Turistik salohiyatni rayonlashtirish - Informatika va AT - Referatlar

Turistik salohiyatni rayonlashtirish

Yuklangan vaqt:

14.03.2020

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

579 KB

Ko'chirib olish

Turistik salohiyatni rayonlashtirish Reja: 1.Turistik salohiyatni o‘rganish 2.Hududni turistik rayonlashtirish 3.Turistik geoaxborot tizimini shakllantirishning bosqichlari 4.Turistik hududni ma’muriy chegaralari bo‘yicha va haqiqiy chegaralari bo‘yicha bo‘lish

Turistik salohiyatni o‘rganish Islohotlarning chuqurlashuvi natijasida mamlakat turizm salohiyati azaldan mehmondo‘stlikni joyiga qo‘yib, ko‘pchilikka o‘rnak bo‘lgan xalqimiz istiqlol yillarida ana shu ajoyib fazilatini sayyohlik industriyasi, xizmat ko‘rsatish va servis sohasini takomillashtirish orqali yanada yaqqolroq namoyon etmoqda. Buni amalga oshirish uchun O‘zbekiston Respublikasining “Turizm to‘g‘risida”gi Qonuni, Birinchi Prezident I.A.Karimovning “O‘zbekistonda turizm sohasi uchun malakali kadrlar tayyorlash to‘g‘risida”gi Farmoni, Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida turizm sohasini yanada qo‘llabquvvatlash va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori muhim dasturilamal bo‘lib xizmat qilmoqda. Hamda hozirgi kunda yurtimizdagi 5 tadan ortiq oliy o‘quv yurti hamda 15 tadan ortiq kollejlarda mazkur soha uchun malakali kadrlar tayyorlanmoqda. Avvalo, mamlakatimiz hududida turli davr va sivilizatsiyaga dahldor 4 000 tadan ortiq qadimiy me’morlik va san’at yodgorliklarining mavjudligi, ulardan 140 tasining YUNESKO tomonidan muhofazaga olingan tarixiy obyektlar ro‘yxatiga kiritilganligi yuqoridagi fikrlarni to‘la tasdiqlaydi. Ayniqsa, uzoq asrlar mobaynida Buyuk ipak yo‘lining ko‘plab muhim tarmoqlari kesishgan erda joylashgan O‘zbekistonning boy sayyohlik imkoniyati, ya’ni mamlakat turizm salohiyatining ijobiy holati bugun mutaxassislar yuqori baholashmoqda. Chunki, iqtisodiyotning barcha istiqbolli sohalari qatori xalqaro turizmning rivojiga alohida e’tibor qaratildi. Bu esa mamlakatimizdagi tinchlik, osoyishtalik va yurtimizning zamon bilan hamnafas rivojlanayotgani natijasidir. Zero, bugungi kunda sayyohlik zamonaviy iqtisodiyotning eng muhim tarmoqlaridan biriga aylandi. Jahon sayyohlik tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, dunyo yalpi ichki mahsuloti hajmining o‘ndan bir qismi, xalqaro investitsiyalarning 11 foizdan ortig‘i turizm hissasiga to‘g‘ri keladi. Umuman, mamlakat turizm salohiyatining hozirgi holatini yuzaga chiqarish maqsadida mamlakatimizda ham ushbu soha jadal rivojlanmoqda.

