Боғ ва токзорлар тупроғига ишлов бериш машиналари. Боғбоп култиваторлар - Qishloq va o'rmon xo'jaligi - Referatlar

Боғ ва токзорлар тупроғига ишлов бериш машиналари. Боғбоп култиваторлар

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

148 KB

Ko'chirib olish

Боғ ва токзорлар тупроғига ишлов бериш машиналари. Боғбоп култиваторлар Дарахтлар қатор оралиғи 4—10 метргача бўлган боғлардаги тупроқни 14— 20 см чуқурликкача юмшатиш, бегона ўтларни йўқотиш учун, бевосита дарахт танаси атрофидаги тупроққа 8—10 см чуқурликкача ишлов бериш ва 10—15 см чуқурликдаги суғориш жўякларини олиш учун култиваторлардан фойдаланилади. Бундай култиваторларнинг тишлари рамага ерга ёппасига ишлов берадиган тартибда ўрнатилади. Боғбоп култиваторлар бевосита дарахт танаси атрофидаги тупроқни, унинг илдизларига зарар келтирмасдан юмшатиш учун махсус бурулувчан сексия билан жиҳозланган бўлади. Боғбоп култиваторлар асосан тиркалма турда ишлаб чиқарилади. Шу сабабли, шохлари паст жойлашган бир қатордаги дарахтлар оралиғидаги тупроққа ишлов беришда култиваторни тракторнинг ўртасига нисбатан ён томонга 3,2 м масофага яна суриб қўйиб ишлатиш имкони туғилади. 13-расмда осма турдаги боғбоп култиватор кўрсатилган. У 30— 40 кН тортиш кучига эга бўлган трактор билан агрегатланади. Култиватор рамаси уч қисмга бўлинган. Ўртадаги кенглиги 3 м бўлган ўрта қисми 10 асос ҳисобланиб, унинг икки четига кенглиги 1 м дан бўлган қўшимча рама 12 ва 16 лар шарнирсимон усулда уланиб қўйлиши мумкин. Раманинг ўрта қисмига култиваторни тракторнинг осиш мосламасига улаш учун осгич 9 ўрнатилган. Осгичдаги пастки бармоқларнинг жойлари ўзгартирилса, турли тракторларга улаш имкони туғилади. Култиватор рамасининг ўрта қисми иккита, четки сексиялари эса биттадан таянч ғилдиракларга таяниб юритилади. Култиватор тишларининг шакли шундай танланганки, юмшоқ тупроққа улар меъёридан ортиқроқ ботиб кетиши мумкин. Таянч ғилдираклар эса, тишларни меъёридан чуқурроқ ботиб кетишини чеклаб туради. Ишлов бериш чуқурлиги махсус винтли механизм 11 лар ёрдамида ғилдиракларни тишлар беркитилган рамага

нисбатан кўтариб ёки тушириб қўйиш ҳисобига ўзгартирилади. Раманинг четки сексиялари иш вақтида ўрта сексияга нисбатан юқори-пастга бурилиб, ернинг нотекислигига мосланиб юритилади. Култиватор қамров кенглиги 250 ва 330 мм бўлган ўтоқловчи ўқёйсимон ҳамда юмшатувчи тишлар, жўяк-ариқолгичлар, тирма тишларининг етарли сонига эга бўлган тўплам билан биргаликда сотилади. Ўқ-ёйсимон тишлар ораларида ишлов берилмаган жой қолмайдиган қилиб (13-расм) рамага икки қаторлаб, жойлаштирилади. Иложи бўлса, тиғларига абразив ейлишга бардош берадиган, қотишма пайвандланган ёки ўзидан ўзи ўткирланиб турадиган тишларни сотиб олиш маъқул бўлади. Тишларни рамага ўрнатишда уларнинг тиғлари бир текисликда жойлашадиган бўлишига эътибор бериш лозим. Юмшатувчи тишлар ўқ-ёйсимон тишлар ўрнига рамадаги махсус «қулф»ларга ўрнатилади (13-расмда кўрсатилмаган). Рамага жўяк олгич ва тирма тишларини ҳам ўрнатиш мумкин. расм. Боғбоп култиваторнинг умумий кўриниши: 1 — турткич; 2 — бурулувчан тиш; 3 — ричаг; 4 — гидротақсимлагич; 5 — гидросилиндр; 6 — тортқи; 7— таранглаткич; 8 — паижинасимон тирма; 9 — осгич; 10 — раманинг ўрта сексияси; 11 — винтли механизм; 12 — чап сексия; 13 — ғилдирак; 14 — ўқ- ёйсимон тиш; 15 — шланг; 16 — раманинг ўнг сексияси. Юқорида айтилганидек, боғбоп култиваторнинг четига бир қатордаги дарахтлар орасидаги тупроққа ишлов берадиган бурулувчан тиш ўрнатилган

