Ozodlikdan mahrum qilishga hukm qilingan shaxslar moddiy-maishiy ta’minoti, tibbiy xizmat ko’rsatish va mehnati - Huquqshunoslik - Referatlar

Ozodlikdan mahrum qilishga hukm qilingan shaxslar moddiy-maishiy ta’minoti, tibbiy xizmat ko’rsatish va mehnati

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

21.3037109375 KB

Ko'chirib olish

Ozodlikdan mahrum qilishga hukm qilingan shaxslar moddiy-maishiy ta’minoti, tibbiy xizmat ko’rsatish va mehnati Reja: 1. Mahkumlarning ovkati,ularga belgilangan ovkat normasi va ma’lum toifadagilarga oshirilgan normada berilgan ovkat 2. Mahkumlarning tibbiy sanitariya ta’minoti 3. Ozodlikdan mahrum etilgan mahkumlarni mehnatga jalb etishni tashkillashtirish tushunchasi, shart va tamoyillari.

Ozodlikdan mahrum etilgan mahkumlarning yashash joylari, ularning ovqati. Har bir mahkumga belgilanganovqat normasi va ma’lum toifadagi mahkumlarga oshirilgan normalarda beriladigan ovqat. Mahkumlarning tibbiy-sanitariya ta’minoti. Ozodlikdan mahrum etilgan mahkumlarni mehnatga jalb etishni tashkillashtirish shartlari va tamoyillari. mahkumlarning ba’zi toifalarini mehnatga jalb etishning ixtiyoriyligi. Ish bilan ta’minlash. Ish vaqti.Ish vaqtidan tashqaridagi ishlar. Dam olish va bayram kunlarida mehnatga jalb etish tartibi. Mahkumlarning mehnat ta’tili, ularga haq to‘lash tartibi, ijtimoiy sug‘urtasi va pensiya ta’minoti. Rag‘batlantirish choralari va ularning turlari. Intizomiy jazo choralarini qo‘llash asoslari va tartibi. Intizomiy jazoning amal qilish muddati. Mahkumlarni intizomiy bo‘linmalarga kiritib qo‘yish shartlari. Izolyator va karserlar. Jazoni o‘tash tartibini qo‘pol tarzda buzish tushunchasi. Saqlash rejimini ashaddiy buzuvchi tushunchasi. Jinoyat-ijroiya kodeksining 84-moddasi ozodlikdan mahrum etilgan mahkumlarning yashash joyi haqida fikr yuritilgan. Unda aytilishicha, «ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslar saqlash sharoitiga karab umumiy turar joylarda, xonalarda yoki kameralarda yashaydilar. Bir mahkumga tugri keladigan yashash maydoni normasi kuyidagi miqdordan kam bulishi mumkin emas: -umumiy turar joylarda-ikki kvadrat metr; -tergov hibsxonalari va turmalarning umumiy kameralarida-ikki yarim kvadrat metr; -ayollar va voyaga yetmaganlar saqlanadigan koloniyalardagi umumiy turar joylarda-uch kvadrat metr; -bemor mahkumlar saqlanadigan palatalarda-turt kvadrat metr; -intizomiy bulinmalarning kameralarida xamda sokchisiz yoki kuzatuvchisiz yurish huquqidan fodalanayotgan mahkumlar yashashi uchun,

