Корхона маҳсулотини тавсифлаш - Iqtisodiyot - Referatlar

Корхона маҳсулотини тавсифлаш

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

132.5 KB

Ko'chirib olish

Корхона маҳсулотини тавсифлаш Режа: 1. Корхона маҳсулотининг комплекли тавсифномаси ва баҳоланиши 2. Маҳсулотни баҳолаш усуллари 3. Товарнинг ҳаётийлик даври

1. Корхона маҳсулотининг комплекли тавсифномаси ва баҳоланиши Корхона маҳсулоти (иши, хизмати) беш тавсифномага – сифат даражаси, хусусиятлар йиғиндиси, ўзига хос безаги, марка номи ва ўзига хос ўровига эга бўлиши лозим. Бизнес-режада маҳсулотни тавсифлаш бозорга сотувга киритилаётган товар каби ифодаланиши лозим. Товарни ўз истеъмол қиймати билан одамларнинг у ёки бу эхтиёжларини қондирувчи товар ҳақида тушунча эканлиги ҳақида тасаввур пайдо бўлишининг олдини олиш керак. Товарнинг бу хусусиятлари унинг бозор тушунчаси сифатидаги хусуситларининг ярмини ташкил қилади, холос. Иккинчи ярми маҳсулотни стиш ва истеъмолга тайёрлаш, унги тахник хизматкўрсатиш, эҳтиёт қисмлар билан таъминлаш, товар белгиси, ўрови ва ҳоказолардан иборат бўлади. Маҳсулотни баҳолашда таклиф қилинаётган товарнинг ҳаётийлик циклини аниқлаш ҳам мухим аҳамия касб этади. Хар қандай товарнинг ҳаётийлик даври маълум бир қонуниятларга бўйсунади ва бир қатор босқичлардан (намойиш этиш, ўсиш, тарқалиш, тўйиниш, сўниш) иборат бўлади. товарнинг бу босқичлардан ўтиш тезлиги бозор конъюнктурасига таъсир кўрсатувчи бир қатор ҳолатларга боғлиқ бўлади. Товарнинг ҳаётийлик цикли босқичлари бўйича олдиндан хисоблаб чиқилган ва белгиланган тарзда харакатланиши нарх, товарни тарқатиш усуллари, реклама, ишлаб чиқариш объектлари ва товар харакатланиши билан маневр қилиш каби воситалардан фойдаланган ҳолда зарур чора-тадбирларни ўз вақтида қабул қилишга имкон беради. Уларнинг барчаси сотув хажми ва даражасига, демак, бизнес-режанинг молиявий натижаларига ҳа мтаъсир кўрсатади. Товар уни истеъмолчи томонидан қабул қилиш нуқтаи назаридан кўриб чиқилиши зарур. Бу мақсадда товар ҳақида қуйидаги маълумотлар келтирилади: 1. Товар қондирувчи эхтиёжлар Эхтиёжларни тавсифловчи асосий ахборот қуйидагилардан иборат:  товар номи;  товарнинг вазифалари, фойдали самараси;  товардан фойдаланишнинг универсаллиги, билвосита фойда, иккинчи даражали қўллаш соҳалари (масалан, чангютгичдан биноларни оҳаклашда фойдаланиш имконияти);  товарнинг ўзига хослиги таъминловчи омиллар.

