Меҳнат бозори инфратузилмаси ташкилий таркиблари фаолиятларининг истиқболлари - Iqtisodiyot - Referatlar

Меҳнат бозори инфратузилмаси ташкилий таркиблари фаолиятларининг истиқболлари

Yuklangan vaqt:

16.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

252 KB

Ko'chirib olish

Меҳнат бозори инфратузилмаси ташкилий таркиблари фаолиятларининг истиқболлари Режа : 1. Иш билан бандлик хизмати шаклланишининг замонавий ташкилий тузилмаси 2. Иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятларининг турли даражаларини ўз ичига олувчи функционал тузилмалар

Иш билан бандлик хизмати шаклланишининг замонавий ташкилий тузилмаси Бозор иқтисодиётига ўтиш даврининг нг кескин ва муҳим муаммоларидан бири бу - аҳолининг оқилона иш билан бандлигини таъминлаш ҳисобланади. Меҳнат бозорини тартибга солиш бу борадаги ташкилий-ҳуқуқий негизларни шакллантириш Ўзбекистонда иқтисодий ислоҳотларнинг биринчи босқичидан амалга оширилди. Иқтисодий ислоҳотларнинг иккинчи босқичи вазифаларидан бири эса аҳолини кичик ва хусусий бизнесга кўпроқ жалб этиш, мамлакатда тадбиркорлар ва мулкдорлар қатламини шакллантириш ҳамда шу орқали аҳолининг иш билан бандлигини таъминлашга эришишдан иборат бўлди. Меҳнат бозорини ривожлантиришнинг учинчи босқичида (2001- 2005й.й.) қуйидаги вазифаларни амалга ошириш кўзда тутилди; ишчи кучига талабни ошиши ва унинг таклифини камайишига йўналтирилган тадбирларни амалга оширишни кўпайтириш; иш билан бандлик хизмати ва унинг инфратузилмасида қудратли ва тез ривожланувчи тизимни яратиш; аҳолининг оқилона иш билан бандлигини шакллантириш; ишсизликни йўл қўйиладиган даражасигача қисқартириш; иш билан банд бўлмаган маҳаллий ходимларнинг малакаси, рақобатбардошлиги, ижтимоий ҳимояси ва экспортини ошириш, меҳнат бозорида иш билан бандлик ва ишсизликни тартибга солишнинг самарали ташкилий-иқтисодий ва ҳуқуқий механизмларини яратиш ва ҳ.к. Меҳнат бозорини ривожланишининг учинчи босқичида юқорида қайд этилган вазифаларни бажариш ижтимоий йўналтирилган меҳнат бозорининг шаклланишига олиб келди. Ўзбекистонда ишчи кучининг йиллик ўсиш даражаси анча юқоридир, яъни 2,2 - 2,3% атрофидадир. Бу эса, ҳар йили камида 4-5 фоиз даражада янги иш жойлари яратишни талаб қилади. Шунга қарамасдан, меҳнат бозорида иш билан бандликка кўмаклашувчи ташкилий ва институционал тузилмалар

