Пахта ҳосини теришга тайёрлаш ва териш қоидалари - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Referatlar

Пахта ҳосини теришга тайёрлаш ва териш қоидалари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

93 KB

Ko'chirib olish

Пахта ҳосини теришга тайёрлаш ва териш қоидалари Режа: 4.1. Пахта хосилини теришга тайёрлаш. 4.2. Пахтани қўлда ва машинада териш тартиби. 4.3. Пахтани териш. 4.4. Пахтани териб олиш машиналари.

1. Пахта хосилини теришга тайёрлаш. Ђўза тупидаги кўсаклар бараварига пишмаганлиги сабабли унинг ҳосили бир неча марта териб олинади. Одатда гўза кўсаклари августда очила бошлаб, сентябр ва октябр ойининг бошларида ёппасига очилади. Ђўзанинг пастки ва юқориги шохларидаги кўсакларнинг пишиши оралиғида 1,5-2 ой вақт ўтади. Пахтачилик бригадаларида йиғим-терим ишларини бошлашдан 10 кун илгари йўллар, кўприклар, тарози, хирмон, айвонлар, қуритиш майдончалари ва терим фартуклари тайёрлаб қўйилади. Мутахассислар томонидан бригадирлар иштирокида гўза майдонлари охирги марта кимёвий ишлаш вақти кўрсатилган акт тузилади. Бунда ишлатилган препаратнинг номи, миқдори ва ишчи эритманннг гектарига сарфи кўрсатилгаи бўлиши керак. Ҳар бир бригадада гўзанинг очилишини ҳисобга олган ҳолда машинада ёки қўлда териб олиш режаси ва графиги пайкаллар бўйича тузиб чиқилади. Далани машина ёки қўлда теришга тайёрлашда гўзани дефолиация (баргларни тўктириш) ва десикация (тупларини қуритиш) қилиш муҳим аҳамиятга эга. Ђўза баргини терим олдидан дорилаб тўктириш терим машиналари ишини енгиллаштириш ва уни юқори иш унумдорлигида ишлаши учун шароит яратиш мақсадида ўтказилади. Ўз муддатида ва юқори сифатли ўтказилган дефолиация кўсакларнинг етилиши ва очилишига сезиларли даражада таъсир кўрсатиб, биринчи сорт пахта ҳосилини кузги совуқлар тушгунича териб олиш имконини беради. Дефолиация сифатсиз ўтказилганда машинада терилган пахтага ҳўл барглар қўшилиб кетади. Натижада пахта ифлосланишдан ташқари унга барг шираси юқиб яшил-сариқ ранг билан бўялади. Маълум бўлишича бу ранг пахтани қайта ишлашда ҳам кетмайди, балки толада сақланиб қолади, маҳсулот сифати пасаяди. Дефолиациядан кутилган натижани олиш учун уни ўтказиш муддатларини тўғри белгилашнинг аҳамияти каттадир. Дефолиацияни ҳар бир туп ғўзада иккитадан тўрттагача кўсак очилганда ва ҳавонинг ўртача ҳарорати 17С дан паст бўлмаганда ўтказиш тавсия этилади.