2. Сифат кўрсаткичлари Маҳсулот хусусиятларига унинг қуйидаги сифат кўрсаткичлари бевосита боғлиқ бўлади: узоқ муддат хизмат қилиш, ишончлилик, оддийлик, хавфсизлик ва ҳоказо. Айрим сифат кўрсаткичлари миқдорий жиҳатдан баҳоланиб, мос келувчи маълумотлар бизнес- режада келтирилиши мумкин. Хусусиятлар йиғиндисини худди сифат даражаси каби харидорлар тасаввурига мос келувчи тушунчалар сифатида ўлчаш зарур. 3. Иқтисодий кўрсаткичлар Иқтисодий кўрсаткичлар қуйидагилар:  истеъмол нархи;  битта маҳсулот бирлиги таннархи ва у келтирувчи фойда. Истеъмол нархи товарнинг хизмат қилиш муддати давомида унга сарфланувчи харажатларни акс эттириб, қуйидагилардан биорат бўлади:  сотув нархи;  транспорт харажатлари;  ўрнатиш харажатлари;  ходимларни ўқитиш харажатлари;  эксплуатация харажатлари;  техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш харажатлари;  солиқлар;  суғурта бадаллари ва ҳоказо. 4. Товарнинг ташқи безалиши Товарнинг ташқи безалишини тавсифлашда унинг замонавий дизайн ва истеъмолчилар талабларига мос келиши акс эттириш, маҳсулот шакли унинг функцияларига қанчалик жавоб бериши, материал ва ранг нима асосида танланганлиги ва ҳказоларни кўрсатиш лозим. 5. Янги товарни тавсифлаш Янги товарни тавсифлаш айрим хусусиятларга эга. Аввало товар «бозор янгилиги» талабларига жавоб бериши кўрсатилади. Бу атама билан белгиланувчи товарлар қуйидаги хислатларга эга бўлади:  истеъмолчи олдида энг янги эхтиёжларни қондириш имокниятини очиб беради (пионер товар);  оддий, маълум бўлган эхтиёжни бир поғона юқорига кўтаради (оқ-қора телевизор ўрнига рангли телевизор);  истеъмолчиларниг кенгроқ доирасига маълум даражада эхтиёжни қондиришга имокн беради.

6. Бошқа товарлар билан сотиштириш Товарнинг хусусиятларин кўриб чиқишда бозорда мавжуд бўлган товарлар ва корхона таклиф қилаётган товар хусусиятлари ўртасидаги фарқлар кўрсатилади. Янги ёки мавжуд товарнинг рақобатчилар товарларидан фарқи аниқ кўрсатилиши лозим. Агар корхона таклиф қилаётган товарнинг ўзига хос хусусиятлари бўлмаса, у бозордаги бошқа товарлардан ажралиб турмаса бу белгилаб қўйилиши ҳамда бизнес- режада харидорларни нима хисобига жалб қилиш мўлжалланаётганлиги кўрсатилиши лозим. Бу хислатлар ёки харидор учун қўшимча фойдалар бизнес-режанинг маркетингга бағишланган бўлимида батафсил кўрсатиб ўтилади. Патент ҳуқуқлари Ушбу қисмда корхонанинг бозорга рақобатчилар кириб келишига тўсқинлик қилиши мумкин бўлган турли хил ихтироларга эгалик ҳуқуқи тавсифланади:  фойдали моделлар;  товар белгилари;  товарнинг келиб чиқиш жойи номланиши. Ушбу объектларга, «ноу-хау»га эгалик лицензиялари кўрсатилади. 8. Экспорт кўрсаткичларива унинг имкониятлари Маҳсулотнинг айрим турлари ташқи бозорга чиқариладиган бўлса, экспортни тавсифловчи асосий кўрсаткичлар: мамлакат, сотув хажми, валюта тушумини кўрстаиш лозим. бошқа товарлар бўйича ички бозорга мўлжалланган маҳсулдотни чет эллик истеъмолчилар талабларига мослаштиришнинг мақсадга мувофиқилги ва имкониятлари кўрсатилади. 9. Маҳсулотни такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари Ушбу бўлимда истеъмолчилар сўровларини кўпроқ қондириш мақсадида маҳсулотни модернизациялашнинг асосий ғоялари, йўналишалри ва имкониятлари келтирилади. Мазкур бўлим юқорида қайд қилинган лойиҳада қандай тузилишини кўриб чиқамиз. Хизмат кўрсатиш соҳаси иқтисодиётнинг энг тез ривожланаётган соҳалардиан бири хисобланади. Жаҳон савдосида хизмат кўрсатиш салмоғи 25% атрофида бўлиб, экспертлар башоартига кўра 2005 йилда хизматлар савдоси хажми товар савдоси ҳамидан ортиши кутилмоқда. Мисол. « Star » компьютер клуби аҳолига хизмат кўрсатиш соҳасида фаолият кўрсатади. Клуб қуйидаги хизмат туралрини кўрсатади:  компьютерда ишлаш ( Office )  ўйинлар

