‘’Xoye havvaz’’ harfi - Лингвистика - Презентации

‘’Xoye havvaz’’ harfi

Загружено в:

01.12.2023

Скачано:

0

Размер:

584.2314453125 KB

‘’ SHARQ TILLARI VA ESKI O’ZBEK YOZUVI ‘’ FANIDAN MUSTAQIL ISHI

3-VARIANT  ‘’ Xoye havvaz’’ harfi so’zning oxirida qaysi tovushni ifoda etadi, ma’lumot bering va misollar keltiring.  Fors tilida raqamlarni ifodalanishi haqida ma’lumot bering. Misollar keltiring.  Matnning 1,2,3-so’zlarning transkripsiyaga yozib, bo’g’inlarga ajrating va urg’uni qo’ying.  Matnni xusnixat qoidalariga rioya qilgan holda ko’chirib yozing.  Matnning transkripsiyasini yozing.  Matnni o’zbek tiliga tarjima qiling.

1. ‘’ XOYE HAVVAZ SO’ZNING OXIRIDA QAYSI TOVUSH BO’LIB KELISHI . ‘’ ه ‘’ hoye havvaz ham ‘’h’’ harfini bildirib, 4 shakldan iboratdir. Fors tilidagi ko’p so’zlar ‘’hoye havvaz’’ bilan yoziladi. Arab tilidan fors tiliga kirgan ko’p so’zlar ‘’hoyi hutti’’ harfi bilan yoziladi. ‘’ ه ’’ hoye havvaz harfi fors tilida so’zning oxirida ‘’e’’ tovushini ifoda etadi.

MISOLLAR هللا лолэ lola هناح хонэ uy

2. FORS TILIDA RAQAMLARNING IFODALANISHI . Miqdor sonlar ئلFصا دادعا a’dod-e asli  Рақамлар ( араб. --- сон, номер) – сонлар ифодаланадиган шартли белгилар. Энг қадимда сонлар сӯзлар орқали ифодаланган. Халқларнинг ижтимойи- хӯжалик ҳайёти ривожланиш билан мукаммалроқ белгиларга ва ҳисоблаш системаларини ишлаб чиқишга эҳтиёж туғилди.  Араб рақамлари - ӯнта математик белги: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9. Бу рақамлар билан исталган катта ёки кичик сонни ёзиш мумкин. Ёзувда сонлар сӯзлар ва рақамлар билан ифода етилиши мумкин. Ҳарфлар билан ёзилган сонлар ӯнгдан чапга қараб ёзиб борилади ва ӯқилади.  Агарда сонлар рақамлар билан ифодаланса сонлар чапдан ӯнгга қараб ёзилади ва ӯқилади. Рақамларни ёзиш жараёнида аввал кӯпликларни ва охирида бирликларни келтириш билан ифода қилинади.Масалан:  1997 тарзидаги рақамлар худди шундай, яъне ١٩٩٧ тарзда ёзилади .

1 ДАН 10 ГАЧА БЎЛГАН МИҚДОР СОНЛАР ٠ رفس сефр нол ١ کی як бир ٢ ود дў икки ٣ هس се уч ٤ راهچ чаҳор тўрт ٥ جنپ панж беш ٦ شش шеш олти ٧ تفه ҳафт етти ٨ تشه ҳашт саккиз ٩ هن нўҳ тўққиз ١٠ هد даҳ ўн

11 ДАН 20 ГАЧА БЎЛГАН МИҚДОР СОНЛАР Форс тилидаги 11 дан 20 гача бўлган миқдор сонларнинг ясалишига аҳамият берадиган бўлсак, ушбу сонлардаги ўнликлар ва бирликлар ўрни алмашгани, ҳамда, бирлик шаклдаги миқдор сонлар ўзининг аслий номланишидан кескин фарқ қилишини кўрамиз. Шу сабабли форс тилидаги 11 дан 20 гача бўлган миқдор сонлар ўзгаришга учраган сонлар деб аталади.

