logo

Глобаллашув шароитида мафкуравий хуружлар ҳамда маънавий таҳдидларнинг олдини олишда давлат ва жамоат ташкилотларининг ўрни ва роли

Загружено в:

23.09.2019

Скачано:

0

Размер:

807.111328125 KB
ГЛОБАЛЛАШУВ ШАРОИТИДА МАФКУРАВИЙ ХУРУЖЛАР ҲАМДА МАЪНАВИЙ ТАҲДИДЛАРНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШДА ДАВЛАТ ВА ЖАМОАТ ТАШКИЛОТЛАРИНИНГ ЎРНИ ВА РОЛИ 2“ Бугунги замонда мафкура полигонлари ядро полигонларидан ҳам кўпроқ кучга эга. Бу масаланинг кишини доимо огоҳ бўлишга ундовчи томони шундаки, агар ҳарбий, иқтисодий, сиёсий тазйиқ бўлса, буни сезиш, кўриш, олдини олиш мумкин, аммо мафкуравий тазйиқни, унинг таъсири ва оқибатларини тезда илғаб етиш ниҳоятда қийин ”. И.А.Каримовнинг «Юксак маънавият – енгилмас куч» асаридан 3Интернет тармоғининг статистик маълумотлари Интернетда фаолиятдаги сайтлар сони - 1,022 млрд Facebook фойдаланувчилари сони – 1,38 млрд. Twitterдан фойдаланувчилар сони – ойига 300 млн Тадқиқотларга кўра жами трафикнинг 30 фоизи - порнография. 4Ўзбекистонда Интернет ривожига оид маълумотлар Интернетдан фойдаланувчилар сони – 10 200 000 Интернет кафелар сони - 850. “ .UZ” зонасида рўйхатдан ўтган доменлар сони – 21750 Трафик - маҳаллий ресурслар - 30 фоиз хорижий ресурслар - 70 фоиз Odnoklassniki.ru – кунига 1,5 млн ортиқ фойдаланувчилар; Facebook – 300 мингдан ортиқ фойдаланувчилар 5Маънавий таҳдидлар Бузғунчи ғоялар (диний экстремизм ва террорчилик ғоялари, миллатчилик, ирқчилик, садизм кабилар) Ғарб ҳаёт тарзига хос, ўзбек менталитетига зид одатлар ва кўникмаларни тарғиб этиш 6Маънавий таҳдидлар Порнографик ахборотлар; Текширилмаган, ўз исботига эга бўлмаган турли ҳужумкор ахборотлар 7Ахборот хуружларининг турлари – ёлғон ахборот тарқатиш; – ижтимоий онгни манипуляция қилиш; – миллий-маънавий қадриятларни емириб ташлаш; – ёт маънавий қадриятларни сингдириш; – халқнинг тарихий хотирасини бузиш ва ўзгартириш; – кибертерроризм. 8“ Жаҳон ахборот майдони тобора кенгайиб бораётган шундай бир шароитда болаларимизнинг онгини фақат ўраб-чирмаб, уни ўқима, буни кўрма, деб бир томонлама тарбия бериш, уларнинг атрофини темир девор билан ўраб олиш, ҳеч шубҳасиз, замоннинг талабига ҳам, бизнинг эзгу мақсад- муддаоларимизга ҳам тўғри келмайди”. И.А.Каримовнинг «Юксак маънавият – енгилмас куч» асаридан 9Интернет маданиятни ривожлантириш • Аввало оилада фарзандлар тарбиясига катта масъулият билан ёндашиш; • Интернетдан ёлғиз қолганда ҳам фойдаланиш эҳтимоли бўлган болани ота-она қаттиқ назорат остига олиши; • Компьютерга ножўя ахборотларни қабул қилишга қарши махсус таъқиқлов дастурлари ўрнатиш; • Ўқув юртларида олиб борилаётган АКТга доир машғулотларга Интернет-маданият тарғиботига қаратилган мавзуларни киритиш; • Тегишли ташкилотлар томонидан ўқув муассасалари ва давлат корхоналарида Интернет тармоғидан фойдаланишда Интернет-маданиятга, жумладан, одоб-ахлоқ меъёрларига риоя қилиниши ҳамда фуқароларни турли маънавий таҳдидлардан сақлаш, уларнинг онгида мафкуравий иммунитетни кучайтиришга қаратилган ўқув семинарлари ва тадбирларнинг ташкил этилиши; • Оммавий ахборот воситаларида Интернет-маданиятга доир материалларнинг эълон қилиб борилиши. 