1. Мустақиллик йилларида маънавий-мафкуравий ҳаётимиздаги туб ўзгаришлар. - Pedagogika - Referatlar

1. Мустақиллик йилларида маънавий-мафкуравий ҳаётимиздаги туб ўзгаришлар.

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

102 KB

Ko'chirib olish

www.arxiv.uz Режа : 1. Мустақиллик йилларида маънавий - мафкуравий ҳаётимиздаги туб ўзгаришлар . 2. Истиқлол мафкурасига эҳтиёж . Тушунча ва тамойиллар концепциясининг яратилиши . 3. Миллий истиқлол мафкураси, моҳияти ва мазмуни, тарихий ва фалсафий асослари. 4. Миллий ва умуминсоний тамойиллари. 5. Истиқлол мафкурасининг ижтимоий-иқтисодий асослари. 6. Истиқлол мафкурасининг бош ва асосий ғояси, хусусиятлари, миллий мафкура ва тараққиёт.

www.arxiv.uz Мустақиллик йилларида маънавий – мафкуравий ҳаётимиздаги туб ўзгаришлар . Жамиятимиз ўз тараққиётида янги босқичга кирди. Юртимизда иқтисодий ва сиёсий эркинлаштириш жараёни бошланди. Бу жараённи амалга оширишда Миллий истиқлол мафкурасининг роли катта. Халқни янги йўлдан бошлаб бориш, унинг қарашлари ва орзу мақсадларини бир йўналишга буриш, кучларни уйғунлаштириш учун мафкура зарур эди. Негаки, 80-йиллар охири 90-йиллар бошларида одамлар жамиятда юз бераётган ўзгаришлар шиддати олдида бирмунча гангиб қолишди. Турли сафсаталар, ғоявий курашлар, »хонаки»ва ажнабий сиёсатдонлар кўпайиб кетди. Бир маромдаги турмуш ва бир қолипдаги фикрлаш тарзи бузилиб, саросималик, тўқнашувлар ва парокандалик кайфиятлари кучая борди. Шундай пайтда энг мақбул йўлни танлаш, маънавий-руҳий чанқоқликни қондира оладиган, етук ва баркамол ғояни яратиш зарур эди. Масаланинг яна бир томони ҳам бор эди. Бу узоқ йиллар мобайнида ҳукмрон бўлган ғоя ва ақидалардан ҳалос бўлиш, собиқ коммунистик ғоялардан воз кечиш, янги мафкурани ишга солиш лозим эди. Президент И. А. Каримов биринчилардан бўлиб жамиятда маънавий покланиш зарурлигини, шу асосда милий истиқлол мафкурасини яратиш лозимлигини долзарб фазифа қилиб қўйди. Унинг»Ўзбекистоннинг ўз истиқлол ва тараққиёт йўли» асари истиқлол мафкураси учун назарий асос, йўл-йўриқ бўлди. И. Каримов 1993 йил 23 апрелида бир гуруҳ адиблар билан бўлган учрашувда истиқлол мафкурасини яратиш зарурлигини таъкидлади. Президентнинг бу кўрсатмаси асосида Фанлар академиясининг илмий- тадқиқот институтларида, олий ўқув юртларида, ижодкор зиёлилар уюшмаларида, жамоат ташкилотларида семинар, конференция, давра суҳбатлари ўтказилди ва уларда билдирилган фикр-мулоҳазалар асосида концепциялар ишлаб чиқилди. Ўзбекистон Фанлар академияси ижтимоий гуманитар фанлар бўлими бу борада ўз қарашларини ишлаб чиқди. Ижтимоий фанлар журналида эълон қилди.

