Korxonaning moliyaviy barqarorligi bilan bog’liq koeffitsiyentlari - Iqtisodiyot - Referatlar

Korxonaning moliyaviy barqarorligi bilan bog’liq koeffitsiyentlari

Yuklangan vaqt:

19.10.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

23.8466796875 KB

Ko'chirib olish

Korxonaning moliyaviy barqarorligi bilan bog’liq koeffitsiyentlari Reja: 1. Korxonaning moliyaviy barqarorligi bilan bog’liq koeffitsiyentlar va ularning tahlili 2. Moliyaviy barqarorlikning o’z mablag’lari va majburiyatlar bilan bog’liq bo’lgan ko’rsatkichlari 3. Moliyaviy barqarorlikning koeffitsiyentlari tahlili 4. Moliyaviy barqarorlikni dinamik tahlili

Shuni alohida qayd etish lozimki, moliyaviy barqarorlikni baholashda moliyaviy koeffitsiyentlarning hisob-kitobida qandaydir yagona tizimga tayanilmaydi. Ularning turli manbalarda turlicha turlari va tarkibi keltiriladi. Moliyaviy barqarorlik koeffitsiyentlari – kompaniya egalari va kreditorlar o’rtasidagi tavakkalchilikning qanday taqsimlanganligini ko’rsatadi. Moliyaviy barqarorlik ko’rsatkichlari sifatida – balansning aktivi va passivi tarkibini tavsiflovchi, aktivlar va passivlarning alohida obyektlari o’rtasidagi munosabatlarni xarakterlovchi ko’rsatkichlar nazarda tutiladi. Moliyaviy holat va barqarorlikni koeffitsiyentlarda baholash korxonaning joriy va istiqboldagi moliyaviy ahvoliga baho berishda eng maqbul usul hisoblanadi. Moliyaviy barqarorlikni ko’rsatkichlari qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin: - moliyaviy barqarorlikning o’z mablag’lari va majburiyatlar bilan bog’liq bo’lgan ko’rsatkichlari; - moliyaviy barqarorlikning uzoq muddatli va joriy aktivlar bilan bog’liq ko’rsatkichlari. Moliyaviy barqarorlikning o’z mablag’lari va majburiyatlar bilan bog’liq bo’lgan ko’rsatkichlari Koeffitsiyentlar Aniqlanishi Belgilar izohi Moliyaviy mustaqillik (avtonomiya) koeffitsiyenti O’MM/BJ O ’ MM – O ’ z mablag ’ lari manbayi BJ – Jami mablag’lar O ’ z mablag ’ lari manbasi va majburiyatlar nisbati koeffitsiyenti O’MM/M M – Majburiyatlar Moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti BJ/O’MM BJ – Balans jami Jalb qilingan sarmoyaning jamlanganlik koeffitsiyenti JQK/JK JQK – Jalb qilingan kapital (M) JK – Jami kapital (BJ) Xususiy kapitalning manyovrlik koeffitsiyenti O’AMN/XK O ’ AMN – O ’ z aylanma mablag ’ lari naqdligi

Moliyaviy barqarorlik koeffitsiyenti O’MM/JQK JQK – Jalb qilingan kapital (M) Majburiyatlarning o’z mablag’lariga nisbati koeffitsiyenti M/O’MM M – Majburiyatlar O ’ MM – O ’ z mablag ’ lari manbasi Qarz kapitalini to’planganlik koeffitsiyenti M/BJ M – Majburiyatlar (qarz kapitali) BJ – Jami mablag’lar Uzoq muddatli majburiyatlarning jami mablag’lar va majburiyatlar tarkibidagi salmog’i koeffitsiyenti UMM/ BJ, M UMM – Uzoq muddatli majburiyatlar Joriy majburiyatlarning jami mablag’lar va majburiyatlar tarkibidagi salmog’i koeffitsiyenti JM/ BJ, M JM – Joriy majburiyatlar Kreditorlik majburiyatlarining jami mablag’lar va majburiyatlardagi salmog’i koeffitsiyenti KM/ BJ, M KM – Kreditorlik majburiyatlari Moliyaviy barqarorlikning uzoq muddatli va joriy aktivlar bilan bog’liq ko’rsatkichlari Koeffitsiyentlar Aniqlanishi Belgilar izohi Joriy aktivlarning o’z va qarz mablag’lari hisobiga manbalanish koeffitsiyenti (sof oborot aktivlar) (O’MM+UMKQ- UMA)/JA UMKQ – Uzoq muddatli kreditlar va qarzlar UMA – Uzoq muddatli aktivlar Joriy aktivlarni joriy majburiyatlarga nisbati koeffitsiyenti (umumiy to’lovga qobillik) JA/JM JM – Joriy majburiyatlar JA – Joriy aktivlar Joriy majburiyatlarning joriy aktivlarga nisbati koeffitsiyenti JM/JA JM – Joriy majburiyatlar JA – Joriy aktivlar Joriy aktivlarning o’z mablag’lari O’MM/JA

