Кизилкум округи - Geografiya - Referatlar

Кизилкум округи

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

88 KB

Ko'chirib olish

www.arxiv.uz Қ изилқум округи Режа: 1. Географик ўрни 2. Қизилқум округининг қолган текислик 3. Амударё қайирлари ва қирғоқлари

www.arxiv.uz Турон текислигидаги энг катта чўллардан бири бўлган Қизилқум асосан Амударё билан Сирдарё орасида жойлашган. Лекин Қизилқум округига Қизилқум чўлининг Ўзбекистон ҳудудида жойлашган қисми киради. Қизилқум округи шимоли-ғарбда Қуйи Амударё округи билан, жануби- шарқда Қуйи Зарафшон округи билан, шарқда эса Тошкент-Мирзачўл округи билан чегараланади. Округнинг жануби-ғарби Туркманистон, шимоли-шарқи Қозоғистон билан бўлган давлат чегарасига тўғри келади. Қизилқум жануби-шарқдан шимоли-ғарбга қараб пасайиб боради. Унинг ўртача мутлоқ баландлиги 200—300 м бўлса, жануби-шарқда 350—400 м, шимоли-ғарбда эса 90—100 м га тушиб қолади. Қизилқум округи йер усти тузилиши жиҳатидан бир хил эмас. Бу йерда ботиқлар, текисликлар, ясси платолар ва қолдиқ тоғлар мавжуд. Лекин унинг кўпчилик қисмини мутлоқ баландлиги 200 м гача бўлган қумли текисликлар ишғол қилади. Текисликларнинг кўпчилик қисмини аллювиал сочма қумлар ишғол қилиб, асосан, эол релеф шакллари қум марзалари, дўнг қумлар камроқ эса барханлар мавжуд. Қум марзалари кўпроқ меридианал, йўналишга эга бўлиб, ўсимликлар билан мустаҳкамланган Уларнинг нисбий баландликлари 15—20 м, баъзан эса максимал баландликлари 60—70 м гача йетади. Қизилқумнинг марказий қисмларида эса дўнг қумлари мавжуд бўлиб, улар ҳам мустаҳкамланган. Қизилқўм округида барханлар нисбатан кам бўлиб, аҳоли яшайдиган жойларда, қудуқлар атрофида, Амударё соҳилларида кўпроқ жойлашиб, уларнинг ҳаракатга келиши инсонларнинг хўжалик фаолияти билан боғлиқ. Қизилқум округида тақирлар кам бўлиб, улар марза қумлар орасидаги паст жойларда учрайди. Тақирлар баҳорда сув билан қопланиб, ёзга бориб сув буғланиб кетиб, қуриб, усти қотиб ёрилиб кетади. Қизилқум округининг марказий қисмида бир неча берк ботиқлар жойлашган. Ботиқларнинг таги қумдан иборат бўлиб, устки қисми тақир ёки шўрхоклардан иборат. Ботиқлар Қизилқумнинг марказий қисмидаги қолдиқ тоғлар орасида тектоник ботиқлар мавжуд. Бу ботиқларнинг энг катталари

