logo

Эндокрин тизими касалликлари бўлган беморларни текшириш. Қандли диабет, гипо ва гипертиреознинг асосий клиник симптомлари

Загружено в:

10.09.2024

Скачано:

0

Размер:

461.5712890625 KB
Эндокрин тизими кас алликлари бўлган бе морларни текшириш. Қандли диабет, гипо ва гипертиреознинг а сосий клиник симпто млари СЎРАБ СУРИШТИРИШ Шикоятлар Қуйидаги тизимлар ишининг бузилиши билан боғлиқ:  МАС. - ҳолсизлик, уйқу босиши, атроф муҳитга бефарқлик(гипотиреоз), қўзғалувчанлик, асабий ғолат, уйқу бузилиши, бесабаб хавотирлар(гипертиреоз, тиреотоксикоз)  ЮҚТС – юрак тез уриши, юрак соҳасида санчиқлар, жисмоний машқлардан сўнг хансираш  Жинсий система – импотентлик, ҳайз циклининг бузилиши  Моддалар алмашинуви – иштаҳа ошиши еки пасайиши(булемия, анорексия) тана вазнининг ўзгариши, тез тез ва кўп сийиш, чанқоқ, оғиз қуриши (сув ва туз мувозанатининг бузилиши), суякларда, мушакларда, бўғимларда оғриқ(остеопороз – минерал алмашинувининг бузилиши).  Бошқа шикоятлар – соч тўкилиши, қоринда оғриқ, қусиш (Аддисон касаллиги) Қуйидаги кўрсаткичлар баҳоланади:  беморнинг бўйи, тана қисмларининг ўзаро мутаносиблиги: паканалик, гигантизм, акромегалия (гипофиз функциясининг бузилиши)  Овқатланиш характери ва тери ости ёғ қатлами: семизлик ( қандли диабет, Иценко – Кушинг гиперкортицизми) , озиб кетиш тиреотоксикоз, буйракусти безлари пўстлоқ қисмининг етишмовчилиги, қандли диабет).  тананинг жун қоплами: гирсутизм( тухумдонлао патологияси), гиперкортицизм  Тери ҳолати – гипергидроз (гипертиреоз), гиперпигментация, эхкимозлар, қизил кўкиш чизиқлар(гиперкортицизм), оёқдаги зич шишлар (гипотиреоз)  бўйин соҳаси – қалқонсимон без ўлчами  кўзлар – экзофтальм(гипертиреоз), периорбитал шиш (гипотиреоз), диплопия (тиреотоксикоз).УМУМИЙ КЎЗДАН КЕЧИРИШ а Қалқонсимон без : Ўлчами Консистенция си Пульсация си ҳаракатчанлиги   Тухумлар : ўлчами Консистенция си жойлашувиПАЛЬПАЦИЯ Асосий эндокринологик синдромлар  Гипергликемия синдроми  Бу моддалар алмашинуви, хусусан улевод, ёғ алмашинувининг инсулин етишмовчилиги билан боғлиқ бўлган бузилишларидир Механизм Ошқозоности безининг Лангерганс оролчаларида инсулин ишланишининг камайиши. Қонда инсулин боғланишининг кучайиши ёки инсулиннинг қонда парчаланиши – периферик тўқималарнинг инсулинга сезгирлигининг йўқолиши. Касалликлар   Қандли диабет, Ошқозоности безининг яллиғланиши Асосий эндокринологик синдромлар Шикоятлар: Оғиз қуриши Чанқоқ Тез тез ва куп сийиш Кучайиб борувчи ҳолсизлик Иштаҳа ўзгариши Озиш Терида қичишишлар   Кўздан кечириш: Озиб кетиш Ацетон ҳиди Тери қуриши, тургорнинг пасайиши, чизиқли излар Юз гиперемияси Йирингли тошмалар Лаборатор текширувлар: Қон: глюкозага толерантликнинг пасайиши, гипергликемия Сийдик:полиурия, сийдик зичлигининг ортиши, ацетонГипергликемия синдроми Гипергликемия синдроми Қандли диабет билан оғриган беморда периферик томирлар шикастланганлиги туфайли келиб чиққан оёқ гангренаси. Ишемик формаДиабетик оёқ панжасининг трофик инфицирланган ярали нейропатик формаси - Бу қонда глюкоза миқдорининг камайиши ва инсулин миқдорининг ортиши билан боғлиқ бўлган углевод алмашинувининг бузилиши Сабаблари: Қандли диабет билан оғриган беморга инсулин юборгандан кейин овқатланмаганлик. Ошқозоности безида