воситачилигида фаол давлат сиёсатининг юритилиши меҳнатга лаёқатли аҳолини юқори даражада иш билан бандлигини таъминлашга қаратилгандир. Иш билан бандлик хизматининг йиллар давомида ривожланиши даврида қонунлар, талаблар ҳамда ижтимоий-иқтисодий ҳолатлар ўзгармоқда, шунга мос равишда фаолият йўналишлари ўзгаришига батафсил ва аниқ тузатишлар киритилмоқда. Бироқ давлат иш билан бандлик хизмати органларининг ташкилий тузилмаси шаклланиб бориши ва ривожланиши кўп йиллар давомида деярли ўзгаришсиз қолмоқда. Ҳудудий даражада давлат иш билан бандлик хизмати шаклланишининг замонавий ташкилий тузилмаси иш билан бандликка кўмаклашиш бўйича бир қатор янги бўлимлар ташкил этилишини талаб этади (1-расм). Ўзбекистонда меҳнат бозорида юзага келаётган ижтимоий-иқтисодий ва демографак ҳолатлар ҳамда уларнинг ўзгариши иш билан бандликка кўмаклашиш соҳасидаги ташкилий тузилмалар фаолиятига сезиларли таъсир этмоқда. Меҳнат салоҳиятини тез суръатлар билан ўсиши иш билан бандликни таъминлаш муаммосини кўндаланг қилиб қўймоқда. Давлат иш билан бандлик хизмати органларида бўш иш жойлари мавжуд. Айрим даврларда ишчи кучига бўлган талабнинг қониқтирилмаганлик даражаси расмий ишсизлар сонидан 1,3- 1,5 марта ортади. Бу асосан, ишчи кучига талаб ва таклифнинг сифат кўрсаткичлари билан мос тушмаганлиги сабаблидир. Кейнги йилларда бўш жойлар сони нисбатан камайди, бироқ талаб ва таклифни сифат нуқтаи-назаридан мувофиқлаштириш муаммоси сақланиб қолмоқда, бандликка кўмаклашиш марказларига малакали ишчилар оқимининг ортишини ҳисобга оладиган бўлса, бу муаммо кучайиши мумкин. Ўзбекистон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш Вазирлиги ҳисоб-китобларига кўра, Ўзбекистонда ишсизликнинг реал даражаси иқтисодий фаол аҳоли сонининг 3,8-5 %ни ташкил этади. Жаҳон амалиётида ишсизликнинг чегаравий юқори даражаси этиб, 10% ҳисобланади. Ҳозирги вақтда давлат иш билан бандлик хизмати фаолиятининг самарадорлиги чегараланган доирадаги кўрсаткичлар билан баҳоланмоқда. Бунда

гап қоида сифатида иш билан банд бўлганлар ҳақида эмас, балки иш билан банд бўлмаган аҳоли ҳақида бораяпти. Иш билан бандликни таъминлаш ҳолатини баҳолашнинг мезони ишсизлик даражасининг ўзгариши ҳисобланиб, агарда у камайса - иш билан бандлик хизматининг фаолияти самарали, агарда у ошса - самарасиз ҳисобланади. Давлат иш билан бандлик хизмати фаолиятининг самарадорлигини баҳолашда асосий кўрсаткичлар ишсизлик даражасининг ўзгариши ва ишсизликнинг давомийлиги бўлиб ҳисобланган.

Ишсизлик даражаси ва унинг давомийлигини пасайиши иш билан бандлик хизмати фаолиятининг мувоффақиятли эканлигини, ишсизлик даражаси ва давомийлигини турғунлиги ёки ўсиши унинг фаолият самарадорлиги пасайишини ва салбий хулоса чиқариш зарурлигини ифодалайди. Давлат иш билан бандлик хизмати ва унинг туманлардаги бандликка кўмаклашиш марказлари ходимлари билан меҳнат бозори инфратузилмаси ривожланиши бўйича социологик сўровлар асосида тадқиқотлар ўтказиш унинг келгусида ривожланиши учун тегишли хулосалар чиқариш имконини беради. Социологик сўровнинг мақсади иш билан бандликка кўмаклашиш ташкилий тузилмалари фаолиятларини такомиллаштириш ва келгусида ривожлантириш истиқболлари ҳақида уларнинг фикрларини аниқлаш ҳисобланади. Социологик сўров натижаларига асосан иш берувчиларга малакали кадрлар зарур бўлганда кўпроқ малакали кадрларнинг ўзига (32%), олий ўқув юртларига (27%) ва меҳнат бўлимларида (17,5%) мурожаат қилишларини билдирганлар. Кўпчилик респондентларнинг Самарқанд Кадрлар Агентлиги ҳақида тўлиқ ахборотга эга бўлмаганликлари сабабли респондентларнинг 2 %и ушбу агентликка малакали кадрларга зарурат юзасидан мурожаат қилишларини билдирганлар. Шунинг билан бирга мазкур иш берувчиларнинг фикрича, янги иш жойларини ташкил қилиш, ишлаб чиқариш ва хизматлар ҳажмини кенгайтиришга тўсқинлик қилувчи қуйидаги асосий сабаблар мавжуд: кредит олишнинг мураккаблиги (15%), маъмурий буйруқбозликнинг мавжудлиги (19,5%), асосий ишлаб чиқариш воситаларининг қимматлиги (10%), хом ашёнинг етишмаслиги (13,5%), банк кредитлари фоиз ставкаларининг юқорилиги (24%) ва бошқалар. Маълумки, меҳнат бозори инфратузилмасининг ривожланиши иқтисодиёт тармоқлари ривожланиши билан чамбарчас боғлиқдир. Иқтисодиёт тармоқлари ривожланишида тўсқинлик қилувчи юқорида келтирилган сабаблар муқаррар равишда ишсизлик сонини ошишига олиб келди. Тадқиқотларнинг кўрсатишича, ишсизлик нафақасининг камлиги (8,5%), ишсизларнинг касби ва малакаси бўйича иш жойининг қониқтирмаслиги