Дефолиация самарадорлигини оширишнинг муҳим тадбиридан бири ғўзани физиологик активлигини сақлаб колишдир. Бунинг учун дефолиация ўтказиш олдидан ғўза суғорилади. Дефолиация учун хлорат магний, хлорат- хлорид кальций ва УДМ препаратларидан фойдаланилади. Дефолиация қилишда препаратларнинг меъёри ғўзанинг ўсганлигига қараб белгиланади. Хлорат магний препарати гектарига 8-12 кг, хлорат-хлорид кальций эса 20-25 кг сарфланади. Дефолиация сифатида УДМ системасидаги препарат кенг қўлланилмоқда. УДМ препарати хлорат-магнийнинг аммофос, карбамид билан аралашмаси ҳисобланади, УДМ нинг аммиак селитраси билан аралашмаси (УДМ-IV) десикацияда қўлланилади. УДМ препарати марказлашган тартибда мутахассисларнинг иштирокида тайёрланади. 5-8 кг магний хлорат, билан 10-12 кг аммофоснинг эритмаси (УДМ-1), 6- 9 кг магний хлорат билан 10-12 кг карбамиднинг эритмаси (УДМ-П) I га ерга дефоляция учун ишлатилади. 8-15 кг магний хлорат билан 15-20 кг аммиак селитраси эритмаси (УДМ- IV ) I га ерга десикация учун ишлатилади. Ђўзаси кеч ривожланган, дефолиация қилиш пайтигача биояопнс жиҳатдан етилмаган шунингдек, туплари кучли ривожланган лекин кўп кўсак тугиб ҳали улар очилмаган майдонлар десикация қилинади. Бунда ўсимликларнинг ҳаёт фаолияти батамом тўхтайди барча ўсув қисмлари, шу жумладан хом, очилиб улгурмаган кўсакларнинг ҳаммаси қурийди. Кўсак пўстининг суви қочиб, чаноқлари ёрилиб тезда бир-биридан ажралади. Десикация учун магний хлорат препаратидан гектарига 25-30 кг, хлорат- хлорид кальцийдан гектарига 45-50 кг ёки УДМ-IV десикантидан фойдаланилади. Дефолиант ва десикантлар сепишда Т-28Х-4 ва МТЗ-50Х маркали чопиқ тракторларига ўрнатилган ОТН-8-16, ОВХ-14 маркали чанглагич пуркагичлардан фойдаланилади.

2 Пахтани қўлда ва машинада териш тартиби. Хўжаликда қанча теримчи бор, қанча ташиш техникаси бор, қанча қўлда, қанча машинада терилади. Агар уруғлик пахта етиштириладиган бўлса, далалар апробация кўригидан ўтган бўлиши, бунда комиссия уруғлик пахта териб олиш учун махсус рухсатнома беради. Уруғлик пахталар алоҳида топширилади. Пахта даласидан ҳосил 4 мартагача териб олинади. Пахталар тез ва қисқа кунда пишиб етилиши учун дефолиация ва десикация қилинади. Пахта терими бошланиши олдидан ғўза тупларида камида 2-3 тадан тўлиқ пишган (соғлом) кўсак бўлиши керак. Пахтани тоза пишган, кўсаклардан териш, шунингдек соғлом, турли хас-чўп аралашмаларисиз териб олиш, шу хўжаликка қўшимча иқтисодий фойда бўлади. I -терим-20-25% (2-3) кўсак очилганда. II - терим қолган хосилнинг 35-40% очилганда терилади. III - терим II теримдан 10-15 кун ўтгач терилади (ёки совуқ тушгандан сўнг). I ва II терим пахталари I саноат навига топширилади. III - терим яхши (сифатли) бўлса I саноат навига, пишмаган хом пахталар бўлса II саноат навига олинади. Тўртинчи теримда кўсак ва кўрак пахтанинг чиқишига қараб III ёки IV навга қабул қилинади. Терим уюшқоқлик билан ўтказилса пахтанинг 85-90% ни I навга топшириш мумкин. Уруғчилик хўжаликларида уруғлик пахта даласи апробация комиссиясининг хулосасига кўра ёки уруғликка, яроқсиз деб топилган бўлсак умумий пахта ҳисобида териб топширилади. Уруғлик участкаларида ғўза тупида ўртача 3-5 тагача кўсак очилганда I терим бажарилади. Уруғлик учун пахта I - II марта яъни 10-15 октябргача териб олинади. Қолгани техник пахтага топширилади Барча терилган пахталар хоҳ у техник ёки уруғлик бўлсин, қабул қилинган Давлат Стандарти талабига жавоб бериши шарт.