shuningdek jazoni manzil-koloniyalarda utayotgan shaxslar uchun mo‘ljallangan xona tipidagi turar joylarda-turt yarim kvadrat metr. Mahkumlarga yotish uchun alohida joy, kurpa-tushak,choyshab va kerakli inventar beriladi». Bu xildagi normalarning belgilab kuyilishi mahkumlarning yashashidagi asssosiy norma hisoblanadi.Xar bir mahkum uzining sodir etgan jinoyatining ogir yoki yengilligiga karab, muassasa saqlash sharoitiga karab joylashtiriladi. Umumiy,qattiq va maxsus tartibli koloniyalarda jazoni utayotgan mahkumlar umumiy turar joylarda yashaydilar. Qonunda ozodlikdan mahrum etilgan mahkumlarning yashash joylarining minimal va maksimal ulchami kursatib kuyilgan,xolos. Birok bu belgilangan normaning kancha bulishini muassasa kuyidagi xususiyatlarga kura belgilab oladi: tibbiy mezonlarga kura; mahkumlarning yosh darajasiga kura; Jazoni ijro etish muassasalarida yashash uchun mo‘ljallangan qismda yashash uylaridan ovkatlanish xonasi, dam olish xonasi, shifoxona, ukish va kasb-xunar urgatish xonalari, magazin,klub, kir yuvish va xammom, kutish va uchrashuv xonalari, kir kuritish xonasi, kiyim-bosh va poyabzallarni ta’mirlash xonalari, mahkumlarning shtablari, kamera tipidagi xonalari,nazorat kilish va utkazish joylari, yoz mavsumlarida mahkumlarning saf tortishi, sport bilan shugullanishi va tarbiyaviy tadbirlarni utkazish maydoni, ibodat kilish uchun mo‘ljallangan xonalari va boshqa inshootlar bulishi shart. Makumlarni yashash uylarida yuvinish,xojatxonalar, ayollar koloniyalarida gigiyena xonalari bulishi kerak. Kishki mavsumda mahkumlar yashash joylari isitilib, xarorat 18- 20daraja bulishi ta’minlanadi. Xar bir mahkum uzi bilan sovun, tish chyotkasi, tish pastasi, tarok, rumolcha, ruchka,kitob va daftar saqlashlari mumkin. Jazoni ijro etish muassasalarida nazorat-utkazish punkti binosi (KPP) yoki uning yonida qisqa va uzok muddatli uchrashuvlar utkazish, posilka va

yo‘qlovlar berish, telefon orqali so‘zlashuvni olib borish uchun xonalar bir- biridan alohida, shuningdek, muassasa xududiga kirib kelayotgan shaxslarni xamda ularning buyumlarini kuzdan kechirish uchun mo‘ljallangan bino mavjud bo‘ladi. Bundan tashqari, mahkumlarni tintuv kilish joylari nazorat maydonchasi yakinida xamda turar-joy va yonma-yon bulgan ishlab chikarish zonalari urtasidagi ichki nazorat utkazish punkti kurilib, ma’muriy bino koloniya xududidan tashqarida joylashgan. Mahkumlar turar joylaridaagi sharoit haqida tuxtaladigan bulsak, ularga alohida karavot, kurpa-yostik, ikki kishiga bitta tumbochka, stol bilan ta’minlanadi. Xar bir karavotning oyok tarafiga mahkum haqidagi ma’lumotlar yozilgan belgilar osib kuyiladi. Xaftada kamida bir marta mahkumlar xammomga tushirilib, urin-kurpa jildlari almashtiriladi. Muassasada tozalik mahkumlarning bepul yordamlaridan foydalangan xolda amalga oshiriladi. Muassasa xududida mahkumlarning qisqa muddatli va uzok muddatli uchrashuvlari uchun mo‘ljallangan joylari tashkil etiladi.Bunday joy,odatda, mahkumlarning yashash zonalari joylarida tashkil etiladi va ma’muriyat vakili va sokchilar bilan kuriklanadi. Uzok muddatli uchrashuv joylari mexmonxona kurinishida bo‘lib, bu joylarda yashash pullik amalga oshiriladi. Mahkumlarning ovkati,ularga belgilangan ovkat normasi va ma’lum toifadagilarga oshirilgan normada berilgan ovkat Mahkumlarning ovkati masalasi Jinoyat-ijroiya kodeksining 85-moddasi bilan amalga oshiriladi. Bunda belgilangan oziq-ovqat normasi kishi organizmining normal xayotini ta’minlaydigan darajada bulishi kerak. Ovkat normasi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi tomonidan mahkumlarning sogligi holatiga, ularning yoshi, bajarayotgan ishining xususiyati va ogirligiga karab belgilanadi. Mahkumlarga ularni ishga jalb etgan korxona, muassasa va tashkilotlar mablaglari xisobidan qo‘shimcha ovkat berilishi mumkin.