www.arxiv.uz Миллий истиқлол мафкурасининг негизини ватанпарварлик, эркинлик, миллий ифтиҳор, инсонпарварлик, байналмилаллик каби хусусиятлар ташкил этади. Истиқлол мафкураси ўз моҳияти ва негизларига кўра мустақилликни мустаҳкамлашга, мамлакатимиз барча имкониятларини буюк мақсад сари йўналтиришга қаратилган. Шаклланаётган миллий мафкура мамлакатимиз ўз олдига қўйган эзгу муддао ва вазифаларни аниқ, равшан акс эттирмоғи лозим. Токи ҳар бир фуқаро қандай жамият, тузум, давлат барпо этмоқдамиз, унинг ижтимоий, иқтисодий, сиёсий, маънавий йўналиши нималардан иборат, - деган саволларга жавоб топа олсин. Бу масалалар И. Каримов асарларида, ҳусусан, «Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда» китобида ёритилган. Бош стратегик мақсадимиз бозор иқтисодиётига асосланган эркин демократик жамият барпо этишдир. Бу стратегик мақсадлар жамият ҳаётига даҳлдор бўлган қуйидаги вазифаларни амалга оширишни тақазо этади. Сиёсий соҳада. Жамият ҳаётини демократлаштириш жараёнини янада чуқурлаштириш – мамлакатда амалга оширилаётган сиёсий ислохотларнинг энг асосий йўналишдир. Биринчидан, сиёсий ҳаётнинг барча соҳаларини эркинлаштириш. Ахоли сиёсий фаоллигини ошириш, сиёсий маданиятни шакллантириш. Бу жараёнда фикр эркинлиги, плюрализм, гуманизм тамойиллари жамият ҳаётининг асосий мезонига айланади. Иккинчидан, жамиятдаги турли манфаатлар, қарама-қарши кучлар, ҳаракатлар мувозанати механизмини шакллантириш, кўп партиявийлик тамойилини қарор топтириш. Учинчидан, демократик институтлар фаолияти учун кенгроқ шарт – шароит яратиш, ташаббус эркинлигини рўёбга чиқариш. Бу – демократик тамойилларга асосланган самарали тизимни шакллантириш демакдир.

www.arxiv.uz Тўртинчидан, махаллий ҳокимият ва фуқароларнинг ўз – ўзини бошқариш органлари фаолиятини кенгайтириш, Нодавлат ва жамоат тузилмалари мавқеини оширишни кўзда тутадиган «Кучли давлатдан – кучли жамият сари» концепциясини ҳаётга жорий этиш; Бешинчидан, давлатнинг ислохотчилик вазифаларини демократик талаблар асосида, халқ ва жамият манфаатларига мос холда амалга оширадиган, истеъдодли, садоқатли ёшларни танлаш тизимини такомиллаштириш. - Президентимиз айтганларидек, «Давр биздан ўқув – тарбия жараёнини, миллий кадрлар тайёрлашни ташкил этиш ва такомиллаштиришга жиддий аҳамият беришни талаб этмоқда». (И. Каримов «Ўзбекистон XXI аср бўсағасида» Тошкент – 1997 й. ) Иқтисодий саҳада. Иқтисодиётнинг барча соҳа ва тармоқларида эркинлаштиришни амалга ошириш, ислохотларни чуқурлаштириш, тадбиркорликни ривожлантириш – иқтисодий соҳадаги асосий йўналишлардир. Ижтимоий соҳада: Ҳозирги шароитда кучли ижтимоий сиёсат юритиш тараққиётимизнинг асосий тамойилларидан бири бўлиб қолаверади. Маънавий соҳада. Қадриятларимизни бойитиб бориш, ўзлигимизни чуқурроқ англаш, истиқлол мафкураси тамойилларини инсонлар онги ва қалбига сингдириш. Динимиз ва тарихимизни сохталаштиришга йўл қўймаслик-асосий вазифаларимиздир. Биринчидан, юртдошларимизни маънавий янгиланиш, ислохотлар жараёнини фаол иштирокчисига айлантириш. Ҳамкорлик, миллатлар аро тотувлик, диний бағрикенглик каби эзгу мақсадларга хизмат қилиш. Иккинчидан, кўппартиявийлик ва плюрализм тамойилларига амалда риоя қилиш. Учинчидан, динимизнинг гуманизм моҳиятини тушунтириш.