Xalqaro aeroportlar, zamonaviy temir yo‘l transporti, besh yuzdan ziyod sayyohlik operatori va to‘rt yuzga yaqin mehmonxonalar mijozlarga yuqori sifatli xizmat ko‘rsatmoqda. Xususan, Vazirlar Mahkamasining 2012 yil 10 oktyabrda qabul qilingan “O‘zbekiston Respublikasida turizm sohasini yanada qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq, turizm va turistik infratuzilmani rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Shunga asosan, milliy turistik xizmatlar xalqaro sayyohlik bozorlariga faol kirib bormoqda va mamlakat turizm salohiyatini namoyish qilmoqda. Darhaqiqat, O‘zbekistonda turizm sohasini ijtimoiy-iqtisodiy kompleksning muhim tarkibiy qismlaridan biriga aylantirish uchun barcha shart-sharoitlar etarli. Ushbu soha yangi ish o‘rinlarini yaratish, aholi farovonligini oshirish va valyuta va soliq tushumlari ko‘payishida muhim o‘rin tutmoqda. Bu borada mamlakatimiz o‘zining boy tarixiy-madaniy merosi, samarali turizm salohiyati, noyob moddiy va nomoddiy madaniy qadriyatlari, me’moriy obidalari va zamonaviy shaharlari bilan xalqaro sayyohlik bozorida alohida mavqega ega. Mamlakatimizda turizm salohiyatini kuchaytirisha qaratilgan turizmni rivojlantirish uchun xorijiy mamlakatlardan investitsiyalar kirib kela boshladi. Natijada, 2000 yilning 17 noyabrida Vazirlar Mahkamasining “Samarqand shahrida “Afrosiyob” mehmonxonasi, Buxoro shahrida “Buxoro” mehmonxonasini boshqarishni xorijiy menejmentga berish to‘g‘risida”gi 449-sonli qarori qabul qilindi. 2001 yilning 16 martida “O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000 yil 17 noyabrda qabul qilingan 449-sonli qaroriga o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risida”gi 131-sonli qarori qabul qilindi. Bunda xorijiy investorlarning ishtiroki ushbu sohada yanada kengaygani e’tirof etilgan. Mamlakatimizning barcha hududida sayyohlikni rivojlantirish va sayyohlik xizmatlari eksport salohiyatini oshirishga doir manzilli tadbirlar dasturi ham tasdiqlangan.

Bundan tashqari, yurtimizda ichki turistik imkoniyatlarini targ‘ib qilish, sayyohlik bazalari, dam olish zonalari, pansionatlar, sanatoriylar, kurort va ekosayyohlik tashkilotlari faoliyatini yanada takomillashtirishga doir keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda. Shu bilan birga, mamlakatimizga tashrif buyurayotgan xorijiy mehmonlar orasida sayyohlikning ekologik, diniy-ziyorat, folklor-etnografik, ilmiy-ma’rifiy turlari ixlosmandlari ham bo‘lganligi tufayli ekspozitsiyalarda sayyohlik va dam olish infratuzilmalari, yurtimiz va xorij sayyohlarini qabul qilish uchun sog‘lomlashtirish zonalari va sanatoriylarni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Yuqoridagilar bilan birga, turizmni rivojlantirish va sayyohlar oqimini ko‘paytiruvchi turistik salohiyatni yuzaga chiqarishda mehmonxona biznesi muhim o‘rin tutadi. Mustaqillik yillarida mamlakatimizda amalga oshirilayotgan ulkan bunyodkorlik ishlari samarasida xorijiy mehmonlar va delegatsiyalarni qabul qilish hamda ularga zamonaviy talablar asosida xizmat ko‘rsatish imkoniyatiga ega o‘nlab mehmonxonalar qad rostladi. Bu borada mavjud mehmonxonalar zamonaviy va milliy me’morlik an’analari asosida rekonstruksiya qilindi. Istiqlolgacha yurtimizda birorta ham besh yulduzli mehmonxona bo‘lmagan. Bugungi kunda birgina Toshkent shahrida xalqaro standartlar asosidagi muvofiqlik sertifikatiga ega 40 tadan ziyod mehmonxona mavjud. Ularning ko‘pchiligi to‘rt va besh yulduzli mehmonxonalardir. Toshkentda “Hyatt Regency” mehmonxonasining ochilishi O‘zbekistonga kelayotgan sayyohlar oqimini yanada ko‘paytirishga xizmat qiladi. Mazkur mehmonxonadan xalqaro konferensiya va festivallar o‘tkazishga mo‘ljallangan zal ham o‘rin oladi. O‘zbekistonda turizm sohasini ijtimoiy-iqtisodiy kompleksning muhim tarkibiy qismlaridan biriga aylantirish uchun barcha sharoit mavjud. 1 1 http://www.biznes-daily.uz/

