Kоn lаhimlаrini o’tishdаgi yordаmchi ishlаr - Geologiya - Referatlar

Kоn lаhimlаrini o’tishdаgi yordаmchi ishlаr

Yuklangan vaqt:

27.09.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3316.5 KB

Ko'chirib olish

Kоn lаhimlаrini o’tishdаgi yordаmchi ishlаr Reja: 1. Kavjoy oldi transport vositalari 2. Lahim kavjoyini yoritish, suvni chetlatish va boshqa ishlar

Kavjoy oldi transport vositalari Yordamchi ishlar turkumiga kavjoy oldi tashish vositalari va manevyor jihozlari, suv oqib ketadigan ariqchalarni barpo etish, vaqtincha mustahkamlagichlarni o’rnatish, quvur va kabellarni o’tkazish, vaqtincha temir yo’llarni yotqizish va boshqa ishlar kiradi. Ikki temir yo’lli lahimlarni o’tishda yuklangan vagonetkani yuksiz vagonetka bilan almashtirish uchun manevyor qurilmasi sifatida temir yo’l ustiga yotqiziladigan maxsus tizimli s’ezdlar qo’llaniladi. Kavjoy oldi tashish vositalari sifatida osma, uzun nayzali, qayta yuklashga mo’ljallangan tasmali konveyer va o’zi yurar, buriluvchan konveyer qo’llaniladi. Yuklashni uzluksiz olib borish uchun konveyer uzunligi tagida kavjoydan qo’porilgan tog’ jinslari sig’adigan vagonetkalar soni bo’lishi kerak. Kavjoy tog’ jinslaridan tozalangan sari va siljish munosabati bilan uzunligi 2,3÷4m bo’lgan po’lat shpalli vaqtincha temir yo’l yotqiziladi. Bir temir yo’lli lahimlarda ishlarni kompleks mexanizatsiyalashni ta’minlash uchun lahim kavjoy oldi tashish vositalari sifatida quyidagilar qo’llaniladi: poyezdbunker, osma qayta yuklovchi, o’zi yurar vagonetkalar. Bunker poyezdlarining ikki turi ishlab chiqilgan – skreperli va konveyerli. BPS-1 rusumli skreperli bunkerpoyezd o’rtalikdagi qismi 1, yuklovchi 2, tushiruvchi 3, yuritma 4 qismlardan va skreper uskunalardan tashkil topgan. (rasm) rasm . BPS - rusumli skreperli bunker - poyezd . Unumdorligi 50 m 3 / soat bo ’ lgan skreper uskunasi 17 LS -2 P lebyodkadan , yuritmaga o ’ rnatilgan seksiyadan 4, hajmi 0,3 m 3 bo ’ lgan skreper 5 dan , bosh blok 6, yuksiz 7 va bosh po ’ lat arqondan 8, skreper qurilmasidan tashkil topgan .

O ’ rtadagi seksiya bir o ’ qli , peshona devorlarisiz , bir - biri o ’ rtasida o ’ rnatilgan ulanish oralari ochiq bo ’ lmagan vagonetkalardan iborat . Yuklovchi mashina cho ’ michidagi tog ’ jinsini seksiya 2 ga to ’ kadi . Skreper 5 tog ’ jinslarini poyezd uzunligi bo ’ ylab tekis joylashtiradi . To ’ ldirilgan bunker poyezd elektrovoz bilan tashiladi va skreper uskunasi bilan tog ’ jinslari skip ko ’ tarish bunkeriga , ruda tushirgichlarga , vagonetkalarni yuklash uchun qayta yuklovchiga yoki otvalga to ’ kadi . BPS -1 rusumli bunker – poyezd quyidagi o ’ lchamlarga ega : hajmi -30 m 3 , burilish kichik radiusi harakatda 12 m , yuklayotgan va to ’ kayotganda -20 m , uzunligi -24580 mm , kengligi -1340 mm , tashish holatida balandligi – 1600 mm , yuklash va to ’ kishda balandligi 2300 mm , og ’ irligi -18,5 t . PBE-1 rusumli konveyerli bunker-poyezd ham bir o’qli, seksiyali peshona devorisiz vagonetkalardan iborat. Bu bunker-poyezd tog’ jinsini poyezd-bunkerda bir tekis joylashtirish uchun plastinkali egiluvchan konveyer, to’kuvchi skrebkali konveyer, yuklovchi va qayta yuklovchi konveyerlar bilan jihozlangan. (48-rasm) Xorijiy mamlakatlar amaliyotida hajmi 35 m 3 bo’lgan, zanjirli skrebkali konveyer o’rnatilgan “Zalsgitter” firmasining bunker-poyezdi keng qo’llaniladi. Bu bunker-poyezd tog’ jinslarini tushirish uchun 3 min mobaynida ta’minlaydi. Lahim tagi bir tekis, past va balandliklari ko’p bo’lgan, ya’ni murakkab gipsometriyali lahimlarda bunkerli poyezdlar o’rniga hajmi 5-6 m 3 , uzunligi 7,7m, kengligi 1,08m, balandligi 1,54 m bo’lgan VS-3 rusumli o’zi yurar vagonetkalari qo’llanilishi mumkin. Bu vagonetkalardan tog’ jinsini bunkerda o’rnatilgan konveyer bilan tushiradilar. Bir temir yo’lli lahimlarni o’tishda osma qayta yuklovchi mashinalar, burg’ilovchi-yuklovchi komplekslar bilan birgalikda, lahim o’tishning bir oyda 250300 m tezligini ta’minlaydi.

