Kiyim tikish usullari. Qo’lda bajariladigan qaviqlar va qaviqqatorlar - To'qimachilik - Referatlar

Kiyim tikish usullari. Qo’lda bajariladigan qaviqlar va qaviqqatorlar

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

218.5 KB

Ko'chirib olish

Kiyim tikish usullari. Qo’lda bajariladigan qaviqlar va qaviqqatorlar Reja . 1. Kiyim detallarini ulash xusuiyatlari va tavsifnomasi, kiyim detallarini ulash usullari 2. Qo’lda bajariladigan qaviqlar va qaviqqatorlarining tuzilishi, ishlatilish sohasi

1. Kiyim detallarini ulash xususiyatlari va tavsifnomasi, kiyim detallarini ulash usullari. Kiyim detallarini biriktirishning uch xil usuli mavjud: 1. Ip bilan biriktirish 2. Yelim bilan biriktirish 3. Payvandlab biriktirish Ip bilan biriktirish usulida iplar tikuv buyum detallarini biriktirishda asosiy vosita hisoblanadi. Ip bilan biriktirishda turli xil iplardan foydalaniladi. Tabiiy (paxta, zig’ir, ipak), sintetik (poliamit, poliefir) va sun’iy (visokoza, polinoza,) iplari shunday iplar qatoriga kiradi. Yelim bilan biriktirishda esa buyum detallari bir – biri bilan yelimli material yordamida biriktiriladi. Payvandlab biriktirish kontaktdan chiqadigan issiqlik yoki qizdirilgan qattiq asbobni nur sochishi xisobiga kiyim detallarining biriktirilishidir. Gazlamada igna hosil qilgan qishni teshiklar orasida iplar chatishuvining bitta tugallangan sikli qo’lda bajarilgan bo’lsa, qaviq deyiladi. Ketma-ket takrorlangan qaviqlardan qaviqqatorlari hosil bo’ladi. 2. Qo’lda bajariladigan qaviqlar va qaviq qatorlarining tuzilishi, ishlatilish sohasi . Tuzilishi jihatidan qaviqlar oddiy va murakkab bo’ladi.Oddiy qaviqlarga qiya sirma qaviq ,to’g’ri sirma qaviq, qiya biriktirma qaviq, to’r qaviq, yashirin biriktirma qaviq, salqi qaviq va yolg’on qaviqlar kiradi. Bunday qaviqlar ust kiyimlar tikishda uning detallarini vaqtincha ko’klab qo’yish kuylak tikishda burmalar hosil qilish kabi maqsadlarda ishlatiladi. Ammo yo’l-yo’l yoki katak gazlamalardan tikiladigan kiyim detallarini ko’klashda ulanayotgan detallar yo’llarini to’g’ri keltirish uchun, yon choklarini ko’klashda mo’ljallangan mashina birgizish uchun to’g’ri sirma qaviq ishlatilishi shart.

Sirma qaviqni qanchalik yirik yoki mayda bo’lishi uchun nima maqsadda ishlatilayotganiga va gazlamaning turiga bog’liq. Misol: detallarni salqisiz ko’klanayotganda qaviq yirikligi 2-3 sm, salqi hosil qilib ko’klanganda esa 1-2 sm bo’ladi. Qaviq detallarini salqisiz sirtalishda 3-5, salqi hosil qilib sirtalishda 1,5-3 sm, bukib ko’klashda esa 1,5- 3 sm bo’ladi. (5 – rasm) 5 - rasm . Tog’ri va qiya sirma qaviqlar sxemasi Yo’rma qaviq detallarni qirqimi tutilib ketmasligi uchun ishlatiladi. Bunda qaviq yirikligi gazalamani zichligiga bog’liq bo’lib, 0,5-0,7 sm bo’lib yo’rma kengligi esa 0,5 sm bo’ladi. Yo’rma qaviq chapdan o’nga qarab solinib, qaviqlar bir tomonga bir xilda og’ib turadi. Qiya biriktirma qaviq detallar qirqimlarini bir-biriga ulash uchun ishlatiladi. Qiya birikma qaviq solish uchun igna ustki gazlamaga uning qirqimiga nisbatan 60-70 burchak hosil qilib sanchiladi. Igna ustki gazlamani to’la teshib o’tib ostki qatlamini yarim qalinligini teshib o’tadi. Qaviq ustki gazlama qirqimidan 0,2-0,4 sm masofada o’tishi kerak. Yashirin birikma qaviq detallarining chetini bukib asosiy gazlamaga biriktirish uchun ishlatiladi. Yashirin biriktirma qaviq solish uchun ignaning detalning buklangan joyidan 0,1-0,5 sm masofada o’tkazib olib shu joy ruparasidan asosiy gazlamaning yarim qalinligi ilib olinadi. Har bir santimetrda 2-3 ta qaviq bo’ladi. Iroqsimon biriktirma qaviq qirqimlarining ochiq yoki yopiq detallarining chetlarini biriktirish uchun qo’llaniladi. Iroqsimon qaviqlar chapdan o’nga bajarilib, ignaning sanchilishi esa o’ngdan chapga bo’ladi. Yuqorigi va pastki

