Mustaqillikga erishgandan keyin suzish sportiga bo’hlgan e’tibor - Jismoniy tarbiya - Referatlar

Mustaqillikga erishgandan keyin suzish sportiga bo’hlgan e’tibor

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

50.5 KB

Ko'chirib olish

Musta q illikga erishgandan keyin suzish sportiga bo’hlgan e’tibor Reja: 1. O’zbekistonda suzish sportining rivojlanishi. 2. Yangi suzish havzalarining barpo etilishi. 3. Yurtimizdagi Osiyo va jahon birinchiligi ishtirokchilari:

O’zbekiston o’zining anhorlari, ko’l, daryo va sun’iy suv havzalariga ega bo’lgan serquyosh, olloh nazari tushgan yurtdir. Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshon, CHirchiq, Angren, Oqdaryo, Qoradaryo kabi daryolar sohillarida yashovchi aholi qadimdan bu tabiiy boyliklardan inson manfaati uchun bo’ysundirish bilan turishib kelganlar. Qo’yidagi- Farg’ona kanali, Tuyamo’min, CHorvoq suv omborlari , Rohat ko’li, Toshkent dengizi va bir qator suv havzalari bunyod etilgan. Ular aholi uchun balitq ovlash, har xil suv minerallaridan foydalanish ekan sug’orish ro’zg’orda foydalanish shu bilan birga hayotiy zarur bo’lgan suzishga o’rganish va suzish sportining rivojlanishi uchun manba sifatida xizmat qilib kelmoqda. Suzish sportining boshlang’ich davri O’zbekistonda 1924-25 yillarga to’g’ri keladi. Garchi bu yillarda maxsus (basseynlar) havzalar qurilmagan yuo’lsada, birinchi marta gidrostansiya bunyod etilgan. Masalan: Toshkentda Bo’zsuv tug’on bilan to’sib sun’iy suv ombori hosil qilingan. Bu esa o’z navbatida, aholining yshlarning sevimli dam olish va cho’milish maskaniga aylanib qoldi. Sal keyinroq esa ikkita suv stansiyasi qurilib shu tariqa suzish basseynni va balandlikdan suvga sakrash minoralari qurildi. 1927 yilning yoziga kelib jumhuriyatimizda birinchi marta shu suv stansiyasida Toshkent bilan Samarqand shaharlari o’rtasida suzish bo’yicha musobaqa bo’lib o’tdi. Bu musobaqa o’z navbatida, 1928 yilda Butunittifoq sportakiadasiga qatnashuvchi O’zbekiston uchun terma jamoa a’zolarini saralab olishga yordam berdi. Terma jamoadan: Nadejda Pak, Nina Lobova, Pyotr Kravchenko kabi suzuvchilar joy egalladi. Ammo spartakiadada O’zbekiston terma jamoasi suzuvchilar Turkmaniston terma eamoasidangina oldingi 16- o’rinni egalladi.. Butunittifoq spartakidasi O’zbekistonning – Buxoro, Navoiy, Andijon, Toshkent, Farg’ona , samarqand va boshqa shaharlarida ham suzish sportini rivojlanishiga sabab bo’ldi. Masalan: Toshkentda “Komsomol kuli” da, Andijonda shahar istirohat bog’ida , Buxoroda istirohat bog’i ichidagi eng katta “Labihavuz” da suzuvchilar suzish sport bo’yicha har xil mashg’ulotlarni utaydigan bo’lishdi.