rasm. PBE-1 rusumli konveyerli bunker-poyezd. Tasmali qayta yuklovchi PP-1 rusumli (rasm) mashina tagida bir vaqtda UVG-3,3 rusumli to’rtta vagonetka yoki UVG-2,5 rusumli beshta vagonetka joylashtirilishi mumkin. Qayta - yuklovchi mashina komplektiga ikki barabanli MK6 rusumli lebyodka kiradi. Bu lebyodka, vagonetkalar tog’ jinsi bilan to’ldirilgandan keyin ularni siljitish uchun ishlatiladi. Qayta- yuklovchining ish unumdorligi bir soatda 120 m 3 , nayza uzunligi 17m, yuritma quvvati 8 kVt, ma’lum masofadan turib boshqariladi. rasm. PP-1 rusumli temir yo’ldagi qayta yuklagich.

Lahim kavjoyini yoritish, suvni chetlatish va boshqa ishlar Lahim kavjoyini bir tekis va jadal yoritish uchun quvvati 1000 Vt bo’lgan lampa o’rnatilgan bir yoki ikki projektor qo’llaniladi. Kavjoyga 50-60m masofa qolgungacha quvvati 100 Vt lampochkalar o’rnatilgan, har 4÷6 metr masofada osilgan, doimiy yoritkichlar bilan lahim yoritiladi. Lahim kavjoyidan suvlarni chetlatish uchun gorizontal lahimlarda suv chetlatish ariqchalari barpo etiladi. Bu ariqchalar yordamida lahimdagi suvlar stvol atrofi inshoati hovlisida joylashgan suv yig’gichlarga yo’naltiriladi. Ariqchalar mustahkam tog’ jinslarida o’tkazilganda mustahkamlagichlar o’rnatilmaydi. Yumshoq tog’ jinslarida o’tkazilganda lahim mustahkamlagich turiga qarab, yog’och, temir beton va betonlar bilan mustahkamlanishi mumkin. Lahim tagida barpo etiladigan ariqchalar stvolga qarab 0,008 gacha (<8 0 ) qiyalikda bo’lishi mumkin. Ariqchada suvning oqish tezligi o’rtacha 0,4÷0,6 m/s bo’ladi. Ariqchalarni barpo etish uchun tog’ jinsini qazib olish lahim kavjoyi tog’ jinslarini qazib olish bilan bir vaqtda amalga oshiriladi. Tog’ jinslarini yuklash jarayonida yoki kavjoyni burg’ilash vaqtida vaqtincha mustahkamlagichlar o’rnatiladi. Lahimni o’tishda o’tish mashinalarini elektr energiya va siqilgan havo bilan ta’minlash uchun lahim yuqori burchaklarida transport vositalari harakati natijasida shikastlanmasligi uchun quvur va kabellar o’tkaziladi. Shamollatish, suv va siqilgan havo quvurlarini yog’och mustahkamlagichlarida sim va kostil yordamida osish, beton mustahkamlagichlarida esa mustahkamlagichga qoqilgan metall qoziqlarga mahkamlash yo’li bilan amalga oshiriladi. Elektr kabellarini brezent yoki boshqa yumshoq tasmalar yordamida osiladi. Lahim o’tilishida lahim yo’nalishi, o’lchamlari, shakli va boshqa parametrlari to’g’riligi muntazam ravishda marksheyderlik nazorati orqali tekshirib boriladi.

Adabiyotlar: 1. Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob halqimiz bilan birga kuramiz. – T.: “O’zbekiston” NMIU, 2017. – 488 b. 2. Городниченко В.Ч., Дмитриев А.П. Основы горного дела. М., изд. "Горная книга", 2008 3. Чупрунов Г.Д. Технология и комплексная механизация проведения горных выработок. М., "Недра", 1970 4. Русча-ўзбекча политехника атамалари луғати. Т."Фан", 1995 5. Азизов А.А. Русско-узбекский краткий словарь. Т."Ўқитувчи", 1989 6. Чупрунов Г.Д. Проведение и крепление горных выработок. М., "Госгортехиздат", 1960 7. Шехурдин В.К., Холабаев Е.Н., Несмотряев В.Ч. Проведение подземных горных выработок. М., "Недра",1991 8. Мангуш С.К., Крюков Г.М., Фисун А.П. Взрывные работы при подземной разработке полезных ископаемых. М., изд. Академии горных наук, 2000 9. Галкин В.И., Шешко Е.Е. Транспортные машины. М., изд. "Горная книга", 2010 10. Гейер В.Г.,Тимошенко Г.М. Шахтные вентиляторы и водоотливные утсановки. Москва «Недра» 1981

O'xshashlar

Kоn lаhimlаrini o’tish usullаri

Kоmbаynlаrni qo’llаgаn hоldа kоn lаhimlаrini o’tish

Kоn lаhimlаrini tа’mirlаsh vа qаytа tiklаsh

Mustаhkаm vа muzlаgаn tоg’ jinslаridаn qiya kоn lаhimlаrini o’tish

Mustаhkаm, muzlаgаn vа yumshоq tоg’ jinslаridаn gоrizоntаl kоn lаhimlаrini o’tish