logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Педагогиka
  4. Tafakkur – kelajakka yetaklovchi vosita

Tafakkur – kelajakka yetaklovchi vosita

Загружено в:

12.08.2024

Скачано:

0

Размер:

12319.965820312 KB
Скачать
TAFAKKUR – KELAJAKKA YETAKLOVCHI VOSITA Faollashtiruvchi savollar: 1. Bilim kuchlimi yoki tasavvur? 2. Bolalagingizda kitobdagi voqealarga ishonarmidingiz? 3. Tasavvurning haqiqatga aylanishiga ishonasizmi? TAFAKKUR NIMA? TASAVVUR NIMA? Tafakkur qilish qobiliyati bizning hayotimizga ta’sir qiladi. Bu biz qilayotgan, o’ylayotgan va yaratadigan hamma narsani o’zgartiradi. Tafakkur qilish ilmiy sohalardan tortib muhandislik va san’atgacha – har qanday kasbdagi puxta rejalar, orzular va ixtirolarning ilgari surilishiga poydevordir. O’ylab ko’ring, avval hech xayolga keltirmagan yaxshi ishlarni xayolan bajarib ko’ring. Bunda sizga tafakkur yordamga keladi. Tasavvur qiling-a, siz har kungi faoliyatingizni idrok va mushohada orqali rejalashtirsangiz, hayotingiz naqadar mazmunli, boshqalar uchun ham foydali bo’lar edi. Inson tafakkur qilgani sayin miyadagi “tasavvur mushaklari” shunchalik kuchli bo’ladi. Bu qobiliyat cheksiz imkoniyatlarning boy manbasiga yo’l ochadi. Bugun ma’lumot hajmi oshib, uni saralash, foydasini tanlash ko’nikmasi ham bevosita idrok bilan bog’liq. Tafakkur har bir kishi uchun juda muhimdir. Odamlar hayotini yaxshilashga, muammolarni bartaraf etishga kirishgan inson tafakkuriga suyanadi. Yangiliklar yaratish, hayotni qulaylashtirish uchun tasavvur yordamga keladi. Deyarli barcha muvaffaqiyatli odamlarga xos ko’nikma – teran idrok qilish, unumli foydalana olishdir. Kelajakni ko’rgan Navoiy. Buyuk shoir Alisher Navoiy astronom, me’mor, rassom sifatida ham nom qozongan. Uning yozganlari shunchaki badiiy na’munalar emas, kelajak hayotga ishora ilg’or fikrlar bo’lgan. Yaqin tarixda qilingan muhim ilmiy kashfiyotlar uning asarlarida faraz sifatida kelgan. “ Farhod va Shirin” dostonida shunday satrlar bor: G’aroyib ko’p huvaydo bo’lg’usidir, Bas, anda shakl paydo bo’lg’usidir… Ko’runib har zamone – ko’zga bir shakl, Ko’z olg’och bo’lg’usidir … o’zga bir shakl! O’ylang, bu yerda XX asrda yaratilgan qaysi qurilma haqida so’z ketmoqda? ? ? ? ? ? To’g’ri javob: Bo’lur darvoza ichra oshkoro, Temur jismiki qilmish paykar oro, Erur odamg’a monand-u mushobih, Eshigida temurdin yo qilib zih. O’ylang, bu yerda bugun tobora rivojlanib borayotgan qanday qurilma haqida farazlar kelmoqda? To’g’ri javob: Poyalar maqdamida bo’lg’ay past, Aylagay bir-biri yuziga nishast. Chun sekiz poya qat’ bo’ldi tamom, Aylagach shoh o’z yerida maqom. Yana ul poyalar baland o’lg’ay, Taxtidin shoh bahramand o’lg’ay. Kim, qayon shah bo’lur nishotangez, Oz ishorat bila yugurgay tez. Bu – 1892-yilda amerikalik kashfiyotchi Jesse Reno tomonidan yasalgan va bugun yirik binolarda mavjud qurilmaning ilk chizgilari edi. Bu qaysi qurilma? To’g’ri javob: “ Saddi Iskandariy” dostonida Iskandar suv tubiga tushish uchun shishadan yasalgan maxsus idishga o’xshash suvosti qurilmasi 1948-yilda shveysariyalik olim Ogyust Pikkar tomonidan yaratilgan. Diqqat bilan o’qing!!! Eynshteynning idrok qilishdagi bosh yondashuvi tasavvurni ishga solish va voaelikdan qochish bo’lgan. U hamma narsani tasavvur qiladi. Tasavvur qilib o’rganadi va muammoga ham tasavvur orqali yechim topadi. Shu orqali u bilimlari chegarasini kesib o’tishga muvaffaq bo’ladi. O’zimiz bilgan va ishongan g’oyalardan qochish qanchalik g’alati bo’lmasin, boshqa ehtimoliy yechimlarni topishga ko’maklashadi. Olimning o’ziga xos texnikasi bo’lgan. U buni “tafakkur tajribasi” deb atagan. Bu tajriba uning miyasida sodir bo’lgan. Olimning aytishicha, nisbiylik nazariyasi aynan shu tajriba mahsuli. Tadqiqotchi yorug’likka va uning tezligiga, vaqt bilan bog’liqligiga qiziqar edi. U bu to’g’rida o’ylayotganda o’zini quyosh nuri ustida ketayotgan chavondozdek his qilgan. Bu ko’pchilik uchun g’ayrioddiy va telbanamo bo’lishi mumkin, ammo kashfiyotchi tasavvuriga shu yo’sinda erkinlik berib, yorug’lik hamda vaqt o’rtasidagi aloqadorlikni topgan. VAZIFA!!! Uyga vazifa: 49-sahifadagi “Miya aldanadimi?” nomli matnni o’qing va savollarga javob yozing. E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!

Похожие

Shaxs – tafakkur va mustaqil fikrlashning subyekti sifatida
Kognitiv uslublar va ulardan ta’lim jarayonida foydalanish
Davlat ta’lim standartlari o’quv reja, o’quv dasturining mohiyati va mazmuni
Universitetdan oldingi tayyorgarlik dasturi
Boshlangʻich taʼlim pedagogikasi tushunchasining mazmuni. Boshlangʻich taʼlim pedagogikasining metoddologiyasi