Ushbu soha yangi ish o‘rinlari yaratish, aholi farovonligini oshirish, valyuta va soliq tushumlari ko‘payishida muhim o‘rin tutmoqda. Umuman olganda, yuqorida ta’kidlanganidek, O‘zbekistonning turizm salohiyati turli tarixiy obidalar, bino, inshoot va boshqa joylarning hozirgi ahvolining qay holatda bo‘layotganligini aks ettiradi (23-rasm). 23-rasm. O‘zbekistoning turizm salohiyati tarkibi Rasmga asosan, 9 ta turizm salohiyatini aks ettiruvchi salohiyat tarkibi keltirilgan. Ular rivojlanib bormoqda. Chunki, turizm sohasida chet ellik sheriklar bilan hamkorlikni kengaytirish uchun ham qulay shart-sharoitlar yaratilgan. Aniqroq qilib aytganda, mamlakatimizdagi faqatgina tarixiy, madaniy va arxeologik ahamiyatga ega bo‘lgan obyektlar soni 4,0 mingdan oshadi. Ulardan 545 tasi me’moriy, 575 tasi tarixiy, 1457 tasi san’at va 550 tasi arxeologik obidalardir. O’zb е kistoning turizm salohiyati M е 'yoriy obidalar (545 ta) Tarixiy ahamiyatga molik joylar (575 ta) San'atga oid obidalar ta) (1457 Arx е ologik obidalar (5500 ta) Sharqona yirik bozorlar Sharqona uslubda barpo etilgan mustaqillik davrida qurilgan inshootlar B е takror tabiatga ega bo’lgan xushmanzara to’liq hududlar, qo’riqxonalar Kurortlar (300 tadan ortiq), sihatgohlar (40 tadan ortiq) Buyuk Ipak yo’li oby е ktlari

Xususan, turizm obyektlari Xivada 310 ta obyekt, Buxoroda 221 ta obyekt, Toshkent shahrida 144 ta, Samarqandda 118 ta va Jizzax viloyatida 372 ta obyekt bor. Shuningdek, 12 ta tabiiy qo‘riqxona, 16 ta buyurtma va 2 ta milliy parklar, betakror tabiat, tabiiy go‘shalar, hayvonat va o‘simlik olami ekoturizmni rivojlantirishda juda katta turistik resurslar hisoblanadi. Ushbu turistik joylarda turistik oqim turistik marshrutlar yaratilgandan keyingina ko‘payadi. Bu bilan turizmni rivojlantirishning muhim asoslaridan biri turistik resurslarga marshrutlar ishlab chiqish hisoblanadi.Bu borada “O‘zbekturizm” milliy kompaniyasi tomonidan tashkil etilayotgan marketing loyihalari “mega-info-turlar” yaxshi samara bermoqda. Ushbu loyiha doirasida Italiya, Ispaniya, Fransiya, Yaponiya, Xitoy, Buyuk Britaniya, Rossiya, Niderlandiya, Vengriya, Singapur kabi ko‘plab mamlakatlarning ikki yuzdan ziyod sayyohlik kompaniyasi bilan hamkorlik yo‘lga qo‘yilgan. Bularning natijasida, eng asosiysi, yurtimizga kelayotgan sayyohlar oqimi ko‘paymoqda. Bu esa mamlakatimiz turizm sohasida berilayotgan katta e’tiborning samarasi desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Hududni turistik rayonlashtirish Mamlakatning hozirgi turistik rayonlari tizimi asosan O’zbekistonning asosiy iqtisodiy rayonlari tizimiga mos keladi. Turistik rayonlarning iqtisodiy rayonlardan asosiy farqi bunda ishlab chiqarish kuchlarining muhitga ta’sirining hududiy farqlari asosiy rayonlashtirish mezoni ekanligidadir. Har bir turistik rayon ishlab chiqarish kuchlarini ta’siri darajasi bo’yicha boshqalaridan farq qiladi. O’zbekistonda quyidagi turistik iqtisodiy rayon shakllangan: 1) Toshkent (Toshkent shahri, Toshkent viloyati); 2) Farg’ona (Farg’ona, Namangan, Andijon viloyatlari); 3) Mirzacho’l (Sirdaryo va Jizzax viloyatlari); 4) Samarqand-Zarafshon (Samarqand viloyati); 5) Buxoro-Navoiy (Buxoro va Navoiy viloyatlari); 6) Qashqadaryo (Qashqadaryo viloyati); 7) Surxondaryo (Surxondaryo viloyati); 8) Quyi Amudaryo (Xorazm viloyati, Qoraqalpog’iston Respublikasi).

