Strategiyani amalga oshirishni rejalashtirish. - Iqtisodiyot - Referatlar

Strategiyani amalga oshirishni rejalashtirish.

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

65.5 KB

Ko'chirib olish

Strategiyani amalga oshirishni rejalashtirish. Reja: 1. Strategik rejani amalga oshirish. 2. Strategik rejani amalga oshirishni boshkarish va uni bajarilishini nazorat kilish. 3. Strategik rejani baxolash.

STRATEGIK REJANI AMALGA OSHIRISH. Strategik rejalashtirish tashkilot maksadlarini tanlash va ularga erishish uchun nima kilish zarurligi xususida karorlarni uz ichiga oladi. Strategik rejalashtirish barcha boshkaruv karorlari uchun asos bagishlaydi. Ammo xar kanday rejani amalga kullamaslik balandparvoz suzlar bulib kolaveradi. Amalga oshirish strategik rejani xarakatga keltiradi. Rejalarni tuzishdagi eng asosiy xal kiluvchi boskichlar missiyani tanlash va maksadlarni oydinlashtirish bulib xisoblanadi. Bularga erishish uslublari esa mexnat jamoasida erkin xatti-xarkatlarni keltirib chikarishi mumkin. Raxbariyat strategik rejani amalga oshirish jarayonini yulga kuyish va maksadlarni aniklash uchun kushimcha reja va anik topshiriklar ishlab chikishi kerak. Bu tadbirlarning asosiy vazifasi kelajakdagi karorlarga tayangan xolda va kuyilgan maksadlarga samarali erishish uchun alternativalarni amalga oshishini boshkarish kerak. Bulardan asosiy maksad barcha xatti-xarakatlarning bir-biriga boglikligidir. Rasmiy rejalashtirishning asosiy tashkil etuvchilari bu taktika, siyosat, protsedura va koidalardir. Taktika. Bu kiska muddatli reja va strategiyalar. Taktik rejalarning asosiy tansifi: 1. Taktika strategiyani rivojlantirish uchun ishlab chikiladi; 2. Strategiya kariyb barcha xollarda yukori boshkaruv pogonalari tomonidan ishlab chikilsa, taktika esa kuprok urta pogona raxbariyat darajasida ishlab chikiladi; 3. Taktika strategiyaga nisbatan kiska muddatga muljallangan; 4. Strategiyaning natijalari bir necha yil davomida tula namoyon bulmagan paytda taktika natijalari juda tez yuzaga chikadi va konkret xolatlar bilan oson solishtiriladi. Siyosat. Raxbariyat uzok muddatli va taktik rejalarni ishlab chikkanidan keyin, bu rejalarni tugri tushunmaslik va yunalishni

uzgartirmaslik maksadida kushimcha tadbirlar ishlab chikadi. Strategiyani amalga oshirish jarayonidagi bu boskich siyosatni ishlab chikish boskichi xisoblanadi. Siyosat bu maksadlarga erishishni osonlashtiradigan karor kabul kilish xamda xatti-xarakatlar uchun umumiy kullanma bulib xisoblanadi. Siyosat yukori raxbariyat tomonida uzok muddatga muljalab ishlab chikiladi. Masalan, bu yangi maxsulotni ishlab chikarish uchun yangi asboblar mikdorini kamaytirish siyosati bulishi mumkin. Protseduralar. Raxbariyat tomonidan ishlab chikiladi. Protsedura – bu anik vaziyatda nima ish kilish kerakligini kursatadi. Moxiyati jixatidan protsedura programmalashtirilgan karor kabul kilishni anglatadi. Umuman olganda individ protseduraga binoan ishlasa, u kam mustakil xarakatga va alternativalar kam mikdoriga ega buladi. Koidalar. Rejalarni amalga oshirishda xar kanday keraksiz xatti- xarakatlardan xoli bulish uchun koidalar ishlab chikiladi. Koida bu kandaydir bir anik vaziyatda nima ish kilish kerakligini kursatadi. Protseduradan farkli ularok koidalar chegaralangan va anik vaziyatlarda kullaniladi. Protseduralar esa bir-biri bilan boglik bulgan bir kancha xarakatlar ketma-ketligi bulgan vaziyatlar uchun muljallanadi. Ba’zida ishchilar koida va protseduralarni bema’nolik yoki erkin xarakatni cheklovchi sifatida karaydilar. Bund ay sharoitda koida maksadga erishish uchun tuskinlik kiladi, bu esa tashkilotda kelishmovchilikni keltirib chikaradi, shu sababli raxbariyat koidalarning maksadi xakida xodimlarga ma’lumot berishi kerak.