(29%), ишсизликнинг узоқ давом этиши (9%), бўш иш жойи ҳақида аниқ маълумотларнинг етарли эмаслиги (13,5%), таклиф этилган иш жойида иш ҳақининг пастлиги (36,5%) каби сабабларга кўра, ишсизлар иш топиш мақсадида меҳнат бозори инфратузилмаси ташкилотлари хизматидан фойдаланишни хоҳамайдилар. Республикамизда кўп укладли иқтисодиётнинг шаклланиб бориши иш билан бандликка кўмаклашиш соҳасида нодавлат иш билан бандлик хизмати ривожланишига замин яратмоқда. Ривожланган мамлакатлар тажрибасидан маълумки, турли йўналишларда ихтисослашган меҳнат биржаларининг шаклланиши ва ривожланиши оқилона иш билан бандликни таъминлашнинг муҳим асоси ҳисобланади. Меҳнат бозори инфратузилмаси ривожланишида қуйидаги тадбирларни амалга ошириш энг долзарб ҳисобланди: иш билан бандлик хизмати қошида ҳудудий ахборот тизимини яратиш (18%), ахборот алмаштиришнинг қулай шарт- шароитларини вужудга келтириш (5,5%), бўш иш жойлари ягона ахборотлар банкини яратиш (18,5%), ривожланган мамлакатлар тажрибасидан фойдаланиш (23,5%), иш билан бандлик хизмати ривожланиш мезонлари ва кўрсаткичларига ўзгартиришлар ва қўшимчалар киритиш (18,5%), ривожланиш стратегиясини ишлаб чиқиш (14%) ва бошқалар. Меҳнат бозори инфратузилмасининг самарали шаклланиши ва ривожланишида қуйидаги чора-тадбирларни амалга оширишни алоҳида аҳамиятга эга: 1. Ўзбекистон Республикаси «Аҳолини иш билан таъминлаш тўғрисида» Қонунда кўрсатилган мақсадлардан келиб чиққан ҳолда иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятининг стратегиясини такомиллаштириш бўйича: 1.1. Иш билан бандлик хизмати органлари томонидан иш билан бандлик дастурини стратегик режалаштириш жараёнида келажакдаги потенциал ишчи кучи таклифи (корхоналардан озод этилаётганлар, ўқув

