Ishontirishning og’zaki ta’sir etish turlari - Психология - Презентации

Ishontirishning og’zaki ta’sir etish turlari

Загружено в:

26.12.2024

Скачано:

0

Размер:

635.0673828125 KB

Ishontirishning og’zaki ta’sir etish turlari

Ma'ruza mazmuni: 1. Nutq ta’siri tushunchasi. 2. Nutq ta’siri fanining asosiy tushunchalari. Nutqning ta'sir qilish jihatlari. 3. Nutq ta'sirining omillari, qoidalari va usullari. 4. Kommunikativ pozitsiya. 5. Nutqning shaxsga ta'sir qilish usullari. 6. Muloqot savodxonligi. 7. 20-asrda nutq taʼsiri fanining paydo boʻlish sabablari.

Nutq ta'siri - bu so'zlovchi tomonidan qo'yilgan maqsadga erishish uchun nutq va nutq bilan birga keladigan noverbal vositalar yordamida odamga ta'sir qilish.an'anaviy tilshunoslik psixolingvistika kommunikativ tilshunoslik ritorika psixologiya ommaviy kommunikatsiya nazariyalari reklama boshqaruv sotsiologiya jamoat bilan aloqa etnografiya konfliktologiya

SHAXSlararo ALOQA biznes o'yin (dunyoviy, qiziqarli) - axborot yoki mazmunli maqsadlarga erishishga qaratilgan - kommunikativ maqsadlarga erishishga qaratilgan - aloqani saqlab qolish, vaqt o'tkazish , muloqot paytida o'yin-kulgi Ishbilarmonlik aloqasi deyarli 20-asr boshlariga qadar fan sifatida ham, amaliyot sifatida ham mavjud emas edi. Hozirgi vaqtda ishbilarmonlik aloqasi nutq ta'sirining eng muhim bo'limi sifatida shakllanmoqda, uning toifalari, tuzilishi va o'qitish usullari aniqlanmoqda.

Nutq ta'sirining ikki jihati Og'zaki ta'sir Og'zaki bo'lmagan ta'sir so'zlar bilan ta'sir qilish nutqimizga hamroh bo'lgan noverbal vositalar yordamida ta'sir qilish03 17 2F 2F 2A13 0A13 0E0405 0E131C2C 05

Muloqotning buzilishi - aloqaning salbiy natijasi, muloqot maqsadiga erishilmaganda muloqotning tugashi. Muloqotda o'z joniga qasd qilish - bu muloqotda qilingan qo'pol xato bo'lib, keyingi muloqotni darhol samarasiz qiladi.

Nutqga ta'sir qiluvchi asosiy omillar: 1. So‘zlovchining tashqi ko‘rinishi omili. 2. Kommunikativ normalarga rioya qilish omili. 3. Suhbatdosh bilan aloqa o'rnatish omili. 4. Ko'rinish omili. 5. Nutq davomida jismoniy xulq-atvor omili. 6. Muloqot uslubi omili. 7. Aloqa makonini tashkil qilish omili. 8. Nutq mazmuni omili. 9. Tilni loyihalash omili. 10. Xabar hajmining koeffitsienti. 11. Faktlar, dalillar, g'oyalarni tartibga solish omili. 12. Vaqt omili. 13. Adresant omil (shu jumladan ishtirokchilar soni koeffitsienti). 14. Kommunikativ janr omili.

Kommunikativ pozitsiya (CP) - so'zlovchining muloqot jarayonida o'z suhbatdoshiga nisbatan ta'siri va obro'si, aniqrog'i, muloqot jarayonida suhbatdosh yoki suhbatdoshlarga nisbatan uning ta'siri va vakolati darajasi. - CP nisbiy tushunchadir; - Muayyan odamning CP o'zgaradi; - CP kuchli yoki zaif bo'lishi mumkin; - Nutqga ta'sir qilish usullari yordamida CPni o'zgartirish mumkin.

