Moslamalar yuritmalari - Materialshunoslik - Referatlar

Moslamalar yuritmalari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

16766 KB

Ko'chirib olish

Moslamalar yuritmalari Reja: 1. Moslamalarni pnevmatik yuritmalari. 2. Moslamalarni gidravlik va pnevmogidravlik mahkamlash qurilmalari. 3 Elektromexanik va elektromagnitli mahkamlash qurilmalari. 4. Vakuumli mahkamlash qurilmalar Moslamalarning yordamchi elementlari

Tayanch iboralar: pnevmatik yuritmalar; pnevmotsilindrlar; porshenli tsilindrlar; pnevmokameralar; gidravlik mahkamlash qurilmalari; pnevmogidravlik mahkamlash qurilmalar; pnevmogidravlik sistemalar; vakuumli mahkamlash qurilmalar. elektromexanik mahkamlash qurilmalari; elektromagnitli mahkamlash qurilmalari; elektromagnit plita; magnitli mahkamlash qurilmalari; moslamalarning yordamchi elementlari; bo’lish mexanizmlar; fiksatorlar. 1. Moslamalarni pnevmatik yuritmalari. Pnevmatik yuritmalar qo’zg’almas, tebranma va aylanuvchan pnevmotsilindrlar (5.1a rasm), pnevmokameralar, silfonlar (5.1v rasm) ko’rinishlarida moslamalarda ishlatiladi. Keyingi vaqtlarda ko’p o’rinli mayda detallar o’rnatiladigan moslamalarda trubkasimon diafragmali pnevmatik yuritmalar ishlatilishi ham boshlangan (5.1b-rasm). Pnevmotsilindrlar bir tomonlama (5.1a-rasm) va ikki tomonlama ishlaydigan qilib tayyorlanishi mumkin.

rasm. Pnevmotsilindrlar. Pnevmatik yuritmalardan moslamalarda keng foydalanishning sabablari ularning qator afzalliklaridir: 1.Tez ishlashi (sekundlar qismlari davomida); 2.Konstruktsiyali va boshqarish soddaligi; 3.SHtokdagi kuchning stabilligi; 4.Ishonchliligi; Lekin bu yuritmalar ishlatilganda ularning kamchiliklarini ham hisobga olish kerak: 1.SHtokning notekis xarakatlanishi; 2.Gabaritlari kattaligi; 3.Xavo chiqarilayotgandagi shovkin . Porshenli tsilindr bilan birikish joyida va shtokni tsilindrdan chiqish joyida xalqa V-shaklidagi rezina zichlashtirgichlar o’rnatiladi. Agar zichlashtirgich sifatida xalqa ishlatilsa tsilindr sirti R a 0.32  1.25mkm tozalikda ishlanishi kerak. TSilindr bilan porshenni birikish joyida V-shaklidagi zichlashtirgich o’rnatilsa, H11/d11 yoki H12/b12 o’tkazish bo’yicha, xalqa shaklidagi zichlashtirgich o’rnatilsa H7/f7 yoki H9/f9 o’tqazishlari bo’yicha tayyorlanadi. Xalka shaklidagi zichlashtirgich ishlashi uchun birikma yaxshi moylanib turishi kerak. Pnevmotsilindr shtokidagi kuch quyidagi formulalardan topiladi:

   p D Q 2  (8.1) r - qisilgan xavoning bosimi (0.4… 0.6 MPa)  - tsilindrdagi yukotishlarni hisobga oluvchi koeffitsent; Koeffitsentning qiymati tsilindr diametri D-ga bog’liq. Pnevmatik yuritma moslama uchun loyixalanganda uning asosiy parametri D topilishi kerak. yuqoridagi formulaga kura pnevmatsilindr shtoksiz bushligi bilan ishlasa  p Q D 4  (8.2) TSilindr shtokli bushligi bilan ishlasa 2 4 d p Q D     (8.3) bu yerda d-shtok diametri. Pnevmokameralar ko’pincha bir tomonlama ishlovchi yuritish birikmalari ko’rinishida tayyorlanadi. Bu birikmalarda rezina-mato maxsus materialidan tayyorlangan diafragma ikkita shtamplangan kosachalar orasida mahkamlangan bo’ladi (rasm). Diafragma 4-10mm qalinligida bo’lib moyga chidamli rezina simdirilgan va ikki tomonidan shu rezina bilan qoplangan ko’p qavatli belting matosidan tayyorlanadi. SHtokning yurish masofasi kichik bo’lsa, diafragma yassi shaklda, katta bo’lsa, burtgan shaklda tayyorlanadi. Burtgan diafragma uchun shtokning yurish masofasi L = 2 h (8.4) h -diafragmani bo’rtish masofasi .