юртларини битирувчилар, ҳарбий қисмдагилар, мактаб битирувчилари ва бошқалар) ҳақида аниқ ва тўлиқ маълумотлар асосида хулоса бериш зарур. 1.2. Малакали мутахассисларнинг резюма бўйича маълумотлар банкини яратиш ва уларнинг индивидуал сифат таркибининг турли хиллигини таъминлаш. 1.3. Корхоналарнинг буюртмасига кўра мақсадли касбга ўқитиш ва қайта ўқитишни ташкил этиш. 1.4. Корхона ва фирмалар да ходим иш жойининг иш ҳақи бўйича уни қаноатлантириш даражасини ишлаб чиқиш. 1.5. Иш ҳақи ва бошқа қонуний даромадлар чегарасини кун кечириш учун зарур бўлган миқдордан кам бўлмаслигини таъминлаш. 1.6. Ёшларни меҳнатга ўргатиш бўйича ҳаракатларни фаоллаштириш, уларни ёппасига касбга йўналтириш сиёсатини ишлаб чиқиш. 1.7. Ижтимоий ҳимояга муҳтож бўлган фуқароларни ишга жойлаштириш бўйича қўшимча имтиёзлар яратиш. 2. Иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятининг йўналишларини такомиллаштириш бўйича: 2.1. Иш билан бандлик хизмати органлари ходимлари томонидан мижозларнинг қуйидаги гуруҳлари билан ишлашда табақалаштирилган тарзда ва индивидуал жиҳатдан ёндашиш: мактаб ўқувчилари; ҳарбий хизматдан озод этилган фуқаролар; ўқув юртлари битирувчилари ва бошқалар. 2.2. Иш билан бандлик хизмати органлари ишини иш билан банд бўлган фуқаролар, ҳақиқатда иш излаётганлар ва ишсизлар билан ишлашга бўлиш. 2.3. Иш берувчилар билан ишлашда корхонада иш билан бандлик масалаларига тегишли турли хил жараёнларни истиқболлаштиришдан тортиб, корхонани модернизациялаш, ривожлантиришда махсус буюртмаларни бажариш учун ходимларни мақсадли тайёрлашгача бўлган жараёнлар бўйича самарали методикани ишлаб чиқиш. 2.4. Иш билан бандлик хизмати органларининг энг фаол йўналишлардаги фаолиятлари бўйича имкониятларини кенгайтириш учун

ижтимоий ҳимояга муҳтож бўлган фуқаролар, яъни ногиронлар ва пенсия олдидаги ёшда бўлганларни камайтириш орқали уларга сарфланадиган молиявий маблағларни тежаш. Иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятининг асосий мақсади- фуқароларни ишга жойлаштиришга кўмаклашиш, ишлашни хоҳлайдиган ва тезда унга киришмоқчи бўлганларга қаратилгандир. Юқорида келтирилган категориядаги фуқароларни, кам таъминланганларни моддий жиҳатдан қўллаб- қувватлаш ижтимоий таъминот хизматига мувофиқ моддий қўллаб- қувватлаш объекти бўлиши зарур. Аҳолини иш билан таъминлашга кўмаклашиш Давлат жамғармаси маблағлари меҳнатга лаёқатли фуқароларни иш билан бандлигига кўмаклашиш бўйича фаол иш билан бандлик сиёсати ўтказишга тақсимланиши зарур. 2.5. Иш билан бандлик хизмати органларининг мижозлар билан ишлаш доирасини кенгайтириш, масалан, нафақа тайинлашда кишини пухта текшириш ёки алдов йўллари билан нафақа олаётганларни мунтазам назорат қилиш. 3. Иш билан бандлик хизмати органлари фаолият самарадорликларининг кўрсаткичларига баҳо бериш бўйича: 3.1. Барча бўлимлар учун ахборотга эга бўлишни таъминлаш. 3.2. Бўлимлар ўртасида ҳамда туман меҳнат бўлимлари ўртасида тажриба алмашиш жараёнини ташкиллаштириш. 3.3. Туман меҳнат бўлимлари фаолиятларининг самарадорлигини баҳолаш ва мунтазам назорат этиш. 4. Меҳнат бозори ҳолатига баҳо беришда унинг мезонлари ва кўрсаткичларини такомиллаштириш бўйича: 4.1. Иш жойларининг сони ва ҳолатини баҳолаш кўрсаткичларини ишлаб чиқиш зарур. Иқтисодиёт таромоқларида юзага келаётган таркибий ўзгаришлар натижасида корхоналардаги мавжуд иш жойларининг ҳаммаси ҳам шароити ва иш ҳақи тўлови бўйича мақбул ҳисобланмайди.