O’zbekistondagi har bir rayon o’zining holati, imkoniyatlari, shart-sharoitlari va rivojlanish istiqbollari nuqtai nazaridan ajralib turadi. Turistik geoaxborot tizimini shakllantirishning bosqichlari Hozirgi paytga kelib GISning 20 dan ortiq ta’rifi mavjud bo‘lib, ularning har biri o‘zicha e’tiborga loyiq. Internet va davriy ravishda chop etilayotgan ilmiy jurnal va adabiyotlarda GISning qo‘yidagicha ta’riflari keltirilgan: 1. Alber R. GIS - bu geografik ma’lumotlarini saqlash, ularga ishlov berish va natijalarni tasvirlay oladigan apparat-dasturli vosita va inson faoliyatidan iborat bo‘lgan majmuadir. 2. Berry J. GIS - bu ichki pozitsionirlangan avtomatik fazoviy axborot tizimi bo‘lib, malumotlarni kartografik tasvirlash, taxrir qilish va boshqarish uchun yaratiladi. 3. Clarce K.C. GIS - bu fazoviy taqsimlangan hodisalar, jarayonlar va voqealarni kuzatishda nuqtalar, chiziqlar va maydonlar ko‘rinishida bo‘lgan manbalarning malumotlar bazasidan iborat bo‘lgan axborot tizimining maxsus holatidir. 4. Degani A. GIS - bu foydalanuvchilarning maxsus talablarini aniq konsepsiya va texnologiyalar tarkibi doirasida qoniqtirish maqsadida EHMlarda malumotlarni fazoviy qayta hisoblash, grafikli va kartografik o‘zgartirish uchun qo‘llaniladigan ko‘pgina modellar birlashmasini o‘zida mujassamlagan dinamik uyushgan ma’lumotlar tizimidir. 5. Konecny M. GIS - bu geografik tadqiqotlar va ularning natijalaridan amaliyotda foydalanish uchun qulay bo‘lgan malumotlarni to‘plashni, EHM xotirasiga kiritishni, ishlov berishni va uzatishni amalga oshiruvchi shaxslar, texnika va tashkillashtirish vositalaridan iborat bo‘lgan tizimdir. 6. Koshkarev A V. GIS – bu fazoviy ma’lumotlarni yig‘ish, ularga ishlov berish, tasvirlash, tarqatish, atrof muhit ob’ektlarini ro‘yxatga olish, natijani tahlil qilish, modellashtirish, bashoratlash va boshqarish bilan bog‘liq ilmiy va amaliy geografik masalalarni echishda samarali foydalanish uchun joy haqidagi malumotlar va bilimlarni birlashtirishni ta’minlaydigan apparat-dasturli inson- mashina majmuasidir.

7. Langeforce B. GIS - bu tarkibida xudud haqidagi komponentlar ma’lumotlariga ega bo‘lgan, yig‘ish, uzatish, saqlash, ishlov berish va axborot berishdan iborat tizimdir. 8. Lillecand P. GIS – bu ma’lumotlar bazasini kengaytirishga, ma’lumotga ishlov berishga, ularni karta va jadval ko‘rinishida tasvirlashga, xo‘jalik faoliyatining u yoki bu masalasi echimi to‘g‘risida qaror qabul qilishga moslashgan ma’lumotlar bazasi, apparatura, ixtisoslashgan matematik ta’minot va dasturlar to‘plamidan iborat bo‘lgan tizimdir. 9. Mas.Donald C.L., Grain I.K. GIS – bu geografik aniq ma’lumotlarni yig‘ish, saqlash, murakkablashtirish, qidirish va tasvirlash uchun loyihalashtirilgan tizim. Kartografik asosga nisbatan geografik aniqlangan, mavzuli qatlamlar ko‘rinishida saqlanayotgan ma’lumotlar ustida ishlashga va ularni boshqarishga moslashgan tizimdir. 10. Simonov.A V. GIS - bu geografik koordinatali ma’lumotlarni raqamli tasvirlash, to‘ldirish, boshqarish, ko‘paytirish, tahlil qilish, matematik-kartografik modellashtirish va obrazli tasvirlash uchun yaratilgan apparat-dasturli vositalar va algoritmik muolajalar tizimdir. 11. Star J.I., Cosentino M.J., Foresman T.W. GIS - bu malumotlarni yig‘ish, saqlash, izlash va ular ustida ishlash uchun yaratilgan aniq fazoviy tizimdir. GIS – bu aniq fazoviy malumotlarni boshqarish va taxrir qilish vositasidir. 12. Tikunov V.S. GIS - bu malumotlarni yig‘ish, tizimlash, saqlash, ishlov berish, baholash, tasvirlash va tarqatishni amalga oshiradigan va ular asosida yangi axborot va bilimlarni olish vositasi sifatida qaraladigan interaktiv tizimdir. 13. Trofimov A.M., Panasyuk M.V. GIS - bu avtomatik vositalar yordamida amalga oshirilgan tabiat va jamiyat orasidagi tasvirning territorial sohalari, ularni izlash, ma’lumotlarini kiritish, modellashtirish va boshqa dasturiy ta’minot haqidagi bilimlar tizimlari omboridir. 14. Vitek J.D., Walsh St. J., Gregory M.S. GIS - bu qaror qabul qilishni quvvatlash uchun geografik jihatdan aniq malumotlarni kiritish, umumlashtirish va taxlilni taminlashga qaratilgan axborot tizimidir.