manbasi bilan qoplanish koeffitsiyenti O’z mablag’lari va uzoq muddatli jalb qilingan mablag’larni zaxira, xarajatlarni qoplash koeffitsiyenti (O’MM+UMKQ- UMA)/ZX ZX – Zaxira va xarajatlar Uzoq muddatli aktivlarning o’z mablag’lari va uzoq muddatli qarzga olingan mablag’lari bilan manbalanish koeffitsiyenti (O’MM+UMKQ)/ UMA UMKQ – uzoq muddatli kreditlar va qarzlar Korxonalar moliyaviy barqarorligiga baho berishda avtonomiya, moliyaviy qaramlik, o’z va qarz mablag’lari nisbati, o’z aylanma mablag’lari bilan ta’minlanganlik, manyovrlik, xususiy kapitalning jamlanish koeffitsiyentlariga muhim ahamiyat qaratiladi. Xalqaro amaliyotda moliyaviy barqarorlikning muhim ko’rsatkichlari qatoriga: avtonomiya koeffitsiyenti ; kapitallashuv k oeffitsiyenti (sapitalization ratio) ; aktivlarni qoplash koeffitsiyenti (asset coverage ratio) ; investitsiyalarni qoplanish koeffitsiyenti; foizlarni qoplash koeffitsiyenti (Interest coverage ratio) ; moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti (Debt ratio) ; majburiyatlarning EBITDA ga nisbati koeffitsiyentlari kiradi. Mazmun jihatdan ularning qiyosiy farqlanishi amaldagi tartiblardan farqlanmaydi. Shu bilan birga, bugungi kunda moliyaviy hisobotlarni xalqaro standartlariga o’tilishi yoki ularga transformatsiyalash amaliyotining joriy etilishi bilan aniqlanadigan moliyaviy barqarorlik ko’rsatkichlarining bir xil shakliga ham o’tilmoqda.

Moliyaviy barqarorlikning koeffitsiyentlari tahlili Koeffitsiyentlar Davr boshi Davr oxiri Farqi (+,-) Moliyaviy barqarorlikning o’z mablag’lari va majburiyatlar bilan bog’liq bo’lgan ko’rsatkichlari 1. Moliyaviy mustaqillik (avtonomiya) koeffitsiyenti 0.586 0.417 -0.169 2. O ’ z mablag ’ lari manbasi va majburiyatlar nisbati koeffitsiyenti 1.420 0.715 -0.705 3. Moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti 1.704 2.397 0.693 4. Jalb qilingan sarmoyaning jamlanganlik koeffitsiyenti 0.413 0.582 0.169 5. Xususiy kapitalning manyovrlik koeffitsiyenti 0.284 0.971 0.687 6. Moliyaviy barqarorlik koeffitsiyenti 1.656 0.822 -0.834 7. Majburiyatlarning o’z mablag’lari nisbati koeffitsiyenti 0.703 1.397 0.694 8. Qarz kapitalini to’planganlik koeffitsiyenti 0.413 0.582 0.169 9. Uzoq muddatli majburiyatlarning jami mablag ’ lar va majburiyatlar tarkibidagi salmog ’ i koeffitsiyenti 0.857 0.869 0.012 10. Joriy majburiyatlarning jami mablag’lar va majburiyatlar tarkibidagi salmog’i koeffitsiyenti 0.143 0.131 -0.012 11. Kreditorlik majburiyatlarining jami mablag’lar va majburiyatlardagi salmog’i koeffitsiyenti 0.139 0.129 -0.010 Moliyaviy barqarorlikning uzoq muddatli va joriy aktivlar bilan bog’liq ko’rsatkichlari 12. Joriy aktivlarning o’z va qarz mablag’lari hisobiga manbalanishi koeffitsiyenti (sof oborot aktivlar) 0.739 0.841 0.102 13. Joriy aktivlarni joriy majburiyatlarga nisbati koeffitsiyenti (umumiy to’lovga qobillik) 3.83 6.3 2.47 14. Joriy majburiyatlarning joriy aktivlarga nisbati koeffitsiyenti 0.261 0.158 -0.103 15. Joriy aktivlarning o ’ z mablag ’ lari manbasi bilan qoplanishi koeffitsiyenti 2.600 0.866 -1.734