teshiklar bir-birining ro’parasida bo’ladi. Qaviqning yirikligi gazlamaning zichligiga bog’liq bo’lib, 0,5-0,7 sm ga yetadi. (6 – rasm). 6 - rasm . Iroqsimon qaviq 7 - rasm. Halqasimon qaviq Salqi qaviq belgi chiziqlarini bir detaldan ikkinchisiga ko’chirish uchun ishlatiladi. Bunda salqining uzunligi 0,5- 0,7 sm, qaviq takrorligi esa 5 sm da 4-5 dan bo’ladi. Unga ichkari tomon qilib qaychi bilan qirqiladi. Tepchima qaviq ikkita detalni bir-biriga ulashda detallarga qo’shimcha qayishqoqlik berish va ularni ma‘lum holatda saqlanib turishi uchun ishlatiladi. Tepchib qavishda ust tomondagi gazlama to’liq teshilib, ost tomonidagi gazlamaning yarim qalinligi ilib olinadi. Gazlama qalinligiga qarab, har bir qaviq 0,5-0,7 sm bo’lishi mumkin. Qaviqlar orasidagi masofa 0.4-0.5 sm bo’ladi. Yolg’on qaviq gazlamalar chetini zichlashtirish detal shaklini mustahkamlash uchun ishlatiladi. Ip taqilgan igna gazlama olga tomon og’darilib sanchilib, pastdagi gazlamaning yarim qalinligi ilib olinadi va ignani yuqori tomon yo’naltirib gazlamadan chiqarib olinadi. Yolg’on qaviqda 33,65,75 ipak iplar ishlatilib, qaviqning yirikligi 0.3-0.4 sm bo’ladi. To’rsimon qaviq mashinada baxyaqaviq yuritish qiyin bo’lgan yoki yuksakroq chuziluvchanlik talab etiladigan choklar bor joylaridagi detallarni doimiy ulash uchun ishlatiladi.To’r qaviq har xil qilishda ip gazlama qalinligi to’la teshib o’tib qaytadi va yana gazlamadagi oldingi teshikdan o’tadi. Qaviqning teskari tomonidagi yirikligi o’ng tomondagiga nisbatan ikki barobar ortiq bo’ladi. Qaviq yirikligi gazlama qalinligiga bog’liq bo’lib 0.1-0.4 sm ga yetadi.

To’r qaviq mashinada baxyaqator yuritish qiyin bo’lgan yoki yuksakroq cho’ziluvchanlik talab etiladigan choklar bor joylardagi detallarni doimiy ulash uchun ishlatiladi. Qaviq yirikligi 1,1-1,5 sm,bunda 10-13 ta ip bilan qaviladi. Halqa qaviq izmalarini yoki titiladigan gazlamalardan olingan detallar qirqmalarini yurmash uchun ishlatiladi. Halqa qaviq hosil qilish uchun, igna gazlamaga uning chetidan 0,3sm beriroqqa sanchiladi, keyin ignaning ko’zi tomonidagi ipni igna ichiga chapdan o’ngga aylantirib tashlab, hosil bo’lgan halqa bir sharoitda tortiladi. Yo’rma halqa mustahkamroq bo’lishi uchun hosil bo’ladigan jim -jima burtibroq turishi uchun, kiyim izmalari bo’ylab ularning qirqimidan 0,1- 0,2 sm masofada ikki bo’lakdan 110-120 ip yoki maxsus shnur qo’yiladi.

O'xshashlar

Taqilmalarni tikish

Ustki kiyim tikish texnologiyasi jarayonlari

Manjetli va manjetsiz yeng uchlarini ishlash

Tikuvchilik korxonalari jihozlari haqida ma’lumot. Mdx va chet mamlakatlarida tikuv sanoati mashinalarini ishlab chiqaruvchi firmalar va korxonalar

Milliy ko’ylak va lozim andozasini tayyorlash, gazlamaga joylash, bichish