4.2. Ишчининг меҳнат унумдорлигини ошириш бўйича унинг иш жойи характерига мувофиқлигини аниқлаш учун методика ишлаб чиқиш. 4.3. Корхоналарда кадрлар кўнимсизлигини камайтириш бўйича чора- тадбирларни ишлаб чиқиш. 5. Давлат ва нодавлат иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятларининг самарадорлигини ошириш бўйича: 5.1. Вилоят давлат иш билан бандлик хизмати органлари ва Самарқанд Кадрлар Агентлиги ўртасида тажриба алмашишни ташкил этиш. 5.2. Давлат ва нодавлат иш билан бандлик хизмати органлари ўртасида ягона бўш иш ўринлари банкини вужудга келтириш ҳамда ахборотлар алмашишни йўлга қўйиш. 5.3. Юқори малакали (эксклюзив) кадрлар бўйича икки томонлама маълумотлар банкини тузиш. 5.4. Иш билан бандликка кўмаклашиш соҳасида фаол иш билан бандлик сиёсатини амалга ошириш бўйича ўзаро ҳамкорликни таъминлаш. 5.5. Аҳолини иш билан таъминлашда тармоқлардаги касбий малака бўйича ихтисослашиш. Юқорида келтирилган фикр-мулоҳазалар бўйича қуйидагича хулоса чиқариш мумкин; иш билан бандлик хизмати тизимида янгича стратегия ишлаб чиқиш зарур, шундай экан, янги масалаларни бажаришни таъминлашда янги иш билан бандлик хизматининг ташкилий тузилмасини яратишга эҳтиёж сезилади. Шунинг учун бугунги иқтисодий ўзгаришлар қатъий равишда зарур бўлган энг муҳим ислоҳотларни ўтказиш кераклигини ва иш билан бандлик хизматининг тез суръатлар билан ривожланишини талаб этмоқда. Иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятларининг турли даражаларини ўз ичига олувчи функционал тузилмалар Иш билан бандлик хизмати органлари фаолиятларининг турли даражаларини ўз ичига олувчи ва белгиланган, бир-бирига яқин масалаларни бажарилишини таъминловчи функционал тузилмалар тузиш зарур. Бу

функционал тузилмаларнинг яратилиши меҳнат бозорида самарали давлат сиёсатини юритишнинг ташкилий асоси бўлиб ҳисобланади. Шунингдек, функционал тузилмалар фаолиятининг белгиланган масалалар бўйича мақсадидан келиб чиққан ҳолда ўзаро бирикиши улар ўртасида алоқадорликни мустаҳкамлайди ва функциялар такрорланишини минимумгача туширишни таъминлайди. Шундай қилиб, аниқ белгилари бўйича бир қанча ташкилий блокларнинг ўзаро алоқадорлигини ўз ичига олувчи ташкилий тизимлар қуйидагилардан иборат бўлиши керак: - ишга жойлаштириш имкониятларини ривожлантириш, иш билан бандлик дастури ҳамда ишга жойлаштиришга кумаклашиш бўйича ташкилий тизим; - статистик тадқиқотлар ўтказиш, меҳнат бозорини таҳлил қилиш ва истиқболлаштириш ва социологик сўровлар ўтказиш бўйича ташкилий тизим; - иш билан бандлик хизматининг ривожланиши, персонални бошқариш, иш билан бандликка кўмаклашни молиялаштириш бўйича ташкилий тизим; - ихтисослашган иш билан бандлик (админстратив - бошқарув ходимларини ишга жойлаштириш масалалари, мигрантлар, ногиронлар, қишлоқ аҳолиси, жамоат ишлари, вақтинчалик ишга жойлаштириш). Юқорида келтирилган тузилмавий тизимлар, бир томондан - функциялар бажарилишининг бир хиллиги бўйича, иккинчи томондан - алоқа тури бўйича турли даражалардаги алоқаларни юзага келтиради. Ҳудудий даражадаги иш билан бандлик хизмати органларининг иерархик (поғанали) тузилиши вилоят Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш Бош бошқармаси ва унинг жойлардаги меҳнат бўлимларидан иборатдир. Ҳудудий иш билан бандлик хизмати органлари алоҳида йўналишлар бўйича ихтисослашган бўлимлар кўринишидаги ташкилий тузилмалар сафатида иборат бўлмаслиги керак. Чунки, алоҳида функционал йўналишлар бўйича ихтисослашган бўлимларнинг мавжудлиги улар ўртасида тажриба ва ахборот алмашиш самарадорлигини пасайтиради.