rasm. Porshenli va membranali pnevmoyuritmalar. Yassi diafragma uchun shtokning yurish masofasi taxminan uni markazda egilish masofasiga teng bo’ladi:  3 2 256 1 3 ES pD L     (8.5) r - qisilgan xavo bosimi; D - diafragmaning mahkamlanish chizigi bo’yicha olingan diametri; S - diafragmaning kalinligi; E - diafragma materialining elastiklik moduli;  - diafragma materialining Puasson koeffitsenti. Agar  =0.4 va E= 0.6 10 4 kg/sm 2 qilib olinsa soddalashtirilgan formula kelib chiqadi:

3 4 6 10 7,1 S pD L    (8.6) Pnevmakamera shtokidagi kuch shtokning xarakatlanishi bilan o’zgarib turadi.SHaybalar orasida qisilmagan diafragma bo’lganda shtokidagi kuch taxminan uning oraliq xarakatlari uchun quyidagi formulalardan topiladi: Q = c p D 2 (8.7) S koeffitsenti qiymatlari D/d nisbatiga va shtokii nisbiy xarakatlanish masofasiga bog’lik bo’lib ma’lumotnomalardagi jadvallarda keltiriladi. Diafragma tayanch shaybalar orasida qisilgan bo’lsa, shtokdagi kuchni qiymati taxminan quyidagi formuladan topiladi: Q = p c 1 D 2 ( 1- M ) (8.8) bu yerda: D-tayanch shaybaning diametri; M-shtokni boshlangich xolatiga nisbatan yurish masofasi. Keltirilgan formulalardan pnevkamera diametri topiladi. Diametr aniqlanganda uni qiymati shtokni eng katta masofaga yurishiga to’g’ri keladigan kuchdan kelib chiqib hisoblanishi kerak. SHtokdagi kuchni oshirish uchun ikkita porshenli pnevmotsilindrlar yoki ikkita diafragmali pnevmokameralar ishlatilishi mumkin. Lekin bunda qurilmaning kundalang o’lchami qisqarib bo’ylama o’lchami oshadi. 2. Moslamalarni gidravlik va pnevmogidravlik mahkamlash qurilmalari Gidravlik mahkamlash qurilmalari porshenli ko’rinishida ishlatilib aloxida nasosdan yuritiladi. Kam xollarda bir nechta yuritma uchun umumiy nasos ishlatiladi. Yuritmalarda ishchi suyuklik sifatida 2 yoki 3 markali mashina moylari ishlatiladi. Pnevmatik yuritmalarga nisbatan gidravlik yuritish birikmalarining gabaritlari kichik bo’ladi. CHunki bularda moyning bosimi 6.0 MPa va undan xam baland bo’lishi mumkin.

Bu qurilmalar kamchiliklari qatoriga tsilindrdan ishlatilgan moyni bakka kaytarish uchun qo’shimcha quvur zarurligini, bosim beruvchi nasos elektrodvigatelining zagotovkani qisib turadigan vaqt davomida ishlab turishini kiritish mumkin (5.3 rasm). Moslamalarda korpusga mahkamlab o’rnatiladigan porshen 40,50,60,75,100 mm keng qo’lllaniladi. Porshen va shtoklar moyga chidamli rezinadan tayyorlangan xalqalar yordamida zichlashtiraladi. rasm. Gidravlik mahkamlash qurilmasi sxemasi. Qurilma uzok muddat davomida ishlab o’ta qizib ketsa gidrosistemalardagi moy suyulib, natijada nasos berib turgan bosim pasayadi, ishlash unumdorligi ham pasayadi. Gidrosistemani bosim bilan ta’minlab turish uchun shesternyali, parrakli va plunjerli nasoslar ishlatiladi. Gidrotsilindrdagi ishchi bosim gidrota’minlovchilar yordamida xam olishi mumkin. Bular 10MPa -gacha bo’lgan bosimni ta’minlaydi. Gidrotsilindrlarning ishchi sirti Ra 0.32 dan kam bulmasligi kerak. Porshen bilan tsilindr H9/F9 o’tqazish bo’yicha o’rnatiladi. Pnevmogidravlik mahkamlash qurilmalar ni ta’minlash uchun 0.4…0.6 MPa bosimdagi qisilgan xavo ishlatiladi. Qisilgan xavoni shu bosimda qurilmani gidravlik qismidagi bosim 8-10MPa ga yetgani sababli ishchi tsilindrning o’lchamlari juda kichik bo’ladi (5.4 rasm).