1930 yilda “Mehnat va Vatan mudofaasiga bo’l tayyor” (GTO) kompleks majmuasi Nizomi tasdiqlangach, Toshkentda yangi turdagi basseynlar barpo etila boshladi, yirik korxonalar qoshida zamonaviy basseynlar qo’rila boshladi. Masalan: Toshkent to’qimachilik fabrikasi qoshida uzunligi 50 metr keladigan suvi isitiladigan ochiq xoldagi basseyn qurib foydalanishga topshirildi. 1935 yili Andijonning sun’iy suv havzasida birinchi marta jumhuriyat bo’yicha suv sport bayrami o’tkazildi. Andijon, Quqon, Toshkent, Farg’ona shaharlarining sportchilar ishtiorok etdi. 1930 yillardan boshlab davlat tashkilotlarining talablariga ko’ra suzish sportini yanada rivojlantirish maqsadida Toshkentda “Temir yo’lchilar” istirohat bog’ida uzunligi 25 m li ochiq basseyn qurildi va shu basseynda suzish bo’yicha bolalar sport maktabi (DYUSH) tashkil etildi. 1930 yilda maydoni 8 gektar keladigan kul bunyod etildi. Kulda asosiy baza hisoblangan “Dinamo” va “Spartak” suzuvchilari shug’ullanishgan. Bu bazada keyinchalik Respublikamizning dastlabki murabbiylar yetishib chiqgan. A.K. Smirnov O’z.X.K.M., V.T. Bandarenko- x.k.m N.T. SHuljinko, V.I. Mixaylov va boshqalar. 1939 yilga kelib O’zbekistonda suzish bo’yicha Respublikasi federatsiyasi tuzildi. Unga A.K. Smirnov birinchi rais etib saylandiyu. 1948 yilda Qozog’iston va O’zbekiston barcha O’rta Osiyo Respublikalari o’rtasida suzish musobaqasi tashkil etildi. Bu musobaqada O’zbekiston birinchi o’rinni qo’lga kiritdi. Anatoliy Gerasimov, Georgey Pijankov, Rashid Xamzin kabi sport ustalari yetishib chiqgan. Respublikamizda sekin-asta suzish sportiga baza yaratish maqsadida katta mablag’ ajratila boshlagan. 1949-1955 yillar maboynida Namangan, Andijon, Quqon shaharlarida 25 m.li ochiq xoldagi bosseynlar qurilib, bular qoshida (BO’SM) lar faoliyat ko’rsata boshlagan. 1960 yili Toshkentda O’zbekiston Davlat jismoniy tarbiya instituti qoshida suvi isitiladigan 25x12 m.li ochiq basseyn. 1962 yili “Mehnat rezervilari” klubiga qarashli (KSJ) qoshida 25-12 m.li yopiq basseyn, 1964 yilda “Mehnat” jamiyatiga qarashdi 50x21 m.li yo1piq basseyn, 1969 yili Armiya sport Klubiga qarashli suvi

isitiladigan 50x21 m.li ochiq basseyn, 1963 yili Navoiy shahrida 50x21 myuli ochiq basseynlar qo’rilib yurtimiz hayotida tarixiy yangilik bo’ldi. Bu inshootlarni qurilish yurtimiz sportchilari oldiga katta mas’uliyat yukladi va ular sekin asta o’z maxoratlarini oshirib borishdi. Natijasida 1956 va 1959 yillarda SSSR xalqlari I va II spartakiadalarida ishtirok etib, 9 o’rinni qo’lga kiritgan bo’lsa, 1967 yilgi IV spartakiada 5 shrin, 1969 yilda III spartakiada 9 o’rinlarni egallashgan. SHu tariqa O’zbekistonda suzish sport bilan shug’ullanuvchilar soni yanada ortib, yaxshi natijalar qo’lga kiritila boshladi. 1988 yili 3-5 iyunda Toshkentda suzish sport bo’yicha xalqaro yirik musobaqa tashkil etildi. Bu yaqinlashib kelayotgan XXV Olimpiada oldidan tayyorgarlik vazifasini o’tadi. Mustaqillikga erishganimizdan so’ng barcha soxalari bo’lagni kabi jismoniy tarbiya va sohasida ham katta yuuqlarga erishilib kelinmoqda. Bunga asosiy sabab hukumatimiz orahbarlarini, muxtaram Prezidentimiz I.A. Karimov say harakatlari jismoniy tarbiya va sport to’g’risidagi qaror va qonunlar ta’sis etilayotgan orden va medalllar birinchi sababi bo’lsa ikkinchi sababi jismoniy tarbiya va sportni davlat siyosati darajasiga ko’tarilganganidir. Hozirgi barcha viloyat, shahar markazlarida xattoki chekka qishloqlariga ham boshqa sport turlari qatori suzish havzalari qurilib yurtimiz kelajagi bo’lgan yoshlar ixtiyoriga topshirilmoqda. Bu esa mamlakatimizda suzish sportini rivojlanishida katta ahamiyatga ega. Sport olamida Olimpiada o’yinlari katta o’rin tutadi. Suzish sporti Olimpiada o’yinlariga birinchi marta 1896 yilda kiritilgan. Bu olimpiada birinchi bo’lib Gretsiyaning Afina shahrida o’tkazilgan bo’lib suzuvchilar mahoratini oshishiga va sportko’rsatkichlarni o’sishiga olib keldi. I- Olimpiada 1896 yil 11 i aprelda Afina (Gretsiya) . Afinada o’sha paytda basseynlar bo’lmaganligi tufayli, bu musobaqa ochiq suv havzalarida o’tkazilgan. Bunga asosan grek suzuvchilari 6 ta chet el mamlakatlaridan kelg8an 10 ta. Jami 40 ta suzuvchi zo’r mahorati bilan