10“ Ахборотлаштириш тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонуни Интернет жаҳон ахборот тармоғидаги ўз веб-сайтидан : • Ўзбекистон Республикасининг мавжуд конституциявий тузумини, ҳудудий яхлитлигини зўрлик билан ўзгартиришга даъват этиш; • уруш, зўравонлик ва терроризмни, шунингдек диний экстремизм, сепаратизм ва фундаментализм ғояларини тарғиб қилиш; • давлат сири бўлган маълумотларни ёки қонун билан қўриқланадиган бошқа сирни ошкор этиш; • миллий, ирқий, этник ёки диний адоват қўзғатувчи, шунингдек фуқароларнинг шаъни ва қадр-қимматига ёки ишчанлик обрўсига путур етказувчи, уларнинг шахсий ҳаётига аралашишга йўл қўювчи ахборотни тарқатиш; • гиёҳвандлик воситалари, психотроп моддалар ва прекурсорларни тарғиб қилиш; • порнографияни тарғиб қилиш; • қонунга мувофиқ жиноий ва бошқа жавобгарликка сабаб бўладиган бошқа ҳаракатларни содир этиш мақсадларида фойдаланилишига йўл қўймаслиги шарт. 11Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг вазифалари Интернет тармоғининг миллий сегментини ривожлантириш. - инфраструктурани ривожлантириш, - ахборот ресурслари яратишни қўллаб-қувватлаш, - турли жамоа ташкилотлари билан ҳамкорликни йўлга қўйиш WWW.UZ бўйича энг машҳур сайтлар рўйхати Ресурс тури Ресурс номи Ташриф буюрувчилар (кунига ўртача) Кўришлар (кунига ўртача) Спорт бўйича UFF.UZ 154 131 485 904 Championat.asia 59 095 272 969 Stadion.uz 40 172 133 480 Медиаресурслар Mover.uz 84 819 671 129 Player.uz 52 056 200 737 Янгиликлар Daryo.uz 90 569 491 258 Kun.uz 52 119 285 842 Таълимий ресурслар ZiyoNET.uz 7 535 36 284 Sammi.uz 6 732 72 232 Сервис ва тематик ресурслар olx.uz (Torg.uz) 62 697 1 060 800 Afisha.uz 13 437 87 827 Islom.uz 12 550 59 419 13Дунё мамлакатларида ахборот хавфсизлиги • 1992 йилда Россия Федерацияси Ички ишлар вазирлиги қошида Махсус техник тадбирлар бюроси ташкил этилган. Шунингдек, 2008 йилда Интернет тармоғидаги ноқонуний хатти-харакатларга қарши қаратилган Хавфсиз интернет марказига асос солинган. • 2003 йилда АҚШ Ички хавфсизлик вазирлигида Миллий киберхавфсизлик бошқармаси (National Cyber Security Division, NCSD) ташкил этилган. Шунингдек, 2015 йилда АҚШ Президенти Барак Обаманинг махсус қарорига мувофиқ, Миллий хавфсизлик агентлиги, Марказий разведка бошқармаси, Федерал қидирув бюроси билан биргаликда фаолият юритиш ваколатига эга Кибертаҳдидлар бўйича разведка маркази (Cyber Threat Intelligence Integration Center) тузилди. • 2013 йилда Жанубий Голландиянинг пойтахти Гаагада кибержиноятчиликка қарши кураш бўйича Европа маркази очилди. • 2015 йил бошида Исроил ҳукумати Киберхавфсизлик бўйича миллий бошқарма ташкил этишга киришди. Мазкур тузилма уч йил давомида босқичма-босқич ташкил