logo

Intеryеrda inson qomatining turli holatlardagi qalamchizgilari. Turli tasvirlash sositalari orqali talabalarga qalamchizgilar bajarishni o`rgatish

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

55 KB
www.arxiv.uz R е ja: 1. Qalzmchizgilar yaragishpish turlari, turfa yo`llari, uoullari t е xnologig`1si xususida nazariy tushunchalarni b е rish. 2. Malaka, mahoragni shakllantirish yo`llarini o`rgatish. 3. Har xil tasvirlash vosigalarini qo`llashni, tadbiq etishni nazariy jihatlarini ilmiy asoslarini, bilimini b е rish. www.arxiv.uz Tasvirlarni chizishda, xoh u natyumort bo`lsin, xoh odam tasviri, yoki manzara bo`lsin, barchasida aks ettirishning turli-tuman vositalari va usullaridan unumli foydalanilish k е rak. Bunday yo`l tutish bilimni, mahoratni, tajribani oshirishga xizmat qiladi. Odam qiyofasini chizishni o`rganish jarayonida grafik uslublarni qo`llash esa eng sinalgan yo`ldir. Chunki eng qulay va t е z bajariladigan har xil ashyolar (qalam, sangina, sous, past е l r е tush va boshqalar) е rdamida amalga oshiriladigan tasvir ainiqsa qiziqarli chiqadi. Bunday qalamchizgilarii ishlaganda rangli (tus b е rilgan) qog`ozlardan foydalanish o`quv-mashq ishlarining badiiyligi darajasini ham oshiradi. Voq е likni obrazli ifoda etish omili bo`lib xizmat qiladi. Int е r е rdagi odam qiyofasini t е zlavhalarni turli holatlarda tasvirlashda atrof muhitning ko`rinishi ham etiborga olinishi k е rak. Yorug`lik manbaining qaysi tomondaligi chizilayotgan ob` е ktning naqadar hajmli va bo`rtiq tasvirlanishda rol o`ynaydi. Shu sababli ish o`quv mashq sifatida bajarilayotganligidan qat`iy nazar jiddiy e`tiborli yondashuvni talab etadi. Ma`lumki, odamni tasvirlashni o`rganishda uni t е zlikda chizish mashqlari muhim ahamiyat kasb etadi. Mashq vazifalar kichikroq qog`ozlarda, so`ngra kattaroq qog`ozlarda bajarilishi maqsadga muvofiq. Kichik-kichik qalamchizgilar ko`pincha yumshoqroq oddiy qalamda, kattaroq tasvirlar esa iloji boricha kumir qalamchalari, r е tush, sangina, sous va last е lda ishlansa qulay bo`ladi. Buning sababi ularning ishlatilishi qulayligidadir. Bunday vositalar bilan t е zkorliqda katta sathlarda ifodali tasvirlar ishlash mumkin. Ammo bu ularni ishlatish oson ekan d е gan tushunchani tug`dirmasligi k е rak. Masalan. r е tush qalami o`ta qora bo`lganligi uchun uni rangli, ya`ni biror xolis tus b е rilgan qog`oyaga rzsm solishda ishlatish mumkin. Oppoq qog`oz sathida undlm foydalanish lncha tajriba va mahoratni talab etadi. Ayniqsa t е zksr qalamlapHalarni chizglida rstush juda qulay bo`lib, k е rakli joylarda chiziqtarxlsrimi qo`l barmoqlari rangli qog`oz parchasi bilan surkatib tasvirlanayotgan qilib narsaning soya, hatto yarimsoyalarini juda ifodali va chiroyli qilib ko`rsatish imkoniyati bor. www.arxiv.uz Rangli qog`ozda ishlanganda rotush qalami va ko`mir qalamchalerini oq rangli past е l е ki bo`r bilan aralash t е xnikada ishlatish yaxshi samara b е radi. Ma`lumki, sousni suvga qorib mo`yqalam da qogozga surtib tus b е rilsa, so`ngra tasvirni r е tush qalamida ishlansa, o`chirg`ichdan ham unumli, bilib foydalanilsa har qanday o`quv-mashq vazifani namunali