16. O’z mablag’lari va uzoq muddatli jalb qilingan mablag’larni zaxira, xarajatlarni qoplash koeffitsiyenti 1.007 1.036 0.029 17. Uzoq muddatli aktivlarning o’z mablag’lari va uzoq muddatli qarzga olingan mablag’lari bilan manbalanish koeffitsiyenti 1.226 1.780 0.554 Korxonada avtonomiya koeffitsiyenti davr boshiga nisbatan 0.169 ga tushgan, o’z mablag’lari manbasining majburiyatlarni nisbati koeffitsiyenti 0.705 ga kamaygan, moliyaviy qaramlik koeffitsiyent davr boshiga nisbatan 0.693 ga ortgan, jalb qilingan sarmoyaning to’planish koeffitsiyenti 0.169 ga ortgan, xususiy kapitalning manyovrlik koeffitsiyenti 0.687 ga ortgan, moliyaviy barqarorlik koeffitsiyenti 0.834 ga kamaygan, uzoq muddatli majburiyatlarning jami majburiyatlar tarkibidagi salmog’i eng yuqori natijani tashkil etgan va uning davr boshiga nisbatan o’zgarishi 0.012 ga teng bo’lgan. Joriy aktivlarning o’z mablag’lari manbasi hisobiga moliyalashtirish koeffitsiyenti davr boshiga nisbatan 0.102 ga ortgan, joriy aktivlarni joriy majburiyatlarga nisbati koeffitsiyenti 3.83 dan 6.3 ga ortgan va bu ijobiy baholanishi lozim. Joriy aktivlarning o’z mablag’lari manbasi bilan qoplanish koeffitsiyenti davr boshiga nisbatan keskin tushib ketgan. Uzoq muddatli aktivlarning o’z va uzoq muddatli qarz mablag’lari hisobiga manbalanishi davr boshida 1.226 ni tashkil qilgan, davr oxiriga kelib ushbu ko’rsatkich 1.780 ga teng bo’lgan.

Moliyaviy barqarorlikni dinamik tahlili Balans va moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobotning tahlilida xo’jalik yurituvchi subyektning rivojlanishi va moliyaviy barqarorligini dinamik baholashga alohida ahamiyat qaratiladi. Dinamik baholash ko’rsatkichlarni yillar kesimida davriy o’rganishni xarakterlaydi. Korxonalarda investitsion loyihalarning samaradorligi va qoplanish davriyligini, korxonaning istiqboldagi rivojlanishida strategiyalarni belgilashda dinamik o’zgarishlarni o’rganish g’oyatda muhimdir. Moliyaviy barqarorlikning mutlaq ifodalarini dinamik tahlili Ko’rsat kichlar Yillar O’zgarishi (+,-) 2014 y. 2015 y. 2016 y. 2017 y. 2017 y. 2014y. ga nisbata n 2017 y. 2015y.ga nisbatan 2017 y. 2016 y.ga nisbatan Sof aktivlar 6 2953 44 335 6 4675 12 422 7 745 794 466 10 1 24 233 076 3 828 8 88 741 3 656 720 654 2 378 435 610 O’z aylanma mablag’lari naqdligi 1 1042 47 158 1 2146 71 838 2 201 552 66 7 9 835 046 265 8 7307 99 107 8 620 374 427 7 633 493 598 Zaxira va xarajatlarning jami mablag’lar hisobiga -168 25 4 689 -122 854 241 -288 315 79 9 -11 957 467 080 12 125 721 769 12 08032 1 321 11 669 15 1 281