www.arxiv.uz Букантоғнинг жанубида денгиз сатҳидан - 12 м пастда жойлашган Мингбулоқ, Жетимтоғнинг жануби-шарқида жойлашган Муллали, Овминзатоғ билан Қазахтоғ орасида жойлашган Қорахотин, Кулжатоғнинг жануби-шарқида жойлашган Оёқоғитма ботиқларидир. Бу ботиқларнинг ҳар бирининг бўйи 40— 50 км га йетади. Қизилқум округидаги энг қадимий қуруқликка айланган қисми бу унинг марказий қисмидаги платолардан кўтарилиб турган палеозой қолдиқ тоғларидир. Бу тоғлар жуда ҳам йемирилиб кетган бўлиб, мутлоқ баландликлари 922 м дан ошмайди. Бу тоғларнинг энг муҳимлари Қулжуқтоғ (Ирлир чўққиси 764 м), йетимтоғ (568 м), Томдитоғ (Отоғ чўққиси 922 м), Овминзатоғ (635 м), Қулжуқтоғ (785 м), Қозахтоғ (394 м), Султон Увайс тоғи (Ашитоғ чўққиси 473 м). Шу сабабли бу қолдиқ тоглар деярли кенглик бўйлаб йўналиб палеозой эрасининг кристалли сланеўлари, кварўли сланеўлари ва оҳактошларидан ташкил топган. Улар орасида эса гранит, диорит, гранодиорит ва бошқа отқинди жинслар ҳам учрайди. Палеозой қолдиқ тоғлари кейинчалик аста-секин йемирилади, йемирилган (нураган) жинслар унинг қуйи қисмига тушиб тўпланади, оқибатда тоғлар пасаяди. Натижада денгиз суви ўша йемирилиб, пасайиб қолган палеозой тоғларини ҳам босиб олади. Бу жараён неоген давригача давом этади, сўнгра Тетис денгизи чекиниб Қизилқум қуруқликка айланади. Палеозой қолдиқ тоғлари этакларида бўр ва палеоген давр платолари жойлашиб, асосан, қумтош, конгламерат, мергел, гил, қум каби жинслардан ташкил топган. Қизилқум округининг қолган текислик қисми неоген ва антропоген даврнинг аллювиал текисликларидан, асосан, денгиз ва Амударё хамда Сирдарёнинг ётқизиқларидан иборат, устини эса қалинлиги 10—12 м келадиган қумлар қоплаб олган. Қизилқум округида, айнвқса, палеозой қолдиқ тогларида олтин, слюда, феруза, аобест, боксит, симоб, графит, волфрам, талк, гранит, яшма, исланд шпати каби қазилма бойликлар, текислик қисмида эса газ, нефт, уран, олтингугурт конлари мавжуд.

www.arxiv.uz Қизилқум округида фойдали қазилмалар қазиб олинаётган кақазишга тавсия қилинган конларни ўзлаштириш асосида олтин, уран, қурилиш хом- ашёлари, кейинчалик мис, боксит, стронўий конларини ўзлаштириш аоосида Зарафшон, Учқудуқ, Томдибулоқ, Қўкпатос ишлаб чиқариш тармоқлари, гранит, олтин, бўёқ боп минераллар, қурилиш хом-ашёларини ўзлаштириш. негизида Тасқазрон ишлаб чиқариш шохобчаси, табиий газларни ўзлаштириш негизида эса Газли ишлаб чиқариш тармори вужудга келган. Қизилқум округи катта ҳудудни эгаллагани учун унинг иқлимий хусусиятлари шимолдан жанубга қараб ўзгариб боради. Қизилқумнинг шимолий қисми иқлими асосан Марказий Осиё антиўиклони ва Ғарбдан келадиган ўиклонлар таъсирида вужудга келса, жанубий қисми иқлимининг шаклланишида тропик ҳаво массаларининг таъсири анча каттадир. Шунинг учун Қизилқум округининг қиши совуқ, давомли бўлиб, январнинг ўртача ҳарорати шимолида —4 —10° бўлса, жанубида —1—2° бўлади. Қизилқум округининг иқлими хусусияти жиҳатидан фарқланувчи шимолий қисми билан жанубий қисми орасидаги чегара тахминан 41° шимолий кенглик ёки —3° январ изотермаси орқали ўтади. Қизилумнинг шимолий қисми иқлимининг қишда шаклланишида Сибир антиўиклонидан вужудга келган ҳаво массаси мухим омил ҳисобланади. Бу ҳаво массаси шимоли-шарқдан эсиб ҳудуд ҳароратини пастга тушириб, қуруқ, лекин очиқ, совуқ об-хавони вужудга келтиради. Шунингдек, кишда бу жойларга шимоли-ғарбдан ва ғарбдан келадиган ўиклон турли ҳаво массаси ҳам таъсир этиб, шимоли-шарқдан эсувчи ҳавомассаси билан тўқнашади. Натижада қиш обҳавосининг тез-тез ўзгариб очиқ аёзли обҳаво нам, нисбатан илиқ обхаво билан алмашиб туради. Баъзи кунлари Сибирҳ антиўиклони билаи бирга Қизилқум округининг шимолига Россия текислигининг жануби- шарқидан совуқ ҳаво массаси ҳам йетиб келгач, ҳарорат пасайиб, —35° гача тушади. Қизилқум округида ёз унинг ҳамма қисмида деярли бир хил бўлиб, қуруқ, очиқ, иссиқ. Айниқса, унинг марказий қисми ёзда қизиб кетиб, июлнинг ўртача