Қўлда терилган пахта ҳам машинада терилган пахтанинг ўхшаш тўртта навдан иборат бўлиб, унинг белгилари қуйидагича: I -íàâ ïàõòàñè қўëäà ñèқèá қўéèá þáîðèëãàíäà, укпарланиб àñëè øàклига қайтади, толалари яхши етилган, бақувват долька (чаноқ) пахтаси кўпчиб туради. Толасининг узулиши кучи 4.4 г/к ва ундан ортиқ. Ранги ғўза навига ва парвариши шароитига қараб оқ ёки оч новвот рангли бўлади. Шудринг ва ёмғир таъсирида тола сифатида майда сариқ доғлар учраши мумкин. II нав якка чаноқ пахтаси I навникидан кичикроқ, камроқ укпарланиб туради. Толасининг узулиш кучи 3,9-4,3 г/к, сув етишмаслиги натижасида тезроқ очилган ёки етилмаган бўлса ҳам паст ҳароратда совуқ тушгандан кейин очилган кўсаклардан териб олинади. Ранги навига ва парвариш шароитига қараб оқ ёки оч ёввойи рангли бўлади. Шудринг ёки ёмғир натижасида тола сиртида унча катта бўлмаган сариқ доғлар ҳосил бўлади. III нав- якка чаноқ пахтаси II навникидан кичкинароқ ва кам укпарланиб туради, асосан очилган ва чала очилган кўсаклардан териб олинади. III нав пахтанинг толаси тўлишиб етилмаган, баъзан хом, ранги оч хира рангдан оч новвот ранггача товланади. Тола сиртида сариқ доғлар бўлади. Унинг узилиш кучи 3.2-3.8 г/к. IV нав- Давлат стандартига мувофиқ, совуқ уриб ривожланишдан тўхтаган, етилмаган кўсак ва кўраклардан чувиб олинади. IV нав пахта таркибида кўплаб ўлик толалар бўлади. Бу хилдаги пахтанинг ранги оч новвот рангдан новвот ранггача товланади, қўнғир доғлари бўлади, толаси узулиш кучи 2.1 г/к ва ундан ҳам камроқ бўлади. Пахта машина ёки қўлда терилиб, унинг намлиги ва ифлосланиши тош, шағал ип газлама парчалари, кўм-кўк кўсак йирик барг (сатҳи 4 см 2 ортиқ бўлган) кўм-кўк бегона ўтлар аралашган бўлса қабул қилинмайди. Агар топширувчи билан қабул қилувчи (пункт, заводнинг классифи-катори) ўртасида баъзи нав бўйича келишмовчилик бўлса, бундай хол-ларда махсус асбоб ЛПС-4 орқали толанинг узулиш кучига қараб лаборатория шароитида анализ ўтказилади ва шу асосида нав қабул қилинади. Ҳар бир хўжалик

пахтаси тайёрлов пунктига топширилаётган пахта нави, машина терими ва қўл терими бўйича алоҳида-алоҳида ғарамларда сақланади. Қўлда терилган пахтанинг ифлослиги ва намлиги Пахт а нави Пахтанинг сифатлари бўйича ифлос аралашмаларнинг вазний улуши ва намлиги нисбати меъёрлари 1-синф 2-синф 3-синф Ифлос аралаш маларн и вазний улуши Намлик ни вазний нисбати Ифлос аралаш маларн и вазний улуши Намлик ни вазний нисбати Ифлос аралаш маларн и вазний улуши Намлик ни вазний нисбати I II III IV V 3 5 8 12 10 10 11.0 13.0 10.0 10.0 12.0 16.0 12.0 13.0 15.0 17.0 16.0 16.0 18.0 20.0 22.0 14.0 16.0 18.0 20.0 22.0 Стандарт бўйича машинада пахта терилганда қуйидаги қоидаларга риоя қилиниши шарт ингичка толали пахтадан уруғли чигит тайёрланаётганда ва ўрта толали пахтанинг элита ва 1 репродукция хосилини тераётганда машинадан фойдаланишга рухсат этилмайди Уруғлик чигит тайёрланадиган майдонлардаги ғўзани дефолиация қилиш учун фақат ўсимликка юмшоқ таъсир этувчи препарат ишлатилади. Уруғлик пахта икки ярусли пахта териш машинаси билан фақат бир маротаба терилади. Бунда ғўза барги 80% ортиқ тўкилган ва ғўза тупидаги ҳосилнинг ўрта ҳисобда 70-75% очилган бўлиши керак. Чигитнинг механик шикастланиши 1% дан ошмаслиги керак. Пахтани тайёрлов пунктига топширишда ҳамма ҳужжатларга қўлда терилган пахта сифатига қараб, масалан: áèðèí÷è навга- I , иккинчи навга- II , ва ҳоказо ёзилади.

