Umurtqalilarda ichki organlar takomillashuvining solishtirma tavsifi - Зоология - Презентации

Umurtqalilarda ichki organlar takomillashuvining solishtirma tavsifi

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

2866 KB

Umurtqalilarda ichki organlar takomillashuvining solishtirma tavsifi

Mavzuning dolzarbligi • Solishtirma anatomiya dalillari poleontologiya va embriologiya dalillari bilan birga qo`shilib, evolyutsiya ni asosini isbot qilib beradi. Tasviriy anatomiya organizmini ayrim tarkibiy qismlarga, organlar sistemasi va organlarga ajratib tekshiradi, bu hol unga organizmdagi barcha hayot protsesslari qay tariqa yuzaga chiqishini analiz qilish uchun imkon beradi. • Tasviriy anatomiyaning vazifasi analiz qilish, yani murakkab hodisalarni bo’laklarga ajratishdir. Solishtirma anatomiya hayvonlarning tuzilishini tekshirishda organlar sistemasini bir-biriga solishtirib ko’rish metodidan foydalanadi.

Mavzuning maqsadi Evolyutsion morfologiyaning asosiy maqsadlari : 1. Tekshirilayotgan hayvonning nechog’lik yuqori tuzilganligini va evolyutsiya qatorida tutgan o’rnini belgilash; 2. Hayvonlar olamidagi xilma-xil formalar o’rtasidagi qon- qarindoshlik munosabatlarini aniqlash; 3. O’tmish tarixda ularning qanday yo’llar bilan chiqib kelganini belgilab berish; 4. Hozirgi faunada saqlanib qolmagan oraliq formalarni rekonstruksiya qilish(tiklash); 5. Evolyutsiya protsessining umumiy qonuniyatlarini belgilashdir.

Х ordalilar. I –lantsetnik ; II – minoga ; III – akula ; IV –baqa terisining kesmasi ; 1 – epidermis , 2 – korium , 3 – kutikula , 4 – malpiga qatlami , 5 – teri osti biriktiruvchi to`qimasi , 6 – qattiq va 7 –yumshoq biriktiruvchi to`qimasi ,8 – donador hujayralar , 9 – kolbasimon hujayralar , 10 – shilimshiq hujayralari , 11 - shilimshiq bezlari , 12 – bez yo`li .

Embrionlar rivojlanishi dalillariga asosan umurqali hayvonlar tangachasi, pat va junining filoginetik taraqqiyotining sxemasi

Umurtqalilar skeletining tuzilishi (sxemasi ): I– baliq ; II – amfibiya ; III – sudralib yuruvchi ; IV – sut emizuvchi.

Bosh skelet evalyutsiyasining 10 ta sitadiasi: I-devin davridagi cho ’ tka qanotli baliq (Rhisodopsis); II-ostki tish ko ’ mir davridagi suvda va quruqda yashovchi(Palaeogyrinus); III-perum-tosh ko ’ mir davridagi kotolizavrlarga kiradigan sudralib yuruvchi (Seymourla); IV-perum tosh ko ’ mir davridagi teromoflarga kiradigan sudralib yuruvchi(Mycterosaurus);V-pereum davridagi gorgonospilyalar gurupasiga kiradigan sudralib yuruvchilar (scymnognathus);VI-triast davridagi sinidontlar gurupasiga kiradigan sudralib yuruvchi (Ichtidopsiz);VII-ustki bo ’ r davridagi soda qopchiqli sut emizuvchi (Eodelphis); VIII-eotsin davridagi sodda primat (Northactus);IX- hozirgi zamondagi antropoid (urg ’ ochi shimpanze);X-hozirgi zamondagi odam. Bosh skelet suyaklari. 1-ensa suyagi; 2-tepa suyagi;3- manglay suyagi; 4-tangacha suyak; 5-so ’ rg ’ ichsimon o ’ simta ;

Umurtqalilar qatorida oldingi ikkita vetsiral yoyning o’garishi

Umurtqali hayvonlar. Akula (I),amfibiya(II,)reptilliya(III) va sut emizuvchi hayvon(IV). Tashqi muskullarining sxemalar .

Umurtqalilar o’pkasining tuzilishi (sxemasi): I va II-dumli amfibiyalar; III-dumsiz amfibiyalar; IV- tangachali reptilliya;V-timsoq va toshbaqa; VI-qush; VII- sut emizuvchi; 1-bronxlar;2,3-bronxlarning yelka va qorin shoxchalari;4-o’pka alviolalari;5- o’pka naychalari;6-o’pkaning havo qaltachalri bilan tutashishi.

