Yevropada ilk universitetlarning ochilishi - История - Презентации

Yevropada ilk universitetlarning ochilishi

Загружено в:

29.03.2024

Скачано:

0

Размер:

1568.345703125 KB

Yevropada ilk universitetlarning ochilishi

XII asrda Yevropada dastlabki Oliy maktablar - universitetlar vujudga keldi. 1160 yilda Parij universiteti tashkil topdi. Taxminan o’sha davrlarda Italiyadagi Bolonye universiteti vujudga keldi. 1167 .,jhbjhgjh Angliyada Oksford universiteti tashkil topdi. Bu yerda R.Bekon ham o’qituvchi bo’lib ishlardi. 1209 yilda Kembridj 1222 yilda Paduan, 1224 yilda Neopol, 1347 yilda Praga va 1364 yilda Polshadagi Krakov universitetlari paydo bo’ldi. XV asrlarga kelib Yevropada universitetlarning soni 65 taga yetdi. Dastlab mashhur o’qituvchilar bo’lgan shaharlarda vujudga kelgan bu universitetlarda darslar lotin tilida olib borilardi, shuning uchun bu universitetlarda turli mamlakat vakillari o’qiy olardi. Universitetlarda dastlab ilohiyot fanlari o’qitilsada, biroq o’qitish jarayoni ilgarigiga nisbatan mutloqo farq qilib, sistemali ravishda olib borilardi. Talabalar shuningdek huquq, tibbiyot, matematika, astronomiya, fizika, gramatika, falsafa va boshqa fanlar o’qitilardi.

Tarixiy jihatan Boloniya universiteti, 1088 yilda tashkil etilgan bo'lib, "Evropa universitetlarining onasi" hisoblanadi. Biroq, bu da'vo Italiya milliy birligining ramziy belgisi sifatida qilingan bo'lib, ba'zilar Boloniyaning birinchi universitet deb da'vo qilishining qonuniyligini shubha ostiga olishdi. Agar "universitet" atamasi bitta korporativ organ shunchaki korporativ tashkilot mavjudligini emas, balki turli xil fanlarning talabalari va professor-o'qituvchilaridan iborat bo'lishini talab qilsa, Parij universiteti, 1208 yilda tashkil etilgan bo'lib, uni birinchi universitet deb hisoblash mumkin. d

Universitet atrofida paydo bo'ldi o'zaro yordam jamiyatlari (nomi bilan tanilgan scholariumni universitatsiya qiladi) "deb nomlangan chet ellik talabalarmillatlar "(millati bo'yicha guruhlangani kabi) shahar qonunlaridan himoya qilish uchun jamoaviy jazo o'z yurtdoshlarining jinoyati va qarzlari uchun chet elliklar to'g'risida. Ushbu talabalar keyinchalik shahardagi diniy va cherkov maktablaridan olimlarni yollab, ularga liberal san'at, notarial huquq, dinshunoslik va ars dictaminis (yozuvlar ).[15] Ma'ruzalar nomlangan norasmiy maktablarda o'qilgan skola. Vaqt o'tishi bilan turli xil scholariumni universitatsiya qiladi kattaroq birlashma tuzishga qaror qildi yoki Studiya- demak, universitet. The Studiya ning kuchli mavqeiga ega bo'lib o'sdi jamoaviy bitim shahar bilan, chunki o'sha vaqtga qadar u chet ellik talabalarga tashrif buyurish orqali katta daromad keltirar edi, agar ular yaxshi muomala qilmasa, ketishar edi. Boloniyadagi chet ellik talabalar ko'proq huquqlarga ega bo'lishdi va jamoaviy jazo bekor qilindi.

Ana shunday sxolast-faylasuflardan biri Foma Akvinskiy (1225-1274) bo’lib, u o’sha davrda keng tarqalgan sxolastik tizimni yaratdi. Bu tizim o’rta asrlar ideologiyasida xukmron bo’lgan o’ziga xos ensiklopediya bo’ldi. Foma Akvinskiy o’z asarlarida nafaqat teologik, diniy muammolarni, balki huquq, ahloq, davlat, iqtisod va tabiiy fanlar masalalarini ham yoritdi.

Universitet tarixiy jihatdan o'qitishi bilan ajralib turadi kanon va fuqarolik qonuni; haqiqatan ham, u asosan o'rganish maqsadida tashkil etilgan Digest, markaziy matn Rim qonuni 1070 yilda Italiyada qayta kashf etilgan va universitet rivojlanishida markaziy o'rinni egallagan o'rta asr Rim huquqi. Hozirgi zamonga qadar ushbu universitetda yagona doktorlik darajasi berilgan. Bettisia Gozzadini 1237 yilda huquqshunoslik diplomini oldi, tarixda birinchi bo'lib universitet diplomini olgan ayollardan biri. U ikki yil davomida o'z uyidan huquqshunoslikdan dars berdi va 1239 yilda universitetda dars berdi va tarixda universitetda dars bergan birinchi ayol bo'ldi.

XI - XII asrlarda G’arbiy Yevropada shaharlarning o’sishi va markazlashgan davlatlarning vujudga kelishi ilm-fan, maktab va madaniyatning rivojlanishiga turtki berdi. Shaharlar va savdo-sotiqning rivojlanishi bilan shuningdek salb yurishlari vaqtida yevropaliklarning dunyo xaqidagi tasavvurlari kengaydi. XIII- asrda venesiyalik savdogar va sayyoh Marko Polo 25 yil davomida Uzoq Sharq mamlakatlarida bo’lib, bu mamlakatlar haqida qimmatli ma’lumotlar to’pladi. Italiyaga qaytgach, Osiyodagi davlatlar va xalqlar hayoti va urf-odatlari haqida hikoya qiluvchi kitoblar yozdi.

Eramizning 1354-1430 yillarda yashagan, cherkov otast deb nom olgan Yepiskop Avreliy Avgustin cherkovning tashkiliy strukturasini va dogmatikasini tuzadi. Avreliy Avgustin-neoplatonizm tarafdori edi. Uning fikricha butun olam katolik cherkovi tomonidan III boshqarilishi kerak, ya’ni cherkov koshida (vechnaya merovaya bojya derjova) abadiy butun olam cherkov hukmronligi o’rnatilishi kerak. Shu bilan birga Avgustik xususiy mulk va ijtimoiy tengsizlikni himoyalab chiqdi.

E`tiboringiz uchun rahmat

Похожие

Turkistonda birinchi rus maktablarining ochilishi

Yevropada inkvizitsiya ta’qibibiga uchragan olimlar

Yevropada dastlabki universitetlarga asos solinishi

Ilk o’rta davrlar

Ilk kashfiyotlar va ixtirolar