www.arxiv.uz Тўртинчидан, таълим-тарбия тизимини замон талаблари асосида такомиллаштириб борриш. Бешинчидан, Ўзбекистонда яшаётган барча миллат, эллатлар дини, тили, эътиқодини, урф – одатини ҳурмат қилиш. «Шу азиз Ватан – барчамизники» ғоясини амалга оширишни таъминлаш демакдир. Хуллас, ҳар қандай жамият ва давлат аниқ йўли ва тамойилига эга бўлгани каби миллий ғоя ва мафкура ҳам қатъий тамойилларига эга бўлиши керак. Миллий истиқлол - мафкураси, мохияти мазмуни. Ўз келажаги тўғрисида қайғурадиган миллат, халқ ҳеч бир даврда миллий ғоя ва миллий мафкурасиз яшамаган ва яшай олмайди. Президентимизнинг миллий истиқлол мафкураси асосларини яратиш, халқимизни, айниқса ёшларни мустақиллик ғоялари билан қуроллантириш борасидаги даъвати оддий фуқаро, оддий инсон ҳақидаги ғамҳўрликнинг яна бир ифодаси экани шубҳасиз. Чунки, Юртбошимиз айтганларидек, «мафкура бўлмаса, одам, жамият, давлат ўз йўлини йўқотиши муқарар». Энди ўзингиз, тасаввур этинг, одам, жамият, давлат ўз йўлини йўқотса, тарихан шаклланиб келган муносабатлар изидан чиқса, халқнинг ҳамжихатлигига дарз кетса, ит эгасини танимайдиган талатўплар бошланса, бундан аввало ким азият чекади? Бундай фожеалар юки, шубҳасизки, даставвал оддий одамлар гарданига тушади. Биринчи галда оддий фуқаро қийналади. Қолаверса, инсон атиги бир бор келиб кетадиган бу дунё ҳаётини маънисиз яшаб бўладими? Бундай ҳаёт Яратганнинг ўзига хуш келадими? Ҳаётда ҳеч бир маъно – мазмун бўлмаса, инсон махлуққа айланиб қолмайдими? Мафкура дегани асли, кенгроқ олиб қарасак, ҳаётни маъно – мазмунига тўлдириб яшаш дегани, Истиқлол мафкураси дегани эса, озодликни, мустақилликни ҳаётимиз, фаолиятимиз мазмунига айлантириб озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон турмуш учун интилиб, фидоий бўлиб яшаш деганидир.

www.arxiv.uz Демак, асосий мақсад ўзини – ўзи бошқара оладиган ва ҳар қандай вазиятга тўғри йўл топа биладиган шахсни тарбиялашдир. Бу вазифаларни бажариш учун миллий ғоя, Миллий мафкура нима эканлагини билиб олиш зарур. Миллий ғоя – мамлакатимиз халқини ягона мақсад йўлида уюштирб олға етакловчи эзгу фикрлар мажмуидир. Миллий мафкура эса – ана шу ғояга етиш йўли, мақсад сари бошловчи ғоялар тизимидир. Истиқлол мафкураси: - Ўзбекистон Конституцияси миллий, умуминсоний қадриятлар, демократик тамойилларига асосланади. - Юксак маънавият, бобокалонларимиз анъана ва меросидан озиқланади. - Адолат ва ҳақиқит, эркинлик, эътиқодни акс эттиради. - Юрт тинчлиги, Ватан равнақи ва халқ фаровонлигини таъминлашга хизмат қилади. - Ахоли барча қатламини буюк келажакни яратишига ҳизмат қилади. - Мамлакатнинг ҳар бир фуқароси қалбида она Ватанга мухаббат, мустақиллик ғояларига садоқат туйғусини қарор топтиради. Қонунимизнинг 12- моддасида «Ўзбекистон Республикасида ижтимоий ҳаёт, сиёсий институтлар, мафкуралар ва фикрларнинг хилма – хиллиги асосида ривожланади. Ҳеч қайси мафкура давлат мафкураси сифатида ўрнитилиши мумкин эмас», - дейилган. Миллий истиқлол мафкураси моҳиятига кўра, Ўзбекистоннинг ижтимоий – сиёсий тараққиётига хизмат қилади. Халқ манфаатларини ифодалайди. Истиқлол мафкураси том маънодаги миллий мафкурага айланиши учун қуйидаги талабларга жавоб бериши керак: 1. Инсон қалбига ижобий иаъсир этадиган ҳаётий ғоялар тизимини ўзида мужассамлаштириш. 2. Жамият, халқни бирлаштирувчи эътиқод манбаи бўлиши керак. 3. Ёвуз ғояга жавоб бера олиши керак.