 матнни чоп эттириш  сканердан фойдаланиш. Хизмат мезонлари:  ишончлилик (фирманинг ўз ваъдасини аниқ ва ўз вақтида бажариш хусуситини белгилайди)  Доступность (мижознинг хизмат кўрсатиш учун узоқ вақт кутиб қолмаслигини тавсифлайди)  хавфсизлик (мазкур хизмат мижоз учун хавф туғдирмаслигини баҳолайди)  ишонч (хизмат кўрсатувчи фирма ёки шахсларга қанчалик ишониш мумкинлигини кўрсатади)  мижозни тушуниш (фирманинг ўз мижозларини таниш ва уларнинг эхтиёжларини тушунишга қаратилган ҳатти-харакатларини баҳолайди). Кўрсатилаётган хизмат сифатини оширишга хизмат кўрстаиш стандарти – мижозларга хизмат кўрсатишда ьажариш мажбурий бўлган, амалга оширилувчи барча операцияларнинг белгиланган сифат даражасини кафолатлаши лоим бўлган чора- тадбирлар мажмуини ишлаб чиқиш ва унга сўзсиз амал қилиш йўли билан эришилади. Хизмат кўрсатиш стандарти қуйидаги мезонларга эга: мижозларга хизмат кўрсатиш вақти; шикоят ва эътирозлар билан ишлаш тизими; офисда реклама-ахборот воситаларининг мавудлиги; телефон орқали кутиш вақти; тўлов тартиби ва ҳоказолар. 2. Маҳсулотни баҳолаш усуллари Товар мураккаб тушунча бўлиб, бир қатор хусусиятлар йиғиндисини қамраб олади. Улардан асосийси истеъмолчилик сифатлари, яъни товарнинг ўз эгаси эхтиёжларини қондира олиши хисобланади. Товарнинг кўпчилик томонидан қабул қилинган таърифи - «сотиш учун ишлаб чиқарилган меҳнат маҳсули» тўғри бўлсада, товарни пулга айирбошлашдаги ролини эмас, ундан фойдаланиш имкониятларининг аҳамиятини кўрсатиш мухим: товар бу – маълум бир эхтиёжни қондириш воситасидир . Товарнинг бошқа яна бир таърифига кўра – бу буюмнинг фойдали хусусиятлари йиғиндисидир. Шу сабабли у истеъмолчилар эхтиёжларини моддий қондириш учун зарур бўлган барча таркибий элементларни автоматик равишда қамраб олади. Товарнинг истеъмол қиймати товарнинг ўзи ва унга қўшимча хизматлар билан боғлиқ хусусиятлар йиғиндиси бўлиб хизмат қилади. Корхонанинг барқарор муваффақияти учун доимий мижозлар тўғрисида ғамхўрлик қилиш зарурлиги сабабли рақобатли бозорда товар нархи, ўрови, дизайни, эргономик хусусиятлари ва унга тегишли