Kommunikativ pozitsiyani mustahkamlovchi texnikalar: - murojaatni takrorlash ("ism qonuni"); - suhbatdoshga yaqinlashish ("qanchalik yaqinroq bo'lsa, shunchalik samarali" qoidasi); - suhbatdoshdan yuqoriga ko'tarilish ("qanchalik baland bo'lsa, shunchalik samarali" qoidasi); - suhbatdosh bilan jismoniy aloqa qilish (biz ishontiradigan odamga beparvo teginish); - tinglovchiga qaratilgan ochiq imo-ishoralar; - suhbatdoshning kattalashishi (biz uni maqtaganimizda); - ovoz balandligini oshirish, nutq hokimiyati va ishonchni berish; - mimika va imo-ishoralar orqali yaxshi niyatni namoyish etish; - tashqi jozibadorlik.

Kommunikativ pozitsiyangizni himoya qilish usullari: - o'zingiz va suhbatdoshingiz orasidagi masofani oshirish; - to'siq orqasida joylashgan (stol, guldasta va boshqalar); - gaplashayotganda orqaga suyanish; - yopiq pozalarni olish (masalan, qo'llaringizni ko'kragingizda kesib o'tish, suhbatdoshingizga yon tomonga burilish). Kommunikativ pozitsiyani zaiflashtirish usullari: - uni past stulga qo'ying; - gaplashayotganda burchakka "siqish"; - suhbatdoshning harakatchanligini cheklash; - suhbatdoshni savol berish huquqidan mahrum qilish; - suhbatdoshni orqasida harakat bo'lishi uchun o'tiring; - suhbatdoshni yorug'lik uning yuziga tushishi uchun o'tiring va hokazo.

Insonga nutq ta'sir qilish usullari: 1. Isbot. 2. E'tiqod. 3. Ishontirish. 4. Yalinish. 5. Taklif. 6. Buyurtma. 7. So'rov. 8. Majburlash. Nutq ta'siri - bu ma'lum bir kommunikativ vaziyatda odamga nutq ta'sirining mos, adekvat usulini tanlash, eng katta ta'sirga erishish uchun suhbatdoshga va muloqot holatiga qarab nutq ta'sirining turli usullarini to'g'ri birlashtirish qobiliyati haqidagi fan.

Kommunikativ savodxonlik - odamlarning muloqot sohasidagi savodxonligi, samarali va ziddiyatsiz muloqot qilish qobiliyati.

20-asrda nutq ta'siri fanining paydo bo'lishining sabablari: 1. Sabablari ijtimoiy-siyosiy xarakterga ega - erkinlik, demokratiyaning rivojlanishi, shaxsiy erkinlik, odamlarning tengligi g'oyasining paydo bo'lishi. 2. Sabablari psixologikdir 19-asrning oxiridan boshlab jamiyatda inson tushunchasi o'zgarib bormoqda. 3. 20-asrda nutq fanining rivojlanishining sof kommunikativ sabablari , ya'ni insoniy muloqotning rivojlanishi bilan bog'liq sabablar. 4. Iqtisodiy sabablar : raqobat, haddan tashqari ishlab chiqarish inqirozlari reklama, tovarlarni "qo'llash", xaridorlarni "yutish" faniga ehtiyoj tug'dirdi.

1. Taklif va shartlar bilan ishontirish 1. Bu usulda odamlarni biror qaror yoki xatti-harakatni amalga oshirishga undash uchun konkret takliflar, shartlar yoki foyda keltiruvchi elementlar taqdim etiladi. Misol uchun, "agar siz bugun shu mahsulotni sotib olsangiz, bepul sovg'a olasiz" kabi takliflar.

6. Jamoat fikriga tayanish (Social Proof) 6. Odamlar boshqa kishilarning xatti-harakatlariga qarab o'z qarorlarini qabul qilishadi. Bu usulda, masalan, ommaviy tajribalar yoki mashhur shaxslarning fikrlari asosida ishontirishga erishiladi. Reklama va marketingda "yuzlab mijozlar bizni tanladi" yoki "boshqalar bu xizmatni yaxshi ko'radi" kabi usullar keng qo'llaniladi.