www.arxiv.uz 4. Мақсад ва муддаоларни амалга оширишнинг янги – янги воситаларини тавсия эта олиши лозим. Шу талабларга жавоб берган тақдирдагина қуйидаги вазифаларни бажара олади: - Мустақил дунёқараш ва эркин тафаккурни шакллантириш. - Ҳур фикрли, билими ва кучига ишониб яшайдиган инсонни тарбиялаш. - Миллий истиқлол мафкураси моҳиятига кўра одамлар онгида янгича дунёқарашнинг шаклланиши ва ижтимоий фикр ривожи учун хизмат қилади. Тарихий ва фалсафий асослари. Миллий истиқлол мафкурасининг маъно – мазмунини белгилайдиган асослардан бири- бу халқимизнинг қадимий ва бой тарихидир. Мафкурамизнинг фалсафий асосини, аввало, миллий ижтимоий тафаккурнинг мумтоз намуналари бўлган дунёвий билимлар, жахон фалсафаси дурдоналари белгилайди. Олам ва одамнинг яралиши ва такомиллашиб бориши ҳақидаги диний ва илмий қарашлар, поклик, халоллик, мардлик, комиллик ғоялари ҳам бугунги мафкурамиз шаклланишига таъсир ўтказади. Буюк донишманд аждодларимизнинг озодлик тўғрисидаги ғоялари, Хоразмийнинг дунёвий кашфиётлари ва Берунийнинг ижтимоий – ахлоқий қарашлари, Фаробийнинг адолатли жамият ва Ибн Синонинг дуализм таълимоти, Алишер Навоийнинг комил инсон ҳақидаги фалсафий мушоҳадалари, асримиз бошидаги маърифатпарвар зиёлилар фаолияти ҳам миллий ғоя ва истиқлол мафкурасининг теран томирларидир. Миллий ва умуминсоний тамоийллари. Истиқлол мафкураси халқимизнинг табиати, иродаси, орзу – интилишларини ифойдалайдиган қуйидаги миллий хусусиятларни замон талаблари асосида янада бойитишни назарда тутади: - халқимиз ҳаётида қадим- қадимдан жамоа бўлиб яшаш руҳининг устунлиги;

www.arxiv.uz - жамоа тимсоли бўлган оила, маҳалла, эл- юрт тушунчаларининг муқаддаслиги; - ота – она, маҳалла - қўй, умуман жамоатга юксак ҳурмат эътибор; - миллатнинг ўлмас руҳи бўлган она тилига муҳаббат; - каттага – ҳурмат ва кичикка – иззат; - меҳр – муҳаббат, гўзаллик ва нафосат, ҳаёт абадийлигининг рамзи – аёл зотига эҳтиром; - сабр – бардош ва меҳнатсеварлик; - ҳалоллик, меҳр- оқибат ва ҳоказо. Истиқлол мафкураси қуйидаги умумбашарий қадриятларни эътироф этади ва улардан озиқланади: - қонун устиворлиги; - инсон ҳақ - хуқуқлари ва ҳурфикрлилик; - турли миллат вакилларига ҳурмат ва улар билан баҳамжиҳат яшаш; - диний бағрикенглик; - дунёвий билимларга интилиш, маърифатпарварлик; - ўзга халқларнинг илғор тажрибалари ва маданиятини ўрганиш ва ҳоказо. Ижтимоий – иқтисодий асослари. Миллий истиқлол мафкураси, ўз моҳиятига кўра, ҳар бир оила ва фуқаронинг муносиб турмуш даражасини таъминлайдиган фаровон ҳаётга эришишга чорлайди. . Ҳар бир инсонни, у қайси шаклдаги мулкчилик асосида меҳнат фаолияти билан шуғулланмасин, шахсий манфатларини халқ ва Ватан манфаати билан ўзаро уйгунлаштириб яшашга ундайди. «Ҳар бир фуқаронинг фаровонлиги – бутун жамиятнинг фаровонлигидир» ғоясини илгари суради. Миллий истиқлол мафкурасининг бош ва асосий ғояси Ўзбекистон халқининг миллий тараққиёт йўлидаги бош ғояси – озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт барпо этишдир.