STRATEGIK REJANI AMALGA OSHIRISHNI BOSHKARISH VA UNI BAJARILISHINI NAZORAT KILISH. Xozirgi kunda rejalashtirishni va nazorat jarayonini muvofiklashtirishning bir necha turlari bor. Keng kullaniladigan ikkita boshkaruv instrumetlari mavjud: budjetlar va maksadlar buyicha boshkarish. Budjetlar. Rejalashtirishning asosiy vazifasidan biri bu iloji boricha resurslarni samarali taksimlashdan iborat. Rejalar, raxbariyat fikricha, maksadlarga erishish uchun resurslardan foydalanish xatti-xarakatini taksimlashga kumaklashadi. Raxbarlar kanday resurslarga ega ekanligini aniklash uchun rejalashtirishning dastagi bulgan budjetlar ishlatiladi. Budjet bu resurslar taksimlash metodi bulib, mikdoriy kurinishda xarakterlanadi va maksadlarga erishishga kumaklashadi. Budjetlar rasmiy rejalashtirishda keng kullaniladigan komponentlardan biri xisoblanadi. Maksad va resurslarni mikdoriy aniklash. Budjetni ishlab chikishning birinchi kadami maksad va resurslarni son kurinishida ifodalashdan iborat. Keng tarkalgan ulchovlar bu pul va natural kurinishlardir. Budjetni ishlab chikish boskichlari: 1. Yukori raxbariyat tomonidan firmaning umumiy maksadi e’lon kilinadi. Masalan, bashorat etilayotgan sotish xajmi. 2. Bulimlarda operativ smetaning tayyorlanishi. 3. Yukori raxbariyat berilgan tadbirlarni budjetga binoan taxlil kiladi va uzgartirish kiritadi va bulimlar yukori raxbariyat kursatgan kamchiliklarga tuzatish kiritadi. Ushbu boskichda yukori raxbariyat tashkilotni resurslar bilan taksimlash vazifasini bajaradi. 4. Yakuniy budjetlarni tayyorlash.

Aytib utilgandek nazorat rejalashtirishga asoslanadi. Nazorat samarali bulishi uchun uni rejalashtirish bilan chambarchas boglash kerak. Budjetni ishlab chikish bunday bogliklik va nazorat samarali mikdoriy usulini tashkil etadi. Inson resurslarida rejalashtirish va nazoratni boglikligini ta’minlovchi boshkarish uslubi – maksadlar buyicha boshkarish uslubi xisobalanadi. Kiskartmasi MVO (manegment by objectives). MVO motivlashtirish usuli xam sanaladi. Drukernig fikricha, tashkilotdagi xar kaysi raxbar, bu yukori darajadan to past darajadagi raxbarlar, anik maksadga ega bulishi kerak, kaysikim yukorirok darajadagi raxbar maksadini kullab kuvvatlashi kerak, 9.2. rasmda kursatilganidek. Uning fikricha, bu jarayon xar bir raxbarga shu xakda anik tasavvur olishga yordam beradiki, undan tashkilot nimani kutadi, tashkilotning maksadlari va tashkilot boshligining maksadlari. MVO ning vakillari – Joron Odiorne, Duglas MakGregor, Antoni Raya va boshkalar. 1. Rayaning fikricha, maksadlar buyicha boshkarish bir-biriga boglik 4 ta boskichdan iborat jarayondir. 2. Anik va kiska maksadlarni ishlab chikish. 3. Shu maksadlarga erishish uchun xakikiy rejalarni ishlab chikish. 4. Natijalarni va ishlarni tizimli nazorat kilish, ulchash va baxolash. 5. Rejalashtirilgan natijalarga erishish uchun tuzatuv tadbirlarini ishlab chikish.

