Музей ашёларини ҳисобга олиш - Tarix - Referatlar

Музей ашёларини ҳисобга олиш

Yuklangan vaqt:

24.09.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

40 KB

Ko'chirib olish

Музей ашёларини ҳисобга олиш Режа : 1. Музей фондларини ҳисобга олишнинг мақсад ва вазифалари. 2. Фондларни ҳисобга олиш ва ҳисоб ҳужжатлари. 3. Музей фондларини илмий каталоглаштириш.

Музей фондлари - давлат мулкидир. Ҳар бир музейнинг фондларини юридик ҳимоялаш зарур. Бундан мақсад: - Ашёларни тегишли музейга қатъий жойлаштириш ва буни қонунан кафолатлаш; - Музей фондидаги ашёларнинг юридик ҳолатини расмийлаштириш; - Ашёларни тегишли илмий ходимларга бириктириш, чунки улар ашёларнинг сақланиш даражасига жавоб беради; - Ҳали музей фондларида бўлмай вақтинчалик сақланаётган ашёларни расмийлаштириш; - Музей ичкарисида ва залида жойлашган ашёларни ажратиш; - Ашёларнинг даставвал ва ҳозир қандай эканлигини назорат қилиш; - Ашёларнинг турар жойлари тўғрисида тезда маълумотлар билиш ва топишда имкониятлар яратиш; - Норматив ҳужжатларга мувофиқ музей фондларидан фойдаланиш қоидаларини ишлаб чиқиш ва бошқалар. Ўзбекистон музейларида асосий юридик ҳужжатлар қабул қилиш, топшириш, кириш ва илмий инвентарь китобларидир. Юридик кучга эга бўлган ҳужжатлар, рўйхатга олинади ва умрбод сақлашга берилади. Баъзи ҳужжатлар юридик кучга эга бўлмайди. Масалан: ҳисоб, топографик картотекалар. Фондларни ҳужжатлаштиришда асосан уларни классификациялаш ва тизимга солиш назарда тутилади. Фондни ҳужжатлаштириш тизими қанчалик илмий ва мустаҳкам бўлса иш шунча яхши ташкил этилган ва қулай бўлади. Фонд ҳужжатлаштирилиши бир пайтнинг ўзида информацион тизим ҳамдир. Алоҳида ва гуруҳли музей ашёларини тадқиқ қилиш ва уларни мақола ва монография тарзида чоп этиш муҳим масаладир. Умумдавлат музей информацион тизимини ташкил этиш оғир масаладир.

Музей информацион тизими фонд ишини режалаштириш ва ривожлантиришда кўргазмалар ташкил этиш, танлашда катта аҳамиятга эга. Фонд информацион тизими ҳар бир мутахассисга ҳам керак бўлиши мумкин. Географ, санъатшунос, филолог, медик, рассом, архитектор, ёзувчи, режиссёр, актёр ва бошқалар. Фонд информацион тизимини ташкил этиш энг оғир масалалардан бири бўлиб, буни замон талабига жавоб бериши учун ЭҲМ орқали автоматлаштириш керак. Фондларни ҳисобга олиш. Ашёларни музейга қабул қилиш масъул ишдир. Музей йиғимининг сифати талабга жавоб бериши керак. Бу ишни махсус комиссия ҳал қилиб, қарор чиқаради. Ашё ҳали музей фондига ўтказилмай мутахассислар уни ўрганади ва хулосаларини комиссияга тақдим қилади. Музейга келган ашёларни расмийлаштириш учун аввало бу ашёни топширган ва қабул қилиб олган шахс акт ёки квитанцияларни ҳужжатлаштириб имзо чекади. Акт ёки квитанцияга ривоят ёзилади. (қаерда ишланган, қачон фойдаланилган, мемориал аҳамияти ва б.) Кўплаб ашёларни қабул қилишда коллекцион опись ёзилади. Ўзбекистон музейларида экспедицияда тўпланган, сотиб олишган ва совға қилинган ашёлар комиссия кўргунига қадар алоҳида жойда вақтинчалик ҳисобда туради. Баённомага комиссиянинг ашёни музейга қабул қилиш ва уни умрбод сақлаш тўғрисидаги қарори ёзилади. Булар энг камида уч нусхада бўлади. Ашёнинг умрбод қабул қилиниши катта аҳамиятга эга. Бундан ашёнинг музейга тегишли эканлиги, юридик моҳияти бошланади. Ашёнинг қабул қилиниш акти, имзоланади, сақлашга маъсуллар имзо чекадилар. Акт директор томонидан тасдиқланади ва муҳрланади. Ашёлар дастлаб рўйхатга ўтгандан бошлаб токи давлат мулки бўлгунича ҳисобга олинади.

Ҳар бир ашёга тартиб номери музей шифри билан қўшиб қўйилади. Масалан: Давлат тарихий музейи (ДТМ) - А.Т.105809. Ашёлар сони тартиб рақами билан белгиланади. МасаланД.Т.М. А.Т. - 1865- 2020. Кирим (книга поступлений) китоби - катта аҳамиятга эга бўлган юридик актдир. Тўлдирилгунча ҳар бир варағи рақамланади, тикилади, имзо чекилади, муҳр қўйилади. Катта аҳамиятга эга бўлган ҳисоб ҳужжатлари юридик кучга эга бўлиб махсус китоб ва описларга ёзилади. Умрбод, вақтинча сақлашга берилган ашёларнинг актлари ва умрбод, вақтинча сақлашга қабул қилинган ашёларнинг актлари 4 та махсус делода сақланиб, йил охирида рақамланади, тикилади, муҳрланади. 1 январгача ҳар йили опись қўйилди. Музей фондларида илмий асосланган каталог тузиш унинг ўз функциясини тўғри бажарилишига хизмат қилади. Музей каталоглари - музей ашёларини характерлаб беради. Каталоглар тизимли ва алфавитли бўлади. Масалан «фан ва маданият» бўлими Т дан Э ҳарфигача қўйилади (Т-Э) Масалан «халқ таълими» шоҳобчаси «Фан ва маданият» бўлимига киради, индекси - Т, Фан бўлими - У -8 қўйилади, ижтимоий фанларга 25-39 рақамгача индекс қўйилади. У 8 - 25-39. ЭҲМ музей ишини енгиллаштиришда ва замон талабига жавоб беришда катта аҳамият касб этади.

Адабиётлар: 1. Инструкция по учету и хранению музейнўх ценностей в музеях системў. 2. Киршенко. Исторический музей. М.. 1984. 3. Мозийдан садо. 2001 йил, №1-2. 4. Музееведение. Музей исторического профиля. М., 1988. 5. Разгон. А. М. Музейнўй предмет как источник. Проблемў источниковедения истории и спецальнўх исторических дисциплин. М., 1984. 6. Содиқова. Н. Маданий меросимиз хазинаси. Т., 1981.

O'xshashlar

Музей ашёларини ўрганиш

Музей экспозицияси

Музей фондларини тўлдириш

Музей фондларини сақлаш

Экспозицияни лойиҳалашнинг илмий асослари