www.arxiv.uz Бу ғоя халқимизнинг азалий эзгу интилишлари, бунёдкорлик фаолиятининг маъно – мазмунини белгилайди. Ҳар бир инсон учун муқаддас бўлган юксак гуманистик қадриятларни ўзида мужассам этади. Миллий истиқлол мафкурасининг бош ғоясида озодлик тушунчасининг устувор ва етакчи ўринда туриши Ватан мустақиллиги, барча орзу– интилишларимиз, амалий фаолиятимиз ва ёруғ келажагимизнинг асоси эканидан далолат беради. Миллий истиқлол мафкурасининг асосий ғоялари халқимизнинг мустақил тараққиёт йўлидаги бош ғоясидан келиб чиқади ва ўзининг маъно- моҳияти, фалсафаси, жозибаси билан уни халқимизнинг қалби ва онгига чуқурроқ сингдиришга хизмат қилади. Халқимизнинг мустақил тараққиёт йўлидаги бош мақсади буюк давлат барпо этишдир. Давлатнинг буюклиги эса, аввало, Ватаннинг озодлиги ва ободлиги ва ободонлиги, халқнинг эркин ва фаровон ҳаёти билан белгиланади. Озодлик демократик эркинликларга эришиш, фуқаролар хақ- ҳуқуқлари кафолатланган ва таъминланган жамият барпо этишнинг бош шарти бўлса, мустақиллик миллий давлатчилик асосларини тиклашда ривожлантиришнинг асосий негизидир. Шунинг учун ҳам бош ғоямизда «озодлик» сўзи биринчи ўринда туради. Ободлик эса давлатнинг қудратини билдиради. Зотан, Соҳибқирион Амир Темур бобомизнинг «Кимки қудратимизга шубҳа билан қараса, биз қурган биноларга қарасин» деган ғурур – ифтихор тўла сўзлари бежизга айтилмаган. Эркинлик – инсон ҳаётининг моҳиятидир. Яъни эркин бўлмаган, қуллик ва қарамликда ҳаёт кечирган одамни тўлақонли инсон деб бўлмайди. Бугунги кунда биз эркин ҳаёт деганда, аввало, юртимиз мустақиллигини, демократик қадриятларнинг тўлиқ қарор топишини, қонун асосидаги онгли фаолиятини, юксак маънавиятини тушунамиз. Эркинлик фаровонлик билан боғлик тушунча. Яъни инсон эркин бўлмоғи учун аввало у моддий таъминланган бўлиши зарур. Бу ўринда

www.arxiv.uz халқимизнинг «аввал – иқтисод, сўнгра - сиёсат» деган нақли жуда мос тушади. Бошқача айтганда, иқтисодий шарт – шароит ҳар қандай ҳаётнинг негизи, пойдевори ҳисобланади. Жумладан эркин ҳаёт ҳам иқтисодий тараққиётга асосланади. Оврупа, Америка ва Осиё қитъасидаги иқтисодий жиҳатдан юксак ривожланган мамлакатлардаги ҳаёт бунга яққол далил бўла олади. Истиқлолнинг Ватан равнақи, юрт тинчлиги, халқ фаровонлиги, комил инсон каби асосий ғоялари бош ғоядан кейин келиши бежис эмас. Улар маъно – моҳияти ва фалсафасига кўра, аввало жамиятимиз ўз олдига қўйган улуғвор мақсад – муддаоларини яққол акс эттиради. Ватан равнақи, юрт тинчлиги, халқ фарофонлиги, комил инсон ғояси билан бевосита боғлиқ. Комил инсон ғоясига тўхталайлик. Ёшлигида ҳаммма орзулар оламида яшайди. Инсон борки, болалигида ўз имкониятларидан бир неча баробар юксаликда бўлган марраларни чоғлаб ҳаракат қилади. Шунинг ўзиёқ ҳар бир инсон табиатда баркамол бўлишига интилиши иштиёқи кучли эканини кўрсатади. Хўш, комилликнинг ўзи нима? Комиллик – мукаммалликдир. Мукаммаллик – мақсадга мувофиқликдир. Ижтимоий ҳамкорлик ғоясини олайлик. У ҳам халқларнинг равнақ топишида беқиёс ўрин тутади. Чунки бу ғоя турли табақа ва тоифа вакилларини ягона мақсад сари уюшган куч бўлиб интилишга даъват этади. Буюк мутафаккирларимиз тараққиётимизнинг турли босқичларида аввало юрт оғалари – уруғ ва қабила бошлиқларини ўзаро ҳамкорликка, бирликка ундаб, шу орқали халқни муродига етказишга интилиб келгани маълум. Масалан, Алишер Навоийнинг темурий шаҳзодаларнинг бошини қовуштириш, уларни ҳамкорлик асосида иш юритишга ундаб қилган саъй- ҳаракатларини эсланг. Ёки Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг Шайбонийхон лашкарига қарши курашда темурий шаҳзодаларнинг бошини қовуштириб,