Mahkum xomilador ayollar, emizikli onalar, voyaga yetmaganlarga, shuningdek I va II gurux nogironlariga beriladigan ovkat oshirilgan normalarda belgilanadi. Tibbiy xulosa asosida ularga qo‘shimcha oziq-ovqat maxsulotlari olishga ruxsat etilishi mumkin. O‘zbekiston Respublikasi 30.08.2003 y. 535- II-son Qonuniga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-ijroiya kodeksi 85-moddasining turtinchi qism chikarib tashlangan. Jazoni ijro etish muassasalarining intizomiy bulinmalariga kiritib kuyish tariqasidagi jazo chorasi un besh sutkagacha bulgan muddatga kullanilgan mahkumlarga ovkat kamaytirilgan norma bo‘yicha beriladi. Ma’lum toifadagi mahkumlarga oshirilgan miqdorda ovkat beriladi, buning boisi shuki ogir mehnatga jalb qilinganligida namoyon bo‘ladi. Xar bir jazoni ijro etuvchi muassasada maxsus ovkat pishirish joylari bo‘ladi va tegishlicha idish-tovok bilan ta’minlanadi. Bir kunda mahkumlarga uch maxal ovkat berilishi shart. Shuningdek, mahkumlarni ishga jalb kilgan korxona yoki muassasalar mablagi qo‘shimcha ovkat berishga yul kuyiladi. Mahkumlarning ovkati maxsus oshxonalarda yollanma mehnat vamahkumlarning uzlaridan foydalangan xolda piishiriladi va kun tartibida belgilangan vaqtlardagina mahkumlarni ovkatlanishlariga yul kuyiladi. Mahkumlarga pishiriladigan ovkat birinchi navbatda sifatli va kaloriyaga boy bulishi lozim. Mahkumlarga tarkatiladigan ovkat ma’muriyat vakili va tibbiyot xodimi tomonidan tekshiriladi. Ovkat uchun xom ashyolar maxsus saqlash joylarida saqlanadi. Koloniya xududidagi magazindan mahkumlarga belgilangan norma miqdorida qo‘shimcha oziq-ovqat sotib olishlariga ruxsat beriladi. Bundan tashqari, belgilangan miqdor bo‘yicha posilkalar olishlariga yul kuyilganligi xam ularga qo‘shimcha oziq-ovqat olishlariga imkoniyat yaratadi. .Mahkumlarning tibbiy sanitariya ta’minoti O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-ijroiya kodeksining 87-moddasi bo‘yicha mahkumlar tibbiy-sanitariya xizmatidan foydalanadi.

Mahkumlarga kursatiladigan tibbiy xizmat barcha fuqarolarga kursatilgan bepul va cheklashlarsiz tibbiy xizmatdan farq kilmaydi. Mahkumlarga kursatiladigan tibbiy xizmat O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining qonunchiligi va uzaro Ichki ishlar vazirligi bilan kabul qilingan maxsus buyruk, instruksiya va farmoyishlar bilan tartibga solinadi. Jazoni ijro etish muassasalari ma’muriyatiga mahkumlar tibbiy xizmat kursatish uchun maxsus vazifalar bilan belgilab beriladi. Bu vazifalarni amalga oshirish uchun ma’muriyat tarkibida maxsus tibbiy xizmat bo‘limlari tashkil etiladi. Mahkumlarning tibbiy-sanitariya xizmat bo‘limlari uziga xos xususiyatlarga ega.Bu xususiyatlar O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi koshida maxsus tibbiy boshqarma tuzilganki, bu boshqarma jazoni ijro etish muassasalarining tibbiy sanitariya xizmatlarini xam tartibga soladi. Mahkumlarga tibbiy-sanitariya xizmati kursatish uchun jazoni ijro etish muassasi koshida davolash bo‘limi mavjud. Bu bo‘limlar mahkumlarga tibbiy xizmat kursatish vazifasini amalga oshiradi. Bu xildagi bo‘limlar jumlasiga tibbiy markazlar, shifoxonalar, qisqa muddatli tuberkulyoz I va II gurux nogironlari uchun tibbiy ruyxatga olish uchun maxsus koloniyalar tashkil etilgan. Yukumli kasalliklar, tanosil va orttirilgan immunitet xastaligi kasalligi,giyohvand va alkogol kasallarni saqlash va davolash uchun maxsus muassasa tashkil etiladi. Tanosil kasalliklari bilan ogrigan mahkumlar davolanish jarayonida koloniyaning tibbiy bo‘limlarida boshqa mahkumlar bilan birga saqlanadilar. Orttiirilgan immunitet xastaligi giyohvand av alkogollarni alohida saqlash uchun maxsus koloniya yoki bulinmalarda nazarda tutilmagan. Bunday mahkumlar boshqa mahkumlar bilan birgalikda saqlanadilar, lekin ular tibbiy ruyxatga olinadilar, zarur hollarda esa ularga tegishli davolanish yordamlari qilinadi.Jumladan, sud tomonidan tayinlangan majburiy giyohvandlik yoki ichkilibozlik bo‘yicha davolanish choralari bunday davolanishning turi hisoblanadi. Mahkumlarni ayrim zarur hollarda sog‘liqni saqlash tizimi tibbiy xizmatlaridan foydalanishlariga xa myul kuyilishi mumkin. Manzil