гормонпродуцирловчи ўсма ҳисобига инсулиннинг кўп ишланиши ( инсулома) Оч қолиш Буйракусти безлари ва гипофизар етишмовчиликлар Шикоятлар: Умумий ҳолсизлик Терлаш Очлик хисси Юрак тез уриши Оёқ қўллар қалтираши Психик бузилишлар, алаҳлашлар Парестезиялар ва параличларГипогликемия синдроми Кўздан кечириш: Турли даражадаги психик қўзғалишлар Онгнинг хиралашуви Хореесимон ҳаракатлар Тери қоплами: оқиш, совуқ , нам Мушаклар тонуси ошган, тиришишлар Қорачиқлар кенгайган ЮҚТС – тахикардия кейин брадикардия, ЭКГда ишемик бузилишлар Лаборатор текширувлар: Қонда гипогликемияГипогликемия синдроми Тиреотоксикоз – организмда турли ўзгаришларга сабаб бўлувчи қалқонсимон без гиперфункцияси. Қонда тўқималарнинг кислородга талабининг ортиши, энергетик жараёнларнинг кучайиши, барча системаларнинг функционал ҳолатига сабаб бўлувчи тиреоид гормонларнинг миқдори ортади. Сабаблар: Диффуз токсик буқоқ ( Базедов касаллиги) Қалқонсимон безнинг яллиғланиши (тиреоидит) Қалқонсимон безда гормонпродуцирлловчи ўсмалар бўлиши Гипоталамус ёки гипофиз касалликлари Гипертиреоидизм синдроми Шикоятлар: Умумий ҳолсизлик Мушак кучининг камайиши Эмоционал ҳолатларнинг бузилиши Терлаш Танада титроқ сезиш Ич кетиш Иштаҳа нормал бўлганда ҳам озиб кетиш Кўздан кечириш: Безовталик, ммимканинг кучайиши, тез гапириш Тери эластик, нам, илиқ, гиподерма кучсиз ривожланган Қўллар чўзилганда, тил учида тремор Экзофтальм, кўз йилтиллаши, кўзни кам юмиш,facies basedovica Қалқонсимон без катталашуви ЮҚТС: тахикардия, тонлар кучайиши, юрак учида функционал систолик шовқин, АҚБ ортиши, ритм бузилиши (экстрасистолия, мерцал аритмия) Гипертиреоидизм синдроми Қалқонсимон без пальпацияси: Катталашган, оғриқсиз, эластик Лаборатор инструментал текширувлар: Асосий алмашинувнинг кучайиши Қонда тиреоид гормонлар миқдорининг ортиши Қалқонсимон безнинг радиоактив йодни қабул қилишининг ортиши Гипертиреоидизм синдроми Микседема – қалқонсимон безнинг гипофункцияси бўлиб, қонда тиреоид гормонлар миқдорининг камайиб кетиши билан характерланади. Турлари: Бирламчи гипотиреоидизм: патологик жараён қалқонсимон безда амалга ошиб, без тўқимаси шикастланади. Иккиламчи гипотиреоидизм: қалқонсимон безнинг функциясини бошқарувчи механизмлар шикастланганда юзага келади. Сабаблари: Тиреоидит Қалқонсимон безнинг бир қисми ёки бутунлай олиб ташланганда Гипофиз ёки гипоталамус касалликлари Алиментар фактор6 йод етишмаганда Радиация Гипотиреоидизм синдроми Гипотиреоидизм синдроми Шикоятлар: Умумий ҳолсизлик Уйқу босиши Совуқ қотиш Соч тўкилиши, каллик Қорин дам бўлиши Ич қотиш ЮҚТС: бўғиқ тонлар, брадикардия Кўздан кечириш: Эмоционал фаолликнинг пасайиши,лоқайдлик Нутқ секинлашуви, овоз дағаллашуви Тери оқиш, қуруқ, совуқ, қалин Сочлар қуруқ, синувчан Зич тери ости шишлари Кўз тирқишлари ингичка Уйқусираган юз ифодаси. лоқайд - Facies myxoedematicaГипотиреоидизм синдроми Гипотиреоидизм синдроми Facies myxoedematica Претибиальная микседема Қалқонсимон без пальпацияси: Пальпацияда билинмаслиги мумкин. Катталашганда зич. Лаборатор инструментал текширувлар: Асосий алмашинувнинг сусайиши, қалқонсимон без гормонларининг қонда камайиб кетиши. Қалқонсимон безнинг радиоактив йодни қабул қилишининг камайиши Гипотиреоидизм синдроми Эътиборингиз учун ташаккур!