rasm. Pnevmogidravlik kuchaytirgich. Pnevmogidravlik sistemalar da nasosli gidravlik sistemalarga nisbatan energiya yo’qotishlar xam bo’ladi. Ishlash ishonchliligi yaxshi, konstruktsiyasi sodda, ishlab chiqarilishi arzon, universalligi xam yetarli. Pnevmagidravlik qurilmalari pnevmatik qismi aloxida blok ko’rinishida tayyorlanib moslamadan tashqarida dastgoh yonida joylashtirilishi mumkin. Qurilma bir yaxlit-blok ko’rinishida tayyorlanishi xam mumkin (5.5 rasm). Porshenlarni boshlangich xolatga kaytarish qisilgan xavo yordamida xam bajarilishi mumkin. rasm.

Yuqotishlarni hisobga olmasa qurilmani gidravlik qismidagi moy bosimi quyidagi formuladan topiladi:22 21 1 2 1 1 2 d d p F F p P    (8.9) Unda gidrotsilindrni shtokidagi kuch 22 21 23 1 1 4 d d dp d p Q       (8.10) Qurilma loyixalanganda gidrotsilindrni diametri d uni moslamada erkin joylashishi nuqtai nazaridan tanlanadi.SHuning uchun loyixalanadigan parametr d 1 / d 2 nisbatda bo’ladi. 3 2 1 1 3 2 1 13,1   p Q d d d  (8.11)  1 ,  2 ,  3 -pnevmatik va gidravlik porshenli birikmalar foydali ish koeffitsentlari. Pnevmatik qismida xaydab chiqarilgan moy xajmi gidrotsilindrga kirgan moy xajmiga teng bo’lgani sababli quyidagi tenglamani yezishimiz mumkin: d 3 2 L 3 = d 2 2 L 2 = d 2 2 L 1 (8.12) L 2 = L 1 bo’lgani uchun. Unda gidrotsilindr shtoki L 3 masofaga ancha xarakatlanishi uchun pnevmatsilindr shtoki L 1 masofaga xarakatlanishi kerak. 22 23 3 1 d d L L  (8.13) Magnitli mahkamlash qurilmalar plita, stollar ko’rinishida gorizontal frezalash va yassi jilvirlash dastgohlarida ishlatiladi. Magnit plitasi ichida (6.3- rasm) 1 doimiy magnitlar joylashib 2 nomagnit qistirmalar bilan izolyatsiya

qilingan. Izolyatsiyalangan magnitlar bir biridan ma’lum masofada joylashib oraliq qatlam 3 bilan ajratilgan. Bu elementlarning barchasi nomagnit parchinlar bilan umumiy blokka yig’ilgan. Mahkamlanayotgan zagotovka yakor rolini o’ynab u orqali magnit oqimi berkiladi. Zagotovka bo’shatilishi uchun blok krivoshipli mexanizm 5 yordamida plita bo’ylab suriladi. Bunda magnit oqimi zagotovkadan o’tmasdan plitaning tanasi va qopqog’i orqali berkiladi. SHu sababli zagotovka bushatiladi. Magnit bloki bilan uni yo’naltiruvchilar orasidagi (h o’lchami) oraliq minimal bo’lishi kerak (0.02- 0.03 mm). Oraliq katta bo’lsa, yuqoridan va pastdan ta’sir qiluvchi kuchlar muvozanatlashmaydi, shuningdek blokli surish qiyinlashib qoladi. rasm. Doimiy magnitli plita. Magnit plitalarning balandligi va massasi elektromagnit plitalardan past. Elektr toki ishlatilmaganligi uchun xavfsizlik oshadi. Elektormagnit plitalarda zagotovka tok yuqolib qolsa surilib ketishi va xavfli vaziyatni vujudga keltirishi mumkin. Magnit plitalari esa bu kamchilikdan xoli. Ammo bu plitalarni avtomatik tsiklda ishlatilganda ishlatish va o’chirish kiyinrok.