Агар топширилаётган пахта машинада терилган бўлса юк хатга «М» ҳарфи ёзилади. Тўкилган пахта қўлда ва машинада терилган бўлса «П» (подбор) ҳарфи ёзилади. Тўкилган пахта қўлда терилса, тўкилган пахта машинада терилса III - нав « III П» ёзилади. Тўкилган пахта ва кўрак-кўсак қўлда терилиб, дала шароитида кўсак чивийдиган машинада тозаланса тегишли стандарт нав бўйича қўлда терилган деб қабул қилинади. Машина терими пахта навлари бўйича қабул қилиш шартлари қуйидагича: (ўрта толали ғўза навлари учун). I -нав пахтаси қўлда сиқиб қўйиб юборилганда укпарланиб асл шаклига қайтади. Ђўзанинг навига, парваришлаш шароитига қараб I -нав пахта оқ новвот рангда бўлади. Тола узулиш кучи 4.4 г/к ва ундан юқори. Шудринг ва ёмғирдан сўнг тола устида сариқ доғлар пайдо бўлиши мумкин. Пахтаси якка чигит пахта бўлиб, бўлакчаси (чаноқдаги пахта) бир оз чўзилган бўлиб, толалари салгина буралган. II -нав пахтаси I -навга нисбатан камроқ укпарланади, асосан тўлиқ етилган. Кам сувликда паст ҳароратда ва бошқа ноқулай шароитда очилган кўсаклардан териб олинади. Бу навли пахтанинг ранги навига ва парваришлаш шароитига қараб оқ ёки оч новвот рангли (ингичка толали навларда хирароқ) бўлади. Шудринг ёки ёмғирдан кейин толасида сариқ доғлар бўлиши мумкин. Толанинг узилиш кучи 3.9-4.3 г/к. Пахтаси алохида 1 дона чигитли пахта ва бўлакчасида чўзилган толалар учраши мумкин. Бу хилдаги толанинг сирти йилтираб, жилоланиб туради. III -нав очилган ва чала очилган кўсаклардан териб олинади, пахтаси асосан етилмаган, ичида хомлари ҳам аралашган бўлади. Бу навга мансуб пахта II -навга нисбатан ҳам камроқ укпарланади. Қўлда сиқилганда асл шаклига кам қайтади. Ранги оқиш хирадан оч новвот ранггача бўлиб, тола сиртида тўқ сариқ доғлар учрайди. Бўлакчаси чўзилган, толалари бўралган. Унда алоҳида-алоҳида етилмаган ва чўзилмаган бўлакчалар аралашган бўлади. Пахтаси ялтироқ, силлиқ чаноқлардаги ҳар хил катталикдаги хом пахтани эслатади. Толанинг узилиш кучи 3.2-3.8 г/к.