koloniyalarida jazoni utayotgan mahkumlar esa sog‘liqni saqlash tizimi xizmatlaridan navbati bilan foydalanishlariga yul kuyiladi. Ozodlikdan mahrum qilingan mahkumlar uchun tibbiy-sanitariya xizmatlari davlat xisobidan amalga oshiriladi, lekin shunday xollar xam uchraydiki, bunda mahkumlarga kursatiladigan tibbiy xizmat uz xisob varaklaridan amalga oshiriladi. Ozodlikdan mahrum etilgan mahkumlarni mehnatga jalb etishni tashkillashtirish tushunchasi, shart va tamoyillari. Ish bilan ta’minlash, ish vaqti,dam olish va bayram kunlarida mehnatga jalb etish Ozodlikdan mahrum qilinganlarning axloqan tuzalishida va kayta tarbiyalanishida ularning mehnati, ta’limi va kasb tayyorgarligi katta ahamiyatga ega. Mahkumlarni mehnatga jalb etish masalasi Jinoyat-ijroiya kodeksining alohida 13-bobida uz ifodasini topgan bo‘lib, 88-96 moddalarni uz ichiga oladi. Mahkumlarni mehnatga jalb kilishdan asosiy maqsad ularda ijtimoiy-foydali faoliyat bilan shugullanish extiyojini shakllantirishdan iborat. Ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslar jinsi, yoshi, sogligining holati, mehnat kobiliyati va iloji boricha, ixtisosini inobatga olgan xolda mehnatga jalb etiladi. Mahkumlarning mehnatga oid munosabatlari mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlari bilan,ushbu Kodeksda nazarda tutilgan istisno va cheklashlarni xisobga olgan xolda tartibga solinadi. Ozodlikdan mahrum etilgan shaxslar, odatda, shu muassasaning korxonalarida, ayrim hollarda esa kerakli tarzda kuriklash va batamom ajratib kuyish ta’minlangan takdirda, boshqa korxonalarda mehnatga jalb etiladi. Mahkumlarning xususiy shaxslar foydasiga mehnat kilishiga yul kuyilmaydi. Oltmish yoshdan oshgan erkaklar, ellik besh yoshdan oshgan ayollar, I va II gurux nogironlari mehnatga uz xoxishlariga kura jalb etiladilar. Mahkuma ayollar xomiladorlik va tugish munosabati bilan qonun hujjatlarida belgilangan muddatga ishdan ozod qilinadilar. Shuningdek, mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga muvofiq, voyaga yetmagan va ayol mahkumlar bajarish ta’qiqlangan ishlarda ishlashlariga yul kuyilmaydi. Ozodlikdan mahrum qilinganlar mehnati ozod shaxslar mehnatidan kuyidagi xususiyatlari bilan farq kiladi:

