Nota cho’zimi va uning yozilishi - Musiqa - Referatlar

Nota cho’zimi va uning yozilishi

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

66 KB

Ko'chirib olish

Nota cho’zimi va uning yozilishi Musiqiy ohanglarni qog’ozda aks yettirishga urinishlar tajribasi uzoq asrlarga borib taqaladi. Bularga tabulatura, xorazm tanbur chizig’i va h.k.larni kiritish mumkin. Hozirgi kunda dunyo musiqa amaliyotida qo’llaniladigan nota yozuvi yagona standartlarga asoslangandir. Musiqiy tovushlar notalar 1 vositasida yoziladi. Ular o’rtasi bo’sh yoki bo’yalgan doirachalardan iborat bo’ladi. Tovushlar turli cho’zimlarga ega bo’lganligi uchun ular vertikal tayoqchalar (shtillar), bayroqchalar, qisqa cho’zimli tovushlarni bir guruhga birlashtirish uchun esa qovurg’achalar - qo’shimcha gorizontal chiziqchalar bilan belgilanadi. Tovushlar balandligini aniq belgilash uchun notalar beshta parallel chiziqdan iborat nota yo’liga joylashtiriladi. Chiziqlar pastdan yuqoriga qarab sanaladi. Nota yo’lining boshlanish qismida besh chiziqni birlashtiruvchi vertikal chiziq qo’yiladi. Bu vertikal chiziq boshlang’ich chiziq deb aytiladi. Notalar asosiy chiziqlardan tashqari nota yo’lidagi chiziqlar ustida va oralig’ida yoziladi. Masalan : Tovush cho’zimlari nomlari va ularning nota bilan yozilishi quyidagicha bo’ladi: Eng katta cho’zimli tovush - butun nota (1) Butun cho’zimli tovushning ikki marta qisqargani – yarimtalik nota (1/2) Yarimtalikning ikki marta qisqargani – chorak nota (1/4) 1 Nota – lotincha so’z bo’lib belgi , yozuv ma’nosini bildiradi.

Chorakning 2 marta qisqargani – nimchorak nota (1/8) Nimchorak notaning ikki marta qisqargani – o’n oltitalik nota (1/16) O’n oltitalik notaning ikki marta qisqargani – o’ttiz ikkitalik nota (1/32) O’ttiz ikkitalik notaning ikki marta qisqargani – oltmish to’rttalik nota (1/64) va h.k. Notalar yozuvida asosiy chiziqlardan tashqari, ayrim notalar uchun qisqa qo’shimcha chiziqlar ham ishlatiladi. Ular nota yo’lining ostiga va ustiga yoziladi. Notalar turli guruhlarga birlashtirilganda tayoqcha va qovurg’achalarni yozish uchun qulay o’rinlar tanlanadi. Bunda iloji boricha ularni nota yo’lining o’rta qismiga yozishga harakat qilish maqsadga muvofiq. Tayanch tushunchalar Nota cho’zimi, notaning yozilishi, tabulatura, xorazm tanbur chizig’i, vertikal tayoqchalar (shtillar), bayroqchalar , qo’shimcha gorizontal chiziqchalar, boshlang’ich chiziq.

O'xshashlar

Diatonik hamda xromatik yarim ton diatoniklar va butun tonlar

Nota yozuvini qisqartirish belgilari

Musiqa bezaklari va ijrochilikning o’ziga xos uslublari

Murakkab metrlar va o’lchovlar murakkab o’lchovli taktlarda cho’zimlarning turkumlanishi

Milliy musiqa namunalarining ijrochilik uslublari. musiqiy bezaklar ustida ishlash