IV -нав хом тўлиқ етилмаган, чала очилган ва очилмаган кўраклардан териб олинади. Пахтаси қўлда сиқилганда кўпчимайди, укпарланмайди, асл ҳолига қайтмайди, ранги оқ хира ёки оч новвот рангдан, тўқ новвот ранггача товланади, тола сиртида қорамтир (ингичка толали ғўза навларида пахтанинг ранги оч новвот рангдан сариқ новвот ранггача бўлиб, толасида тўқ сариқ) доғлар бўлади. Унда ўлик толалар III -навдагига нисбатан кўп бўлиб, ялтираб товланиб бўлакчасини деярли қоплаб туради. Бу хилдаги пахта асосан, кўсак ва кўраклар териб олингандан кейин кўсак чувийдиган машиналардан ўтказилади ва тозаланиб чиқарилади. Бу навда толанинг узулиш кучи 3.1 г/к дан ва ундан паст бўлади. 3. Пахтани териш. Пахтани машинада ва қўлда териш бўйича белгиланган стандартларнинг ўзига хос хусусиятлари далани машина терими учун сифатли тайёрлаш ҳамда пахта теримини мақбул схема бўйича ташкил этиш учун маълум шароит яратишдан иборат бўлиб, бу намлиги ва ифлослиги кам бўлган сифатли пахта етиштириш имконини беради. Стандарт бўйича пахта бир мавсумда тўрт марта қўлда терилади. Пахтани қўлда теришдан илгари далани бегона ўтлардан тозалаш лозим. Қўлда биринчи марта пахта теришга ҳар қайси ўсимликда ўрта ҳисобда уч- тўрттадан кўсак очилган пайтда тушилади. Усув даври охирларигача ўтказиладиган иккинчи теримда ўсимлик тупларида яхши очилган кўсаклардаги пахтанинг ҳаммаси йиғиб олинади. Шундай қилиб, биринчи ва иккинчи қўл теримида тўла етилмаган кўсаклардаги пахтани, шунингдек, қалин шудринг тушган пахтани теришга йўл қўйилмайди. Учинчи ва тўртинчи қўл теримида ўсимлик тупларида қолган пахта ҳосилининг ҳаммаси охиригача териб олинади ва шу билан пахта терими тугалланади. Одатда қўлда териб олинадиган уруғлик пахта йиғим-терими Ўрта Осиё Республикаларида 5-10 октябрдан кечиктирмай тугалланади. Машина теримига гўза баргининг камида 75-80% тўкилганда тушилади ва машина терими уч марта амалга оширилади. Шпинделли машиналарда биринчи марта кўсакларнинг кўпи билан 50-60% и очилганда терилади.

Қўшимча равишда кўсакларнинг 20-30% и очилганда иккинчи машина терими ўтказилади. Ўсимлик тупларида қолган ҳосил охирига қадар кўсак териш машиналари ёрдамида йиғиб олинади. Шпинделли терим машналари ўтгандан кейин ерга тўкилган пахта механик усулда подборшиклар ёрдамида терилади. Ђўза тупларида қолган ҳосил кўсак териш машиналарида йиғиб олинганидан кейин дала қолдиқ ҳосилдан тозаланади. Пахтани машинада теришда ХВА-1,2, 14ХВ-2,4, 17ХВ-1,8, ХВБ-1,8, ХНП-ТД ХН-3,6 каби пахта териш машиналаридан, кўрак теришда эса СКО- 4, СКО-3,6 ва СКО-5,4 тозалагичли кўрак териш машиналаридан, қатор ораларига тўкилган пахтани теришда ПХ-1,2, ПХ-2,4, ПХП-1,8 ва ПХС-3,6 маркали подборшиклардан фойдаланилади. Машинада ғўза тупларидан ҳамда ердан терилган пахта, шунингдек, қўлда ва машина билан терилган кўсаклар дала шароитида УПХ-1,5Б универсал пахта тозалагичда тозаланади ва бир йўла трактор прицепларига ортилиб жўнатилади. Кўсак териш машиналари ва подборшиклар билан терилган пахта далада қуритилади ва тозалаб, унинг намлиги ҳамда ифлослик даражаси кўпи билан 22% га келтирилади. Теримни кечиктириш ҳар хил сортларга оид пахтанинг аралашиб кетишига, шунингдек, пахтанинг умумий сорти ва ундан олинадиган тола сифатининг пасайиб кетишига олиб келади. 4. Пахтани териб олиш машиналари. Пахта териш машиналари ишлаш принципларига кўра учта асосий тип: механик, пневматик ва пневмомеханик турга ажратилади. Пахтаси машинада териладиган далалар бегона ўтлардан тоза, ўқариқлар текисланган, ғўза баргларининг 75-80% сунъий равишда тўктирилган бўлиши керак. Ҳозирги кунда бизда ишлаб чиқарилган вертикал шпинделли турли маркадаги терим машиналари ишлатилмоқда ХВН-1.2 А, ХВБ-1.8, ХВА-1.2, ХНП-1.8 ва Американинг горизонтал шпинделли «Кейс» терим машиналари кенг қўлланилмоқда.