ozodlikdan mahrum kiilingan mahkumlar uzlarining kasb faoliyati yoki xoxishiga kura ish tanlay olmaydilar. Ma’muriyat tomonidan berilgan ishlarning ular uchun majburiyligi. Mahkumlar mehnati vaqti mehnat qonunchiligi bilan eng uzaytirilgan vaqtlarni tashkil etadi. Mahkumlar mehnatiga tulov kamaytirilganligi eng kam ish haqi miqdorida belgilanadi va undan bosh tortishga huquqi yuk. Mahkumlar jazolash xususiyatlari ularning mehnatlarini tashkil etish jarayonida uz aksini topadi. Mahkumlarni mehnatini tashkil kilishda ularning kobiliyati, jismoniy xususiyatlari, bilim malakasi kabi xususiyatlar birlamchi sanaladi. Sababi, jazoni ijro etish muassasasiga kelib tushgan xar bir mahkumning ishga yaroklilik xususiyati tibbiy komissiyada tekshiriladi. I va II gurux nogironlari tibbiy komissiyaning xulosasiga kura mehnat kilishga yuboriladi. Xar bir mahkum uzining kasb xunaiga karab ish bilan ta’minlanadi, bundan kuzlangan maqsad esa ish unumdorligini yaxshilashda namoyon bo‘ladi. Birok kasb- xunarga ega bulmagan mahkumlar muassasa ma’muriyati tomonidan ish bilan ta’minlanadi. Umuman xunar yoki kasbga ega bulmagan mahkumlar mxsus kasb-xunar ukishlarida xam ukitiladi. Mahkumlar muassasaning raxbariy xo‘jalik yoki savdo-sotik ishlarida ishlashlariga tavsiya etilmaydi.Masalan, oziq-ovqat mudiri, nazoratchi. Odatda, mahkumning ish joyi jazoni utayotgan muassasadan uzok masofada bulmaydi, ammo ish joyi zonasa yashash joyidan 3 km masofadan oshsa, mahkum ishga moslashtirilgan transportda olib boriladi. Mahkumlar,odatda, brigadalarga bulingan xolda ishga taksimlanadi,xar bir brigadada uzining brigadiri bo‘ladi va u javobgar shaxs sanaladi. Brigadir kuyidagi ishlarni amalga oshirishi shart: -brigada a’zolarining ish sifatini tekshirish; -brigada a’zolarining ish rejasinin bajarishni nazorat kiladi va brigada tarkibida tartib-intizomni ta’minlash choralarini kuradi; Ish vaqti masalasi mamlakat qonunlari va Jinoyat ijroiya kodeksi normalari bilan tartibga solinadi. JIKning 90-moddasiga binoan, jazoni ijro etish muassasalarida utayotgan mahkum olti kunlik ish xaftasi belgilanadi.Ularning ish vaqti rejimini ijro etish muassasaning ma’muriyati belgilaydi va umumiy ish vaqtining eng kup normasidan oshib ketmasligi kerak.

Mahkumlarni ish vaqtidan tashqari ishlarga, dam olish va bayram kunlarida ishga jalb etishga, ishlab chikarish zarurati bulgan takdirda mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga kura amalga oshiriladi. Shuningdek,mahkumlarning dam olish vaqti to‘g‘risidagi alohida modda Jinoyat-ijroiya kodeksining 91-moddasida uz ifodasini topgan bo‘lib, unda mahkumlarga xar xaftada bir marta dam olish kuni berishligi, bayram kunlari esa ishdan ozod kilinishi belgilab kuyilgan. 2003 yil 30 avgustda bu moddaga kiritilgan qo‘shimcha va o‘zgartirishga kura ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslarga xar yilgi mehnat ta’tili berilmaydi, jazoni manzil koloniyalarda utayotganlar bundan mustasno. Shuningdek, jazoni ijro etish koloniyasining intizomiy bulinmasi turar joylarida saklangan vaqt xak tulanadigan xar yilgi mehnat ta’tili berish uchun zarur muddatga kushib xisoblanmaydi. Ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslar mehnatga mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga muvofiq haq to‘lanadi. Mehnat normalarini va mehnat vazifalarini bajargan mahkumlar mehnatga to‘lanadigan oylik haq qonun hujjatlarida Mehnatga haq to‘lash yagona tarif setkasining birinchi razryadi bo‘yicha belgilangan miqdordan kam bo‘lishi mumkin emas. Mahkumlar mehnatidan chegirib kolish mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlari va bir necha istisno, cheklashlar bilan amalga oshiriladi. Bunda ishning boshlanish va tugallanish vaqti koloniya boshligi tomonidan belgilanadi. Mahkumga tulanadigan ish haqi ularning xisob varagiga utkaziladi va xaklaridan ularning barcha tulovlariga utkazilishi mumkin. Mahkumlar jazoni ijro etish muassasalarini va ularga to‘tash xududlarni obodonlashtirish, shuningdek madaniy-maishiy sharoitni yaxshilash ishlariga xak tulamay ishga jalb qilinadilar. Shuningdek, mahkumlarning pensiya ta’minoti va ijtimoiy sugurtasi masalasi Jinoyat-ijroiya kodeksining 96-moddasida uz ifodasini topgan. O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq, jazoni utab turgan mahkumning kilgan mehnati ish stajiga kushilmaydi. Birok, mahkumning jazoni o‘tash muddati oklansa, unda ma’naviy zarar sifatida ish staji 1.5 baravarda kushiladi. Mahkumlarni rag‘batlantirish va intizomiy choralar kurish. Izolyator va karserlar. Ashshadiy buzuvchi.