١٠ هد даҳ ўн ٢٠ تسیب бист йигирма ٣٠ یس си ўттиз ٤٠ لهچ чеҳл Қирқ ٥٠ هاجنپ пенжоҳ эллик ٦٠ تصش шаст олтмиш ٧٠ داتفه ҳафтод етмиш ٨٠ داتشه ҳаштод саксон ٩٠ دون навад тўқсон ١٠٠ دص сад юз ЎНЛИК СОНЛАР

ЮЗЛИК СОНЛАР ١٠٠ دص сад ЮЗ ٢٠٠ تسیود девист икки юз ٣٠٠ دصیس сисад уч юз ٤٠٠ دصراهچ чаҳорсад тўртюз ٥٠٠ دصناپ понҷсад беш юз ٦٠٠ دصشش шешсад олти юз ٧٠٠ دصتفه ҳафтсад етти юз ٨٠٠ دصتشه ҳаштсад саккиз юз ٩٠٠ دص هن нўҳсад тўққиз юз

Йигирмадан юқори бўлган барча миқдор сонлар (ўнликлар, юзликлар, мингликлар ва бошқа сонлар) бир-бирлари билан و ва боғловчиси орқали боғланиб, мураккаб сон ҳосил қилади. Боғловчи талаффузда ўз олдидаги сонга қўшилиб, ў тарзида талаффуз қилинади ва ёзувда эса ажралган ҳолда ёзилади. Масалан:

راهچ و لهچ чеҳел-ў чаҳор Қирқ тўрт

Форс тилида сонлар сўзлар билан ифодаланса ўнгдан чапга томон ёзилади ва ўқилади. Масалан: و تصش و تسیود و رازه جنپ شش панж ҳезор-ў девист-ў шаст-ў шеш беш минг икки юз олтмиш олти

AГАРДА СОНЛАР РАКАМЛАР ИФОДАЛАНАДИГАН БУЛСА ЧАПДАН УНГГА КАРАБ ЙОЗИЛАДИ 142- ١٤٢ 597- ٥٩٧ 2005- ٢٠٠٥

3. MATNNING 1,2,3-SO’ZLARINING TRANSKRIPSIYASINI YOZIB,BO’G’INLARGA AJRATING URG’UNI QO’YING. 1. шо-ма- امFF ش 2. кис-тид- دیتسی FF ک 3. мӓн- ن Fم

4.MATNNI HUSNIXAT QOIDALARIGA RIOYA QILIB KO’CHIRING

Siz kimsiz? Men shifokorman. Bu qiz kim? Bu qiz yozuvchi. Siz kimsiz? Men muhandisman. Siz ham talabasizmi? Ha, men ham talabaman. Akbar kim? Akbar zobit. Fotima kim? Fotima muhandis. Nozima bugun keshekchi. Bugun havo qanday? Bugun havo issiq. Bugun havo issiqmi? Yo’q, bugun havo issiq emas, bugun havo sovuq. Bu odam nima ish qiladi? Bu erkak kitob muqovachisi. Eskisi qayerda? Eskisi stolda. Boshqa stolda nima bor? Stolda sumka va qalam bor. U yerda jurnal bormi? Ha, u yerda jurnal bor. Bu uyda jurnal yo’q, jurnal o’sha uyda. Bu uyda kim bor? Bu yerda men borman. Biz hammamiz shu yerdamiz.6. Matnni tarjimasini yozing.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. Abdusamatov M. Fors tili. Toshkent : ‘’Sharq’’ nashriyoti 2007 2. Xalilov L. Fors tili. Toshkent: ‘’O’qituvchi’’ nashriyoti 1992 3. Ahrorov K. Fors tili. Dushanbe. ‘’Maorif’’ nashriyoti, 1992

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

Похожие

Ayn harfi

O’ harfi

Fors tilida Yo harfi

Форс тили ундош фонемалари - Айн, Ғайн

Fors tili haqida slayd