Қизларнинг репродуктив саломатлиги - Медицина - Презентации

Қизларнинг репродуктив саломатлиги

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

5177.5 KB

Қизларнинг Қизларнинг репродуктив репродуктив саломатлигисаломатлиги

Репродуктив саломатлик - бу репродуктив тизим ва унинг фаолиятига бо ғ ли қ барча масалалар борасида фа қ ат касаллик ва камчиликлар й ўқ лиги б ў либгина қ олмай, балки т ў ли қ жисмоний, а қ лий ва ижтимоий муваффа қ иятлар ҳ олати ҳ амдир. ( ЖССТ таърифи бўйича ) • 15 ёшдан - 17 ёшгача бўлган вақт ўсмирлик даврини ташкил этади. • Бу даврда барча ўсмир ёшдагилар айниқса қизлар саломатликларига ва организмларида кечаётган ўзгаришларга катта эътибор беришлари даркор.

Ўсмирлар репродуктив саломатлигининг асосий тамойиллари • Ўсмирлар муаммолари ва кучли томонлари • Балоғат ёшидаги ўзгаришлар даври • Жинсий тарбия • Қиз болалар гигиенаси • Ўсмирлар рухий саломатлиги • Зарарли одатларни олдини олиш

Ўсмирлар муаммолари ва кучли томонлари Ба лоғат даври шаклланаётган инсон ҳаётида жиддий ўзгаришлар рўй беради: • қиз болалар 9 ёшларида, ўғил болалар 11 ёшларида балоғат ёшига қадам қўйишади; • шахснинг бутун жисми ва айниқса рухий барқарорлиги тубдан янгиланади; • бу даврнинг асосий хусусияти жинсий ривожланишдир.

Балоғат ёшидаги ўзгаришлар даври • Б ўй ва вазнда кескин улғайиш руй беради, мушак тизими ривожланади; • Жинсий аъзоларннг ўсиши ва ривожланиши юз беради; • Овоз ўзгаради; • Терининг ёғ безлари фаоллашади: баъзан бунинг натижасида хуснбузарлар тошади; • Қўлтиқ ости соҳасида тер безлари ривожланади; • Қўлтиқ ости ва қовда туклар ўса бошлайди, шунингдек қўллар ва оёқларда ҳам туклар ўсиши мумкин.

Қизларда кузатиладиган ўзгаришлар: • Кўкрак безлари ривожланади, сўрғичлар катталашади, баъзан бунда қиз бола кўкракда оғриқ ва таранглик сезади; • Жинсий аъзолар ривожланади, тухумдонларда тухум ҳужайралари ажрала бошлайди. • Жинсий етилиш ривожланиши билан биргаликда ҳайз кўриш ҳам бошланади. Кўп қизларда ҳайз даври аввалига нотекис бўлиб, кейинчалик бир маромда (одатда ҳар 21 - 40 кунда) кечади.Ҳайз қони кетиши, кўнгил айниши, қорин пастида ва белда узоқ вақт оғриқлар бўлиши билан кузатилиши мумкин. Қиз болани ҳайз кўришга махсус тайёрлаб бориш жуда муҳим. Чунки, кутилмаганда қоннинг пайдо бўлиши қиз болани чўчитиб қўйиши ва у буни оғир хасталикдек қабул қилиши мумкин.

Жинсий тарбия Жинсий ҳаёт тартиб қоидалари тўғрисида ҳар бир қиз билиши шарт. Зеро насл қолдириш ҳаётнинг давом этиши, оиланинг тотувлиги, эр – хотин ўртасидаги мутаносиблик кўп жиҳатдан шунга боғлиқдир.

Ҳайз гигиенаси • Ҳайз (менструация) қизларнинг етилиш давридаги энг катта ва муҳим ўзгаришдир. Менструация сўзи лотинча олинган бўлиб, “менс” ой маъносини билдиради, яъни “ойни кўриш” демакдир.Хайз соғлом организмга хос нормал хусусият бўлиб, ундан хавотирланмаслик керак. Қизлар ҳайз кўриш вақтида 40 – 70 млгача қон йўқотадилар. Ҳайз пайтида йўқотилган қон яна тезда тикланади. • Ўта кучли оғриқ ва ҳайз куни 7 кундан ошса, дарҳол шифокор билан маслаҳатлашинг!

Қиз болалар гигиенаси • Шахсий гигиена қоидаларига риоя қилинг; • Ҳайз пайтида қизлар тез-тез таҳорат қилиб туринг; • Ҳожат қилгандан сўнг, олдиндан орқага ювиниши даркор (орқа чиқарув йўлидан инфекция тушиш хавфини камайтириш учун); • Гигиеник тагликлардан фойдаланинг, уларни мунтазам равишда алмаштириб туринг. • Пахтадан тайёрланган матодан ички кийим кийинг.

