Changni ushlash - Materialshunoslik - Referatlar

Changni ushlash

Yuklangan vaqt:

30.09.2022

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

298.5 KB

Ko'chirib olish

Changni ushlash Reja: 1. Quruq chang ushlagichlar 2. Elektrofiltrlar 3. Ho‘l chang ushlagichlar

Quruq chang ushlagichlar Changni ushlash deb chang hosil bo‘lish joylarida uni so‘ruvchi ventilyator orqali so‘rib, keyin qattiq fazani h avo yoki gaz oqimidan ajratish jarayoniga aytiladi. Changdan tozalangan havo yoki gaz ko‘pincha atmosferaga chiqarib yuboriladi; ba’zan gazni qisman yoki to‘liq qayta ishlatish amalga oshiriladi. Qattiq zarrachalarining o‘lchami 0,001 dan 0,1 mm gacha bo‘lgan chang sanoat changi deb ataladi. Havoda chang zarrachalari uzoq vaqt muallaq holda joylashishi mumkin. Tinch muhitda ular Stoks qonuni bilan aniqlanuvchi doimiy tezlik bilan cho‘kadi. Changli havodagi qattiq zarrachalarning miqdori havoning hajm birligidagi chang og‘irligi orqali nazorat qilinadi (mg/m 3 ). Boyitish fabrikalarida changli havo yoki gaz oqimi texnologik operatsiyalardan pnevmatik boyitish, quruq yanchish, g‘alvirlash va h.k. kabi jarayonlarda, shuningdek changni dastgohlardan so‘rib olishda, quruq donasimon mahsulotni tashishda hosil bo‘ladi. Boyitish fabrikalarida qo‘llaniladigan changsizlantirish usullari mexanik va elektr usullarga bo‘linadi. Mexanik usullarga og‘irlik kuchi, tez xarakatlanuvchi zarrachalarning inersiya kuchi, markazdan qochirma kuch, g‘ovak to‘siq orqali filtrlash, changli havoni suv bilan namlash usullari kiradi. Changsizlantirish usulini tanlash ushlanadigan changning xossalari va qiymatiga, havoning zarur bo‘lgan tozalash darajasiga, tozalanayotgan havoning xaroratiga va h.k. larga bog‘liq. Cho‘ktiruvchi kameralar changli gazlar oqimidan yirik chang (100 mk dan katta zarrachalar) ni ajratib olishga mo‘ljallangan. Gaz oqimi havo beruvchining kesimidan katta cho‘ktirish kamerasiga kelib tushib, tezligini keskin kamaytiradi va chang zarrachalari og‘irlik kuchi ta’sirida pastga cho‘kadi, qabul qiluvchi idishlarda yig‘iladi va bo‘shatiladi. Yirik changdan tozalangan havo kameradan chiqib, chang ushlashning keyingi operatsiyalariga ketadi. Siklonlar 10 mk dan yirikroq changni ajratishga mo‘ljallangan. Siklonning korpusi (91-rasm) po‘lat misdan payvandlanadi. Siklonning yuqori qismi silindr,

pastki qismi esa konussimon shaklga ega. CHangli havo korpusning silindr qismining ichki yuzasiga katta tezlik (25 m/sek gacha) da beriladi. Siklon ichida korpusning devorlari bo‘ylab burama (vintli) chiziq yo‘nalishida xarakatlanuvchi gaz oqimi hosil bo‘ladi. Zarrachalar markazdan qochirma kuch ta’sirida siklon devoriga siqiladi, tezligini yo‘qotadi, pastga tushadi va korpusning pastki konus qismidagi uchlik orqali tushirib olinadi. CHangdan tozalangan havo korpusning vertikal o‘qi bo‘ylab aylanib, yuqoriga ko‘tariladi va korpusning silindr qismi yuqorisidagi tuynuk orqali chiqib ketadi. Batareyali siklonlar 10 mk dan yirikrok changni ajratishga mo‘ljallangan. Ular elementlar deb ataluvchi bitta agregatga ulangan, diametri uncha katta bo‘lmagan bir nechta siklonlardan iborat. (92-rasm) 91-rasm. Siklonning sxemasi: 1-silindr konusli kamera; 2-chiqarish quvuri; 3,4-changni tushirib olish uchun patrubka. Batareyali siklonlar 10 mk dan yirikrok changni ajratishga mo‘ljallangan. Ular elementlar deb ataluvchi bitta agregatga ulangan, diametri uncha katta bo‘lmagan bir nechta siklonlardan iborat. (92-rasm)