Пахта териш машинаси бир ўтишда очилган кўсаклардаги пахтанинг 90- 95% ини териши, ерга 2% дан ортиқ тўкмаслиги; хом кўсакларни ҳар 10 м да 3 донадан ортиқ тўкмаслигини, уларни шикастланмаслиги; терилган пахтада ғўзапоя толаси, шохлар ва хом кўсаклар бўлмаслиги лозим Кўсак териш машиналари билан терилган пахта далада қуритилади ва тозалаб, унинг намлиги ва ифлослик даражаси кўпи билан 22% га келтирилади. ХВБ-1,8 ва ХВА-1.2 пахта териш машиналари икки қаторли 17хВ-1.8Б машинаси асосида яратилган бўлиб, улар қатор оралари 90 ва 60 см қилиб экилган ғўзалардан уруғлик пахта (пастки ярусдан) ва техник пахтани (юқориги ярусдан) айрим-айрим теришга мўлжалланган. Пастки ва юқориги яруслардан терилган пахта толаларнинг пухталиги бир-биридан 0.2-0.3 г ёки 5% фарқ қилади. Яруслаб терадиган машина ва қўлда терилган пахта чигитларига нисбатан гектарига 2-4ц муттасил қўшимча ҳосил беради. Биринчи машина терими тупларидаги камида 60% кўсаклар пахтаси очилгандан кейин бошланади, иккинчи терим эса биринчи теримдан 12-15 кундан сўнг, яъни қўшимча равишда яна 25-30% кўсаклар очилгандан кейин бошланади. Уруғлик чигитли пахтани икки ярусли терадиган ХВБ-1.8 ва ХВА-1.2 машиналари билан териб олиш учун II ва III репродукцияли пахта майдони ажратилади. Уруғлик пахта кундузи терилади ва улар айрим ҳисобга олинади. Уруғлик пахта ғўза барглари камида 80% тўкилганидан ва туплардаги кўсакларнинг 70-75 % очилгандан кейин машина бир марта терилади. Уруғлик пахта тайёрлов пунктга ёки пахта тозалаш заводига кўндаланг йўғон яшил чизиқ туширилган (пастки ярусдан терилган пахта учун) белгиланган формуладаги (№ЗХ-1) юк хати билан жўнатилади. Бу юк хати ғўзаларнинг юқори ярусдан терилган техник пахтани жўнатишга мўлжалланган юк хатидан фарқ қилади. Пахта ҳосили машинада ёки қўлда териб олингандан кейин ғўза тупларида қолган пахта бўлаклари, чала очилган ва очилмаган кўсаклар