www.arxiv.uz уларни ҳамкорлик асосида иш юритишга ундаб қилган саъй – ҳаракатларини эсланг. Ёки Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг Шайбонийхон лашкарига қарши курашда темурий шаҳзодалар орасида ҳамкор тополмай сарсон бўлганини ёдга олинг. Ёхуд халқнинг тарқоқлиги, юрт оғаларининг бепарволигидан фарёд чеккан жадид боболаримиз аввало шу масалани – ўзаро иттифоқликни устувор деб билганларини эсланг. Яна бир ғоямиз-диний бағрикенгликни олиб кўрайлик. Бизнинг юртимизда турли дин ва маданиятлар қадимдан мулоқатда бўлган. Ота – боболаримиз бунга амалий нуқтаи назардан қараб, уни табиий деб билган. Чунки бу заминда кенг тарқалган ҳанафия мазҳабида эътиқод борасида мўътадиллик, самимият, софдиллик каби фазилатлар кучли. Миллий истиқлол мафкураси ёш авлодни тарбиялашнинг беқиёс омилидир. Чунки, у «халқнинг, миллатнинг ўтда ёнмайдиган, сувда чўкмайдиган ўлмас эътиқодидир» (Ислом Каримов) . Миллий истиқлол ғояси ёшлар ҳаётининг маъноси ва мазмунини белгилайди, миллат, Ватан равнақи, буюк келажакни барпо этиш учун яшаш ва курашиш чинакам инсоний саодат эканлигини яққол кўрсатади. Мустақил фикрга эга бўлган, ўз кучига, ўзи танлаган йўлнинг тўғрилигига ишонган инсон порлоқ келажакка дадил интилиш билан яшайди. У жамиятдаги фикрлар хилма – хиллигидан чўчимайди, балки замонавий билим ва ҳаёт ҳақиқатига суянган ҳолда ҳар қандай ғаразли ният, таҳдид ва интилишларни фош қилишга қодир бўлади. Хуллас, миллий истиқлол ғояси ўзининг энг олий мақсади, вазифалари ва хусусиятларига эга. Унинг олий мақсади юртимизда озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон ҳаёт, ҳуқуқий демократик давлат ва фуқаролик жамиятини барпо этиш йўлида халқимизни жипслаштириш, кишилар қалбига мустаҳкам эътиқод, онгида эса мустақил дунёқараш асосларини шакллантириш, комил инсонни вояга етказиш, фуқароларимизда мафкуравий иммунитетни тарбиялашдан иборат бўлиб қолаверади.

www.arxiv.uz Фойдаланган адабиётлар 1. Ислом Каримов «Ўзбекистон: миллий истиқлол, иқтисод, сиёсат, мафкура», 1-жилд, Тошкент «Ўзбекистон»- 1996йил. 2. Ислом Каримов «Биздан озод ва обод Ватан қолсин», 3. Ислом Каримов «Ўзбекистон XXI аср бўсағасида: хафсизликка тахдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари», Тошкент «Ўзбекистон»-1997йил. 4. Ислом Каримов «Ўзбекистон XXI асрга интилмоқд», Тошкент «Ўзбекистон»-1999йил. 5. Каримов И. А. «Мафкурамиз халқни халқ, миллатни миллат қилсин». Тафаккур, 1998йил, 2-сон. 6. «Халқ ишончи – олий масъулият». Тўпловчилар: Р. Шоғуломов, Х. Султонов, А. Зиё, Тошкент «Ўзбекистон»-2000йил. 7. «Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар», Тошкент «Ўзбекистон»-2000 йил. 8. Муртазо Қаршибой «Бунёдкор халқ ғояси», Тошкент «Маънавият»- 2001 йил. 9. Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар. (олий таълим муассасалари учун қўлланма) . Тошкент – Янги аср авлоди. 2001 йил. 10. «Халқ таълими» журнали №2, Тошкент – 2001 йил. 11. www.ziyonet.uz

O'xshashlar

Узбекистонда демократик, эркин фуқаролик жамияти қуриш назарияси ва амалиёти хамда педагогиканинг вазифалари

Ташкилотчининг оила ва жамоатчилик билан ҳамкорликдаги тарбиявий ишлар методикаси

Маънавият соҳаси ривожи

Мустақиллигининг йигирма олти йиллиги -“мустақиллик дарслари” учун услубий қўлланма

Миллий истиқлол ғояси ва маънавият асослари фанининг яратилишининг асосий сабаблари