www.arxiv.uz харорати 28°—30°га йетади. Нисбатан пастроқ, июлнинг 26°ли изотермаси округнинг шимоли-ғарбига тўғри келади. Қолган қисмларида эса июлнинг ўртача ҳарорати 26—28° атрофида ўзгаради. Энг иссиқ 46° га йетади. Қизилқум округи Ўзбекистоннинг қурғоқчил қисмларидан бири бўлиб, унинг шимоли-ғарбида, Қуйи Амударё округига туташ қисмларида йиллик ёғин миқдори 75—100 мм атрофида ўзгаради. Ёғин миқдорни округнинг жануби- шарқий қисмига борган сари ортио, 100—150 мм га, қолдиқ тоғлар ва Нурота тоғларига якин қисмларида эса 200 мм га йетади. Қизилқум округида ёғин йил фасллари бўйича ҳам нотекис тақсимланган. йиллик ёғинни 100% десак, ун|нг 48% бахорга 30% қишга, 19% кузга, фақат 3% ёзга тўғри келади. Қизилқумда ёғиннинг бир қисми қор ҳолида ёғсада, у қалин бўлмасдан (қалинлиги 20 см га йетади) узоқ вақт сақланмайди (йилига ўртача 20 кун қор қоплами бўлади). Округ ҳудудининг шимолий қисмида қор октябрдан апрел ойининг охиригача, жанубида эса ноябрнинг бошларидан март ойининг охиригача бўлиши кутилади. Қор қоплами юпқа бўлиб, узоқ вақт сақланмаганлиги туфайли молларни қишда ҳам яйловда боқилади. Лекин баъзан қишда ҳароратнинг тез-тез пасайиб кетиши чорвачиликка анча салбий таъсир этади. Қизилқум округида йил бўйи шимолий, шимоли-шарқий ва шимоли- ғарбий шамоллар эсиб, тезлиги ўртача секундига 3—4 м атрофида. Лекин қишда ва баҳорнинг бошларида шимоли-шарқдан нисбатан кучли шамоллар эсиб туради. Қизилқум округи иқлимининг қуруқлиги (ёғинлар камлиги, ёзги ҳароратнинг юқорилиги туфайли мумкин бўлган буғланишнинг кўплиги) туфайли доимий оқувчи маҳаллий сувлари йўқ. Унинг жануби-ғарбий қисмидан эса транзит Амударё оқиб ўтади, холос. Лекин баҳорда қорлар эриганда, ёмгир кўпроқ ёққанда Қизилқумнинг марказий қисмидаги паст тоғларда вужудга келадиган вақтли сойлардан сув оқиб, сўнгра уларнинг суви қуриб қолади. Аксинча, Қизилқумда йер ости сувлари анча кўп. Округда гоунт