СКО-2.4 ёки СКО-3.6 кўсак териш машиналари билан йиғиштирилади. Кўсак териш машиналари уч хил технологик схемада ишлаш мумкин. Терилган кўсакларни чувиб, хас-чўпдан тозалайди; терилган кўсакларни чақиб бункерга узатади ёки терилган кўсакларни тозаламай бункерга узатади. Терилган кўсакларни чақиш ва турли хас-чўплардан тозалаш учун машинага барабанли тозалагич ўрнатилган. Машинада ғўза тупларидан ҳамда ердан терилган пахта, шунингдек қўлда ва машина билан терилган кўсаклар дала шароитларида УПХ-1.5В универсал пахта тозалагичда тозаланади ва бир йўла трактор прицепларига ортилади. Бу тозалагич машинада барабанлар орасидаги ва удлар билан тўрлар орасидаги технологик зарарлар оралиги 11-13 мм бўлиши лозим. Чўткалари барабанларнинг хиллари аррали барабанлар сиртига ўрнатиб ёки кўпи билан 1 мм ботиб туриши керак. Машина соатига 1500 кг кўсак чувиб тозалайди. Тозалаш эффекти 75-85%. Кўсаклар машинага қўлда ёки ҳаво ёрдамида суриб олинади ва барабанларига узатилади. Қўл билан ва машинада терилган пахталар тайёрлов пунктларига ЎзРСТ стандарти талаблари бўйича қабул қилинади. Қўлда терилганда I нав пахта учун ифлослик меъёри 3% гача, II нав учун 5%, III нав учун 8% ва IV нав учун 12% дан ортиқ бўлмаслиги типлари бўйича - 10%, 11%,13% дан ошмаслиги лозим. Чигитли пахта узилиш кучи (баъзан толанинг пишиқлиги деб ҳам аталади) ва ташқи кўриниши, ранги, етилганлиги, эластиклиги, пахта бўлакларининг зичлигига қараб бешта саноат навига бўлинади. I нав - узилиш кучи 4.4 сН етилган ва нормал очилган кўсаклардан терилган, қўлда сиқиб кўрилганда эластиклиги ва зичлиги яхши сезилади. II нав - узулиш кучи 3.9 сН, етарли даражада шаклланган ва тўла очилган кўсаклардан терилган. Пахтанинг бир қисми ғўзанинг қуриб қолиши, қорасовуқ туфайли эрта очилган кўсаклардан терилган. Қўлда сиқиб кўрилганда эластиклиги унчалик сезилмайди.

III нав - узилиш кучи 3.2 сН, очилган ва чала очилган кўсаклардан терилган, àñîñàí óí÷àëèê åòèëìàãàí ïàõòà áûëèá, óíãà õîì пахта ҳам аралашган. IV . íàâ - óçóëèø êó÷è 3.2 ñÍ äàí êàì, ÷àëà øàêëëàíãàí, ñóñò î÷èëган ва очилмаган кўсаклардан терилган пахта; шпинделли пахта териш машиналаридан кейин ердан терилган пахта ва кўсак териш машиналари билан терилган пахталар олинади. Машинада терилган пахта ифлослиги 17 турли навлар учун 10, 10, 12, 16%, намлиги эса 12, 13, 15 ва 17% гача йўл қўйилади. Терилган пахтада тош, кесак, хом кўсак, шох, кўк барглар, ўтлар, мой теккан пахта бўлаклари аралашмаган бўлиши керак. Касалланган пахталар алоҳида териб топширилади.

Адабиётлар : 1. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қишлоқ хўжалигида иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштиришга доир қонун ва меёрий ҳужжатлар тўплами . I-II- томлар , Тошкент , « Шарқ », 1998 й . 2. Якубов М.М., Ҳайдаров Ў., A шуров М., Набиева Ў. Пахтани тайёрлаш ва сақлаш технологияси. Маруза матни, Тошкент, 2000 й. 55 б. 3. Жабборов Ғ.Ж., Отаметов Т.У., Ҳамидов A .Х. Чигитли пахтани ишлаш технологияси. Тошкент, "Ўқитувчи", 1987 й. 4. Орипов Р., Сулаймонов И., Умурзоқов Э. Қишлоқ хўжалик маҳсулотларини сақлаш ва қайта ишлаш технологияси. Т. “Меҳнат”, 1991 й. 5. Султоров Ж. Канопни ишлаш технологияси. Т. Ўқитувчи, 1970. 128 б. 6. A табаева Х.Н. Умаров З.У. ва бошқалар. Ўсимликшунослик. Т. Меҳнат. 2000й. 250 б. 7. Симонгулян Н.Г., ва бошқалар. Ғўза генетикаси, селектсияси ва уруғчилиги. Тошкент, меҳнат, 1987 й. 8. Шайхов Т. ва бошқ. «Пахтачилик», Т. «Меҳнат», 1990й. 345 б.

O'xshashlar

Пахта териш ва тозалаш машиналари пахта териш машиналари ҳақида

Пахта териш машиналари

Пахта етиштириш ва териш машиналари

Чигитли пахтани тайёрлаш пунктлари тузилиши ва қабул қилиб олиш қоидалари

Пахтани йиғиб - териб олишга кўриш ва териш технологияси