Topologik fazo xossalari - Geometriya - Referatlar

Topologik fazo xossalari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

47.5 KB

Ko'chirib olish

Topologik fazo xossalari Reja: 1. Bog`lik to`plamlar va ularga misollar. 2. Xausdorf topologik fazolar va ularning xossalari. 3. Kompakt topologik fazolar va ularga misollar. 4. Kompakt to`plamlarning xossalari.

Ta‘rif. Agar topologik fazoni ikkita bo`sh bo`lmagan ochiq to`plamlarga ajratish mumkin bo`lsa, bu topologik fazoni bog`liq topologik fazo deyiladi. Aks xolda bogliqmas topologik fazo deyiladi. Shunday qilib, agar X topologik fazoda ikkita kesishmaydigan ochiq U va v to`plamlar mavjud bo`lib, ularning birlashmasi X ga teng bo`lsa, u xolda X bog`liqmas topologik fazo bo`ladi, yani U,v  x , U  v=  , U  v=X. Agar berilgan to`plamni ikkita bo`sh bo`lmagan ochiq to`plamlarga ajratish bir vaqtning o`zida ikkita bo`sh bo`lmagan yopiq to`plamlarga ajratishdan iborat ekanligini eotiborga olsak, bog`liqlik Ta‘rifini yopiq to`plamlar terminidan foydalanib, boshqacha ko`rinishda xam berishimiz mumkin. Ta‘rif. Agar fazoni ikkita bo`sh bo`lmagan yopiq to`plamlarga ajratish mumkin bo`lmasa va faqat shundagina berilgan fazo bog`liq fazo deb ataladi. Bog`lik fazolarga misollar ko`rib o`tamiz. 1) Ixtiyoriy antidiskret fazo bog`liqdir. 2) Bittadan ortiq elementga ega bo`lgan diskret fazo bog`liqmasdir. 3) Xaqiqiy sonlar to`g`ri chizig`i bog`liqdir. 4) Anitidiskret fazoda ixtiyoriy to`plam bog`liqdir. 5) (0,1)  R interval bog ` li q dir. Endi bog`liq to`plamlarning ayrim xossalarini ko`rib o`tamiz. 1) Bog`liq to`plamning bekilmasi bog`liqdir. 2) Hech bo`lmaganda bitta umumiy nuqtaga ega bo`lgan ikkita bog`liq to`plamlarning birlashmasi bog`liq to`plamdir. 3) Umumiy nuqtaga ega bo`lgan bog`liq to`plamlar oilasining birlashmasi xam bog`liq to`plamdir. 4) Boglik fazoga gomeomorf bo`lgan topologik fazo bog`liq fazodir. Ajraluvchanlik. Ta‘rif. Agar topologik fazoning ixtiyoriy ikki nuqtaning o`zaro

kesishmaydigan atroflari mavjud bo`lsa, u xolda bu topologik fazoni ajraluvchi yoki xausdorf topologik fazo deyiladi. Ta‘rifga asosan agar X xausdorf topologik fazo bo`lsa, u xolda ixtiyoriy ikkita turli a va b nuqtalari uchun shunday ikkita U va v to`plamlar topiladiki, a  U, b  v bo`lib, U  v=  bo`ladi. Shuning uchun xam xausdorf aksiomasini ajraluvchanlik aksiomasi deb yuritiladi. Ajraluvchan topologik fazoga misollar keltira миз . 1) Bittadan ortiq elementga ega bo`lgan antidiskret fazo ajraluvchan emas. 2) Diskret fazo ajraluvchandir. 3) Xar qanday E metrik fazo ajraluvchandir. Agar a va b lar uchun Е metrik fazoning ixtiyoriy ikkita nuqtalari bo`lsa, ularning ajratuvchi atroflari sifatida 21 dist(a,b) radiusli sharsimon atroFini olishimiz mumkin. Topologik fazoning Xausdorf aksiomasidan quyidagi eng sodda natijalar kelib chiqadi: 1. XausFord topologik fazoda xar qanday bir nuqtali to`plam ostilar yopiqdir. 2. XausFord topologik fazoda chekli to`plamlar yopiqdir. 3. X XausFord topologik fazoning A to`plam ostisi xam XausForddir. ISBOT. Birinchi va ikkinchi xossalarning isboti bo`lgani uchun uchinchi xossaning isbotini ko`ramiz. Agar a va b lar A to`plamning nuqtalari bo`lsa, U va v lar esa Х fazodagi ikkita kesishmaydigan atroflari mavjud bo`lsa, u xolda U  A va v  A to`plamlar xam shu nuqtalarning kesishmaydigan atroflari bo`ladi. Bu esa XausFordlik shartini qanoatlantiradi va xossaning isboti kelib chiqadi. Kompaktlik. Ta‘rif. Agar X to`plam, to`plam ostilarining to`plami Х  (  =1,2,...,n) quyidagi UX  =X shartni qanoatlantirsa, u xolda Х  ni Х to`plaming qoplamasi deyiladi.