сексияни жойлаштириш имкони кўзда тутилади (14-расм). Бурулувчан тиш нисбатан узун бўлиб, унинг устига махсус қозиқчалар пайвандланган. Қозиқчалар тупроқни тўлиқроқ юмшатиб, бегона ўтларни хаскашлашга хизмат қиладилар. расм . Бурулувчан сексия: 1 — гидросилиндр; 2 — култиватор рамасининг учи; 3 — пружина; 4 — ишга туширгич; 5 — турткич; 6 — тортқи; 7— бурулувчан махсус тиш; 8 — занжир; 9 — золотник; 10 — катта босим шлангаси; 11 — сақлагич клапани; 12 — дарахт. Сексия гидроюритма билан таъминланган бўлиб, унинг ёрдамида бурулувчан тиш 7 керакли жойда (дарахт танасига яқинлашганда) орқа томонга бурилиб, тўсиқдан ўтганидан сўнг эса, асл жойга қайтиб туради. Гидроюритмага мой босим остида трактордан келиб туради. В М йўналишида юриб кетаётган култиватордаги ёғочдан ясалган турткич 5 дарахт 12 ни учраца, у орқа томонга бурилиб, ишга туширгич 4 нинг ёрдамида золотник 9 ни гидросилиндр 1 га босим остидаги мойни юборишга мажбур қилади. Гидросилиндр 1 нинг штоги ташқарига чиқаётиб, тортқи ёрдамида тиш 7ни орқа томонга буриб юборади. Тишнинг учи дарахтдан узоқиашиб, уни айланиб ўтади. Шу вақтда турткич (14 расмда у узилган ҳолда кўрсатилган)нинг учи дарахт танаси бўйлаб сирпанишини тугатиб,

еркин ҳолатига пружина 3 ёрдамида қайтарилади. Золотник мойни гидросилиндрнинг иккинчи қисмига юборади ва у тишни ишчи ҳолатига қайтариб, келгуси дарахтгача бўлган масофада уни шу ҳолатда ушлаб туради. Сақлагич клапани 11 редуксион бўлиб, гидросилиндрга юборилаётган мой босими меъёридан (5 МПа) ошиб кеца, ортиқча мойни босимсиз шлангага оқизиб юборади. Қаторлар орасидаги тупроққа тўлиқ ишлов бериш учун, култиватор икки марта (олдига ва орқасига қайтиб) юриб ўтиши керак, чунки бурулувчан тиш унинг бир томонида ўрнатилган бўлади. Шу сабабли, култиваторнинг ишчи қамров кенглигини қаторлар оралиғининг ярмидан 30—40 см га каттароқ ўрнатиш лозим. Қаторлар оралиғи тор бўлса, култиваторнинг бир юришида у ерга ишлов бериш мумкин, аммо бир қатордаги дарахтлар орасига тўлиқ ишлов берилмайди. расм. Кичик ўлчамли култиватор: 1 — рама; 2 — ишлов бериш чуқурлигини созловчи механизм; 3 — автоосгич; 4— пружинасимон тирма учун рама; 5— ўтоқловчи ён тишни созловчи механизм; 6 —чап тиш; 7— ўқ-ёйсимон тиш; 8— таянч ғилдираги; 9 — ўтоқловчи ўнг тиш. Бир қатордаги дарахтлар орасидаги ерга тўғри ишлов бериш учун, ҳакторнинг олд томонига резина шланг кийдирилган из кўрсаткич (ёғоч таёқ)

ўрнатилади. Тракторчи ушбу из кўрсаткич дарахтларга тегиб ўтадигандек қилиб мўлжаллаб агрегатни бошқаради. Айрим култиваторларнинг рамаси 5—6 дона бир метрлик бўлаклардан йиғилган бўлади. Уларни уч, тўрт ва беш метрлик қаторлар оралиғига мослаш осон бўлади. Ўғитлаш аппаратларини култиваторга ўрнатиб, юмшатилаётган тупроққа минерал ўғит солиш ҳам мумкин. Бутасимон мевали ўсимликлар (қорағат, малина...) қатор оралиғи 2,5—3,0 м қилиб экилади. Бундай плантациялардаги тупроқни култивациялаш учун кичик ўлчамли култиваторлар ишлатилади (15расм). Унинг исличи қисмлари ва созланишлари юқоридаги оддий култиваторникидек бўлади. Тоғолди қияликлардаги боғларни горизонтал терассаларда ўстиришади. Култивация ҳам қияликка кўндаланг йўналишда бажарилади.

Адабиётлар: 1. Шоумарова М., Абдиллаев Т. Қишлоқ хўжалиги машиналари. Тошкент, «Ўқитувчи», 2002. 2. Зуев В., Абдиллаев А. Сабзавот экинлари ва уларни етиштириш технологияси. Тошкент, «Ўзбекистон», 1997. 3. Ф.Е.Аниферов., Л.И.Ерошенко., И.З.Теплинский. Машины для садаводства. Агропромиздат, 1990. 4. Каримов И.А. асарлари. 5. Ўзбекистон республикасининг тегишли қонунлари. 6. Аниферов Ф.Машины для садоводства. Ленинград. 7. «Агропромиздат», 1996. 8. Хмелёв П. Механизация работ в виноградарстве. Москва, 9. «Агропромиздат», 1991. 10. Илмий монографиялар, мақолалар, диссертациялар. 11. Қишлоқ хўжалиги машиналари. Дарслик. www.ДИТ сентр.уз. 12. Суғоришни механизациялаш. www.нетафим . ру . 13. Плодоводство и виноградарство. ҳттп:/www.бфпуис.ру.

O'xshashlar

Донга ишлов бериш машиналари

Экинга ишлов бериш машиналари

Ерларни кўчат экиш, кўчат ковлаш ва кўчат қаторлари оралиғи тупроғига ишлов бериш машиналари

Тупрокка юза ишлов бериш машиналари

Тупрокка асосий ишлов бериш машиналари