www.arxiv.uz сувлари ҳамма қисмида турон свитаси қумликларида учрайди. Бу тур йер ости суви, асосан, ёғинлардан тўйинади, лекин буғланиш катта, бинобарин, шўр (минераллашиш даражаси юқори) бўлиб, тўғридан-тўғри ичиш учун сифатсиз. Релефи паст йерларда бу тур йер ости сувларидан яйловларни сув билан таъминлашда фойдаланилади. Қалин бархан қумлари остида тахминан 100 м чуқурликларда чучук грунт суви мавжуд бўлиб, минераллашиш даражаси 0,3 дан 1,02 г/л га йетади. Марказий Қизилқумдаги қолдиқ тоғлар этакларидаги проллювиал ётқизиқлар орасида чучук грунт сувларининг катта миқдори мавжуд. Мезозой давр ётқизиқлари ва палеоген давр жинслари орасида босимли артезиан йер ости сувининг катта заҳираси маежуд. Бу тур сувлар нисбатан чучук бўлиб, баъзи жойларда ковланганда ўзи отилиб чиқиши мумкин. Минпбулоқ, Қорахотин, Оёқоғитма каби ботиқларда буррилаш пайтида ўша артезиан сувлари ўзи отилиб чиққан. Ҳар литр сувида минераллашиш даражаси 1,0 граммдан, 3,0 граммгача бориши мумкин. Қизилқум округида йер ости сувининг динамик миқдори секундига 58—60 м 3 ни ташкил қилиб, гидрогеологик районлар бўйича куйидагича тақсимланган: Марказий Қизилқумда 11,0 м 3 /сек, Қизилқумнинг шимоли-шарқи ва шимолида 4,0 м 3 /сек, Қизилқумнинг шимоли-ғарбида (Орол бўйида) 43,6 м 3 /сек. Қизилқум округининг шимоли-ғарбида сур қўнғир тупроқ тарқалган. Нисбатан релефи пастроқ бўлган йерларда эса тақир ва тақирли тупроқлар учрайди. Бундай тур тупроқларда чиринди кам бўлиб, гумус миқдори 0,4—0,5% гача боради. Қизилқум окрути ҳудудининг 3—5 фоиз майдонини ўсимлик деярли ўсмайдиган қумлар эгаллаган. Қолган 95—97 фоиз майдони у ёки бу даражада ўсимликлар билан қопланган. Қизилқум округи флораси чўлга хос хусусиятларга эга бўлиб, узоқ давом этган жазирама қуруқ ёз шароитига мослашган ксерофит, псаммофит ва зфемер турлидир. Округ баҳорда кўк тусга кириб, эфемер ва эфемероид ўсимликлари — ранг, қўнғирбош, ялтирбош, лолақизралдоқ, лола, бойралча, чучмома, коврак кабилар билан қопланади. Лекин ёзнинг бошланиши билан эфемер ва

