Боғ дарахтлари зараркунандалари ва уларга қарши кураш чоралари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

43.5 KB

Ko'chirib olish

Боғ дарахтлари зараркунандалари ва уларга қарши кураш чоралари Мевали богларни хам кўпдан кўп зараркунандалар шикастлаб, уларнинг тур таркиби 40 га қадар боради. Ўсимликларнинг физиологик ҳолати, уларнинг ёши ва етиштирилиш худудларига қараб зараркунан- даларнинг тури ўзгариб, жумладан, ёш кўчатзорларда етиштирилаётган ўсимликларни асосан кўпхўр зараркунандалар шикастласа, кейинчалик, дарахтлар шаклланиб бориши билан махсуслашган зараркунандалар аввалги уринларга чиқади. Боғлар мевага кириши билан эса махсуслашган зараркунандалар таркиби мевахўрлар ҳисобига кенгаяди. Дарахтларнинг мева бериш даври тугаб, улар қариб бориши билан зараркунандалардан пўстлоқхўр пайдо бўлади. 1. Уруғлик мева дарахтлар зараркунандалари. Мева каналари : Катталиги 1мм дан ошмайдиган, майда ўргимчакка ўхшаш жониворлардир. Мева дарахтларига уларнинг бир нечта тури зарар етказади. Бу каналар 2 гуруҳга бўлиниб, 1 гуруҳ - 4 жуфт оёқлари бўлган ургимчакканалар ва ясси каналар вакил бўлиб, улар анча харакатчан,бўлиб барг, бутоқларнинг сиртида очиқ хаёт кечирадилар. 2 гурухга 2-жуфт оёқли микроскопик каналар кириб булар шикастланган жойларда вужудга келадиган ғуддаларда (уларнинг ичида) яширин ҳаёт кечирадилар. Ўзбекистон шароитида кенг тарқалган турлари булар: қўнғир мева канаси, боғ ургимчакканаси, нок канаси кабилар. Олма қурти. Carpocapsa pomonella . Уруғли мева, айникса олма қисман нок ва бехи дарахтлари зараркунандаси хисобланади. Капалаклари қанотлари ёйилганда 14-20мм келади, келади олдинги жуфт қанотлари қорамтир, кўндаланг йўли кулрангида қанот учида тухумсимон чўзиқ шаклдаги жирранг қўнғир туслик бронзасимон товланадиган доғи бор. Тухуми юмалоқ, оқ-сут рангида, диаметри 1мм атрофида.

$Кураш чоралари. Агротехник тадбирлар: янгидан ташқил этиладиган богларда фақат 1 турга мансуб, олма, нок ёки бехи кучатлари утказилади. Дарахтларни эски пўстлоқларни тозалаб ёкиб юбориш, баҳорда ва кузда дарахт таналарини оклаш туртувчи белбогларни ўрнатиш, дарахтларни ўз вақтида ўғитлаш, суғориш, шакл бериш ва ҳ.к. Кимёвий кураш чоралари. 30% Бензофосфат - 2,3 - 4,6 л/га 40% Би-58 - 0,8-2,0 л/га 25% Децис - 0,5 - 1 л\га 25% Инсегар - 0,6 л,га 5% каратэ -0,4-0,8 л/га 50% карбофос - 1-3 л/га 20% миТак - 3-6 л/га 5% суми-альфа - 0,5-1,9 л/га 10% Талстар - 0,4-0,6 л/га 10% требон - 1,8-3,6 л/га 20% фенвалерат - 0,3-1 л/га 25% цимбуш - 0,16-0,32 л/га 10% кварк - 6,9-13,8 л/га 53% Дорсан-С - 1,5 л/га 10% Фьюри - 0,25 л/га 20% Хостатион - 1,5-2,0 л/га Калифорния қалқондори. Quadraspidiotus perhiciosus . Урғочи зотлари 1,5 мм катталикда юмалок, сарик-лимонсимон тусли, ҳашорот харакатсиз хаёт кечиради. Унинг оёқлари, қанотлари, кўзлари қисқариб кетган, фақат санчиб сурувчи оғиз аппарати яхши ривожланган. Қалқони юмалоқ, ўрта қисми бир оз қабариқ, қўнғир кул рангли, қалқонининг диаметри 2мм атрофида. Етук эркак зотларида 1 жуфт қанотлари бор, мўйловлари узун, 3-жуфт оёқлари шикастланган, танасининг узунлиги 0,8-0,9 мм атрофида, оч пушти рангли оғиз органлари қисқариб кетган, эркак зотлари қалқони 1мм атрофида, овалсимон. Дайди личинкалари сарғиш рангда чўзиқ овалсимон шаклда, хартуми чўзиқ, 3 жуфт оёқли, мўйловлари шаклланган. Кураш чоралари: Калифорния қалқондори айрим худудларлар учун (МДХ) карантин объекти ҳисобланади. Шу сабабли карантин чора тадбирлари ўтказиш назарда тутилади. Шунингдек, қалқондор тарқалган худудларда, дарахт поялари, ўқ шохлар пўстлоқларини тозалаб ёқиб юбориш қуриб қолган шох-шаббаларни кесиб ташлаш, дарахтларга шакл бериш бачкиларни тозалаб туриш, боғларни ўғитлаш, ўз вақтида суғориш ва х.к.$

