Ustki kiyim tikish texnologiyasi jarayonlari - To'qimachilik - Referatlar

Ustki kiyim tikish texnologiyasi jarayonlari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

146 KB

Ko'chirib olish

Ustki kiyim tikish texnologiyasi jarayonlari Reja: 1. Ustki kiyim tayyorlashning umumiy sxemasi. 2. Vitochkalarni tikish va 3. Kiyim detallarini kesimini tikish.

1. Ustki kiyim tayyorlashning umumiy sxemasi. Kiyimlarni tikish bir necha texnologik jarayonlardan iborat bo’lib,bunda kiyim detallari va uzellarl tikilib, asosiy detalga ulanadi. Turli kiyimlarni tikish jarayonini o’rganib chiqish uchun, kiyim uzellarini texnologik ketma-ketlik tartibida alohida guruxlarga bo’lib ko’rib chiqish kerak. Ust kiyimlardan palto, kostyum, pidjak, plash va shu kabilarning tikish metodlari o’xshash bo’ladi. Quyida ust kiyim uzellarini tikilishinig umumiy sxemasi ko’rsatilgan. Ba’zi modellarni tikishda, uning detallari soniga va konstruksiyasiga qarab, sxemadagi tartibga o’zgartirishlar kiritiladi. (Texnologik tartib o’zgarishi mumkin bo’lgan uzellar sxemada qoraytirib ko’rsatilgan). Kiyimning ayrim qismlariga ishlov berishda va ularni ulashda, ommaviy kiyim tikishga mo’ljallab ishlab chiqilgan texnologik ko’rsatmalarga rioya qilinadi.

2 Kiyim detallariga boshlang’ich ishlov berish va turg’unlashtirish. Kiyim detallariga boshlang'ich ishlov berishga quyidagilar kiradi: 1. Qirqimlarga iushlov berish. 2. Detallarga yelim qotirmalar yopishtirish. 3. Vitochkalar va koketkalarni tikish. 4. Kesimga ishlov berish. Qirqimga ishlov berish turlari. Gazlamaning xili, ishlov berish usuli va mavjud jihozlarning turiga qarab gazlamalardan bichiladigan detallarning qirqimlarini titilishidan asrash uchun quyidagi ishlov berish turlarini ko'rib chiqamiz. Qirqimga ishlov berish turlari. № Qirqimga ishlov berish turi Ishlatilish sohasi 1 Ishlov berilmaydigan qirqim Titilmaydigan gazlama qirqimlarida, berk choklarda ishlatiladi 2 Arra tishli qaychida qirqish Titilmaydigan gazlama qirqimlarida ishlatiladi 3 Maxsus mashinada yo’rmash Ustki kiyim va kuylak qirqimlarida ishlatiladi 4 Qirqimni bukib baxiyaqator Titilmaydigan gazlamalardan tikilgan ko’ylak

yuritish qirqimida ishlatiladi 5 Qirqimga mag’iz qo’yish Qalin gazlamalarning qirqimlarida ishlatiladi 6 Qirqim bo’ylab yelim surkash Detallarni yelimlab yopishtirishda ishlatiladi. 7 Qirqimni kuydirish Kimyoviy tolali gazlama qirqimlarida ishlatiladi. 8 Turli xil kimyoviy moddalrni shimdirish Kimyoviy tolali gazlama qirqimlarida ishlatiladi. 9 Qo’lda yo’rmash Yakka tartibdagi tikishda ishlatiladi. Ust kiyim detallarini turg’unlashtirish va ba’zi foydalanish hususiyatlarini yaxshilash uchun, kiyimning asosiy detallari yoki uchastkalariga to’qima yoki noto’qima materiallarga yelim qoplangan qotirmalar yopishtiriladi. Kiyim detallarini turg’unlashtirishda asosiy maqsad - kiyimning tashqi ko’rinishini ko’rkamlashtirish va mahsulot sifatini yaxshilashdir. Hozirgi vaqtda ust kiyimlar bort qotirmasi ikkita qavat: asosiy qotirma va qo’shimcha qotirmadan iborat bo’lib, uning qo’shimcha qotirma qavatini o’rish iplari asosiy qotirmaning iplariga nisbatan 30 0 yoki 75 0 burchak ostida bichilgan bo’ladi. Qotirmani detalga yopishtirish va shakl berish yassi yostiqli maxsus presslarda, bir vaqtning o’zida bajariladi. Pressning ostki yostig’i ustiga navbati bilan kiyimning old bo’lak avrasini, qotirmani, bort qotirmasining asosiy qismini, yelim qotirmani qo’yib, press yostig’ini yopib, old bo’lakka shakl bergan holda, bir yo’la hamma detallar bir - biri bilan yopishtiriladi. Kiyim sifatini yaxshilashga qaratilgan ilg’or yo’nalishlardan biri, turli kiyimlarning avra materialiga mos keladigan yangi materiallardan qotirmalar yaratishdir. Shunday materiallardan biri, erkaklar pidjagiga yopishtiriladigan ko’p zonali termoplastik qotirma materialdir. Masalan, “Xo’ngartoteks” (VXD) firmasining “Pafiks komba” artikulli ko’p zonali qotirma materiali erkakalar pidjaki old bo’lagi shakilini turg’unlashtirish maqsadida ishatiladi. Bu qo’tirma materialning asosiy xusuiyati shundan iboratki,