Elektromagnit va magnit plitalar va patronlar yakuniy ishlov berish amallarida ishlatiladi. R kuchini qabul qiluvchi tiraklar ishlatilsa bularni kora ishlov berishda xam ishlatish mumkin. Mikro va makro notekisliklar balandligi oshishi bilan mahkamlash kuchi pasayadi, chunki xosil bo’lgan xavo oraliqi magnit oqimiga qarshilik ko’rsatadi. Keyingi vaqtlarda magnit xususiyati g’altaklaridan kuchli doimiy tok o’tkazib uyg’otiladigan doimiy magnitli plitalar ishlatilmoqda. Bularda xarakatlanuvchan qismlar yo’q va ishlov berish davrida tok o’chirilgan bo’ladi. Zagotovkani bo’shatish uchun g’altaklardan nolgacha kamayuvchi o’zgaruvchan tok o’tkaziladi. Doimiy elektromagnitli plitalar ishchi sirtlarda 0.8 MPa bosim olishga kodir. Doimiy magnitlar uchun yuqori uglerodli, volg’fram, kobalg’t, xrom maxsus kushimchali po’latlar ishlatilishi afzal. Bularni magnit xususiyatlari ikki yildan oshik muddat davomida saqlanadi. Keyingi yillarda oksid-baritli keramik magnitlar xam ishlatilmoqda. Ularni kuchi kattaroq va polyuslar orasidagi masofasi kichik. 3 Elektromexanik va elektromagnitli mahkamlash qurilmalari. Elektromexanik mahkamlash qurilmalar tokarlik-revolpver guruhi dastgohlarida, agregat dastgohlarda va avtomatik liniyalarda ishlatiladi (6.1-rasm). Keyingi yillarda rakamli dastur bilan boshqariladigan dastgohlarda xam keng ishlatilish boshlangan. Qurilmaning asosiy afzalligi faqat elektr energiyasidan ishlaydi.

rasm. Elektryuritmali mahkamlash qurilmasi. Burovchi moment elektrodvigateldan qisish elementigacha reduktor va maxsus konstruktsiyali mufta orqali uzatiladi. Muftani o’ng yarmi prujina bilan qisilgan va val bo’ylab shponka sirtlarida siljishi mumkin. Burovchi moment talab qilingan qiymatga yetgandan keyin muftani o’ng yarmi qiya tishlari sirpanishi oqibatida prujinani qisish kuchini yengib o’ngga siljiydi. Natijada qisish elementiga burovchi momentini uzatish to’xtaydi. SHuni bilan birga muftani o’ng yarmi siljish jarayonida elektrodvigatelni to’xtatishga xam yordam beradi. Uzatilayotgan burovchi momentining qiymati oldindan prujinani qisish kuchini sozlash bilan ta’minlanadi. Mufta tishlarining qiyalik burchagi odatda  =30-45 0 qilib olinadi. Uzatilayotgan burovchi momentining qiymatidan kelib chiqib prujinani sozlash uchun ishlatiladigan qisish kuchi qiymati quyidagicha hisoblanadi. P = M/r tg (    ) (8.1) bu yerda: r - mufta tishlari joylashishining o’rtacha radiusi;  =6  8  - mufta tishlari sirti uchun ishqalanish burchagi.

Elektromexanik qisish qurilmalarida zagotovkani yechish uchun qisishdagidan kattarok burovchi moment zarur bo’lishi mumkin. Bundan tashqari yechish jarayonida elektrodvigatel birdaniga shu moment bilan yuklanadi. Aylanishining boshida elektrodvigatel validagi burovchi moment kichik bo’lgani sababli u og’ir sharoitda ishlashiga to’g’ri keladi. SHu vaziyatni yengillashtirish uchun bir tishli ichki ilashishli g’ildirak ishlatiladi. g’ildirakning yagona tishi val kulachogining bir tomonidan ikkinchi tomoniga aylanib yetib borguncha elektrodvigatelning aylanishlar soni va burovchi momenti nominalga yaqinlashib boradi. Elektromexanik qisish qurilmalari yuqorida ko’rsatilgan chegaraviy moment muftasiz xam tayyorlanishi mumkin. Bunday xolda moment talab darajasiga yetgandan keyin elektrodvigatel to’xtatiladi. Elektromagnitli mahkamlash qurilmalar yassi bazali po’lat va cho’yandan ishlangan zagotovkalarni mahkamlash uchun ishlatilib ko’pincha plitalar yoki planshaybalar ko’rinishida bo’ladi. To’rtburchak shakldagi elektromagnit plitalarning o’lchamlari va texnik tavsiflari DST 17519-72 bilan cheklangan. Zagotovka 5 qurilmaning 2 qopqogiga o’rnatiladi (6.2-rasm). Plitaning 1 korpusida 6 elektromagnitlar joylashtirilgan. Qopqogida esa nomagnit materialdan tayyorlangan 4 izolyatsiya ichiga 3 polyuslar o’rnatilgan. Izolyatsiya kalinligi 5 mm dan oshmaydi.

