Libossiz yarim qomat ort tarafidan. (Keksa chayir kishi, yarim shartli chizma, sun’iy yorug‘likda) - To'qimachilik - Referatlar

Libossiz yarim qomat ort tarafidan. (Keksa chayir kishi, yarim shartli chizma, sun’iy yorug‘likda)

Yuklangan vaqt:

13.04.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

38.5 KB

Ko'chirib olish

Libossiz yarim qomat ort tarafidan. (Keksa chayir kishi, yarim shartli chizma, sun’iy yorug‘likda ) Reja: 1. Pastanovkaga mos natura tanlash. 2. Nur va soyani aniqlash 3. Chizmatasvirda tus munosabatlarini ko‘ra bilish 4. Detallarni ishlash

Pastanovkaga mos natura tanlash. Ishning dastlabki boshlanishi avvalo - model-nusxani tanlashdir. Postonovka ilgariroq raxbar bilan birga o‘ylab ko‘riladi, undan keyin o‘ylab qo‘yilgan postanovka rejasiga monand model tanlab olinadi. Bu vazifaga iloji boricha tanasining plastik holati go‘zal, o‘lchamlari proporsial inson tanlanadi. O‘quv topshirig‘ini asosiy talabi pastanovka holati va muhit muvofiqligini to‘g‘ri topishdan iborat. Postanovka chuqur, murakkab makon tuzilmasi, guruxli yunaltirilgan yorug‘ning model rangini, shakli, fe’l-atvori, ma’nosini to‘laqonli ochib berishga xizmat qilishi lozim. Interyerda gavdalarni o‘zaro muvofiqlashtirish zarur, negaki postanovka modeldan o‘zaro mos birlikdagi harakatlarda portret xususiyatlarini ochib berish vazifasini o‘z ichiga oladi. Talabaning diqqati insonni chuqur o‘rganishga, obrazlarni ifodaliligiga yo‘naltirilgan bo‘lishi kerak. Insonning o‘ziga xos, induvidual qiyofasi, ifodali xislatlari, boshqalardan farqlanuvchi jihatlari, o‘lchamlar nisbati, harakterli jihatlari, ruhiy holati xususiyatlari va albatta ko‘z ifodasi, qovoqlari va lablar holati badiiylik darajasida emotsional tasvirlash tajribasini shakllantiradi. Libosli erkak qomati maqsadi obrazlar yechimi va kompozitsion rangtasvir maqsadlarini o‘z ichiga oladi. Shu bilan bir qatorda o‘zaro mazmun va plastik bog‘liqligini badiiy ifodalash, fazoviyligini ko‘rsatadi. Vazifa o‘ziga xos murakkablikda bo‘lib talabani qaysidir ma’noda ijodkorlikka undashi kerak. Talabani ijodiy protsessga yo‘naltirish borasida, ushbu postanovkada, plastik (murakkab) vazifalar yetakchi rolni o‘ynaydi. Zero tasviriy san’atni o‘zagi - joni va qoni bu plastika. Nur va soyani aniqlash. Buyumlarni tasvirlashda yorug‘ soyalar katta axamiyatga ega. Naturaga yorug‘lik qanchalik tik tushsa ularning tasvirni shunchalik yaqqol ko‘rinadi. Aksincha, chetdan tushayotgan yorug‘lik buyumga umumiy tarzda tushib bajarilayotgan tasvirni xiraroq bo‘lishiga olib keladi. Yorug‘lik urilib (sinib) bir buyumdan ikinchisi va uchinchisiga tushishi mumkin. Bu tasvirlanayotgan buyumlardagi yorug‘ va soyalar majmuasini tashkil etadi. Ular quyidagilardan iborat :

1. Yorug‘lik; 2. Soya; 3. Tushuvchi soya; 4. Yarim soya; 5. Aks yorug‘lik; 6. Yaltiroqlik. Yorug‘lik deb - predmet yuzasiga tik tushuvchi quyosh yoki sun’iy yoritgichlarning buyum yuzasida tashkil etgan nurga aytiladi. Soya - buyumlarning yoritilgan qismining orqasida (teskarisiga) yorug‘lik nurlari tushmagan yeriga aytiladi. Bunday soyalar shaxsiy soya deb xam yuritiladi. Tasvirlar bajarishda tushuvchi soyalar xam kuzatiladi. Ushbu soyalar buyumning tekisligiga (stol, pol, yer va x.k) hamda bajarilayotgan buyumlarining birida ikkinchisiga ham tushishi mumkin. Buyumlarga qiyaroq (xiraroq) ravishda tushuvchi yorug‘lik nuri ularda yarim soyalarni tashkil etadi.yarim soyalar asosan yorug‘lik va shaxsiy soyalar oralig‘ida joylashadi. Shuning uchun buyumlardagi xar qanday soyalar xam bir xil tusda bo‘lavermaydi. Chizmatasvirda tus munosabatlarini ko‘ra bilish Jism va jussalarning hajmli shakli va ashyosi inson nigohi tomonidan eng avvalo buyumning nur-soya hamda rang chegaralari vositasida qabul qilinadi. Shuning uchun xam tekislikda naturaning xaqqoniy tasvirini, makon xajmni hosil qilish uchun buyumning perspektiv yechimlaridan tashqari har bir shaklning nur-soya hamda tus munosabatlarini ham to‘g‘ri aks ettirish lozim. Xar bir xajmli shakl qiyshiq yoki tekis geometrik yuzalar bilan chegaralanadi, ular esa o‘z navbatida yoritilish jarayonida turli yorug‘li k sharoitlarga tushib qorladi. Buyumlarning turi yuzalariga tushayotgan nurlar ularni bir maromda yoritmaydi. Yuzaning ba’zi qismlariga ko‘proq ba’zilariga esa kamroq nur tushadi. Buyum yuzasining yorug‘lik o‘zgarishi avvalam bor uning nur tushayotgan manbaa bilan oraliq masofaga bog‘liq bo‘ladi. Yuzadan yorug‘lik manbasi qanchalik uzoq bo‘lsa uning yuzachi shunchalik oz yoritiladi. Aksincha yorug‘lik manbasi qanchalik yaqin bo‘lsa uning yoritilishi shu qadar kuchli bo‘ladi. Buyum yuzasidagi yorug‘lik

