хизмат кўрсатиш. Тошкент. 1998 й. 2. О.Х.Хамракулов, Ш.Магдиев. Автомобилларнинг техник экспулатацияси. Адолат 2005й., 256 бет 3. . Кленников Е.В.,Мартиров О.А.,Крилов Ф.М. Газобалоннье автомобили. Техническая эксплуатация. М: Транспорт 1986 г. 4. Краткий автомобильнўй справочник. М: Транспорт 1990 г. 5. . Милушкин А.А.,Черняйкин В.А. Автомобил ҳайдовчиси учун спра-вочник. Тошкент.  Ўқитувчи  1995 - 256 б. 6. . Положение о техническом обслуживании и ремонта подвижного состава автомобильного транспорта РУ - Ташкент: корпорация  Узавтотранс  - 1996 г. 7. . Рукаводство по ремонту и обслужеванию + инструкция по эксплу - атации автомобилей NEXIA , Т. “Туркестан” КФМЦ “ТКИСО” 2000, 358б. 8. . Рукаводство по ремонту и обслуж и ванию + инструкция по эксплуатации автомобилей TICO , Т. “Туркестан” КФМЦ “ТКИСО” 2000, 358б. 9. . Рукаводство по ремонту и обслужеванию + инструкция по эксплуа - тации автомобилей DAMAS , Т. “Туркестан” КФМЦ “ТКИСО” 2000, 358б. 10. . Техническая эксплуатация автомобилей. под редакцией проф. Е.С.Кузнецов М: Транспорт,1991 г.

O'xshashlar

Диагностикалашнинг умумий жараёни ва техник диагностикалаш воситаларига қўйиладиган талаблар

Автомобилларга сервис усулида хизмат кўрсатиш

Ўзбекистон автосервиснинг муаммолари ва илғор чет эл тажрибалари.

Автосервис ва фирма хизмат турлари

Автосервис корхоналари ва уларнинг таърифи.