15. Asosiy iboralarning ma’noli lug‘ati: Geoinformatika. GIS - bu fazoviy malumotlarni yig‘ish, saqlash, ishlov berish, kiritish, tasvirlash va tarqatishni ta’minlovchi axborot tizimidir. 16. Raklov V.P. GIS - bu fazoviy ob’ektlar haqidagi malumotlarni yig‘ish, to‘plash, saqlash, ishlov berish, tasvirlash, taxlil qilish va tarqatish uchun mo‘ljallangan texnika va dasturiy vositalar, texnologik, tashkiliy-metodik va axborotli ta’minot tizimidir. Bu ta’riflarning ko‘pchiligida GIS haqida o‘xshash so‘z va gaplar mavjud bo‘lsada, umuman ishlatilmagan iboralar ham bor. Bu esa GISni kundan-kunga murakkablashayotganini bildiradi, uni chuqurroq o‘zlashtirmasdan tushunish va tassavur qilish qiyinligini anglatadi. Turistik hududni ma’muriy chegaralari bo‘yicha va haqiqiy chegaralari bo‘yicha bo‘lish Qatlamlarni yaratish "Qatlamlarni boshqarish" dialogidan uni faollashtirish orqali, ya’ni kosmetik qatlam to‘g‘risidagi darchaga — "Tahrir qilish" “Redaktirovanie” oynasiga bayroqcha qo‘yish natijasida bajariladi. Qatlamlarni yaratish skanirlangan rastrli tavsir ustiga yangi qatlam hosil qilish yo‘li bilan amalga oshiriladi. "Ma’muriy chegaralar" “Administrativn ы e granits ы ” qatlami chiziqli ob’ektlar bo‘lsada, bu ob’ektlarni raqamlashda yuza ( poligon ) tanlangani yaxshi, chunki keyinchalik ushbu yuzalar maydonini aniqlashga to‘g‘ri keladi. Qurollar panelidan "yuza" ― poligon ǁ komandasini tanlab "YUza ko‘rinishi" "Stil poligona" komandasi bilan rayon chegarasining qalinligi va shaklini tanlaymiz. Keyin, kursorni rayon chegarasining burilish nuqtasiga keltirib, sichqonning chap tugmasi bosiladi. So‘ngra chegaraning siniq qo‘shni chizig‘i nuqtasiga o‘tib sichqonning chap tugmasi yana bosiladi. SHunday tartibdagi ishlar keyingi burilish nuqtalari uchun ham bajariladi. Kursorni chizilgan chiziqning so‘nggi nuqtasiga keltirilganda, but (krest) belgisi paydo bo‘ladi [bundan avval "S" tugmasi bosilgan bo‘lishi kerak, inglizcha yozuvli klaviaturada] va sichqonning chap tugmasini bosilsa, chegara tutashadi. SHunday tartibda qolgan rayonlar chegaralari ham raqamlanadi.