Шундай экан, иш билан бандлик хизмати органлари бир қанча йўналишларни бирлаштирувчи алоҳида блоклардан иборат бўлиши зарур (13.3- расм). Ҳудудий иш билан бандлик хизмати ва унинг жойлардаги меҳнат бўлимлари ўртасида самарали муносабатларни таъминлаш ҳамда меҳнат бўлимлари мутахассислари ишларининг самарадорлигини ошириш учун жойлардаги меҳнат бўлимлари иш фаолиятларини қайта қуриш зарур. Туман бандликка кўмаклашиш марказларининг ишсизлар билан ишлаши алоҳида функционал қисмлари фаолияти якка тартибда ва аниқ изчилликда олиб борилади. Ишсизлар билан ишлашнинг биринчи босқичида бандликка кўмаклашиш марказларига мурожаат қилган киши ишсиз сифатида рўйхатга олингандан кейин, ишга жойлаштириш бўйича инспектор мос иш жойини излайди. Инспекторнинг бу фаолияти 1-1,5 ойни ташкил этади. Кейинги босқичда мижознинг иш билан банд бўлмаганлик (агарда у ишлаётган бўлмаса) сабаблари аниқланади. Бунда ишсиз фуқаро касбга йўналтирилиши ёки қайта ўқитишга юборилиши мумкин. Бу жараён 1 ҳафтадан 1 ойгача муддатни олиши мумкин. Ишсиз билан ишлашнинг кейинги даврига 1,5 дан 2 ойгача вақт кетиши мумкин. Демак, мижознинг ишсиз сифатида рўйхатда бўлиш даври ўртача 5 ой чегарасида тебраниб туради.

Туман меҳнат бўлимларида ҳам ишсиз сифатида рўйхатдан ўтган фуқароларнинг ишсизлигининг давомийлигини қи сқартириш мақсадида, бир неча мутахассисларни бирлаштирувчи алоҳида блоклардан иборат бўлиши керак. Туман меҳнат бўлимларида турли йўналишлардаги ишлар бўйича бир неча мутахассисларни ўз ичига олувчи команда ёки қисм кўринишидаги тузилмаларни ташкил этиш зарур. Масалан: 1) Ишга жойлаштириш бўйича ходим (ёки ходимлар), улар ишсизларнинг ҳужжатларини дастлабки текширувини ўтказиш, бўш иш ўринлари бўйича ҳар томонлама (иш ҳақи тўғрисида, меҳнат характери тўғрисида) ахборотлар тўплаш каби фаолиятлар билан шуғулланишлари мумкин; 2) Иш берувчилар билан ишсизларнинг учрашувларини ташкиллаштирувчи ва иш берувчилар билан иш учун жавобгар ходим; 3) Касбга йўналтириш бўйича маслаҳатчи ходим ва қайта ўқитиш бўйича мутахассис. Бундай командаларнинг функционал мажбуриятига ишчи кучига талаб ҳақида ахборотларни тўплаш, корхоналар учун ходимлар танлаш, меҳнатни ташкил этиш масалалари бўйича тадбиркорларга маслаҳатлар бериш ва бошқалар киради. Бунда командаларнинг самарали ишлаши учун туман меҳнат бозори сегментлари бўйича ажратиш мумкин (ҳудудий белгилари бўйича, иқтисодий белгилари бўйича ва бошқалар). Меҳнат бозорида тармоқ белгилари бўйича сегментларга ажратилиши натижасида ҳар бир тармоқда мутахассис - ходимларнинг ихтисослашиши тармоқ хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда, уларнинг иш билан бандликка кўмаклашиш соҳасидаги фаолиятларининг самарадорлигини оширади. Меҳнат бозорида иш билан бандлик масалаларини ечишнинг бундай шахсий ёндашуви туман иш билан бандлик хизмати мутахассисларининг жавобгарлигини оширади ҳамда иш билан бандлик хизмати органларининг йўлланмаси билан ишсизларни ишга қабул қилишда иш берувчиларнинг рад этишини камайтиради. Шунингдек, энг биринчи - ишсизларга хизмат кўрсатиш вақти қисқаради, бу эса, ишсизликнинг ўртача даври қисқаришига олиб келади.