www.arxiv.uz эфемероид ўсимликлари сарғайиб қуриб қолади, сўнгра ўз вегетаўиясини псаммофит, ксерофит тур ўсимликлари давом эттиради. Округнинг мустаҳкамлашган қумликларида жузрун, оқ саксовул, қуёнсуяк, ҳум акаўияси, қондим, урғочи (майда) селин каби ўсимликлар ўсади. Қизилқумнинг марказий қисмидаги сур қўнғир тупроқлар тарқалган қолдиқ тоғларда ва тоғ этакларида, шувоқ, бурган, терескин, тошбурган, саксовул ўсади. Округнинг шўрхок, шўртоб ва шўрхок ботқоқ тупроқлар тарқалган ботиқларида қора саксовул, юлғун, балиқкўз, сарисазан, қорабароқ, поташ ва бошқа бир йиллик шўралар учрайди. Тақир на тақирли тупроқлар мавжуд бўлган йерларда донашўр, бир йиллик шўралар ўсади. Округ зоогеографик хусусияти жиҳатидан Турон провинўиясининг Қизилқум зоогеографик районига мансубдир. Округ ҳайвонот олами Туркистон чўлларига хос бўлган вакиллар билан тавсифланади. Лекин округда тароқ бармоқли қўшоёқ, хўжасавдогар каби эндемик вакиллар мавжуд. Қизилқум округининг кўп қисмини қумличўллар ташкил этиб, унда кемирувчилардан ингичка оёқли юмронқозиқ, қум сичқони, шалпангқулоқ, қўшоёқлар, тошбақа, типратикан кабилар яшайди. Судралиб юрувчилардан думалоқ бошли калтакесак, агама, эчкемар, сўинк геккони, ўқилон, дум бўғма илони, эфа илони (чарх илон) яшайди. Қумли чўлларда сут эмизувчилардан чўл мушуги, жайрон, хонгул, сайғоқ (оқ қуйруқ), бўри, тулки, қуён учрайди. Ҳашаротлардан эса чиён, қорақурт, тарантул, фаланг, чигиртка бор. Қизилқум округининг Амударё соҳиларида тўқайзорлар ҳам мавжуд бўлиб, унда ғоз, ўрдак, қирғовул, тўнғиз каби ҳайвонлар бор. Қизилқум округида қушлардан хўжасавдогар, иилқичи, тентакқуш, сўфитўрғай, йўрға тувалоқ, қум чумчуғи кабилар учрайди. Қизилқум округидаги Амударё соҳилларида жоилашган тўқай ландшафти ва у йердаги ўсимлик ҳамда ҳайвонларни (хонгул, жайрон, тўнғиз, қирғовул, ўрдак, роз ва бош.) муҳофаза қилиш учун Қизилқум қўриқхонаси ташкил этилган.

www.arxiv.uz Қизилқум округи табиий бойликларга сероб ҳудуд ҳисобланади. Энг муҳим бойлиги минерал ресурслари (олтин, уран, газ, фосфорит, корунд, графит)дир. Бундан ташқари округда иқлим, ресурслари, яйлов ўтлоқлари, йер ости сувлари, мўйна берувчи ҳайвонлари ҳам мавжуд бўлиб, улар юрт бойлигидир. Қизилқум округи ўз навбатида Л. Н. Бабушкин, Н. А. Когай (1964) нинг районлаштириш тизими бўйича Султонвайс, Шимолий Қизилқум, Бўкан йетимтоғ, Жаўубий Қизилқум, Томди — Қулжиқтоғ каби табиий-географик районларга бўлинади. I. Султонвайс табиий-географик райони шу ном билан ата лувчи қолдиқ тоғнинг ва унинг атрофидаги ҳудудларни ўз ичига олади. Султонвайс тоғи йемирилган ва ассимметрик тузилган бўлиб, жанубий ён бағрига нисбатан тик. Тоғ Амударёнинг ўнг қирғоғида жойлашиб, кенглик бўйлаб 40—45 км га чўзилган, ўрта ча кенглиги 10—15 км, энг баланд ашитоғ чўққиси 475 м га йета ди. Султоввайс тоғи ғарбга қараб пасайиб бир-биридан ажралган Шайх, Жейли, Қуянчиқ, Зангбобо, Жумуртоғ каби баландликларни ҳосил қилади. Иқлими чўлга хос хусусиятлар билан тавсифланиб, скелетли сурқўнғир тупроқ тарқалган бўлиб, асосан шувоқ ўсади. Шимолий Қизилқум табиий-географик райони. Бу район Қизилқумнинг 42° шимолий кенгликдан шимолда бўлган йерларини, яъни Бўкантоғ ва йетимтоғларнинг шимолий қисмидаги ҳудудларни ўз ичига олиб, асосан, қум массивларидан иборат. Район ҳудудининг кўп қисмини плиоцен — эски тўртламчи давр платоларининг йемирилишидан (нурашидан) вужудга келган эол қумликлари, хусусан, қумларнинг ари уясисимон марза, зол релеф шакллари эгаллайди. Район Қизилқум округининг энг совуқ (январнинг ўртача ҳарорати—7,8°), вегетаўияли қиш 0 га тенг бўлган райони ҳисобланади ёзи эса округдаги энг паст ҳароратга эга бўлиб, июлнинг ўртача ҳарорати +29° дир. Асосий тупрори қумли тупроқ бўлиб, унда оқ саксовул ва бошқа ўсимликлар ўсиб қизилқум тур