хужжатларга алоҳида эътибор қаратиш лозим. Шу билан бирга автомобиль, трактор ёки станок дизайнининг ажойиблиги уни бозорда муваффақиятсизликка учрашидан ҳимоя қила олмайди. Товарларни тадқиқ этишнинг пировард мақсади бозордагни товарлар сифати ва техник-иқтисодий кўрсаткичларининг харидорлар сўров ва талабларига мос келиши, шунингдек уларнинг рақобатбардошлигини таҳлил қилиш хисобланади. товарларни тадқиқ этиш истеъмолчи нимага эга бўлмоқчилиги, у маҳсулотнинг қайси истеъмол кўрсаткичларини (дизайн, ишончлилик, нарх, эргономика, сервис, функционаллик) кўпроқ қадрлаши ҳақидаги маълумотларни олишга имкон беради. Шу билан бирга реклама кампанияси учун энг омадли далилларни олиш, тўғри келувчи савдо воситачиларини танлаш ҳам мумкин. Тадқиқот объектлари – ўхшаш товарлар ва рақобатчи товарларнинг истеъмол хусусиятлари, истеъмолчиларнинг янги товарларга реакцияси, товар ассорименти, ўрови, сервис даражаси, истеъмолчиларнинг истиқболдаги талаблари хисобланади. Тадқиқот натижалари корхонага харидорлар талабларига мос равишда ўз товар ассортиментини ишлаб чиқиш, уларнинг рақобатбардошлигини ошириш, товар ҳаётийлик даврининг босқичларидан келиб чиққан ҳолда фаолият йўналишларини танлаш, ғояни излаб топиш ва янги товарларни ишлаб чиқиш, товар маркаланишини такомиллаштириш, фирма стилини ишлаб чиқиш, патентларни ҳимоя қилиш усулларини аниқлашга имкон беради. Корхона томонидан ишлаб чиқарилган товар ёки маҳсулотни тўғри кўрсата билиш ҳам мухим аҳамият касб этади. Бу ерда товарнинг тахминий нархи ва уни ишлаб чиқариш учун зарур бўлган харажатлар миқдорини кўрсатиш тавсия қилинади. Уларга кўра хар бир товар бирлиги келтириши мумкин бўлган фойда хажмини аниқлаш мумкин. Товарнинг асосий хислатларини, унинг дизайни ва ўровининг афзалликларини аниқ тавсифлаш катта аҳамиятга эга. Буларнинг барчаси ташқи ва ички бозорда сотиш учун мўлжалланган товарлар учун мухим аҳамият касб этади. Агар товар харидорлар талабларини қондира олмаса уни сотиш учун ҳеч қандай ҳатти-харакатлар кўнгилдагидек тижорат натижаларини бермайди. Ишлаб чиқарилаётган товарнинг бозор талабларига мос келмаслиги ҳозирги кун шароитларида катта молиявий йўқотишларга олиб келиши мумкин. Товарнинг «сотилувчанлиги»ни баҳолашнинг энг самарали усули танланган бозорларда синов тариқасида сотиш хисобланади. Бу биринчи навбатда шахсий истеъмол товарларига тааллуқлидир. Бозор синовларини ташкил қилишнинг қийинлиги ва қимматлиги сабабли ишлаб чиқариш йўналишидаги товарларни синов тариқасида сотиш камдан-кам амалга оширилади. Ишлаб чиқариш йўналишидаги товарлар, айниқса, машиналар, асбоб-ускуна ва