Xar bir raxbarning maksadlari uning bevosita boshligining maksadlariga erishishini ta’minlashi kerak. Maksadlar yukoridan pastga – instansiya zanjiri buylab ishlab chikiladi. Maksadlarni ishlab chikish. Yukori raxbariyat tashkilot uchun kiska va uzok muddatli maksadlarni ishlab chikkanidan keyin, bu maksadlar keyingi pastgi pogonalarga buyruk kurinishida uzatiladi. Past pogonadagi raxbarlar maksadlariga karab uz maksadlarini ishlab chikishlari kerak. Xarakatlarni rejalashtirish. MVO jarayoning ikkinchi boskichida kilinadigan xarakatlar rejalashtiriladi. Rejalarni ishlab chikish olti bulimdan iborat: 1. Maksadga erishish uchun asosiy vazifa va me’yorlarni aniklash; 2. Asosiy turdagi faoliyatlar orasidagi bogliklikni aniklash va kalendar rejani ishlab chikish; 3. Xar kaysi turdagi faoliyatni amalga oshirish uchun, uzaro munosabat va rolini aniklash, undan tashkari kerakli vakolatni berish; 4. Xar kaysi asosiy operatsiyaga ketadigan vaktni baxolash; 5. Xar kaysi operatsiya uchun kerakli resurslarni aniklash; 6. Tadbirlar muddatlarini tekshirish va rejalarini tuzatish. Tekshirish va baxolash. Tekshirish va baxolash ishlari kandaydir bir vakt utganidan keyin olib boriladi. Uning asosiy vazifasi maksadning erishilganligi darajasini, muammoni aniklaydi, bundan tashkari samarali mexnat uchun mukofotlanadi va shaxsiy extiyojlar kondiriladi . Tuzatuv tadbirlari. MVO ning oxirgi boskichi bulib, agar maksadlar erishilmagan bulsa va raxbarlar uning sababini aniklagan bulsalar tuzatuv tadbirlarini ishlab chikish kerak buladi. Aksincha maksadlar erishilgan bulsa, MVO jarayoni kelajakda boshka maksadlarni belgilash bilan kaytadan boshlanadi.

STRATEGIK REJANI BAXOLASH. Strategik rejani baxolash maksadlar va erishilgan natijalarni solishtirish yuli bilan amalga oshiriladi. Baxolash uzluksiz va tizimli olib borilishi kerak. Baxolash jarayoni strategiyani tartibga solish maksadida kullaniladi. Strategik rejalashtirishni baxolashda kuyidagi 5 savolga javob berish lozim: 1. Strategiya tashkilotning ichki imkoniyatlariga mos keladimi? 2. Strategiya ma’lum darajadagi tavakkallikni takozo etadimi? 3. Strategiyani amalga oshirish uchun tashkilot kerakli resurslarga egami? 4. Strategiya tashki xavf va imkoniyatlarni xisobga oladimi? 5. Strategiya firma resurslarini kullashda eng yaxshi usul xisoblanadimi? Baxolash jarayonida bir kator mikdoriy va sifatiy mezonlar mavjud. Mikdoriy mezonlarga kuyidagilar kiradi: bozordagi xissa, sotish xajmining oshishi, kadrlar kunimsizligi, xarajatlar darajasi, samarali ishlab chikarish va x.k. Sifatiy mezonlarga esa, mijozlarga xizmat kursatish xajmini oshirish, bozor xakidagi bilimlarni chukurlashtirish, imkoniyatlardan foydalanish, xavf mikdorini kamaytirish va x.k. kiradi Sifatiy va mikdoriy baxolash bilan boglik muammolar: Vakt omili. Juda xam kam strategiyalar tez uz natijasini beradi; Ulchashning anikligi. Agar biz strategik rejalashtirish jarayonini baxolash samarali bulishini xoxlasak, unda asosiy dikkat e’tiborni standartlashgan mezonlarga karatish kerak. Strategiya va rejalarni aniklagandan keyin raxbariyat umumtashkilot maksadlariga erishish uchun tashkilot strukturasini yaxshilab urganishi kerak.

O'xshashlar

Strategiyani ko‘llash

Strategiyani shakllantirish va tanlov.

Marketings strategik va taktik rejalashtirish va ularni amalga oshirish usullari, yo‘l-yo‘riqlari

Personalni rejalashtirish

Strategik rejalashtirish modellari