этиб борилади Ўзбекистон Республикаси Ахборот хавфсизлигини таъминлаш маркази 14• «Электрон ҳукумат» тизими ахборот тизимлари комплекслари, ресурслари ва маълумотлар базаларининг ахборот хавфсизлигини таъминлаш; • ахборот хавфсизлигига ҳозирги вақтдаги таҳдидлар тўғрисидаги маълумотларни йиғиш, таҳлил қилиш ва тўплаш; • Интернетнинг миллий фойдаланувчиларини Интернет тармоғи миллий сегментида ахборот хавфсизлигига пайдо бўлаётган таҳдидлар тўғрисида ўз вақтида хабардор қилиш, шунингдек ахборотларни муҳофаза қилиш бўйича консультация хизматлари кўрсатиш; • қонун бузувчиларни таҳлил қилиш, идентификациялашда, ахборотлар маконидаги рухсатсиз ёхуд бузувчи ҳаракатларни амалга оширишда фойдаланиладиган методлар ва воситаларни таҳлил қилишда ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари билан ҳамкорлик қилиш; • Интернет тармоғи миллий сегментида ахборот хавфсизлиги ҳодисаларининг олдини олиш бўйича ўзаро амалий ишларни ташкил этиш мақсадида ахборот хавфсизлиги соҳасидаги халқаро ҳамкорликни ривожлантириш. Оммавий коммуникациялар соҳасида мониторинг маркази 15• Миллий ахборот макони ва оммавий коммуникациялар воситалари фаолиятининг, шу жумладан замонавий ахборот-коммуникация технологиялари, йўлдош тизимлар, Интернетнинг глобал тармоғи, ахборотни узатиш ва тарқатишнинг бошқа электрон воситаларининг ҳамда матбаа маҳсулотларининг тизимли мониторингини олиб бориш; • Оммавий коммуникация воситаларида тарқатиладиган ахборот материаллари мазмунининг ахборот муҳитида шахс, жамият ва давлат манфаатларини ҳимоя қилишни, фуқароларнинг ижтимоий онгига бузғунчи салбий ахборот-руҳий таъсирнинг олдини олишга, миллий-маданий анъаналарини сақлаб қолиш ва уларнинг узвийлигини таъминлашга йўналтирилган республика қонун ҳужжатлари талабларига мувофиқлигини ўрганиб чиқиш; • Мамлакатимизнинг оммавий ахборот ва коммуникация воситалари самарали фаолият кўрсатишига тўсқинлик қилувчи муаммоларни аниқлаш, миллий ахборот бозорининг ҳар томонлама ривожланиши учун зарур шарт-шароитлар яратишга доир таклифларни ишлаб чиқиш; Оммавий коммуникациялар соҳасида мониторинг маркази 16• Оммавий коммуникациялар соҳасида хизматлар кўрсатувчи субъектлар фаолияти мониторинги натижалари бўйича умумлаштириш ҳамда қонун ҳужжатлари талабларининг аниқланган бузилишлари бўйича тавсиялар, огоҳлантиришлар ва хулосалар бериш; • Янги технологиялар жорий этилишига қараб оммавий коммуникациялар соҳасида мониторинг тизимини такомиллаштириш, ахборот ресурсларини, ахборотни узатиш ва тарқатиш тизимлари ва воситаларини шакллантириш; • Қонун ҳужжатларини, ахборот соҳасида норматив-ҳуқуқий таъминлашни такомиллаштириш, илғор хорижий тажрибани, замонавий талаблар ва стандартларни ҳисобга олган ҳолда оммавий коммуникация воситаларининг моддий-техника базасини ривожлантириш ва малакали кадрлар тайёрлаш бўйича таклифлар ишлаб чиқиш. ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН ТАШАККУР! www.mitc.uz