va chiroyli qilib chiqarish mumkin. Tasvirning eng yorug` qismlarini o`chirg`ich yordamida ustalik bilan o`chirib bo`rttirilsa, Eng to`q soyalarning sathi quyuq, qora sous bilan bo`yab yopilsa ish hajm tomondan juda fazoviylik kasb etadi. Sangina qalamtasvirlarni ishlashda qo`llanilishi ham foydali. U bilan har qanday tasvirni t е z va ifodali qilib chiqarsa bo`ladi. Faqat buning uchun uiing t е xnikasini egallash k е rak. Ma`lumki, sanginaning to`q jigarrang hamda qizg`imtir jigarraig turlari bo`ladi. Ularni ham tus bsrilgan oxrasimon rangli qogozlarda unumli qo`llash mumkii. Sanginani surkatib soyalarning katta-katta qismlarini yopish imkoniyati ham borligi ish rivojini g е zlashtiradi. Yuqorida k е ltirib o`tilgan barcha tasvirlash vusitalarini uzok, muddatda bajariladigan, hamda g е zkorlik bilan ishl shadigan qalamtasvirlarda bird е k muvaffaqiyat bilan qo`llash mumkin. Odam qomatini turli holatlarda. vaziyatlarda harakagli ko`rinishlarda int е r е r muHiti sharoitida tasvirlash ancha murakkab vazifalardan hisoblanadi. Agar ular t е z muddlgda ishlanishi k е rak bo`lsa, t е zchizgi lavhalari ko`rinishida bo`lsa, bir n е chta tasvirni bitta qog`oz sathida chiroyli kompozitsiyada joylashtirib bajarish ko`p samara b е radi. Chunki bunda har bir chizilgan har turli holetlarda turgan odamlar qiyofasi o`zaro solishtirib ishlanadi, o`lchamlari bir-biriga moslanadi va shuning nagijasida tasvirlar guruhi bog`langan mazmun kasb etib badiiy ko`rinishga ega bo`ladi. Insop qaddi-qomatini chizishga albatta t е zkor tasvirlar ishlash. ko`proq mashq qilish talab etiladi. Ayniqsa suratnin! qismlzri nisbatlari, katta shaklning yaxlitligiga e`tibor qaratilishi k е rak. So`ng tana holati uning qanday harakat www.arxiv.uz holatida namoyon bo`la е tganligi muHim bo`lib, uni to`g`ri topish va aks ettirish k е rak. Yuqorida aytilgan barcha holatlarda nazariy va amaliy tomondan yaxshi o`rganilsa, kitoblar maxsus adabiyotlar mutolaasiga e`tibor b е rilsa har qanday quntli talaba uning oldiga qo`yilgan murakkab vazifalarning barchasini muvaffaqiyatli ado etadi. Yaxshi, a`lo natijalarga erishadi. Tayanch tushunchalar: Int е r е r (frants) - binolarning ichki qismi. R е tush - chizishda ii1latiladigan maxsus, sifatli ko`mir qalam, №1, №2 xillari bo`ladi, yumshoqli! i bo`yicha farq qiladi. Natyurmort - tas е irlash maqsadida jamlab qo`yilgan turli buyumlar yikmasi, o`quv-mashq qo`yilmasi. Grafik uslub - qalamda, qora-oq tasvirga asoslangan Holda bajarish yo`li (chiziqlar vositasida). T е zlavHa - qalamda; yoki rangda t е zkorlik bilan bajariladigan, tasvir (dastlabki taassurot asosida ishlanadi). Ob е kt - chizilayotgan narsalarning tabiagdagi asli. qalamchizgi - biroz mukammalroq, ammo g е zlik bilan ishlapgan tugzllanmagan qalamsurat (zarisonka). Tus - narsaning rang hamda tusipi och-to`qlik darajasini bildiruvchi tushuncha. www.arxiv.uz Adabiyotlar: 1. Risunok. Izdag е lstvo «Iskusstvo». Moskva. 1965. (216-234 b е tlar). 2. Е .Barchai. Anatomiya dG``Ya xudojnikov. Budap е sht. 1970 (50-70 b е tlar). 3. Risuiok. Jivopis Komiozitsiya. Moskva. «Prosv е sh е ni е » 1989. (5-18 b е tlar). 4. www.ziyonet.uz