rasm. Elektromagnit plitalar. Qurilmani elektromagnitlaridan doimiy tok utkazilganda xosil bo’lgan magnit maydonining okimlari zagotovka, qopqok va plitaning korpusidan utadi. SHuni hisobiga zagotovkani qopqok va polyuslar bilan kontakt qilish joylarida uni mahkamlash kuchlari paydo bo’ladi. Elektromagnitlarning o’zaklari va polyuslari po’lat 10 dan, plitani qolgan detallari po’lat 10,15 yoki cho’yan KCH12-28 dan tayyorlanadi. Plita yoki planshaybani ishchi sirti Ra 0.63…0.32 mkm gacha jilvarlanadi. To’g’ri chiziqlikdan chetlanishi 300 mm da 0.02 mm dan oshmasligi kerak. Elektromagnit plitalarni 24,48,110 yoki 220 V kuchlanishli doimiy tok bilan ta’minlash uchun motor-generatorlar yoki to’g’rilagichlardan foydalanadilar. Plitaning polyuslari zagotovka SSida teng masofalarda joylashishi kerak. Uzunligi 300…900 mm plitalarni polyuslari 35-50 mm qadam bilan joylashtiriladi. Zagotovka ishonchli mahkamlanishi uchun elektromagnit plitani ikkita qo’shni polyuslar oralig’ini qoplashi kerak. Bu plitalarning etalon detalni nisbiy tortish kuchi 0.16…0.35 MPa atrofida bo’ladi. Elektromagnit plita si yoki planshayba loyixalanganda zagotovka shakli, o’lchamlari, materiali, kesish kuchi ma’lum bo’lishi kerak. Plita F = Q f + F 1 (8.2) surish kuchiga qarshilik ko’rsatishi mumkin, bu yerda f-ishqalanish koeffitsenti; F 1 =aQ - surishga karshik ko’rsatuvchi magnit kuchi; Q - zagotovkani mahkamlash kuchi; tajribalarga ko’ra a=0,05…0,08 deb qabul qilib, mahkamlash kuchi Q qiymatini topamiz. a f KP Q   (8.3) R - zagotovkani suruvchi kesish kuchi ;

Zagotovka shakli va o’lchamlariga qarab polyuslar juftlari soni 2R tanlanadi. Unda bir polyuslar juftiga to’g’ri keladigan mahkamlash kuchi Q = Q/2p (8.4) O’zak qirqimining yuzasi (sm) F = (25Q 1 10 6 ) / B 2 (8.5) B-polyus materialining magnit induktsiyasi; T- magnito’tqazgichning umumiy qarshiligi R = l 1 / ( 1 F 1 ) + l 2 / (  2 F 2 ) + .... l n / (  n F n ) (6.6) l 1, l 2, ... l n – magnito’tqazgich qismlarining uzunliklari, sm;  1,  2 .....  n - berk magnit oqimining xar bir bo’lagi materialining magnit o’zgaruvchanligi; F 1 , F 2 ...F n –magnito’tqazgich bo’laklarining qirqim yuzalari, sm 2 ; 30 % yo’qotishlarni hisobga olgandan umumiy magnit oqimi f = 0,7 B F (6.7) G’altakni amper - o’ramlari soni J W = f R / 0.4  (6.8) I - tok , A ( qabul qilinadi ); W - g’altakning o’ramlar soni ; R - o’ramlar qarshiligi , Om ; Elektromagnit plitalarda ishlangan detallar ishlov berilgandan keyin magnitsizlanishi kerak. Bundan keyingi qoldiq magnetizm 2-3 gauscdan, tebranish qarshiliklari uchun 1 gaussdan oshmasligi kerak. 4.Vakuumli mahkamlash qurilmalari. Moslamalarning yordamchi elementlari Vakuumli mahkamlash qurilmalar da zagotovkani mahkamlanishi uni sirtiga atmosfera bosimi ta’sir qilishi natijasida sodir bo’ladi (5.6a-rasm).