Ozodlikdan mahrum etilgan shaxslarning xulqi, mehnati va boshqa ishchanlik obrusi inobatga olinib, ularga rag‘batlantirish choralari qo‘llaniladi. Rag‘batlantirish choralari sifatida: -tashakkur e’lon kilish; -ilgari kullanilgan intizomiy jazo muddatidan oldin olib tashlash; -yorlik, kimmatli sovga yoki pul mukofoti bilan takdirlash; -qo‘shimcha posilka, yo‘qlov yoki banderol olishga ruxsat etish; -oziq-ovqat maxsulotlari va eng zarur narsalarni sotib olishi uchun pul summasini kupaytirish; -yengillashtirilgan saqlash sharoitiga utkazilishi mumkin. Shuningdek, mahkumlarga rag‘batlantirish chorasi sifatida sokchisiz yoki kuzatuvchisiz yurish huquqi xam berilishi mumkin; Maxsus tartibli koloniyalarda-kameralardan umumiy turar joylarga utkazish xamda yil mobaynida qo‘shimcha ravishda bir marta qisqa muddatli uchrashuv, bir marta telefon orqali so‘zlashuv, bitta banderol olish ; Turmalarda esa yil mobaynida qo‘shimcha ravishda bir marta qisqa muddatli uchrashuv, bitta posilka yoki yo‘qlov olish huquqini beradi. Darvoke, tashakkurnoma kanday tarzda e’lon kilinishidan kat’i nazar, mahkumning shaxsiy varakasiga tikib kuyiladi. Mahkumlarni saqlash sharoitini o‘zgartirish bilan bog‘liq bulgan yengillashtirilgan saqlash sharoitiga utkazish intizomiy jazosi yuk mahkumlarga beriladi. Mahkumlarni axloqan tuzalishi, uni xalol mehnatga urgatish va jazoni ijro etish muassasalarining ichki tartib-intizomiga buysunishini ta’minlash uchun intizomiy jazo choralari xam qo‘llaniladi. Jazoni o‘tash tartibini buzgan mahkumlarga kuyidagi turdagi intizomiy jazo choralari kullanilishi mumkin: ogoxlantirish; xayfsan; yengillashtirilgan saqlash sharoitini bekor kilish; intizomiy bulinmaga kiritib kuyish; saqlash rejimini ashshadiy buzuvchi mahkumlarni manzil-koloniyadan umumiy tartibli koloniyaga utkazish;