manbalani shi Zaxira va xarajatlar ning o’z mablag’lari va uzoq muddatli qarz mablag’lari hisobiga manbalani shi 125 564 238 145 234 589 15 930 987 3 465 498 069 3 339 933 831 3 320 63 480 3 449 567 082 5. Zaxira va xarajatlarni o ’ z mablag ’ lari hisobiga manbalani shi 144 523 422 156 463 542 30 675 203 355 4245 48 210 901 12 6 198 961 006 325 0493 45 Korxonaning oxirgi 4 yillik natijalari bo’yicha zaxira va xarajatlarning o’z mablag’lari manbasi va qarz mablag’lari hisobiga moliyalashtirish holatida bir xil holat kuzatilgan. O’z aylanma mablag’larini naqdligi va uni zaxira xarajatlarini moliyalashtirishdagi holatidan boshqa barcha shartlarda korxonaning moliyalashtirish manbalari ijobiyligiga erishilgan. Moliyaviy barqarorlikning nisbiy ifodalarini dinamik tahlili Moliyaviy barqaorlik ko’rsatkichlari Aniqlanishi Yillar O’zgarishi (+,-) 2014 2015 2016 201 7 2017 y. 2014y. 2017 y. 2015 2017y. 2016y.

ga nisbata n y.ga nisbata n ga nisbata n 1. Avtonomiya (moliyaviy mustaqillik) koeffitsiyenti (Ka) Normal darajasi: 0,5 va undan yuqori (optimal darajasi: 0,6- 0,7) Xususiy kapital / Aktivlar 0,512 0,524 0.586 0.41 7 -0,95 -0,107 -0.169 2. Uzoq muddatli moliyaviy mustaqillik koeffitsiyenti (Kummm) Normal darajasi: 0,9 Kritik darajasi: 0,75 (O’z mablag’lari manbasi+Uzo q muddatli majburiyatlar) / Aktivlar 0,865 0,912 0,941 0,92 3 0,058 0,011 0,018 3. Moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti (Kmq) Optimal darajasi: 0,5 Majburiyatlar / Aktivlar 0,422 0,408 0,413 0,58 2 0,160 0,174 0,169 4. O ’ z aylanma mablag ’ lari bilan ta ’ minlanganlik koeffitsiyenti ( Ko ’ amn ) Normal darajasi: 0,1 va undan yuqori (O’z mablag’lari manbasi – Uzoq muddatli aktivlar) / Joriy aktivlar - - - - - - - 5. Kapitallashuv koeffitsiyenti ( Kk ) 1 dan yuqori bo ’ lishi uning qarz kapitaliga qaramligini bildiradi . Majburiyatlar / O’z mablag’lari manbasi 0,665 0,670 0.703 1.39 7 0,732 0,670 0.694

6. Moliyalashtirish koeffitsiyenti (Km). Qancha kichik bo’lsa qaramlik kuchayadi O’z mablag’lari manbasi / Qarz kapitali 1,31 1,45 1,65 10,8 2 9,51 9,37 9,17 Korxonada avtonomiya koeffitsiyentining yillar kesimida 2014-2016- yillarda o ’ sishi , 2017- yilda pasayish tendensiyasi kuzatilgan . Uzoq muddatli moliyaviy mustaqillik koeffitsiyenti , uzoq muddatli moliyaviy mustaqillik darajasida barcha yillar bo ’ yicha o ’ sish kuzatilgan . Moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti majburiyatlarning aktivlarga nisbati darajasida ham o ’ sish kuzatilgan . Bu albatta salbiy holat deb baholanishi ham mumkin . Ya ’ ni majburiyatlarning jami kapital tarkibidagi salmog ’ i o ’ tgan yillarga nisbatan keskin ortib ketmoqda . O ’ z va qarz mablag ’ lari o ’ rtasidagi nisbat 2017- yilda eng yuqori natijani qayd etgan , quyi natija 2014- yilda kuzatilgan .

O'xshashlar

Korxonaning o’z oborot mablag’lari bilan ta’minlanganlik tahlil

Korxonaning iqtisodiy resurslari, uning moliyaviy tuzilmasi, likvidligi, to’lovga qobiliyatini moliyaviy ahvol va barqarorlikka ta’siri

Pul mablag’lari harakati bilan bog’liq muomalalar auditining uslubi

Korxonaning ishonchliligini baholash

Tijorat banklari resurslari bilan bog’liq risklar va ularni boshqarish