Bo'g'in - Tilshunoslik - Dars ishlanmalar

Bo'g'in

Yuklangan vaqt:

05.10.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

25.7060546875 KB

Ko'chirib olish

Darsning maqsadi: a)o'quvchilarning bo'g'in, bo'g'in ko'chirish qoidasi, bo'g'inlarning qaiday tovushlardan tashkil topishi haqidagi bilimlarini aniqlash va mustahkamlash. O'quvchilarning luci'atini "in'om", "tanga" so'zlari bilan bo/itish. Shu so'zlarning ma'nosini izchlash; b) o'quvchilarni darslikdagi hikmatli gaplar, ibratli rivoyatlar orqali shirinso'zlik, muloyimlik, o'ylab sozlashga o'rgatish. Dars turi: takrorlovchi- mustahkamlovchi dars. Dars metodi: induktiv metod. Darsning jihozi: kesma bo'g'in, chizmalar. Darsning borishi: 1. Uyga berilgan mashqning qay taizda bajarilganini tekshirish. - Hikoyaga qanday sarlavha qc'ydingiz? - Hikoya nechta gapdan iborat? - Unda qanday tinish belgilari bor? - Matndagi qaysi so'zlarni yozishda qh'nalyapsiz? Nima uchun? O'quvchilar ajratib ko'rsatilgan so'zlarning tovush-harf tahlilini o'qib be rishadi. Quyosh -5 ta tovush, 4 ta harf, 1 ta harf birikmasi: unli -u, o; undosh -q, y, sh; jarangli undosh -y; jarangsiz undoshlar -q, sh. Jamoa - 5 ta tovush, 5 ta harf unlilar -a, o, a; undoshlar j, m (jarangli uhdoshlar). Serne'mat -8 ta tovush, 8ta harf, tutq belgisi: Unlilar - e, e, a; undoshlar - s, r, n, m, t; jarangli undoshlar - r, n, m; ja'angsiz undoshlar - s, t. 2. Saylanma diktant. Ikki bo'g'inli so'zlarni yozing. Shu sc'zlarni qatnashtirib, 1 ta gap tuzing. Gapning bosh bo'laklarini aniqlang. Yaxshilik, hissa, nowot, oila, radio, rost, farzand, havo, bahor. 3. Darslik bilan ishlash. 106-mashq. O'quvchilar mashq sharti bilan tanishgach, hikmatli so'zlarni ifodali o'qiydilar, mashqni shartiga ko'ra bajaradilar. Har bir gapdagi so'zlar soni aniqlanib, ular bugungi mavzu shartiga ko'ra bo'g'inlarga bo'lib tahlil qilinadi. Farzand, 2 bo'g'nli so'z. Far-3 ta tovush, 3 ta harf; zand- 4 tovush, 4 harf; f,r- undosh tovushlar; z, n, d - undosh tovushlar; a - unli tovush. O'quvchilar gaplardagi qolgan so'zlarni namunaga qarab og'zaki tahlil qiladilar. Ulardan ona va bola haqidagi maqollar so'raladi. ("Ona bilan bola - gul bilan lola.""Onaning ko'ngli bolada, bolaning ko'ngli - dalada" va hokazo.) 107-mashq. O'qituvchi hikmatli gapni o'qib beradi. - Bu hikmatli gap muallifini kirn deb o'ylaysiz? (Alisher Navoiy qalamiga mansub.) - Navoiy yana nimalar haqida hikmatli gaplar, hikoyalar yozgan? (Rostgo'ylik, sahiylik, ota- onani hurmat qilish, hunar egallash haqida hikmatli gaplar aytgan.) - Mashqdagi hikmatli gap nima haqida? (Tilni shirin, muloyim qilish haqida.) - Gap nechta so'zdan iborat? (7 ta so'zdan iborat.) - So'zlarni bo'g'in ko'chirish qoidasiga muvofiq bo'g'inlarga bo'ling. Qaysi so'zlar bo'g'in ko'chirish qoidasiga ko'ra bo'g'inga ajratilmaydi? ("Esa" so'zi bo'g'in ko'chirish qoidasiga ko'ra bo'g'inga bo'linmaydi. Chunki bir unlining o'zi bir qatorda bo'lmaydi.) - „Ko'ngilga" so'zini qanday qilib bo'g'inlarga ajratdingiz? (ko'-ngil-ga) - Nima uchun ng harfi ikkinchi bo'g'inga o'tib qoldi?

(Chunki bu so'zda n va g harfi emas, balki ng harf birikmasi bor.) - ng harf birikmali yana qanday so'zlarni bilasiz? (Singil, tong) 108-mashq. Matn o'qituvchi tomonidan ifodali o'qib beriladi. Ma'nosi tushunarsiz so'zlar aniqlanib, izohlanadi. Lug'at ishi: in'om - sovg'a; tanga - pul birligi; Nechun - nima uchun? so'roglning qisqargan shakli. - Ajratib ko'rsatilgan so'zlarni bo'g'in ko'chirish qoidasiga ko'ra bo'g'inlarga bo'ling. Awal 2 bo'g'inli, so'ng 3 bo'g'inli va 4 bo'g'inli so'zlarni bo'g'inga bo'lib yozing. Bo'g'inlarning nechta tovushdan tashkil topganini ayting. Namuna: tanga tan - 3 ta harf, ga - 2 ta tovush, 2 ta harf; a - unli tovush; g - undosh tovush; t, n - undosh tovushlar, a - unli tovush. - Podshohning nechta shoiri bor ekan? - Ular nima haqida she'r aytishibdi? - Birinchi shoir nima debdi? - Ikkinchisi-chi? - Vazirlar nima sababdan hayron qolishdi? - Shoh shoirlarni nima uchun ikki xil baholadi? 5. Uyga vazifa: 109-mashq. O'quvchilar topishmoqni o'qib, javobini topadilar. So'zlarni og'zaki bo'g'inlarga bo'lib chiqadilar. - Topishmoqning javobi nima? (Baliq.) - Baliq so'zini bo'g'inga bo'lib, har bir bo'glnriing necha tovushdan iborat ekanligini .oping. (Ba-iiq, ba - 2 ta harf, liq - 3 tovush, 3 larf.) O'quvchilarga uyda topishmoqni husnixat t ilan yozib kelish, xatolarini darslikka qarab tekshirish, ajratib ko'rsatikian so'zlarni bog'in ko'chirishga ko'ra bo'laklarga bo'lib, yozib kelish topshiriladi. 6. Darsda o'tiiganlar yakunlanadi. Test o'tkaziladi . Qatordagi bo'g'in ko'chirish qoidasiga ko'ra, bo'laklarga bo'linmaydigan so'zlarni belgilang. a)nafsi, aniq, rost; b)ikki, o'qing, yozing; d)oson, aniq, ochiq; e)sochiq, ayol, murod. 7. Darsda faol qatnashgan o'quvchilar rag'batlantiriladi.

O'xshashlar

Ona tili darslarini mantiqiy fikllashga o’rgatish asosida tashkil etish

Sifatlarning otlashuvi dars ishlanma 6 sinflar uchun

ona tili. 3-sinf

Aniqlovchi dars ishlanma

Gapning ikkinchi darajali bo’laklari