Takrorlash (Repetition) 6. Fikr yoki ma'lumotni bir necha bor takrorlash orqali uning ishonchliligini oshirish. Bu usulda ma'lum bir g'oya yoki fikrni doimiy ravishda qayta-qayta takrorlash orqali odamlarni o'ylashga va shu fikrni qabul qilishga undash mumkin. Reklamada yoki siyosiy nutqlarda bu usul keng qo'llaniladi.

Shaxsiylashtirish (Personalization) 6. Odamlar o'zlariga yo'naltirilgan, shaxsiy tarzda taqdim etilgan ma'lumotlarga ko'proq ishonishadi. Shaxsiylashtirish usulida, masalan, foydalanuvchining ehtiyojlari yoki afzalliklariga mos keladigan takliflar beriladi, bu esa shaxsning qarorini o'zgartirishga ta'sir qiladi.

Ijobiy fikrlar va tasavvurlar (Positive Framing) 6. Ma'lum bir g'oyani yoki mahsulotni ijobiy tomonidan taqdim etish orqali ishontirish. Masalan, "Bu mahsulot sizning vaqtni tejashga yordam beradi" yoki "Bu xizmat sizga yanada osonroq hayot kechirishga imkon yaratadi" kabi tasvirlar bilan odamlar ishontiriladi.

6. Qiziqarli va maftunkor uslub (Attractiveness) • Bu usulda og'zaki ta'sir chiroyli, jozibador yoki qiziqarli tarzda etkaziladi. Nutqning maqomiga, uslubiga yoki tasvirlariga qiziqish orqali odamlar ishontiriladi. Masalan, hikoya qilish usuli, metaforalar yoki kulgili elementlardan foydalanish orqali odamlar e'tiborini jalb qilish mumkin.

11. Ishonchli va aniq ma'lumot berish (Credible Information) • Odamlarni ishontirishda aniq va ishonchli ma'lumot taqdim etish katta ahamiyatga ega. Masalan, ilmiy tadqiqotlar yoki ishonchli manbalardan olingan faktlar yordamida odamlarni ishontirish.

12. Qarshilikni yengish (Overcoming Objections) • Odamlar qaror qabul qilishda ko'pincha turli qarshiliklar yoki shubhalar paydo bo'lishi mumkin. Bunday holda, ishonchni kuchaytirish uchun, qarshiliklarga javob berish, shubhalarni bartaraf etish va ishonchli javoblar taqdim etish zarur.

13. Kamchiliklar va xatoliklarni ko'rsatish (Contrast and Comparison) • Odamlarga biror narsaning yaxshi yoki foydali tomonini ko'rsatish uchun uning o'zgarish yoki raqobatchilari bilan taqqoslash. Misol uchun, biror mahsulotni taqdim etishda uning boshqa raqobatchilardan qanday yaxshiroq ekanligini ko'rsatish.

• Ishontirishning bu turli usullari turli vaziyatlarga qarab birgalikda yoki alohida ishlatilishi mumkin. Odamlar turli muloqot shakllarida, xususan, sotuv, siyosat, ta'lim, va ijtimoiy tarmoqlarda bu usullarni qo'llash orqali o'z maqsadlariga erishishga harakat qilishadi.

14. Konsensus (Consensus) • Bu usulda, odamlarni ko'pchilikning fikriga ko'ra ishontirishga harakat qilinadi. "Barcha bu fikrni qo'llab-quvvatlaydi" yoki "Barcha buni afzal ko'radi" kabi iboralar yordamida, shaxsning qarorini jamoat fikri bilan moslashtirishga harakat qilinadi. Bu usul ko'pincha ijtimoiy targ'ibotlarda qo'llaniladi, masalan, jamoat so'rovlari yoki anketalarda.

15. Xavf-xatarni kamaytirish (Risk Reduction) • Odamlar qaror qabul qilishda xavf yoki xatarlardan qo'rqishadi. Agar biror taklif yoki fikr xavf-xatarsiz yoki past xavf bilan taqdim etilsa, odamlar osonroq ishontiriladi. Masalan, "agar siz bu mahsulotni yoqtirmasangiz, 30 kun ichida qaytarib olishingiz mumkin" degan ibora ishonchni oshiradi.