Agar Х  to`plam ostilarning xar biri ochiq bo`lsa, u xolda Х topologik fazoning qoplamasi ochik deyiladi. ( Х  ) qoplamaning qoplama ostisi shunday to`plam ostilaridan iboratki, ularning o`zlari qoplamalardan iboratdir. Ta‘rif. Agar ( Х ,  ) fazo quyidagi Borelp-Lebeg aksiomasini qanoatlantirsa, yani Xar bir ochiq qoplama chekli sondagi qoplama ostidan iborat, yani agar X=UX  bo`lsa, bu yerda Х   ,  , u xolda shunday chekli sondagi  1 ,  2 ,...,  n indekslar mavjudki, ular uchun X=X  UX  U...UX  bajarilsa, ( Х ,  ) fazoni kompakt fazo deyiladi. Agar А  Х bo`lib, ( Х ,  ) fazo kompakt bo`lsa, A to`plam kompakt to`plam bo`ladi. Ta‘rif. Agar ( Х ,  ) topologik fazoning A va V to`plam ostilari А  В =  ва А  В =  shartlarni qanoatlantirsa ularni ajratilgan to`plam ostilar deyiladi. Ta‘rif. Topologik fazodagi istalgan bog`liq ochiq to`plam soxa deyiladi. Kompakt fazoga misollar. 1. Xar qanday antidiskret fazo kompaktdir. 2. Xar qanday chekli topologik fazo kompaktdir. 3. Chekli sondagi ochiq to`plamlarga ega bo`lgan xar qanday kompaktdir. 4. Cheksiz nuqtaga ega bo`lgan diskret fazo kompaktdir. 5. R sonlar to`g`ri chizig`i kompakt emas.

Asosiy adabiyotlar: 1. Александров А . Д ., Нецветаев Н . Ю . Геометрия . М.,Наука,1990. 2. Нарманов А.Я. Дифференциал геометрия. Т. Университет, 2003 3. Погорелов А.В. Дифференциальная геометрия. М.,1974. 4. Нарманов А.Я. ва бошқалар. Умумий топологиядан машқ ва масалалар тўплами. Т.Университет, 1996. 5. Сборник задач по дифференциальной геометрии. Под ред. Феденко А.С. М., 1979 . 6 . Бакельман И.Я., Вернер А.Л., Кантор Б.Е. Введение в дифференциальную геометрию в целом. М., Н аука, 1973. 7. Собиров М.А., Юсупов А.Е. Дифференциал геометрия курси. Т., Ўқитувчи, 1965.

O'xshashlar

Topologik va metrik fazolar va ularning xossalari

Topologik ko`pxilliklar. Chegarali ko`philliklar

Uzluksiz akslantirish va gomeomorfizm

Fazoviy shakllarni tekislikka tasvirlashning proektsiyalar usuli

Topologiya predmeti. Tarixiy ma‘lumotlar