Хулоса: Иш билан бандлик хизматининг йиллар давомида ривожланиши даврида қонунлар, талаблар ҳамда ижтимоий-иқтисодий ҳолатлар ўзгармоқда, шунга мос равишда фаолият йўналишлари ўзгаришига батафсил ва аниқ тузатишлар киритилмоқда. Бироқ давлат иш билан бандлик хизмати органларининг ташкилий тузилмаси шаклланиб бориши ва ривожланиши кўп йиллар давомида деярли ўзгаришсиз қолмоқда. Ҳудудий даражада давлат иш билан бандлик хизмати шаклланишининг замонавий ташкилий тузилмаси иш билан бандликка кўмаклашиш бўйича бир қатор янги бўлимлар ташкил этилишини талаб этади. Ишсизлик даражаси ва унинг давомийлигини пасайиши иш билан бандлик хизмати фаолиятининг мувоффақиятли эканлигини, ишсизлик даражаси ва давомийлигини турғунлиги ёки ўсиши унинг фаолият самарадорлиги пасайишини ва салбий хулоса чиқариш зарурлигини ифодалайди. Давлат иш билан бандлик хизмати ва унинг туманлардаги бандликка кўмаклашиш марказлари ходимлари билан меҳнат бозори инфратузилмаси ривожланиши бўйича социологик сўровлар асосида тадқиқотлар ўтказиш унинг келгусида ривожланиши учун тегишли хулосалар чиқариш имконини беради. Туман меҳнат бўлимларида ҳам ишсиз сифатида рўйхатдан ўтган фуқароларнинг ишсизлигининг давомийлигини қисқартириш мақсадида, бир неча мутахассисларни бирлаштирувчи алоҳида блоклардан иборат бўлиши керак. Туман меҳнат бўлимларида турли йўналишлардаги ишлар бўйича бир неча мутахассисларни ўз ичига олувчи команда ёки қисм кўринишидаги тузилмаларни ташкил этиш зарур.

Адабиётлар : 1. Абдураҳмонов Қ.Х. Холмўминов Ш.Р. Меҳнат иқтисодиёти ва социологияси (ўқув қўлланма). -Т.: “Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси Адабиёт жамғармаси нашриёти”, 2004. 2. Абдураҳмонов Қ.Х. Меҳнат иқтисодиёти (дарслик). -Т.: “Меҳнат”, 2009. 3. Абдураҳмонов Қ.Х., Мамарасулов Ф.У Аҳолининг иш билан бандлигини инфраструктураси.Т.: “ТДИУ”, 2000. 4. Абдураҳмонов Қ.Х. ва бошқалар. Мехнат иктисодиёти ва социологияси. - Т.: “Ўқитувчи”, 2001. 5. Абдураҳмонов Қ.Х. ва бошқалар. Ходимларни бошқариш (дарслик). -Т.: Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси Адабиёт жамғармаси нашриёти. 2004. 6. Барр Н. Рынок труда и социальная политика в Центральной и Восточной Европе. -М.: 1997. 7. Варфоломеева О.А. Становление инфраструктурў рўнка труда в переходной экономике. - СПб., Издательство СПбУЭФ. 2001.

O'xshashlar

Меҳнат бозори инфратузилмаси фанининг моҳияти, предмети ва мазмуни

Меҳнат бозори инфратузилмаси таркибий қисмлари ва уларнинг ўзаро алоқадорлиги

Меҳнат бозори инфратузилмаси функционал элемент лари ва таркибий қисмлари

Меҳнат бозори ва бандлик муаммолари

Меҳнат бозори ва бандлик муаммолари