16. Vaqtni qisqartirish (Urgency or Scarcity) • Vaqt yoki resurslarning cheklanganligi ta'sirida odamlarni tezda qaror qabul qilishga undash. Masalan, "faqat bugun 50% chegirma" yoki "barcha joylar to'ldirilmoqda" kabi iboralar orqali odamlar imkoniyatni qo'ldan boy bermaslik uchun tezda harakat qilishga undaladi.

17. Ishonchni ta'minlash (Assurance) • Bunday ishontirishda, odamlarni xavotir yoki noxush natijalardan qo'rqishdan himoya qilishga intilishadi. Misol uchun, "Sizning ma'lumotlaringiz xavfsiz, biz faqat sizning manfaatlaringizni ko'zlaymiz" kabi ta'kidlar bilan odamlarning ishonchini oshirish mumkin.

18. Tashqi ko'rinish va ifoda (Non-verbal Influence) • Og'zaki ta'sirning faqat so'zlar bilan cheklanmasligi mumkin. Tana tili, yuz ifodalari, ovoz balandligi va boshqa noverbal elementlar ham odamlarni ishontirishda katta rol o'ynaydi. Masalan, ishonchli va jiddiy yuz ifodalari yoki quvnoq va samimiy tana tili orqali ham fikrni qabul qilishga undash mumkin.

19. Tushuntirish va izohlash (Clarification and Elucidation) • Ba'zida odamlar biror g'oya yoki taklifni to'liq tushunmasliklari mumkin. Bu holatda, tushuntirish va izohlash orqali ular o'z qarorini o'zgartirishi mumkin. Tushuntirishda sodda va aniq so'zlar ishlatilsa, odamlar o'z fikrlarini o'zgartirishga tayyor bo'lishi mumkin.

20. Psixologik ta'sirlar (Psychological Influence) • Bunga bir qator psixologik usullar kiradi, masalan, odamlarni o'zini qulay his qilishiga yordam berish, ularni o'zlarining qarorlarini to'g'ri deb his qilishlariga undash. "Siz bu qarorni to'g'ri qabul qildingiz" kabi so'zlar odamlarni o'z tanlovini ishonch bilan qabul qilishga undaydi.

21. Mukofotlash va rag'batlantirish (Rewards and Incentives) • Odamlarga mukofot yoki rag'batlar va'da qilish orqali ishontirishga erishiladi. Masalan, "Bu mahsulotni sotib olganingizda sizga bepul xizmat ko'rsatiladi" yoki "Agar hozir xarid qilsangiz, sizni sovg'a kutmoqda" kabi takliflar odamlarni harakatga keltiradi.

22. Tashqi omillar (Environmental Influences) • Odamlarning qarorlari ko'pincha ularning atrofidagi muhitga bog'liq. Masalan, agar odamlar uchun qulay muhit yaratilsa yoki ma'lum bir vaziyatda ko'proq imkoniyatlar taqdim etilsa, ular o'z qarorlarini osonroq qabul qilishi mumkin. Bu usul ko'pincha reklama va savdo nuqtalarida qo'llaniladi, masalan, maxsus maketlar, yoritish va boshqa tashqi omillar orqali.

23. O'zaro munosabatlar (Reciprocity) • Bu usulda odamlar o'zlariga biror narsa berilganida, buni qaytarishga harakat qiladilar. "Agar siz bizning taklifimizni qabul qilsangiz, biz sizga sovg'a yuboramiz" kabi takliflar odamlarni ishontirishda samarali bo'lishi mumkin.

• Bularning barchasi kommunikatsiya jarayonida, shaxslararo muloqotda va ijtimoiy va iqtisodiy faoliyatlarda ishlatiladigan og'zaki ta'sir etishning turli usullaridir. Ularning har biri o'zining turli kontekstlariga mos ravishda samarali bo'lishi mumkin.

SH axslararo muloqotda va ijtimoiy va iqtisodiy faoliyatlarda ishlatiladigan og'zaki ta'sir etishning turli usullaridir.

36RAHMAT UCHUN !

Похожие

Ishontiruvchi nutq ta'siri

Guruhlarda faoliyatni tashkil etish

Oliy nerv faoliyatining turlari

Faoliyat va uning turlari

Shaxni temperamentini tadqiq etish metodi