Buyraklarning uchala bo’g’inidagi nefridial naychalarning tuzilishi sxemalari: I-pronefretik kanalchalar varonkalar orqali selondagi ajratish mahsulotlarini (siydikni)oladi:II,III-mezonefrit kanalchalar ajratish mahsulotlarini (siydikni) boumen kapsulalari orqali bevosita qondan oladi varonkalar qisman saqlanib qoladi.IV-metanefretik kanalchalar varonkalarni tamom ila yoqatadi. 1-pronefretik naychalar; 2-mezonefretik naychalari; 3-metanefritik naychalari; 4- varonkalar; 5-malpigiyev tanasi; 5-boumen kapsulalaridagi malpigeyev koptokchalari; 6-aorta; 7-vof kanali; 8-qon olib keluvchi arteriyalar; 9-buyrak arteriyasi; 10-buyrak joni; 11-siydik yo’li.

Xulosa Tabiatda mavjud o’simlik va hayvonot dunyosi o’zining belgi xususiyatlari bilan xilma xil va jozibali. Hech bir o’simlik va hayvon turidagi belgi yoki xususiyat ikkinchi bir tur bilan aynan takrorlanmasligi allaqachon fanda o’z isbotini topgan. Ko’rib chiqilgan mavzuda ushbu xulosalar umurtqalilar misolida qisman taqqoslab chiqilgan. Ammo yana shunga ham amin bo’ldikki,xech bir tur tirik tabiat,uni o’rab turgan muhitsiz,uning komponentlarisiz yashay olmaydi. Har qanday yuqori rivojlangan hayvon hayoti oziqlanish bilan kechar ekan, avvalo hayvon tanasida oziqlanish organlaridagi moslanish belgilariga (jag’larning tuzilishi, tishlarning tuzilishi, hazm organlarining tuzilishiga) so’ngra hayvonlarning yashash muhitida oziq manbalari bog’liqligiga etibor berish lozim. Shu nuqtai nazardan turlarni o’z biatsenozida yoki biogeotsenozida o’z o’rniga ega ekanligini ko’rishimiz mumkin.

 Umurtqalilar silur davrida paydo bo’lib,yurada hozirgi sinflarga Umurtqalilar silur davrida paydo bo’lib,yurada hozirgi sinflarga mansub bo’lgan barcha vakillari mavjud bo’lgan. Hozirgi turlarining mansub bo’lgan barcha vakillari mavjud bo’lgan. Hozirgi turlarining umumiy soni 40.000ga yaqin. Xordalilar vakillari barcha asosiy umumiy soni 40.000ga yaqin. Xordalilar vakillari barcha asosiy yashash muhitida: suvda,yer yuzida,tuproq qatlamida va havoda yashash muhitida: suvda,yer yuzida,tuproq qatlamida va havoda uchraydi. uchraydi.  Xulosa shuki,mavzu materiallari organik olam va uning Xulosa shuki,mavzu materiallari organik olam va uning kompanentlari orasidagi bog’liqlikni tasvirlab berish orqali hayotni kompanentlari orasidagi bog’liqlikni tasvirlab berish orqali hayotni paydo bo’lish masalasini yechishga yordam beradi. Maktabga paydo bo’lish masalasini yechishga yordam beradi. Maktabga umurtqalilar har bir sinfdan o’tish jarayonida,sinf vakillarining umurtqalilar har bir sinfdan o’tish jarayonida,sinf vakillarining filogeneziga albatta to’xtalib o’tadi. Dars jarayonida ushbu mavzu filogeneziga albatta to’xtalib o’tadi. Dars jarayonida ushbu mavzu materiallari umurtqalilar kenja tipi sinflarining qon materiallari umurtqalilar kenja tipi sinflarining qon qarindoshligini,ular tanasidagi turli organlarning anatomic qarindoshligini,ular tanasidagi turli organlarning anatomic xarakteristikasi orqali isbotlashda muhim ahamiyatga ega.xarakteristikasi orqali isbotlashda muhim ahamiyatga ega.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!!!

Похожие

Qushlarning umumiy tavsifi

Hasharotlarning ichki tuzilishi

Teri, teri payda etiwshi organlar ha’m dem aliw organlarin preparobka etiw

Qushlarning ichki tuzilishi, ko’payishi va rivojlanishi

Qushlarning ichki tuzilishi va sezgi organlari dars ishlanma