uning qattiq, yarimqattiq va yumshoq zonalari mavjud bo’lib, bu zonalar bir – biridan tarkibi, qalinligi, eni, turqilishi, zichligi bilan farq qiladi. Birinchi zona boshqa zonalarga qaraganda qattiq bo’ladi va viskoza, ip, jun tolalariga tabiiy yoki sintetik qil aralashtirilib to’qiladi. Ikkinchi zona birinchisiga qaraganda yomshoqroq o’tar zona bo’lib, asta – sekin qattiq zonadan yumshoq zonaga o’tadi. Bu yerda turli tolalar navbat bilan almashtirilib ishlatiladi. Uchinchi zona yumshoiq bo’lib u bir xil ipdan va ikkala zonadagiga qaraganda siyrakroq to’qilgan bo’ladi. Qotirma materialini bichishda, andozalar uning zonasiga qarab joylashtiriladi. Masalan, old bo’lakning yuqori qismi, ya’ni yeng o’mizidan 20 sm ga pastgi qismi qattiq zonaga, undan yon cho’ntak chizig’igacha bo’lgan qismi yarim qattiq zonaga va cho’ntak chizigi’dan pastki qismi yumshoq zonaga, pidjakning boshqa mayda detallariga qo’yiladigan qotirma andozalar esa to’shamaning ochiq joylaridagi zonalariga qarab joylashtiriladi. Bichilgan qotirma detallari 145–150 0 C haroratda, 0,04-0,5 mpal bosim ostida “Pannoniya” (VXR) firmasining ChS–371, ChS–12–36 A markali presslarida 18– 25 sekund vaqt davomida yopishtiriladi. 3 Kiyim mayda detallarini tikish. Kiyimni mayda detallariga cho’ntak qopqog’i ,listochka , belbog’, xlyastik va xokazolar kiradi. Xlyastik bilan belbog’ni tikishda, ustki kiyimlar uchun avra va astar holda ishlov beriladi.Avra o’ngiga astar o’ngini qo’yib, 0,5-0,6sm kenglikda ag’darma chok bilan biriktiriladi. Xlyastik uchlari tikilganida chokka 0,1-0,2sm yetkazmasidan kertim beriladi va o’ngiga ag’darib,avra tomon 0,1-0,2sm kenglikda ziy chiqariladi. Xlyastik va belbog’ bir xil ishlov birish bilan tikiladi va namlab isitib dazmollanadi. Belbog’ xlyastiklariga ishlov berishdagi chok uchlarida asosiy gazlamada 0,5-0,7sm salqi beriladi va dazmol yoki pressda maxsus taglik orqali dazmollanadi.

Cho’ntakqopqoqqa ishlov berish. Cho’ntakqopqoqni universal mashinada tikish uchun , avra va astar gazlama detallarining o’ngini ichkariga qaratib, aylana yoki uchli joylarida avradan 0,2-0,3sm solqi hosil qilib, astar tomondan ag’darma chok bilan tikiladi. Bunda detalning astari avrasidan ko’ra, 0,4-0,6sm ensiz bo’lishi kerak. Cho’ntakqopqoq burchaklari 0,2-0,3sm kenglikda chok haqi qoldirib qirqib tashlanadi. Cho’ntakqopqoqni tikishni takomillashtirish maqsadida avra va astar gazlamalarini yelimlab yopishtiradigan apparatlardan foydalanish maqsadga muvofiq. Buning uchun avra va astar gazlamalarini qolip yordamida teskari tomonga bukib presslanadi, avraning bukilgan ziyiga yelim plyonka qo’yiladi yoki yelim kukun sepiladi. Detallarni avradan kant hosil qilib juftlanadi va presslab birlashtiriladi. 12.4 Vitochkalarni turi va ularning tikilishi. Vitochkalarning qirqma va yaxlit vitochka turlari bo'lib, ishlov berish jarayonida yorib yoki bir tomonga yotqizib dazmollanadi. Qirqma vitochkalar 18-rasm (a) detallarni qirqimidan boshlab 0,7-1 sm kenglikda chok solib tika boshlanadi. Bu chok tobora ensizlanib vitochka qirqimidan 1-1,5 sm nari o'tib yo'q bo'lib ketadi va yorib dazmollanadi . a b