92-rasm. Batareyali siklon: a-siklonning rejasi va qirqimi; b-elementlarning umumiy ko‘rinishi; 1-kojux; 2- kojux qopqog‘i; 3-chang uchun bunker; 4-siklon elementlari; 5-zich to‘siqlar. Elementlarning diametri 40 dan 250 mm gacha. CHanglangan havo chang beruvchi quvur orqali berilib, zich to‘siqlar orasidagi kamerani to‘ldiradi va siklon elementlari yoki elementning silindr qismidagi tirqishga intiladi va havo oqimiga aylanma xarakat beradi. Tutib qolingan chang elementlardan pastga piramidal qabul qilgichga bo‘shatiladi; changdan tozalangan xavo esa chiqarish quvurlari orqali elementlardan yuqoriga, zich to‘siqlar ustidagi kameraga tushadi va chiqarish quvurlari orqali chetlashtiriladi. Engli filtrlar changli havoni 99 % gacha tozalanishini ta’minlaydi. Ko‘pincha ularni siklonlardan keyin xavoni so‘nggi tozalash uchun, asbest fabrikalarida esa chang havoni bir martada tozalash uchun qo‘llaniladi. Engli filtrlarni qurituvchi qurilmalardan chiqqan gazlarni tozalash uchun tavsiya etilmaydi. Engli filtr zich to‘siqlar orqali seksiyalarga bo‘lingan kameradan iborat. 93 – rasmda engli filtr seksiyasining sxemasi tasvirlangan. G‘ovak matodan engchalar ko‘rinishida tayyorlangan filtrlovchi element 1 lar silkituvchi mexanizmga osilgan.

Changli havo oqimi 3 patrubka orqali yuqoridan zich plita 5 bilan yopilgan bunkerga beriladi. Bu plitada skoba-obruch bilan mahkamlangan pastki qismi ochiq filtrlovchi engchalar maxkamlanadigan teshiklar mavjud. Seksiya englari bilan 7 patrubka orqali bunkerdan changli havoni so‘rib oluvchi ventilyatorlar bilan bog‘langan. Chang englarning ichki yuzasida ushlanib qoladi, changdan tozalangan xavo atmosferaga chiqarib yuboriladi. Vaqti-vaqti bilan seksiya 8 klapan yordamida ventilyatordan uziladi, silkitgich mexanizmi 2 engni silkitadi va englarda cho‘kkan chang bunkerga to‘kiladi va shnek 10 yordamida tushirib olinadi. SHu paytning o‘zida seksiyaga 9 patrubka orqali filtrlovchi matoni g‘ovaklarini tozalash uchun siqilgan havo beriladi. Filtrlovchi englarning diametri 150-500 mm uzunligi 2,2 dan 9 m gacha. 93-rasm. Engli filtr seksiyasining sxemasi: 1-filtrlovchi elementlar; 2-silkituvchi mexanizm; 3,7,9-patrubka; 4-bunker; 5- plita; 6-skoba-obruch; 8-klapan; 10-shnek.

Filtrlovchi englarning diametri 150-500 mm uzunligi 2,2 dan 9 m gacha. Elektrofiltrlar Elektrofiltrlar 0,1 mk dan yirikroq changni ushlash uchun mo‘ljallangan. Elektrofiltrlarning foydali ish koeffitsienti 99 % atrofida. 94-rasmda gorizontal plastinkali elektrofiltrlarning sxemasi keltirilgan. Temir-beton yoki po‘latdan tayyorlangan kamera 1 da plastinka shaklidagi cho‘ktirish elektrodlari o‘rnatilgan. Plastinkalar orasidagi teshiklarda maxsus ramaga tortilgan parallel simlar sistemasidan tashkil topgan zaryadlovchi elektrodlar joylashtirilgan. CHo‘ktiruvchi elektrodlar erga, 94-rasm. Gorizontal plastikali elektrfiltrning sxemasi: a-elektrfiltr kesimi; b- elektrfiltrning o‘zaro joylashishi; 1-kojux; 2-cho‘ktiruvchi elektrod; 3-zaryadlovchi elektrod. zaryadlovchi elektrodlar esa yuqori kuchlanishli (60 ming V gacha) doimiy tok manbaiga ulanadi. Plastinka va simli elektrodlar orasida hosil bo‘luvchi bir jinsli bo‘lmagan elektr maydonida yuqori kuchlanish ta’sirida tojli razryad hosil bo‘ladi. Zaryadlovchi elektrodlar atrofida kuchsiz shu’lalanish paydo bo‘ladi. CHangli havo elektrfiltr kamerasiga kiradi va plastinkalar orasidan o‘tadi. Gazning ionlangan molekulalari chang zarrachalarini manfiy zaryadlaydi va bu zarrachalarni musbat plastinkali elektrodga tortilishiga olib keladi. Plastinkalarga