www.arxiv.uz эол қумли ландшафт билан тавсифланади. Шунингдек, баъзи сур ўнрир тупроқлар тарқалган йерларда эфемер ўсимликлар ўсади. Районнинг ғарбий қисмида Оқчадарёнинг қадимий делта текис ликлари мавжуд бўлиб, у меридиан бўйлаб 75—80 км га чўзилиб, кенглиги 6—7 км га йетади. Бу йерлар аллювиал ётқизиқлар билан |қопланйб, тақирлар, шўрхоклар мавжуд бўлиб, қора саксовул ва бошқа ўсимликлар ўсади. Бўкан йетимтоғ табиий-географик райони. Район ўз ичига Бўкантоғ, йетимтоғ, Олтинтоғ ва Кокпатос тоғларини ҳамда тоғ ол ди пролювиал текисликларини олади. Районнинг шарқдан ғарбга узунлиги 230—340 км. Районнинг асосий қисмини Бўкантоғ эгаллаб бир қанча (Тубаберган, Бўздантоғ) тоғлардан иборат бўлиб, энг баланд Ирлир чўққиси 764 м га йетади. Б)ўкантоғнинг жанубида эса олтинтоғ (энг баланд йери 522 м) жойлашиб у шарқда Кок патас баландлигига туташиб кетади. Районнинг шарқида. йетимтоғ жойлашиб, у йетимтоғ 1 ва 2, кийиктоғ ва Токтинтоғ каби паст тоғлардан иборат бўлиб, энг баланд йери 565 м га йетади. Бу тоғлар налеозой эрасининг ҳар хил чўкинди ва отқинди жинсларидан иборат бўлиб, яланг ҳамда сойлар билан кесилган. Тоғларнинг этагйда шагал ва гипсдан ташкил топган пролювиал текисликлар жойлашган. Тоғларнинг жанубий тоғ олди минтақасида эса тоғ олди текисликлари, қум массивлари, берк туби шўрхоклардан иборат ботиқлар жойлашган. Уларнинг энг муҳими Ўзбекистоннинг энг паст (12 м) йери бўлган Мингбулоқ ботиғидир. Район иқлимий хусусиятлари жиҳатидан Шимолий Қизилқум билан Жанубий Қизилқум орасидаги ўткинчи минтақа ҳисобланиб, қиш тоғларда мўътадил хусусиятга эга бўлса, ботиқларда совуқ, ёз эса қуруқ ва иссиқ. Иқлимнинг бундай хусусиятлари район тупроқ ва ўсимлик қоплами хусусиятларига таъсир этган. Бинобарин, район қуйидаги ландшафтларга бўлинади. Бўкантоғ, Олтинтоғ, йетимтоғ, Кийиктоғ ва Токтинтоғларни