18 - rasm Yaxlit vitochkalar ularning yon tomonlari belgilab qo'yilgan chiziq bo'ylab tikiladi. Baxyaqator vitochka 18-rasm (b) uchi tomon ensizlanib borib, uchiga yetguncha yo'q bo'lib ketadi va yorib dazmollanadi. Yaxlit vitochkalar yotqizib dazmollanishi mumkin. Unda yaxlit vitochkalarning tagiga avradan yoki boshqa gazlamadan parcha qo'yib belgilangan chiziq bo'ylab tikiladi. Gazlamaning vitochka uchlaridagi salqi joylari kirishtirib dazmollanadi. Kirishtirilgan joylarini mahkamlab qo'yish uchun vitochka uchlariga yelimli gazlama parchasi yopishtiriladi. Koketkalarni asosiy detalga ulash . Asosiy detalga koketkalar biriktirma choklar, bostirma choklar bilan ulanadi. Asosiy detallarda taxlamalar, bo'rtma choklar bo'lsa, oldin ularga ishlov berib olinadi.

19 - rasm . Koketkani yelim plyonka yordamida asosiy detalga biriktirish Koketka asosiy detalga bostirma chok bilan ulanadigan bo'lsa, koketkani pastki qirqimini belgilangan chiziq bo'yicha bukib dazmollanadi, asosiy detalga qo'yib, belgilangan chiziq bo'ylab ko'klab baxyaqator yuritiladi. Koketkani yelim plyonka yordamida yopishtirsa ham bo'ladi. Buning uchun koketkani bukish chizig'i bo'ylab teskari tomonga bukib dazmollanadi va buklangan tomonga yelim plyonka qo'yiladi. Koketka asosiy detaldagi belgilangan chiziq bo'ylab qo'yib dazmollanadi, keyin modelga muvofiq bezak baxyaqator yuritiladi. (19 -rasm) Koketka asosiy detalga biriktirma chok (20 - a rasm) bilan ulanganda detallar o'ngini ichkariga qilib juftlanadi va koketka bo'ylab 0,7-1,5 sm chok bilan yuritiladi. Chokni koketka tomon yotqizib dazmollanadi. 20 – rasm a b Murakkab shaklli koketkalarning (20 - b rasm) pastki qirqimiga avralik gazlamadan koketka shaklida qirqib olingan qo'shimcha parcha qo'yib 0,5-0,7 sm ag'darma chok bilan tikib olinadi. Koketka pastki ziyi asosiy detaldan 0,2-0,3 sm ziy chiqarib, ko'klanadi va dazmollanadi. Koketka asosiy detalga oldindan belgilangan chiziq bo'ylab bostirib tikiladi.

. 5. Kiyim detallarini kesimini tikish. O'rta chokda yoki yon choklarda ajratib qirqib hosil qilingan joy kesim deyiladi. Kesim hosil qilish uchun, bichiqda tikish haqi qoldiriladi. Kesimlar kiyim bezagi sifatida ham, kiyimni kiyib yurish qulay bo'lishi uchun uning teskari tomoniga yelimli materialdan bo'ylamalar qo'yiladi. Ort bo'lak teskari tomoniga andaza qo'yib, kesimni ziylari belgilab olinadi. Ort bo'lak chap qismiga bo'ylamani, uning qirqimi ort bo'lak bukish chizig'idan

O'xshashlar

Ustki kiyimlar yenglarini tikish

Ustki kiyimlar yoqalarini tikish

Ustki kiyimlar bortlarini tikish

Ustki kiyimlar qoplama cho’ntaklarni tikish

Ustki kiyimlar chokidagi cho’ntaklarni tikish