қурилмаларни истеъмолчиларга бепул асосда синаш учун етказиб бериш тавсия қилинади. Бундай синов натижалари корхонага маҳсулот рақобатбардошлигини ошириш унинг техник даражаси ва сифатини энг юқори бозор талабларига етказишга имкон берувчи мухим маълумотларни беради. Синов натижасида олинган маълумотлар товарни оммавий ишлаб чиқаришни бошлашдан аввал унга зарур ўзгартиришлар киритиш ва уни муайян бозорларга мослаштириш учун катта имконият беради. синов тариқасидаги сотувлар тўлиқ муваффақиятсизликка учраганда товар умуман ишлаб чиқаришдан олиб ташланади. Бўлимда маҳсулот сервисини ташкил қилиш ҳам тавсифланиши лозим (агар маҳсулот техник маҳсулот бўлса). Эътиборни товарнинг камдан-кам учрайдиган хислатларига қаратиш тавсия этилмайди. Яхшиси бозорни максимал қондириш, ўзига хос истеъмол хусусияларига кўпроқ эътибор қаратган маъқул. Бу йўналишда биринчи қадам ўз товарини тўлиқ ва яхши билиш, унинг кутилаётган харидор учун келтириши мумкин бўлган фойдаларидан хабардор бўлиш хисобланади. Ташқи бозор учун мўлжалланган товарларни танлашда ички бозорда сотув натижаларини баҳолаш катта фойда беради. Ташқи бозор учун мўлжалланувчи товарлар нарх, эстетика ва функциялар нуқтаи назаридан ўзига хос баҳолашни талаб қилишини ёддан чиқармаслик зарур. Жавоб топиш лозим бўлган саволлар қуйидагилардан иборат: рақобатчилар маҳсулотларини баҳолаш бўйича:  рақобатчи маҳсулотларнинг функционал ва истеъмол хусусиятларини тавсифлаш;  рақобатчиларда нарх ҳосил бўлиш тамойиллари;  рақобатчилар томонидан қўлланувчи сотувни рағбатлантириш усуллари; тадқиқот ва лойиҳалар давомида:  режалаштирилаётган ИИТКИ ва уларнинг мақсадларини баён қилиш;  рақобатдош фирмаларнинг технологик ҳолати;  бўлғуси маҳсулот авлодинини ривожлантириш концепциясини баён қилиш. Товарнинг кучли ва заиф томонларини жадвал кўринишда акс эттириш мумкин (1- жадвал). 1-жадвал Товарнинг кучли ва заиф томонлари № Товарнинг кучли ва заиф томонларини ўрганишда саволнинг қўйилиши Кучли томон Заиф томон 1 Сизнинг маҳсулот йўналтирилган бозор сегментини аниқлай

оласизми? 2 Мижозлар сўровларини ўрганиб чиққанмисиз? 3 Сизнинг маҳсулот (хизмат) мижозлар учун қандай афзалликлар ҳадя эта олади? 4 Маҳсулотингизни мўлжалланган истеъмолчилар томон самарали етказиб бера оласизми? 5 Сизнинг маҳсулот (хизмат) бошқа ишлаб чиқарувчилар маҳсулоти (хизмати) билан қуйидагилар бўйича рақобатлаша оладими:  сифати, ишончлилиги, эксплуатация ва бошқа товар тавсифномлари бўйича;  нарх;  тўловни рағбатлантириш;  тарқатиш жойлари; 6 Сизнинг маҳсулот (хизмат) ҳаётийлик дарининг қайси босқичида эканлигини тушунасизми? 7 Янги маҳсулот турларига доир ғояларингиз борми? 8 Турли-туманлик ва маънавий эскириш даражаси нуқтаи назаридан мувофиқлаштирилган маҳсулот (хизмат) ассортиментига эгамисиз? 9 Мижозлар сўровларига асосан маҳсулот модификациясини мунтазам амалга оширасизми? 10 Янги маҳсулот яратиш сиёсатини қўллаб турасизми? 11 Сизнинг маҳсулот (хизмат) рақобатдошлар томонидан нусха кўчириб олиниши мумкинми? 12 Ишлаб чиқариш ғояларингиз мос келувчи савдо ва фабрика маркалари, патенларга эгами? 13  Харидорларнинг эътироз ва шикоятларини кузатиб борасизми? 14 Харидорлар томонидан эътироз ва шикоятлар сони камайяптими? 3. Товарнинг ҳаётийлик даври Маълумки, хар бир товар ўзининг ҳаётийлик даврига эга бўлиб, тўрт босқичдан иборат:  товарнинг бозорга киритилиши;  ўсиш;