Қизлар қуйидагиларни билишлари лозим • Меъёрга кўра, аёл қинидан маълум бир миқдорда шиллиқсимон суюқлик ажралади (1 суткада 2 млгача) бу бачадон буйинчасидаги безларнинг секрециясидир. Ушбу суюқлик тоза, оқишроқ, ҳидсиз бўлади. • Айрим холларда жинсий аъзоларда қичишиш, ёқимсиз ҳид, қон аралаш ажралмалар пайдо бўлса, жинсий аъзоларда яллиғланиш ёки инфекция тушганлигидан далолатдир. • Бундай холатларда дарҳол шифокор – гинекологга мурожаат қилинг.

Ўсмирлар рухий саломатлиги Бу даврда ўсмирларда кучли ҳис-туйғу ва ғайрат жўшқинлашиб боради. • кайфият тез – тез ўзгариб туради; • катталарга нисбатан тақлид • ўз сўзини ўтказишга харакат қилиш • хиссиётларга берилувчанлик • хиссиётларни жиловлай олмаслик (тезда бир қарорга келиш).

Репродуктив саломатликни мустаҳкамлашРепродуктив саломатликни мустаҳкамлаш Доимий тиббий кўрикдан ўтиш , чиниқиш , шахсий гигиена га риоя этишПсихогигиена ва п сихопрофилак тика, жисмоний фаолликМеҳнат қилиш ва дам олиш режимига риоя қилиш Тўғри овқатланиш

Зарарли одатларни олдини олиш Зарарли одатлар - гигиена қоидаларини бузиш ва саломатликка зиён келтириш билан боғлиқ бўлган одатлардир. (дангасалик, кам харакатлилик, нотўғри овқатланиш, муомила маданиятини билмаслик, бўлар бўлмасга асабни бузиш, тажанглик, жиззакилик, пала - партишлик, интизомсизлик).

гиподинамия семизлик Тамаки чекиш Гиёҳванд моддалар Алкогол исътемол қилишСаломатликка нохуш таъсир қилувчи фСаломатликка нохуш таъсир қилувчи ф акторактор ларлар

Асаб тизими касалликлари Юрак-қон томири касалликлари Жигар касалликлари Р епродуктив функциянинг сусайишиТамаки чекиш ва спиртли ичимликларни Тамаки чекиш ва спиртли ичимликларни ҳаддан ташқари кўп истеъмол қилишнинг ҳаддан ташқари кўп истеъмол қилишнинг оқибатлари:оқибатлари:09 1D 09 1F 21 09 14 0A 09 12

Алкогол исътемол қилишГиёҳванд моддалар гиподинамия семизликТамаки чекишСаломатликка нохуш таъсир қилувчи фСаломатликка нохуш таъсир қилувчи ф акторактор ларлар

Гиёҳванд моддаларни қабул қилиш оқибатлари : генофон д( ирсий заҳира)даги қайтариб бўлмас ўзгаришлар Ҳомиладаги туғма нуқсонлар . При рождении ребенок подвержен наркотической зависимости. (специалист)

Кашандалик - ўта хавфли зарарли одат • Тамаки тутунида қарийб 200 хил турли бирикмалар бўлиб, улар организмга захарловчи таъсир қилади. • Никотин – кашандалик хуморини пайдо қилувчи кучли захардир. • Тамаки тутуни асаб, юрак – қон тизими, ошқозон – ичак тизими, ўпкага • ҳалокатли таъсир этади.

Алкогольнинг зарари Алкоголь – ақлий меҳнат, илм олиш душмани. Алкоголь одатда дангасалик, ички парокандалик йўлдоши. Алкоголь ўсаётган организм учун такомиллишган организмга қараганда жуда хавфли оғу. У айниқса, қизларга, бўлажак оналарга зарар қилади.

Гиёхвандлик Гиёхвандлик - бу наркотик таъсирига эа бўлган, моддалар – наша, қорадори ва ҳоказоларни қабул қилиш йўлида ҳеч нимадан қайтмайдиган касалликдир. Наркотик моддаларни сурункасига ва хатто тасодифан бир марта қабул қилиш оғир руҳий тушкунликка сабаб бўлади.

Соғлом турмуш тарзи - хаётингиз мазмунига айлансин! • Ҳар қандай ишни мароми билан бажаринг (кун тартибга амал қилинг); • Спорт билан доимий равишда шуғулланинг; • Соғлом овқатланиш тамойилларига риоя қилинг; • Тозалик соғлиқ гарови эканлигини доимо эсда тутинг! • Танангизни доимий равишда чиниқтириб боринг; • Билим олишга интилинг, вақтингизни бекор кетказманг; • Ўз муаммоларингизни доимий равишда катталар билан хал қилинг; • Зарарли одатларга ружу қўйманг; • Мунтазам равишда тиббий кўрикдан ўтиб туринг

Саломатлигингни ёшликдан асра ва мустахкамла!

Похожие

Республика ахоли репродуктив саломатлиги маркази

Инсон саломатлиги ва зарарли одатлар

ОИТС ҳақида тушунча. Келиб чиқиш сабаблари, ривожланиши, эпидемиологияси

Валеологиянинг назарий-методологик асослари

2014 - yil Sog'lom bola yili