darajasini xis qilish jismning tomoshabin bilan oraliq masofasiga xam bog‘liq bo‘ladi. Tomoshabin ko‘rilayotgan buyumning uzoqlashgan sari uning ranglari sekin asta xiralashadi, soya jaylar rangning och-to‘qligni va tusi oqarib boradi. Detallarni ishlash inson tasvirini tekislikka joylab, tana qismlarining asosiy o‘lchamlari, jag‘dan peshona do‘ngligigacha, qoshdan burunning rastigacha, burun asosidan jag‘gacha bo‘lgan o‘lchamlar belgilanadi. Ko‘z chuqurchasini o‘rni, qoshning tepa yoyi, yanoq suyagininng Chizmatasvirni shoshmay, shaklning fazadagi (ayniqsa, rakursdagi) holatini yaxshilab kuzatib, keyin ish boshlash kerak. Boshning umumiy ko‘rinishi uning kattaligi va mutanosibligini belgilab olgandan keyin, o‘rta (simmetriya) chiziqni aniq mo‘ljallab olish zarur. Qosh, ko‘z, burun va og‘izni ifodalovchi chiziqlar o‘tkaziladi, ularning orasidagi masofa belgilanadi, negaki bosh yon tomonga burilganda va rakursda bu chiziqlar orasidagi masofa o‘zgaradi. Chizmaga kiritib va mutanosiblikni yaxshilab tekshirgandan keyin boshning ayrim qismlarini aniqroq ifolashga kirishish mumkin. Bunda ularning shaklini aniq berilishiga va umumiylik xususiyatini nazardan qochirmaslikka xarakat qilish zarur bo‘ladi. Boshning holatlarida shakl biron qismi yuzasing qisqarishi va boshqasining kattalashishi qanday ro‘y berishishini doimo fikran tasavvur etib borish kerak. Masalan, yuqoriga ko‘tarilgan boshda vertikal joylashgan peshona, burun, yanoqlarning qisqarishini kuzatsak aksincha, gorizontal joylashgan ko‘z doiralari, burunning pastki yuzasi, lablar, jag‘ va boshqalarning kattalashishini ko‘ramiz, bosh pasiga egilganda bu qismlarning holati shunga ko‘ra o‘zgaradi .

Adabiyotlar : 1. O’zbekiston Enstiklopediyasi ―J‖ harfi 2. Boymetov B. ―Qalamtasvir‖. Darslik 1-qism. Toshkent,2006 3. Tolipov N., Abdirasilov S., Oripova N. Rangtasvir. T., 2006. 4. Abdirasilov S. Tolipov N., Oripova N. ―DastgoHli rangtasvir‖ (2qism). T., 2003. 5. Tojiev B. ―DastgoHli rangtasvir‖ fanidan ma’ruzalar matni. T.,2000. 6. Tolipov N. Abdirasilov S. ―DastgoHli rangtasvir‖-Toshkent. 2005. 7. Tojiev B. ―Qalamtasvir asoslarini o’rganish‖. Toshkent 1994.

O'xshashlar

Libossiz yarim qomat old tarafidan. (Keksa chayir kishi, yarim shartli chizma, sun’iy yorug‘likda)

Erkak kishining libossiz yarim komati. (Keksa chayir kishi, konstruktiv yechimda, shartli chizma suniy yorug‘likda)

Libossiz qomat. (Keksa chayir kishi)

Erkak kishining libossiz komati (orka tarafidan tasviri, anatomik taxlili bilan, keksa chayir kishi, konstruktiv yechimda, shartli chizma suniy yorug‘likda)

Erkak kishining libossiz komati (old tarafidan tasviri, anatomik taxlili bilan, keksa chayir kishi, konstruktiv yechimda, shartli chizma suniy yorug‘likda)