 етуклик;  қариш.  Турли хил товарларга нисбатан ҳаётийлик даври узоқ муддатли, оддий ва қисқа муддатли бўлиши мумкин. Тадбиркор учун у ишлаб чиқаришни мўлжаллаётган товарнинг ҳаётийлик даври ҳақида ишончли маълумотларни олиш мухим аҳамият касб этади. Бунинг аҳамияти, айниқса, бозорда ўхшаш ёки худди шундай товарлар мавжуд бўлган ҳолларда ортади. Акс ҳолда тадбикрор ишлаб чиққан товарни бозорга киритиш ўрнини босувчи товарнинг қариш босқичига тўғри келиши мумкин. бунда бозорга яна таклиф қилинган товар сотилмайди ва уни ишлаб чиқаришни дарҳол тўхтатишга тўғри келади.  Албатта, ҳаётийлик даврининг босқичини аниқлаш жуда қийин, чунки товарнинг ҳаётийлик даврини у тугаган тақдирдагина аниқ билиш мумкин бўлади. Шу сабабли ҳаётийлик даври тугагандан сўнг мазкур товар қайси пайт қайси босқичда бўлганлигини айтиб бера олсак, «ҳаёт» даврида барча хисоб-китоблар тахминий характерга эга бўлади.  Фирмалар товар ҳақиқатда ўсиш босқичида турган бир пайтда у етуклик босқичга кирди деб, унга эътиборни сусайтирган ҳамда қўшимча фойда олиш имкониятидан маҳрум бўлган ҳоллар кўп кузатилган. Кўпинча бунинг акси ҳам бўлиб туради. Товар ўсиш босқичида деб хисоблаган фирма уни ўзлаштиришга киришади. Текшириб кўрилганда эса, товарнинг етуклик босқичидан ўтганлиги маълум бўлиб, фирманинг омборларида сотилмай қолган маҳсулотлар тўпланиб қолади. Айнан шу сабабли «иккинчи тўлқин»даги ишлаб чиқарувчилар улар ишлаб чиқаришни млжаллаб турган товарнинг ҳаётийлик даври босқичини тўғри топа олишлари лозим бўлади. Бу янги товарларни ишлаб чиқиш стратегиясини тўғри танлашга имкон беради.  Шундай қилиб, янги товарларни ишлаб чиқишда ишлаб чиқилаётган товар ва бошқа фирмаларнинг ўхшаш товарларининг ҳаётийлик даври босқичларини солиштирш мухим аҳамият касб этади. Муваффақиятли ривожланиш учун хар бир корхона ўсиш босқичидаги рақобатбардош товарларга эхтиёж сезади.  Товар ўсиш босқичида бўлган ва тез сотилаётган пайтда фирма барча ҳатти- харакатларини уни сотишга қаратади ва кўп ҳолларда келгуси авлод товарларини ишлаб чиқиш имкониятиг аэга бўлмайди. Бироқ, ўсиш сурати пасайишни бошлаган пайтда бу ҳақда ўйлаш кеч бўлади.  Фирма ишлаб чиқараётган товар етуклик босқичга яқинлашган пайтда бу товар қариш босқичига кириши билан янги товарлар кириб келиши учун келгуси авлод товарларини ишлаб чиқишга киришиш лозим.  Юқорида айтиб ўтилганларни хисобга олгач, ишлаб чиқилаётган товарларнинг ҳаётийлик даврини комплексли ўрганишнинг мухимлиги тушунарли бўлади. Бундай