rasm. Vakuumli mahkamlagichlar. Sistemaning germetikligi dumaloq yoki to’rtburchak rezina shnuri bilan zichlashtirish orqali ta’minlanadi. Moslamani ishlashi 1015, 9024 yoki 7889 markali vakuum rezinasidan tayyorlangan shnurlarning o’lchamlariga bog’liq. Zagotovka tayanch plita bilan kontaktga kirgandan keyin shnur unga mo’ljallangan ariqchani tuldirib balandligi bo’yicha 5-10% deformatsiyalanishi kerak. Ba’zi xollarda zichlovchi sifatida rezina lentasi xam ishlatiladi (5.6b-rasm). Zagotovkani plitaga qisuvchi kuch quyidagiga teng: Q = F ( 1.033 - p ) (5.14) bu yerda: F-zagotovka SSidagi moslama bo’shlig’ining aktiv yuzasi, sm 2 . Yuza chegarsi zichlash chizigi bo’yicha olinadi; r - moslama bo’shlig’ida xosil qilinadigan vakuum, odatda R=0.1…0.15 kg/sm 2 . Ko’rsatilgandan chuqur vakuum qo’llansada qisish kuchi sezilarli oshmaydi. Vakuum qurilmadagi mahkamlash kuchlari toza ishlash va pardozlash ishlari uchun yetarli. Tekislik bo’ylab siljituvchi kesish kuchlari tayanchlar bilan qabul qilinadi. Vakuum qisish qurilmasi ishonchli ishlashi uchun moslamaning ishchi tekisligi Ra 0.32 bo’yicha ishlanib uning to’g’ri chiziklikdan chetlanishi 300 mm uzunlikda 0.02 mm dan oshmasligi kerak. Vakuumli qurilmalar yupka plastina ko’rinishidagi zagotovkalarni mahkamlash uchun juda afzal (5.6v-rasm). Yakka qurilmalar va qurilmalar guruxi uchun vakuum porshenli 1 yoki 2 pagonali nasoslar ishlatiladi.

Vakuumli qurilmalarda qisish vaqtini va energiya sarflanishini qisqartirish uchun vakuum bo’shlig’ini xajmi minimal bo’lishi zarur. Vakuum nasos bu bushlik bilan bevosita yoki rezervuar orqali birlashtiriladi. Ikkinchi xolatda yordamchi vaqtni qisqartirish, nasos quvvatini pasaytirish va nasosni majburiy to’xtab qolish xolatlarida xavfsizlikni oshirish imkoniyatlari paydo bo’ladi.

Adabiyotlar 1. Islom Karimov. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida. Toshkent, O’zbekiston, 1997. 2. B.E.Muhamedov Metrologiya. Texnologik ko’rsatkichlarini o’lchash usullari va asboblari Toshkent, - O’qituvchi. 1991. 3. Г.М.Иванов, Н.Д.Кузнецов, В.С.Чистяков. Теплотехнические измерения и приборы. М: Энергоатомиздат. 1984. 4. В.С.Чистяков. краткий справочник по теплотехническим измерениям. – М: Энергоатомиздат. 1990. 5. Н.Д.Кузнецов В.С.Чистяков. Сборник задач и вопросов по теплотехническим измерениям и приборам. . –М: Энергоатомиздат. 1986. 6. Гольцман В.А. Приборы контроля и средств автоматизации тепловых процессов. М.: Высшая школа. 1980. 7. SHoyunusov Sh.SH. Issiqlik texnika o’lchovlari fanidan ma‘ruza matnlari. ToshDTU. 2000. 8. SHoyunusov Sh.SH., Raximdjanov R.T. Issiqlik texnika o’lchovlari fanidan tajriba ishlari uchun-uslubiy qo’llanma. ToshDTU. 1999. 9. Рахимджанов Р.Т., Шоюнусов Ш.Ш., Алимов Х.А. Теплотехнические измерения. Учебное пособие для бакалавров обучаюшихся по направлению «Теплоэнергетика» ТашГТУ 2002.

O'xshashlar

Yordamchi moslamalar

Stanoklar kinematikasi va yuritmalari

Yig’ish moslamalari

Avtomatik liniyalar, agregat stanoklari va dastur bo'yicha boshqariladigan stanoklar haqida asosrc tushunchalar

Texnologik moslamalarni vazifalari va tasnifi