Эрта баҳорда ҳаво ҳарорати 5-7 О С бўлганда 60% ни Нитрофен 40-60 л/га. Препарат №30 (76% ли эмульсия) - 40 -100 л/га. Апрель-май ойларида дайди личинкаларга қарши олма қуртига тавсия этилган фосфорорганик ва перитроид препаратлардан қўлланилади. Ўзбекистон шароитида яна вергулсимон қалқондор, оқ нок қалқондори, олхўри қалқондори, писта қалқондори шунингдек бир неча турдаги соҳта қалқондорлар мевали дарахтларга зарар етказади. Данакли мева дарахтлари зараркунандалари. Барг битлари . ( Aphididae ). Данакли мевали дарахтларда қорамтир бит, камиш бити, мураккабгуллик (бити, гилос бити, шафтоли бити, иссиқхона бити, кўзачасимон бит каби турлари ўчраб зарар келтиради. Битлар катталиги 1 дан 2,4-2,8 мм гача морфологик жиҳатдан ўзига хос белгилари билан фарқланади. Битларнинг тухумлари қора, чўзиқ шаклда. Бу битларнинг барчаси тухумлик фазасида мевалик дараҳтларнинг бутоқларида, куртакларнинг асосида қишлаб қолади. Битлар баҳорда, ёзда партеногенетик усулда кўпайиб 40-50 личинка туғади. Кузда бит тўдаларини ичида жинсий зотлари пайдо бўлиб, улар қўшилиб бир неча донадан қишловчи тухумларини қўяди. Кураш чоралари . Агротехник тадбирлар: икки уйлик битлар ривожланадиган бегона ўтларни йўқотиш, дарахтлардаги бачкиларни тозалаб танлаш, битлар тухумлари қишлайдиган, зарарланган новдаларни кесиб ташлаш ва бошқалар. Кимёвий препаратлар уруғлик боғ каналарида тавсия этилган каби.

АДАБИЁТЛАР: 1. Ўзбекистон Республикаси 1998-2000 йиллардаги даврида қишлоқ хўжалиги иктисодий ислоҳотларни чукурлаштириш дастури, 1998. 2. А. В. Бондаренко - «Биологическая заҳита растений», Л. : «Колос». 1984. 3. В, В, Гулий в бошқалар - «Микробологичсекий метод борьбў с вреднўми насекомўми» 4. А. В. Бондаренко - «Практикум по биологический заҳите растений». Л. : 1978. 5. С. Н. Алимухамедов - «Гўза зараркунандалари ва уларга қарши кураш». - Т. : «Мехнат»1991. 6. С. Н. Алимухамедов - «Гўзани биологик усулда ҳимоя қилиш». - Т. «Мехнат»1996. 7. Н. В. Кандўбин - «Бактериальнўе средства борьбў с вреднўми насекомўми и грўзунами», 1989. 8. Ла Брег Смитт - «Генетическая метод борьбў с вреднўми насекомўмў»- М. »Колос». 1971. 9. Зашита растений ежемесячнўй теоретический и научно- производственнўй журнал» - М. »Агропромиздат», 1985-1999.

O'xshashlar

Ғўза зараркунандалари ва уларга қарши кураш чоралари

Ғўзанинг касалликлари, зараркунандалари ва уларга қарши кураш чоралари

Лавлаги экинлари зараркунандалари ва уларга қарши кураш

Дон экинлари зараркунандалари ва уларга қарши кураш

Ғўза касалликлари ва уларга қарши кураш чоралари