musobaqalashdi. 40 ming tomoshabin musobaqalarni tomosha qilishdi. Grek suzuvchilari 12 t oltin medaldan 7 tasiga sazovor bo’lib 1 o’rinni olgan. II- Olimpiada 1900 yil 20-27 iyul Parij (Fransiya) da o’tkazilib, Avstraliya, Avstriya, Belgiya Angliya, Vengriya, Germaniya, Gollandiya, Daniya , Italiya va AQSH kabi davlatlardan suzuvchilar ishtirok etishgan. III- Olimpiada 1904 yil 10-19 Sent Luis (AQSH) IV- Olimpiada 1908 y, 15-26 iyul London (Angliya) V- Olimpiada 1912 y, 9-18 iyul Stokgolm (SHvetsiya) VI- Olimpiada 1920 y, 19-26 august Antverpen (Belgiya) VII- Olimpiada 1924 y, 10-19 iyul Parij (Fransiya) VIII- Olimpiada 1928 y, 5-11 avgust Amsterdom (Gollandiya). IX- Olimpiada 1928 y, 5-11 avgust (Amterdam (Gollandiya) X- Olimpiada 1932 y, 5-13 avgust Los-Anjeles (AQSH) XI- Olimpiada 1936 y, 3-12 avgust Bergen (Germaniya) XII- Olimpiada 1948 y, 31 iyul 7 avgust London (Angliya). XIII- Olimpiada 1952 y,25 iyul 2 avgust Xelsinki (Finlandiya). XIV- Olimpiada 1956 y 29 noyabr 7 dekabr Melburt (Avstraliya). XV- Olimpiada 1960 Y, 8 avgst 4 sentyabr Rim (Italiya). XVI- Olimpiada 1964 y, 10-19 oktyabr Tokio (YAponiya). XVII- Olimpiada 1968 y. 17-24 oktyabr Mexiko (Meksika). XVIII- Olimpiada 1972 y 28 avgust 4 sentyabr Myunxen (GFR). XIX- Olimpiada 1976 y 18-25 iyul Monreal (Kanada). XX- Olimpiada 1980 y 19-30 avgust Moskva . XXI- Olimpiada 1984 y 29 iyul 12 avgust Los-Anjelos (AQSH). XXII- Olimpiada 1988 y 17 sentyabr 2 oktyabr Seul (Janubiy Korea).

FOYDALANGAN ADABIYOTLAR: 1. Plavanie.V.N.. Nikitinskaya. “Prosvesenie”, 1981. 2. Plavanie.Pod.red. Bugakovoy, M.Fis. 1979. 3. Pri ki v vodu. Uchebnik, Pod. 4. Vodnoye polo. Uchebnik, Pod.red. SHteller. I.P.Izd Fis. 1981g. 5. Sovremennaya trenirovka plovsa. Pod,red. N.A.Butavicha. Izdyu Fis,1967g. 6. www.ziyonet.uz

O'xshashlar

Suzish

Suzish texnikasining nazariy asoslari Dinamik va statik suzish

O’zbekiston suzish sportining rivojlanishi

Suzish fanining ilmiy-nazariy asoslari

Suzish fanining maqsad va vazifalari