saqlash rejimini ashshadiy buzuvchi mahkumlarni manzil-koloniyadan umumiy tartibli koloniyaga utkazish; saqlash rejimini ashshadiy buzuvchi mahkumlarni manzil-koloniyadan umumiy yoki qattiq tartibli koloniyaga, qattiq tartibli koloniyadan maxsus tartibli koloniyaga ,koloniyadan turmaga kaytarish bo‘lib hisoblanadi. Mahkumlar mehnat normalarini bajarmaganligi uchun, agar bu ishni rad etish yoki ishdan bo‘yin tovlashning oqibati bulmasa, intizomiy javobgarlikka tortilmaydi. Intizomiy jazo darxol ijro etiladi. Agar ijro uz vaqtida bir oy davomida ijro etilmagan bulsa, u ijroga kaytarilmaydi. Bir huquqbuzarlik uchun bir nechta intizomiy jazo berish ta’qiqlanadi. Intizomiy bulinmalarga kuyidagi shaxslar umuman jalb etilmaydi: I gurux nogironlari; xomiladorlik va tugish bo‘yicha ishdan ozod etilgan ayollar; yonida emizikli bolasi bor ayollar; Intizomiy bulinmalarda saklanayotgan mahkumlar mehnatga jalb kilinmaydilar. Jazoni ijro etish muassasasi hududini yoki ma’muriyat yo‘llanmasi bilan bo‘lishi kerak bo‘lgan boshqa joyni o‘zboshitmchalik bilan tashlab ketishi, hamda manzil koloniyada jazoni o‘tash tartibini qo‘pol tarzda buzish mahkumga nisbatan intizomiy jazo chorasi qo‘llashga majbur qiluvchi omil hisoblanadi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat ijroiya kodeksida hech bir davlat kodeksida uchramaydigan modda mavjud. Bu 112-modda bo‘lib, u saqlash rejimini ashaddiy buzuvchi mahkumlar haqida. Jazoni o‘tash tartibini kamida ikki marotaba qo‘pol buzgan va buning uchun intizomiy bo‘linmaga kiritib qo‘yish tariqasidagi jazoga tortilgan mahkum har bir intizmoiy jazo belgilangan tartibda olib tashlanmagan yoki bekor bo‘lmagan jazo saqlash rejimini ashaddiy buzuvchi hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat-ijroiya kodeksiga 2003 yil 12 dekabrda kiritilgan o‘zgartirishlarga ko‘ra, jazoni ijro etish muassasa hududini, yoki ma’muriyat yo‘llanmasi bilan bo‘lishi kerak bo‘lgan boshqa joyni o‘zboshimchalik bilan 24 soatdan ko‘proq muhlat mobaynida tashlab ketgan mahkum manzil koloniyada saqlash rejimini ashaddiy buzuvchi deb topiladi. Rejimni ashaddiy buzuvchi yengillashtirilgan saqlash sharoitiga, manzil koloniyaga o‘tkazilmaydi. Shuningdek, bu xildagi mahkumlar jazodan

muddatidan ilgari shartli ozod qilish va jazoni yengilrog‘i bilan almashtirishga taqdim etilmaydi. Saqlash rejimini ashaddiy buzuvchilarga soqchisiz yoki kuzatuvchisiz yurish huquqi berilmaydi.

Foydalanilgan adabiyotlar 1. Jinoyat-ijroiya huquqi. Darslik. Mualliflar jamoasi. Mas’ul muharrir- yu.f.n., dots. B.J.Axrorov. –T.: O‘qituvchi, 2002. – 208b. 2. Jinoyat-ijroiya kodeksiga sharhlar. Rustamboyev M.H., Axrarov B.J. va boshqalar. Ma’sul muharrir: yu.f.d., prof. M.H.Rustamboyev. – T.: TDYUI, 2007. – 574 b. 3. Kommentariy k Ispravitelno-trudovomu kodeksu Respubliki Uzbekistan. –T.: Uzbekistan, 1997.- 345s. 4. Abduxaliqov M.A., Payzullayev Q., Abduqodirov Sh.Y. Jinoyat -ijroiya huquqi (albom sxemalar). –T.: TDYUI, 2005. – 142 b.

O'xshashlar

Mahkumlarning moddiy-maishiy ta`minoti va ularga tibbiy xizmat ko`rsatish

Ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo ijrosini tashkil qilish ijro etish. Ozodlikdan mahrum qilingan mahkumlarni klassifikatsiyalash tushunchasi

Jarima, muayyan huquqdan mahrum qilish va ahloq tuzatish ishlari va qamoq tariqasidagi jazolarni ijro etish

Jinoyat-ijroiya huquqiga binoan mahkumlar huquqiy holati

Ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo ijrosini tashkil kilish va ijro etish