ўрганиш бошқа фирмаларнинг ўхшаш товарлари билан биргаликда фирманинг ўз товарлари ҳаётийлик босқичини таҳлил қилишни талаб қилади.  Албатта, тақчиллик шароитларида кўплаб тадбиркорлар асосий эътиборни товарнинг ҳаётийлик даврини ўрганишга эмас, балки умуман бошқа, товарни ишлаб чиқариш ва бозорга етказиш билан боғлиқ муаммоларни ҳал қилишларига тўғри келмоқда. Бироқ товарнинг ҳаётийлик даврини таҳлил қилиш заруратига эътибор қаратмаслик ҳам кўп ҳолларда ишлаб чиқариш самарадорлигининг энг юқори бўлишига эришига имкон бермайди. Энг урфга кирган товарларни ишлаб чиқариш билан шуғулланувчи бир қатор тадбиркорларнинг эса товарнинг ҳаётийлик даври муаммоларига мурожаат этиши шубҳасиз. Бундан ташқари, бозорга мурожаат қилишга кўпинча янги товарни ишлаб чиқиш ёки чиқарилаётган товарнинг ҳаётийлик даврига ўзгартириш киритиш зарурати мажбур қилади. бозор ҳақида, унда рўй бераётган жараёнлар ҳақидаги ахборотни маркетинг тадқиқотлари беради.  Қисқача хулосалар Бизнес-режанинг «Корхона маҳсулотини тавсифлаш» бўлими корхона маҳслоти, иш ва хизматларини тавсифлаши мўлжалланган бўлиб, уларнинг ўзига хос хусусиятларини ҳам қамраб олади. Корхона маҳсулоларини тавсифловчи кўрсаткичлар қаторига маҳсуллотнинг функционал кўрсаткичлари в атавсифномаси, ўзига хос ва оригинал жиҳатлари, маҳсулотнинг ҳаётийлик даври сифат кўрсаткичлари, шунингдек, корхонанинг маҳсулотни муваффақиятли чиқариш ва тарқатишини таъминлаш имкониятларини киритиш мумкин. Мавзу бўйича таянч иборалар сифат даражаси, хусусиятлар йиғиндиси, ўзига хос безаги, марка номи ва ўзига хос ўрови, комплекли тавсифнома, тавсиф, товарнинг ҳаётийлик цикли, товар қондирувчи эхтиёжлар, сифат кўрсаткичлари, иқтисодий кўрсаткичлар, товарнинг ташқи безалиши, янги товарни тавсифлаш, бошқа товарлар билан сотиштириш, патент ҳуқуқлари, экспорт кўрсаткичлари ва унинг имкониятлари, маҳсулотни такомиллаштиришнинг асосий йўналишлари, товар маҳсулот сервисини ташкил қилиш, ички бозор, ташқи бозор, рақобатчилар маҳсулотларини баҳолаш, тадқиқот ва лойиҳалар, товарнинг кучли ва заиф томонлари, товарнинг бозорга киритилиши, ўсиш, етуклик, қариш.

Адабиётлар рўйхати 1. «Микрофирмалар ва кичик корхоналарни ривожлантиришни рағбатлантиришдаги қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2005 йил 20 июндаги ПФ- 620-сонли Фармони // Халқ сўзи, 21 июнь, №118.

2. «Бозор ислоҳотларини чуқурлаштириш ва иқтисодиётни янада эркинлаштириш соҳасидаги устувор йўналишлар амалга оширилишини жадаллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2005 йил 14 июндаги Фармони // Халқ сўзи, 15 июнь. 3. И.А.Каримов Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида Тошкент, 1995 й. 4. «Ўзбекситон Республикаси ижтимоий-иқтисодий ривожланиши 2005 йил 1-чорак асосий якунлари тўғрисида» // Халқ сўзи, 6 май, №8 5. Ўзбекистон иқтисодиёти. Таҳлилий шарҳ/ №8, Самамарали иқтисодий сиёсат маркази, Иқтисодий ислоҳотлар Лойиҳаси USAID , Т.: март 2005. 6. Абдуллаев А., Айбешев Х. Бизнес режа. Ўқув қўлланма. Т.: «Молия», 2002. - 72 бет. 7. Бринк И.Ю., Савельево Н.А. Бизнес-план предприятия. теория и практика. - Ростов н/д. «Финикс», 2003. 384 с. 8. Конкурентнўе стратегии транснациональнўх компаний в 90-е гг. XX начала XXI в. Лучко Ш.Л.- М.: Эконом. Факульт., 2004.- 256 с. 9. Регион на перекрестке Востока и Запада: глобализация и конкурентоспособность. Под. Науч. Ред. Н.Я. Калюжновой, К.Л. Лидина, Н.Я. Якобсона.- М.: ТЕИС, 2003.- 359с. 10. Ценў и ценообразование. И.К. Салимжанов, О.В. Португалова, В.Е.Новиков и др.- М.: ТК Велби, Изд. Проспект, 2004.- 360с. 11. www.ziyonet.uz

O'xshashlar

Корхона активларини бошқариш

Корхона мажбуриятлари ҳисоби

Корхона капитали ҳисоби

Корхона сегментар ҳисоботи

Корхона даромадлари ҳисоби