www.arxiv.uz ўз ичига олган палеозой негизлй, шувоқ ўсувчи сурқўнгир тупроқли паст тоғлар ландшафти. Сурқўнғир тупроқли шувоқ формаўияси мавжуд бўлган тоғ олди пролювиал текисликлар ландшафти. Оқ саксовуллар ўсувчи паст тоғлардаги эол қум ландшафти. Мезокайназой негизадан иборат бўлган сарисазанли шўрхоклардан ташкил топган берк ботиқлар ландшафти. Бу тур ландшафт Мингбулоқ ботиғини ўз ичига олади. IV. Жанубий Қизилқум табиий-географик райони. Қизилқумнинг 42° шм кенглишдан жанубда жойлашган иккита кум массиви — Бузаубой ва Ёмонқумни ўз ичига олади. Ёмонқум йетимтоғ билан Томдитоғ орасида жойлашган. йемонқумнинг жануби ва жануби-ғарбида эса Бузаубой қум массиви ўрнашган. Бу икки қумликда ҳам ари уясисимон, маркза қум релеф шакллари кенг тарқалган. Лекин Амударё соҳилларига яқинлашгач бархан қумликлари ҳам учрайди. Район Қизилқум округининг киши нисбатан илиқ (январнинг ўртача ҳарорати —4—4,8°), ёзи эса иссиқ (июлнинг ўртача ҳарорати +31°) ва қуруқ бўлган қисми ҳисобланиб, ҳарорати +10° дан юқори бўлган даврдаги ҳарорат йиғиндиси 4850° йетади. Район ўз навбатида қуйидаги ландшафтларга бўлинади. Район ҳудудининг энг кўп қисмини ишғол қилган оқ саксовул ўсувчи қизилқум турли эол қум ландшафти. Бу ландшафт Ёмонқум ва Бузаубой қумликларини ўз ичига олади. Эфемер ўсимликлари тарқалган сурқўнғир тупроқли плиоцен — эски тўртламчи давр платолар ландшафти. Амударё қайирлари ва қирғоқларидаги ўтлоқ ботқоқ қайир аллювиал тупроқларда ўсувчи тўқай ва қамишзорлар билан қопланган делта ҳамда ундаги қайирлар ландшафти. Амударёнинг суғориладиган ўтлоқ тупроқли делта ва ундаги қайирлар маданий ландшафти.

www.arxiv.uz V. Томди-Қулжиқтоғ табиий-теографик райони. Ўз ичига Томдитоғ, Амунзатоғ, Қулжиқтоғ, Белтоғларни ва улар орасидаги пролювиал текисликларни хамда ботиқларни олади. Район иқлим кўрсаткичлари жиҳатидан Жанубий Қизилқумга яқин. Лекин ундан қишнинг нисбатан бир оз илиқлиги (январнинг ўртача ҳарорати - 4,1°) ва вегетаўияли қишиинг баъзан содир (16% дан ошмайди) бўлиб , туришлиги, ёғиннинг нисбатан (йиллик миқдори 208 мм) кўплиги жиҳатидан фарқланади. Район ҳудуди қуйидаги ландшафтларга бўлинади. Томдитоғ, Амунзатоғ, Қулжатоғ ва Белтоғда жойлашган шувоқ ўсувчи сур қўнғир тупроқли паст тоғлар ландшафти. Шувоқ қоплаган сур қўнғир тупроқли тоғ олди пролювиал текисликлар ландшафти. Мезокайназой негизли сарсазан ўсувчи шўрхоклардан иборат бўлган берк ботиқлар ландшафти. Бунга Қорахотин ва Оёқоритма ботиқлари киради.

www.arxiv.uz Ф ойдаланилган адабиётлар : 1. Ермаков Ю.Г. и др. Физическая география материков и океанов. М: Вқсшая школа, 1988. 2. Рябчиков А.М. Физическая география материков и океанов. М: Вқсшая школа, 1988. 3. Физическая география мирового океана. М: Издател p ство Московского Университета, 1988. 4. Рябчиков А.М. Дунё қит o алари табиий географияси, Тошкент, 1968. 5. Власова Т.М. Физическая география материков и океанов. Том I - II , М: Просвеўение, 1976. 6. Власова Т.М. Материклар ва океанлар табиий географияси. I - II том.Тошкент, 1985. 7. Леонт p ев О.К. Физическая география мирового океана. М: 1982. Энциклопедицеский словар p географических терминов. М.1968. 8. http://ziyonet.uz

O'xshashlar

Кашкадарё округи

Фаргона округи

Cурхондарё округи

Боботог округи

Гарбий Тяншан округи