cho‘kkan chang elektrod silkitilganda qabul qiluvchi idishga tushadi va maxsus teshik orqali bo‘shatiladi, changdan tozalangan gaz atmosferaga chiqariladi yoki changsizlantirishning keyingi operatsiyasiga yo‘naltiriladi. Gaz elektrfiltr orqali ventilyator yordamida so‘rib chiqariladi. Ho‘l chang ushlagichlar Boyitish fabrikalarida ho‘l chang ushlagichlar quritish barabanlaridan chiqqan gazlarni oxirgi tozalash uchun ishlatiladi. Ushlangan chang suv bilan aralashib shlamlarni hosil qiladi va shlamli tindirgichlarda suvsizlantiriladi. Uchlik skrubber balandligi 10 m atrofida to‘g‘ri burchakli yoki silindrsimon minora po‘lat misdan tayyorlanadi. Yuqori qismida bak joylashib, undan purkagich orqali korpus ichiga suv beriladi. Minoraning balandligi bo‘ylab g‘o‘la yoki reykalardan uchliklar o‘rnatiladi. YUqoridagi uchlik oqib tushuvchi suvni minora kesimi bo‘ylab bir tekis taqsimlanishini ta’minlaydi. Butun yuzasi oqib tushuvchi suv bilan sug‘oriluvchi o‘rtadagi uchlik gaz oqimidan changni ushlash uchun xizmat qiladi. Pastki uchlik tozalanuvchi gazni skrubber kesimi bo‘ylab tekis tarqalishini ta’minlaydi. Gaz minoraga pastki qismidagi tuynuk orqali kiradi va suv oqimiga qarshi yuqoriga xarakatlanadi. O‘rtadagi uchlikda chang zarrachalari suv bilan ho‘llanadi va suv bilan birgalikda skrubberning piramida qismiga oqib tushadi va undan quvurlar orqali chiqarib olinadi. Tozalangan gaz chiqaruv quvurlari orqali atmosferaga chiqarib yuboriladi. Skrubberlarda gazning tozalanish darajasi 98 % ga etadi. Suvning sarfi skrubberning 1 m 2 kesimiga 5 dan 20 m 3 /soat gacha. Gazning xarakatlanish tezligi 1,2 m/sek. 95-rasmda ko‘pikli chang ushlagich tasvirlangan.

95-rasm. Ko‘pikli chang ushlagich: 1-apparat korpusi; 2-panjara; 3-bunker; 4-qabul qiluvchi quticha; 5-gazni berish; 6-quyulish qutichasi; 7,8-patrubkalar; 9-ostona; 10-gazlarning chiqishi uchun tuynuk . Gorizontal tekislik to‘siq bilan metal korpus ikkita bo‘limga bo‘lingan. Yuqori bo‘limga suv shunday beriladiki, teshik to‘siq (panjara) da u 20-50 mm qalinlikda qolsin, qolgan qismi esa tizillab pastga oqib tushsin. CHangli gaz panjara ostiga beriladi va yuqoriga suv oqimiga qarab xarakatlanadi. Panjarada gaz oqimi suv qatlamidan o‘tayotganda 100-200 mm qalinlikda ko‘pik qatlami hosil bo‘ladi va unda chang zarrachalari ushlab qolinadi. Tozalangan gaz apparatning yuqorisidagi tuynukdan chiqib ketadi, ushlab qolingan chang suv bilan pastki tuynukdan va qisman yon tarafdagi yonbosh tuynukdan chiqarib olinadi. Bu apparatlar 3 mk gacha yirikligidagi zarrachalarni ushlaydi. Gazning apparatda xarakatlanish tezligi 3,5 m/sek, suv sarfi 1000 m 3 , changli gaz uchun 0,25 dan 1m 3 gacha. С у юқлик Суюқлик Шламлар

Adabiyotlar ro’yhati: 1. Abramov A.A., Pererabotka, oboga щ enie i kompleksnoe ispolzovanie tverd ы x polezn ы x iskopaem ы x. t.1 Obogatiteln ы e protsess ы i apparat ы : Uchebnik – 2- e izd., stereotip. 2014. 2. Abramov A.A., Pererabotka, oboga щ enie i kompleksnoe ispolzovanie tverd ы x polezn ы x iskopaem ы x. T.2 Texnologiya pererabotki i obogaщeniya poleznыx iskopaemыx : Uchebnik – 2014. 3. Abramov A.A., Pererabotka, obogaщenie i kompleksnoe ispolzovanie tverdыx poleznыx iskopaemыx. T.2 Texnologiya pererabotki i obogaщeniya poleznыx iskopaemыx : Uchebnik – 2014. 4. Abramov A.A., Texnologiya pererabotki i oboga щ eniya rud svetn ы x metallov. Uchebnoe posobie, v 2 kn. 2015. 5. Avdoxin V.M. Osnovы obogaщeniya poleznыx iskopaemыx. Uchebnik v 2t. – 2016. 6. Avdoxin V.M. Osnovы obogaщeniya poleznыx iskopaemыx. Uchebnik v 2t. – 2006. t2. Texnologiya obogaщeniya poleznыx iskopaemыx. 7. Arashkevich V.M. Osnovы obogaщeniya rud, M., Nedra,2019. 8. Egorov V.L. Osnov ы oboga щ eniya rud, M., Nedra,2016

O'xshashlar

Quruq chang ushlagichlar

Boyitishning boshqa usullari

Quymani tayyorlab olishning finish jarayonlari

Metallarni kesishda sovitish va moylash.

Boyitish mahsulotlarini suvsizlantirish