Eslatma. Poligonlarning tutash chegaralarini raqamlash uchun quyidagi usuldan foydalangan qulay: Shift klavishini bosib turib, sichqonning chap tugmasini ("Ko‘p burchak" "Mnogougolnik" raqamlash qurilmasi faollashtirilgan bo‘lganda) poligonning umumiy chegarasining boshlang‘ich nuqtasini, so‘ngra oxirgi nuqtasini ko‘rsatamiz. Bu holda MapInfo hamma tutash chegaralarni avtomatik tarzda raqamlaydi (Poligonni qarama — qarshi tomondan aylanib o‘tish uchun "Strl" ni ushlab turish lozim). YUzaning ( Poligon ) parametrlarini (maydonini, ishchi yuza koordinatalarini, shaklning markazini), chiziqlar ko‘rinishini, uni bo‘yash usulini ko‘rish uchun poligon ichiga kursorni olib kelib, sichqonning chap tugmasini 2 marta ketma-ket bosish zarur. SHunday qilib, rayonlar chegarasiga xos bo‘lgan yuzalar raqamlanadi. So‘ngra "Karta" "Karta" menyusida "Kosmetikani saqlash" "Soxranit kosmetiku" komandasi beriladi. Birinchi qatlam uchun fayl nomi yoziladi. 24 rasm. Birinchi fayl uchun nom tanlash Boshqa yangi qatlamlar hosil qilish uchun esa "YAngisini yarating" "Sozdat nov ы y" va "Saqlang" "Soxranit" komandalari beriladi. Fayl nomi va saqlanayotgan fayl joyini ko‘rsatish, hamda qatlam uchun "Fayl tipi" "Tip fayla" "Jadval" "Tablitsa" ko‘rinishida saqlash zarur. 25-rasm. Qatlamlarni saqlash

"Ma’muriy chegaralar" qatlamini saqlangandan so‘ng u avtomatik tarzda qatlamlar ro‘yxatiga qo‘shilib qoladi, buni "Qatlamlarni boshqarish" "Upravlenie sloyami" dan ko‘rish mumkin. SHunday yo‘l bilan "SHaharlar", "Yo‘llar", "Gidrografiya" ob’ektlarining o‘zlariga mos keladigan belgili va chiziqli ko‘rinishidagi yuzali, nuqtali va chiziqli qatlamlari hosil qilinadi (26-rasm). 26-rasm. Qatlamlar ro‘yxati va ularning joylashishi 27 - rasm. Mavzuli kartaning geografik elementlari qatlamlari

28 – rasm. Raqamlash natijasida va ish tahrir qilingandan so‘ng tuzilgan karta taxminan shunday ko‘rinishda bo‘lishi kerak

Adabiyotlar: 1. Трифонова Т.А. Геоинформационные системы и дистанционное зондирование в экологических исследованиях : учеб. пособие для студ. вузов / Т. А. Трифонова, И. В. Мищенко, А. Н. Краснощеков. – М.: Академ. Проект, 2005. - 350 с. 2. Морозов М.А. Информационные технологии в социально-культурном сервисе и туризме. Оргтехника. [Текст]: учебник для вузов по специальности "Социально-культурный сервис и туризм" / М. А. Морозов, Н. С. Морозова, М: Академия, 2006. – 240 с. 3. Александрова А.Ю. Международний туризм. Учебник. - М: «КНОРУС» 4. 2010. 464 с. 5. Чандра, А. М. Дистанционное зондирование и географические информационные системы / А. М. Чандра, С. К. Гош ; пер. с англ. А. В. Кирюшина. - М. : Техносфера, 2008. - 308 с. 6. Геоинформатика. Толковый словарь основных терминов // Ю.Б. Баранов, А.М. Берлянт, Е.Г. Капралов и др. — М.: ГИС-Ассоциация, 1999. — 7. 204 с.

O'xshashlar

Turistik rekreatsion xizmatlar sohasini pasportlashtirish

Axborotlarni yig‘ish turistik resurslar va ob’ektlarni baholash

Turizmda veb va geoaxborot tizimi texnologiyalarining imkoniyatlari

Geoaxborot tizimi texnologiyalarining xususiyatlari va turlari

Internet. Bronlashtirish tizimlari